آیین های نوروزی سنت استقبال از بهار در البرز

به گزارش خبرنگار ایرنا در کنار سبزه های گندم و عدس، سنبل های معطر ، پخت سمنو و چیدن سفره هفت سین که از چند روز قبل تدارک آن در میدان ها و خیابان ها انجام شد، با آغاز سال نو برگزاری آیین های ویژه نوروزی رنگ شادی بیشتری را به استان البرز پاشیده است .

نشانه های بهار را در استان البرز با کاشت گل های معطر و سبزه در معابر و خیابانها از چند روز پیش همراه با راه افتادن کاروان های شادی و موسیقی در جای جای استان در اولین روز نوروز به ویژه در روستاها با نوروز خوانی بیش از پیش می توان مشاهده کرد.

نوروزخوانان با نوا خوانی بهارآمد به زبان های فارسی و محلی همصدا با آوازه های پرندگان طراوت خاصی را به طبیعت سرسبز روستاها داده اند و با نوای "نوروزسلطان آمده، گل درگلستان آمده ،مژده دهید برشاخه ی گل بلبل به بستان آمده به طاها ، یاسین و تبارک شما را سال نو باشد مبارک" سالی پربار و برکت را بدون دریافت انعام از مردم با دوره گردی در روستاها آرزو کردند.

همچنین در اولین روز از آغاز سال نو در روستاهای استان البرز علاوه بر بوی معطر طبیعت و گل، محلی ها با پخت نان های لواش محلی و توتک فضای روستاها را نیز عطرآگین کرده اند .

شهرهای البرز و دید و بازدیدهایی که بهانه برای رفع کدورت شده است

اصلی ترین سنت های عید نوروز در اولین روز از آغاز سال نو، دید و بازدید است که پس از تحویل سال، شروع می‌شود.

در این دیدارها که معمولاً روزهای اول نوروز صورت می گیرد، مختص بازدید کوچک‌ترها از بزرگ‌ترهاست تا سال نو را به آن‌ها تبریک بگویند و در بسیاری از مواقع این رفت و آمدها بهانه خوبی برای رفع کدورت ها شده است.

دید و بازدیدهای نوروزی که سنتی دیرینه در ایران به شمار می رود با رسم عیدی دادن همراه است و این عیدی دادن هم متفاوت بوده به گونه ای که عده‌ای زمانی که به منزل فردی وارد می‌شوند، به کودکان آن خانه عیدی می‌دهند. عده‌ای نیز، زمانی که شخصی به خانه‌شان می‌آید عیدی می‌دهند. دادن عیدی به نو عروسان نیز از اصلی ترین رسومات دید و بازدید نوروزی است.

باری به هر جهت نشانه های آغاز فصل بهار علاوه بر سرسبزی و خرمی در طبیعت با آیین های نیک ایرانی در شهرها و روستاها در اولین روز از آغاز سال نو دیده می شود.

در کنار این سرسبزی طبیعت به جا آوردن بسیاری از سنت های زیبا و اصیل سبب شادی مردم شده که آنان را بیش از پیش به یکدیگر نزدیکتر و امیدوارتر به آینده ای روشن می کند.

جای جای استان البرز که خود رنگین کمانی از اقوام مختلف کرد، لر، بلوچ ،ترک و فارس است در کنار آیین های نوروزی ویژه قوم خود با نوروزخوانی در کوچه پس کوچه‌های شهر نوای شادی سر می دهند تا با آرزوی سالی پر برکت برای هموطنان خود این عید باستانی را جشن بگیرند.

استان البرز در کنار رسوم پیشینان خود، طی سالهای گذشته عرض ادب و احترام به مقام شامخ شهدا و دیدار از خانواده های آنان را فراموش نمی کنند.

صدای ساز و دهل در روستاهای البرز

در ایام نوروز یک سری آداب خاص وجود دارد که در بین تمام قوم‌های ایران به یک صورت انجام می‌شود، ولی در برخی شهرهای ایران، جدای از این آداب خاص، با توجه به فرهنگ آن شهر آیین‌های مختلف دیگری انجام می‌شود که مدیرکل امور روستایی استانداری البرز دراین باره گفت: آیین و سنن البرز و نوروزخوانی از قدیم در اکثر روستاهای استان البرز رایج بوده و مردم و روستاهای استان از چند روز مانده به آغاز فصل بهار با آئین نوروز خوانی و با ساز و دهل و تردد در کوی و برزن روستاها به شعرخوانی و شادی می پردازند و در ایام نوروز خصوصا اولین روز سال جدید دست جمعی به دیدار خانواده های معظم شهدا و ایثارگران و بزرگان و معتمدین روستا رفته و این عید باستانی را گرامی می دارند.

فرشاد قدوسی افزود: از جمله این مراسمات می توان از مراسمی که در روستای سیاهکلاهان از توابع بخش مرکزی کرج برگزار می شود یاد کرد. مردم سیاهکلاهان مردمی خوش ذوق و علاقه مند به هنر و به خصوص موسیقی مقامی می باشند اکثر مردم این محل از روحیه شادی برخوردار بوده به گونه ای که یکی از روستاهای شاد البرز معروف است.

وی بیان کرد: ساز، دهل ، دوزاله و بالابان از ابزارآلات و ادوات رایج در صحنه موسیقی که در سیاهکلاهان در ایام شادی و اعیاد خصوصا عید باستانی نوروز از این آلات برای شادی مردم استفاده می شود. رقص چوبی از جمله رقص هایی است که در مراسم شادی و اعیاد در خیلی از روستاهای استان استفاده می شود و قرار است ثبت ملی شود.

مدیرکل امور روستایی استانداری البرز گفت: آواز موسوم به (طالب) نیز از جمله آوازهایی است که در مراسم شادمانی و عید نوروز در این روستاها خوانده می شود.

وی افزود: در دیگر روستاهای استان از جمله روستاهای شهرستانهای ساوجبلاغ، طالقان و اشتهارد مراسم قاشق زنی و شال اندازان در شب چهارشنبه آخر سال وجود دارد که برخی از جوانان با چهره ای پوشیده با قاشق زنی درب منزل همسایگان رفته و آجیل و میوه دریافت می کردند. وی افزود: در برخی از روستاها جوانان بر روی پشت بام ها رفته و شالها و چادرهای بلندی را از دریچه گنبدی شکل ساختمانهای قدیمی به پایین آویزان کرده و صاحبان خانه شالها و چادرهای آنها را از آجیل و میوه های شب عید پر کرده و آوازه خوانی نموده و فرا رسیدن سال نو را به مردم خبر می دادند.

قدوسی گفت: در اکثر روستاهای استان البرز با کاشت گل و گیاه و تزئین کوچه ها و معابر عمومی و آوازه خوانی با ساز و دهل مراسم عید نوروز را گرامی میدارند.

شهرهای البرز با برگزاری جشنواره های قومیتی رنگ نوروزی دارند

مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری البرز با اشاره به جایگاه نوروز در فرهنگ و سنن ایرانی جشن های نوروز را عاملی برای رسیدن به همدلی و انسجام فرهنگی بیان کرده و اظهار داشت: مردم و مسئولان باید باستفاده از ظرفیت نوروز باستانی برای تزریق روحیه امید ، نشاط و وفاق اجتماعی تلاش کرده و با یاری و همدلی به رفع مشکلات جامعه و رسیدن به سعادت و پیشرفت استفاده نمایند.

میرزایی در ادامه گفت: در استان البرز برای برگزاری مراسم نوروز برنامه ریزی های مبسوطی انجام گرفته و سعی شده است محیطی فرهنگی ، شاد و متناسب با جایگاه انسانی افراد فراهم آید

وی با تبیین وضعیت متنوع قومی استان البرز این موضوع را فرصتی برای همبستگی اجتماعی دانست و افزود: برای بهره برداری از این فرصت کم نظیر برنامه های متعددی در نظر گرفته شده و تلاش خواهد شد این روز ها را برای مردم عزیز و هم میهنانمان به روزهایی شاد و بیاد ماندنی تبدیل کرده و در عین حال با نگاه رفاه اجتماعی و عدالت توزیعی کام مردم را شیرین کنیم.

مدیرکل دفتر امور شهری و شوراها در ادامه گفت برنامه های مشخص شده برای ورود به جشن های نوروز بر ۲مبنای معرفی فرهنگ ها و آداب و سنن استان پیرامون نوروز و تسهیل خدمات سفر و تهیه مایحتاج نوروز برنامه ریزی شده است.

وی برگزاری جشنواره نوروزگاه ، جشنواره های محلی ، نمایشگاه صنایع دستی و فروشگاه های موقت بهاره با هدف رفع نیاز مردم و معرفی و حمایت از صنایع دستی و تولیدکنندگان استانی را از برنامه هایی برشمرد که با هدف ایجاد تحرک فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در این ایام انجام خواهد شد.

میرزایی یاد آور شد: جشنواره نوروزگاه که از مهمترین برنامه های تعیین شده از سوی ستاد خدمات سفر استان البرز می باشد سعی خواهد داشت با برگزاری برنامه های متنوع فرهنگی و اجتماعی در مرکز استان و سایر شهرستان ها و شهرهای البرز همیشه سرفراز ، نسبت به معرفی همه جانبه استان به مسافران و میهمانان نوروزی همت کرده و از این طریق ضمن فراهم آوردن شرایط انتقال آداب و سنن باستانی به نسل های جدید ، در راستای شکل گیری هویت منسجم در البرز حرکت کند.

وی از برگزاری نمایشگاه نوروزی و منطقه ای استان البرز با حضور هنرمندان ۱۰ استان در طبقه سوم مجتمع تجاری مهستان ، نمایشگاه صنایع دستی و برنامه های نوروزی و افطار ویژه ماه مبارک رمضان در کاخ مروارید از ابتدای عید تا ۱۵ فروردین،برگزاری ۲ بازارچه قبل از عید در نظرآباد و چهارباغ، برگزاری بازارچه صنایع دستی در هر شهرستان یک مورد در ایام عید، نمایشگاه گل با همکاری سازمان سیما و منظر در پارک چمران را ازدیگر برنامه ویژه شهرهای استان البرز درایام نوروز خبرداد.

استان البرز دارای ۱۸ شهر و ۲۶۳ روستا است.

سخن پایانی :

نوروز در بین تمام عیدها و آیین های قومی و مذهبی، علاوه برآنکه نشان از ملیت است درمذهب هم پذیرفته شده بنابراین باید این مناسبت را ماندگار نگه داشت چراکه تاریخ حیات و سرگذشت فرهنگ ‏خود را بر این مبنا تنظیم می کنیم و آغاز بهار طبیعت سال شمار تجدید حیات طبیعت و انسان است .

اما ایران مستقل امروز در نتیجه رشادت های دلیرمردانی غیور توانسته درجهان بالنده و مقتدر بایستد بنابراین با تکیه بر این غرور ملی و با یاد تمام کسانی که از جان گذشتند تا این آب و خاک همچنان بالنده در جهان باقی بماند درسال جدید با تکیه بر توانایی های داخلی در جهت پیشبرد اهداف جمهوری اسلامی برای پیروزی و شادهای بیشتر باید پیش رفت .