مازندران آب ندارد!

به گزارش ایرنا، شهرستان های نور، نوشهر، چالوس، کلاردشت، عباس آباد، تنکابن، رامسر با افزون بر یک میلیون نفر جمعیت در غرب مازندران واقع شده است، این منطقه به خاطر قرار گرفتن در موقعیت خاص جنگلی، کوهستانی و ساحلی سالانه میلیون ها مسافر را خدمات می دهد و بنا به اسناد موجود بسیاری از مسافران که از اهالی پایتخت هستند در این مناطق سکونت دایمی دارند.

این منطقه گردشگری از سه دهه اخیر تا امروز با امکانات محلی و زیرساخت های موجود، خدمات ملی ارایه می کند که همین مورد یکی از چالش های جدی غرب مازندران است که تاکنون برای رفع آن از سوی مسوولان کلان کشوری توجه جدی نشده است اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم اقداماتی برای ارتقای زیرساخت های موجود منطقه صورت گرفته است.

به عنوان مثال در تعطیلات نوروزی سال جاری افزون ۲۰ میلیون مسافر و گردشگر وارد استان مازندران شدند که بخش اعظم آن ها به خاطر موارد یادشده به غرب این استان سفر کردند.

طبق آمار شرکت آب و فاضلاب استان مازندران تعداد مشترکان آب استان یک میلیون و ۹۲هزار نفر است که یک سوم این مشترکان از غرب مازندران هستند و همچنین متوسط الگوی مصرف در شهرهای استان ۲۰ متر مکعب و در روستاها ۱۸ متر مکعب اعلام شد.

در زمان حاضر به گفته مسوولان امر تا ۹۰ درصد آب آشامیدنی استان از چاه های زیر زمینی تامین می شود اما لزوم رعایت الگوی مصرف در غرب مازندران همواره به لحاظ زیست محیطی نیز مورد تاکید است.

در صورت بی توجهی به حل این مشکل به تاکید کارشناسان در آینده نزدیک با فرونشست زمین، تداخل فاضلاب و خشک شدن چشمه های بالا دست و شور شدن آب در مناطق ساحلی را به همراه دارد که هم اکنون باید این چالش را جدی گرفت.

بسیاری از صاحبنظران امر معتقدند با احداث سد و مهار آب های سطحی مشکل آب اهالی غرب مازندران برطرف خواهد شد که تحقق این مهم نیازمند برنامه ریزی علمی و تامین اعتبارات لازم برای انجام طرح های مطالعاتی است تا ظرفیت های هر منطقه شناسایی و آنگاه برای هر کدام نقشه راه اصولی تهیه شود.

به تاکید مسوولان امر آژیر خطر کم آبی در حالی در منطقه غرب مازندران به صدا در آمده است که هنوز به فصل تابستان نرسیده ایم به طور قطع با ادامه روند کنونی، این چالش در این فصل با توجه به ورود جمعیت میلیونی مسافران و گردشگران دوچندان می شود.

رعایت صرفه جویی/ ضرورت یافتن راه حل اساسی

شماری از اهالی غرب مازندران از جمله شهروندان نوشهری با اشاره به کمبود آب آشامیدنی در منطقه تاکید کردند مسوولان نهادهای مربوط باید برای یافتن راه حل اساسی این مشکل منطقه تدابیر ویژه ای اتخاذ کنند.

آنان می گویند مسوولان نهادهای ذیربط باید با توجه سوابق گذشته از هم اکنون کارگروه بحران آب در غرب مازندران را تشکیل دهند تا با همراهی رسانه ها و برگزاری همایش های منطقه ای و محلی و با تاکید بر رعایت جدی صرف جویی در مصرف آب بتوان سال جاری را بدون مشکل عبور کرد.

احسان جلالی شهروند عباس آبادی مشکل کمبود آب آشامیدنی را یکی از چالش های اساسی این شهرستان غرب مازندران اعلام و اضافه کرد: معضل کم آبی در این شهرستان را باید جدی گرفت وگرنه در آینده نزدیک با توجه به خدمات دهی میلیونی مسافران با بحران مواجه خواهیم شد.

جلالی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا این معضل را در تابستان امسال جدی تر دانست و خاطرنشان کرد : مسوولان نهادهای مربوط باید از هم اکنون برای یافتن راه حل این مساله مهم تدابیر ویژه ای بیندیشند.

وی تصریح کرد : با آغاز افت فشار آب از هم اکنون یعنی در تابستان امسال قطعی آن را خواهیم داشت لذا باید به چنین موضوعات اجتماعی توجه بیشتری از سوی مسوولان بشود.

این شهروند عباس آبادی اضافه کرد: در تابستان سال گذشته در برخی مواقع روز، آب نداشتیم و یا آنقدر افت فشار آب کم بود که نمی شود گفت آب داریم و انشاالله که در سال جاری با تدبیرهای که صورت خواهد گرفت مشکلات از وضعیت موجود حادتر نشود.

بسیاری از کارشناسان با اشاره به افزایش ساخت و سازها در شهرستان های غرب مازندران می گویند زیرساخت های منطقه به حدی نیست که بتوان جمعیت شناور را خدمات داد و این چالش در بخش آب آشامیدنی جدی تر است.

مهران احمدی یک کسبه رامسری هم با اشاره به کمبود آب در این شهرستان یادآور شد: کمبود و افت فشار در هر ساله اهالی این شهرستان را رنج می دهد و همچنان منتظر هستیم تا این چالش برطرف شود.

وی تصریح کرد: مسوولان همه ادوار گذشته و اکنون به دغدغه مردم این شهرستان مطلع هستند این که باید راه کار اساسی برای حل این مهم پیدا کرد از مسوولان باید پرسید که چه اقداماتی برای رفع این مورد اساسی منطقه در دست اجرا دارند.

احمدی بر ضرورت حل معضلات این منطقه از سوی مسوولان دولت مردمی سیزدهم تاکید کرد.

بسیاری از کارشناسان بهداشتی در غرب مازندران می گویند منابع تامین آب در شهرستان های غرب مازندران چون از چاه تامین می شود، آب منطقه اکنون یا به سمت شوری می رود یا به ماسه رسیده و یا دارای غلظت بالای آهن است که مسوولان امر هرچه زودتر باید نسبت به رفع آن چاره اندیشی کنند.

دغدغه کم آبی در نوشهر آنقدر جدی است که امام جمعه این شهرستان نیز علاوه بر تاکید بر صرفه جویی و استفاده بهینه آب بر ضرورت یافتن راه حل برای این مشکل تاکید کرده است.

آیت الله محمود مشایخ در گفت و گو با ایرنا خاطرنشان کرد: بحث کمبود آب در کشور، استان و شهرستان ما جدی بوده و مسوولان نهادهای مربوط در این منطقه به دنبال راه حل برای رفع کمبود آب باشند تا با مشکلات مواجه نشویم.

وی تصریح کرد : با ادامه روند فعلی اگر در مصرف آب صرفه جویی نکنیم نسبت به تامین برق نیز با مشکل مواجه می شویم لذا ضروری است همه در مصرف آب نهایت صرف جویی را داشته باشیم.

وی اظهارداشت : این مساله در بخش کوهستانی کجور این شهرستان جدی بوده که باید تدابیر ویژه ای از سوی مسوولان امر اتخاذ بشود.

به گزارش ایرنا، بخش کوهستانی کجور حدود هزار و ۱۷۲ کیلومتر مربع وسعت دارد و از ۶۴ نقطه روستایی و ۲ نقطه شهری برخوردار است و ضمن آنکه دست کم ۲۰ هزار نفر جمعیت بومی و ۵۰ هزار نفر جمعیت متغییر در این بخش کوهستانی ساکن هستند.

ضرورت تقویت و توسعه زیرساخت ها

امام جمعه شهرستان نوشهر تاکید کرد : برای رفع این چالش در شهرستان باید همه دست در دست هم بدهیم و مسوولان نهادهای مربوط با تدابیری که می اندیشند در فصل تابستان نیز از این مشکل بدون دغدغه عبور کنیم.

به تاکید مسوولان امر برای عبور از چالش‌های آبی در شهرستان های غرب مازندران، در کنار سایر راهبردهای در نظرگرفته شده، باید زیرساخت های آب و فاضلاب در شهرستان های غرب مازندران توسعه یابد.

فرماندار نور گفت: آب آشامیدنی این شهرستان از آب های زیر زمینی تامین می شود که در آینده نزدیک با فرونشست زمین، تداخل فاضلاب و خشک شدن چشمه های بالا دست و شور شدن آب در مناطق ساحلی را به همراه دارد.

در نوشهر ۲۰ هزار مشترک در حوزه شهری و ۳۶ هزار مشترک در بخش روستایی زیر پوشش اداره آب و فاضلاب شهرستان هستند که بنا بر آمار موجود هر نفر سه برابر بیشتر از سرانه آب مصرف می کنند.

احمد توکلی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : جای تاسف است که با وجود بارش حدود ۲ هزار میلی متری باران در سال در برخی از مناطق غرب مازندران، مردم با کمبود آب آشامیدنی مواجه هستند.
وی اظهارداشت: گرانترین شیوه تامین آب آشامیدنی برداشت آب از سفره های زیرزمینی است این در حالی است که با مدیریت آب های سطحی و سد زدن بروری چندین رودخانه این شهرستان قادر به تامین آب آشامیدنی شهرستان خواهیم بود.

وی با اشاره به این که بیشتر رودخانه های شهرستان نور وحشی هستند و در هنگام بارندگی دبی بالا دارند از وزارت نیرو خواست کار مطالعاتی لازم را برای احداث چندین سد کوچک مقایسه برای تامین آب آشامیدنی مردم در دستور کار قرار دهد.

فرماندار نور تصریح کرد : وزارت نیرو باید با برنامه ریزی های لازم با استفاده از آب سطحی به داد مردم این منطقه برسد و هم اکنون در کشور استفاده از آب های سطحی برای آشامیدنی بیش از ۴۰ درصد و در مازندران پرآب ۱۲ درصد و در شهرستان نور این میزان صفر است.
توکلی خاطرنشان کرد: چندین آب بندان در شهرستان نور وجود دارد که نیازمند است از ظرفیت آنها که سد طبیعی است با قرار دادن دستگاه تصفیه برای آب آشامیدنی استفاده و شهرهای ساحلی تامین شود.

به گفته آنان زیرساخت های کنونی فقط برای سه میلیون جمعیت ظرفیت دارد و در ایامی که مسافران بیشتری به استان وارد می شوند، دیگر قادر به تامین نیازها نیست ضمن این که غرب مازندران بیشترین مسافران استان را پذیرا است.

دولت سیزدهم نیز در گام آغازین فعالیتش به این موضوع مهم ورود و مساله را آسیب شناسی کرده است که با هدف رفع عقب ماندگی های مازندران در بحث آبرسانی روستایی در قدم اول هفت هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای ۱۰ هزار روستای کشور اختصاص داد که از این تعداد ۱۹ مجتمع آبرسانی و ۱۲۸ روستا مربوط به استان مازندران بوده است.

با این توصیف، غرب استان مازندران علاوه بر مناطق شهری در حوزه آبرسانی روستایی نیز شرایط بغرنجی دارد چون بیشتر ساخت و سازها در مناطق روستایی این منطقه است.

بر اساس آمار موجود ۱۲ درصد استان مازندران از آب سطحی و ۸۸ درصد از آب زیرزمینی یعنی ۷۴۰ حلقه چاه و ۳۷۳ چشمه استفاده می کنند این چالش نشان می دهد باید بیشتر به سمت استفاده از آبهای سطحی برویم.

برخی از کارشناسان و مسوولان غرب مازندران تاکید دارند که این منطقه باید به سمت استفاده بیشتر از آب های سطحی و احداث سدهای جدید حرکت کند تا بر دغدغه های کم آبی در کوتاه و میان مدت بکاهد.

برای نمونه در زمان حاضر ظرفیت تصفیه خانه نوشهر و چالوس ۱۰ هزار متر مکعب است ولی ورودی فاضلاب ۱۴ هزار متر مکعب است.

طبق اطلاعات ارایه شده شرکت آب و فاضلاب مازندران ۳۶۰۰ روستا در این استان داریم که فقط ۱۷۰۰ روستا و ۹۹۰ هزار نفر از جمعیت زیر پوشش این شرکت قرار دارند.

به لحاظ کم آبی سال سختی در پیش داریم

مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان مازندران گفت: نگین سبز ایران برای عبور از چالش‌های آبی در ایام پیک و اینکه گرفتار کم آبی نشود، نیازمند توسعه زیرساخت های آب و فاضلاب است در غیر این صورت با تنش آبی روبرو می شود.

بهزاد برارزاده افزود: همانطور که اکنون تلاش می شود جاده های مازندران توسعه یابد نیاز ضروری است که به زیر ساخت های آب و فاضلاب آن توجه ویژه تری شود.

مدیرعامل آبفای مازندران با اشاره به عقب ماندگی های این استان در بحث آبرسانی روستایی گفت: با نگاه ویژه دولت سیزدهم و وزیر نیرو برای حل موضوع آب روستایی در قدم اول مجلس ۷۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای ۱۰ هزار روستای کشور اختصاص داد که از این تعداد ۱۹ مجتمع آبرسانی و ۱۲۸ روستا مربوط به استان مازندران بوده است.

وی با بیان اینکه ۱۲ درصد استان از آب سطحی و ۸۸ درصد از آب زیرزمینی یعنی ۷۴۰ حلقه چاه و ۳۷۳ چشمه استفاده می کنند، افزود: زمان بارندگی با کدورت آب و زمان قطع برق با خرابی پمپ ها مواجه می شویم که این چالش نشان می دهد باید بیشتر به سمت استفاده از آبهای سطحی برویم.

برارزاده تاکید کرد نیاز است به سمت استفاده بیشتر از آبهای سطحی و احداث سدهای جدید برویم.

به گفته وی ۱۷ درصد جمعیت استان زیر پوشش فاضلاب است و این شرایط در حالیکه این رقم در کشور ۵۳ درصد است، عدد نرمالی نیست.

در استان مازندران ۳۶۰۰ روستا داریم که فقط ۱۷۰۰ روستا و ۹۹۰ هزار نفر از جمعیت تحت پوشش آبفا قرار دارند، تصدی گری روستاها با آبفا است اما مقاومتی را از سوی شوراها، دهیارها و آبدارها در تحویل روستاها به آبفا شاهدیم، در حالیکه آمادگی خدمت رسانی به دورترین نقاط روستایی را هم داریم.

برارزاده ادامه داد: در حال حاضر عملا ۹۰۰ روستا توسط شوراها آبرسانی و مدیریت می شوند و به دلیل درآمدی که از این مسیر کسب می کنند از تحویل روستاها به آبفا خودداری می کنند.

وی با اشاره به فعالیت خیرین آبرسان در استان بیان داشت: در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ تعداد ۱۱۵ روستا توسط خیرین آبرسانی شدند.

برارزاده گفت: از محل اعتبارات روستایی عشایری ۱۰۹ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای پروژه ها تخصیص داده شد و اعتبارات رفع تنش آبی را نیز از ۲۱۹ میلیارد تومان به۳۳۰ میلیارد تومان ارتقا دادیم.

وی تاکید کرد: همانگونه که در حوزه روستایی محدودیت داریم در شهرها هم تنش آبی و محدودیت در خدمت رسانی وجود دارد به دلیل اینکه عرضه و تقاضا برابر است، در زمان پیک مصرف با چالش مواجه و مجبور می شویم با تانکر آبرسانی کنیم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مازندران از شناسایی ۲۲۰ هزار مشترک پرمصرف آب در استان خبرداد و گفت: این دسته مشترکان اغلب ساکنان غیر بومی و صاحبان ویلاهای استخردار هستند.

در تعطیلات نوروزی امسال برابر گزارش اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران، ۲۰ میلیون و ۳۳۱ هزار و ۹۹۰ نفر شب اقامت مسافران در این استان ثبت شد در حالی که جمعیت ثابت استان برابر طرح ملی سرشماری نفوس مسکن سال ۱۳۹۵ بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر است.

برارزاده بیان کرد : این دسته از مشترکان اغلبشان خوش نشین و بناهای مسکونی آنان استخردار است و با توجه بحران کم آبی و افت فشار و قطعی آب در نقاطی از استان متاسفانه در هیچ شرایطی مراعات حال مردم بومی را نکرده و بیش از سرانه و الگوی مصرف آب مصرف می کنند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مازندران گفت : امروز پرداخت بهای آب مصرفی در کشور واقعی نیست برخوردها زمانی می تواند حکم بازدارندگی داشته باشد که این هزینه های نرخ تمام شده اعلام شود.

تامین اعتبار موردنیاز برای پروژه های گذر از تنش آبی
به تازگی استاندار مازندران با مدیرعامل شرکت مهندسی آبفا کشور نشستی در همین پیوند برگزار کرد که این جلسه به انعقاد تفاهم منجر و مقرر شد اعتبارات مورد نیاز برای اجرای پروژه های گذر از تنش آبی در مازندران تامین شود.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان مازندران در این خصوص گفت: این نشست به منظور ارائه برنامه های گذر از تنش آبی برگزار شد، برنامه های تنش آبی در ۲۲ شهرستان مازندران با پیش بینی ۱۰ هزار میلیارد ریال اعتبار، بررسی شد.
برارزاده افزود: طی تفاهم صورت گرفته، مقرر شد ۷۰ درصد اعتبار مورد نیاز این پروژه ها معادل هفت هزار میلیارد ریال از سوی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و ۳۰ درصد معادل سه هزار میلیارد ریال توسط استانداری مازندران در مدت زمانی یک سال تامین شود.
وی خاطرنشان کرد: در این نشست شرکت آب و فاضلاب مازندران متعهد شد این پروژه ها را طی یک سال به بهره برداری برساند.

برابر آمارها، حدود ۱۲ درصد آب آشامیدنی استان از آب سطحی و ۸۸ درصد از آب زیرزمینی یعنی ۷۴۰ حلقه چاه و ۳۷۳ چشمه تامین می شود، منابع آبی مازندران از ۷۲۰ حلقه چاه، ۳۵۳ دهنه چشمه و سد با ظرفیت تولید و استحصال ۵۲۲ میلیون مترمکعب، تامین می‌شود.

سرانه تولید آب شهری در هر شبانه روز طبق اعلام شرکت آب و فاضلاب استان برای هر شهروند مازندرانی در مناطق شهری را ۲۰۰ لیتر و در مناطق روستایی را ۱۷۱ لیتر که این میزان در شهرها هر شبانه روز ۱۴۰ تا ۱۵۰ لیتر و در مناطق روستایی ۱۲۰ تا ۱۳۰ لیتر آب مصرف است.

کاهش ۴۰درصدی بارندگی، ۵۰ درصدی روان آب های رودخانه های دائمی و همچنین کم شدن حدود ۶۰ درصدی ذخایر آبی پشت سدها و آب بندان های مازندران سبب شد تا شرکت آب منطقه ای نوبت بندی منابع آبی استان را حدود یک ماه زودتریعنی از بهمن ماه سال گذشته شروع کرده و جهادکشاورزی نیز اخطار کم آبی صادر کند.

آمار کاهش بارندگی و روان آب های رودخانه ها و خالی ماندن قابل توجه ظرفیت سدها و آب بندان های مازندران به معنای در پیش بودن سالی سخت علاوه بر آب آشامیدنی هم برای بخش کشاورزی این استان است.