آیین سنتی "بی‌بی گرد" گناباد در فهرست آثار معنوی کشور به ثبت رسید

مهدی ذوالفقاری روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: آیین بی بی گرد از یک سال قبل با هدف احترام به مادربزرگها و گردش آنها در دامان طبیعت همه ساله همزمان با نهمین روز فروردین در منطقه نوغاب گناباد برگزار می شود.

وی ادامه داد: مردم منطقه نوغاب گناباد از دیرباز در چنین روزی مادربزرگها را که به دلیل کهولت سن امکان بیرون رفتن از منازل را ندارند با همکاری یکدیگر برای گردش به دامان طبیعت می برند و از آن زمان این آیین به عنوان بی بی گرد و یا در اصطلاح محلی، بی بی گلو معروف شده است.

ذوالفقاری اظهار داشت: آیین سنتی بی بی گرد با برنامه های متنوعی مانند کشتی، موسیقی سنتی، رقص محلی چکّ زدن، قصه گویی، شعرخوانی، طناب کشی، پله جستن (پرش طول)، تخم مرغ بازی، کاب دین (کبدی زو)، گوک ور ددنی، جوز بازی، الک دولک، پرتاب سنگ پنج منی، هفت سنگ، ور هم کود و رگ غمبک (یه قل دو قل ) همراه است.

یک پژوهشگر و نویسنده گنابادی هم می گوید: محوریت برگزاری آیین و جشن بی بی گرد با زن‌ها و دختران نوغاب گناباد است ولی نزدیک غروب مردان و جوانان فامیل نیز به همان محل رفته و با فاصله کمی از محل برگزاری آیین بی‌بی‌گلو به بازی‌های محلی از جمله تله جستن که یک نوع پرش طول است، کشتی و غیره می‌پردازند.

ابوالحسن دلشاد نوغابی افزود: هنگام غروب مراسم به پایان رسیده و در بازگشت باقی مانده غذاها از جمله اُماج که یک نوع غذای آیینی است را در دهانه کاریز (مظهر قنات) برای پرندگان و ماهی‌ها می‌ریختند که نشانه اهمیت دادن به حیوانات و حمایت از آن است.

وی اضافه کرد: آیین بی‌بی‌گرد از جمله آیین‌هایی است که به چند دلیل حائز اهمیت است و مهمترین آن ارتباط موثر بین نسل‌ها است، چرا که در دوره امروزی ارتباطات موثر بین افراد از جمله مادربزرگ‌ها و نوه‌ها، پدر، مادر، فرزندان و اعضای فامیل به نوعی دچار آسیب شده و بسیار کمرنگ است ولی مادربزرگ، فرزندان و نوه‌ها با صمیمیت و الفت یک روز کامل در کنار یکدیگر هستند و از این طریق شکاف و فاصله بین نسل‌ها کاهش می یابد.

محله نوقاب با آثاری همچون مسجد و حمام حاج عبدالله، منزل سعیدیان، درخت سرو کهنسال و مزار پیرکله یکی از نقاط کهن شهرستان گناباد محسوب می شود.

از مجموع ۲۵۰ اثر تاریخی شناسایی شده در گناباد ۱۴۸ اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است که در این میان قنات قصبه به عنوان تنها اثر ثبت شده خراسان رضوی در فهرست آثار جهانی یونسکو از جایگاه خاصی برخوردار است و از مجموع آثار تاریخی و گردشگری گناباد ۶۰ اثر سابقه چند هزار ساله دارد.

۱۲ آیین سنتی گناباد هم در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.

چهار موزه باستان شناسی، مردم شناسی، آب و موزه روستایی زعفران در گناباد برای بازدید علاقه مندان دایر است.

مرکز شهرستان گناباد در فاصله ۲۸۷ کیلومتری جنوب مشهد واقع است.