سفیر ایران: در توافقنامه جامع با روسیه، موضوع پنهانی نیست

کاظم جلالی سه شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: موافقتنامه کنونی همکاری بلندمدت بین ایران و روسیه در سال ۱۳۸۰ در مجلس شورای اسلامی تصویب شد که این توافقنامه ۲۰ ساله بود ولی سازوکار تمدید در آن وجود داشت.
وی ادامه داد: در این سازوکار آمده است که اگر کشورها یک سال قبل از پایان توافقنامه، ملاحظه ای در خصوص آن نداشتند، توافقنامه به صورت خودکار به مدت پنج سال تمدید می شود؛ بدین ترتیب، تفاهم نامه کنونی به صورت خودکار تا سال ۱۴۰۵ تمدید شده است.
جلالی: با توجه به تحولات بین المللی، توافقنامه قبلی در سطح مناسبات کنونی نیست؛ از این رو، در سطح عالی رهبران دو کشور توافق شد که این توافقنامه را بروز کنیمسفیر ایران در مسکو تصریح کرد: با این وجود، طرفین بر این اعتقاد هستند که با توجه به تحولات عرصه بین المللی، آنچه که در توافقنامه قبلی آمده است، در سطح مناسبات کنونی و بروز نیست؛ از این رو، در سطح عالی رهبران دو کشور توافق شد که این توافقنامه را بروز کنیم.
وی اظهار داشت: مقرر شد که جمهوری اسلامی ایران، پیش نویس توافقنامه جامع جدید را تهیه کند که تهران پس از تهیه، آن را در اختیار مسکو قرار داد؛ طرف روس نیز نقطه نظرات خود را ارائه کرد و سپس ما بررسی کردیم و دو سه بار این رفت و برگشت انجام شد که آخرین بار، طرف روس نظرات خود را مطرح و پیش نویس توافقنامه را به ما ارائه کردند.

زمان امضای توافقنامه جدید
جلالی گفت: در صورت توافق روی پیش نویس در این مرحله، توافقنامه به امضای وزرای امور خارجه دو کشور می رسد و در مرحله نهایی برای بررسی و تصویب به مجالس دو کشور می رود.
وی ادامه داد: در صورتی که در مرحله کنونی، نیاز به بررسی بیشتری وجود داشته باشد، هیأت مشترکی تشکیل می شود که با مذاکرات، اختلاف نظرهای احتمالی را برطرف کنند و به جمع بندی برسند.

ابعاد توافقنامه جامع
سفیر کشورمان در مسکو گفت: توافقنامه جدید ایران و روسیه، توافقنامه جامعی در حوزه های مختلف همکاری ها از جمله در حوزه های سیاسی، منطقه ای، بین المللی، اقتصادی،‌امنیتی، اطلاعاتی، سایبری، دفاعی و دیگر حوزه ها است.

آیا توافقنامه ایران و روسیه شبیه سازوکار همکاری با چین است؟
جلالی در پاسخ به این پرسش خبرنگار ایرنا که آیا توافقنامه جدید جامع ایران و روسیه با سازوکار همکاری بلندمدت با چین شباهتی دارد یا خیر، گفت: در مدل همکاری با چین، یک نوع برنامه مشترک است که به صورت جزئی درباره موضوعات و برنامه های همکاری، موارد ذکر شده است.
وی اظهار داشت: اما در رابطه با روسیه، چون عنوان سند، توافقنامه است باید در پارلمان های دو کشور تصویب شود.

پاسخ به هیاهوها
سفیر ایران در روسیه خاطرنشان کرد: در توافقنامه جدید تهران – مسکو موضوع مخفی نیست که برخی درباره آن هیاهو می کنند؛ این توافقنامه رسانه ای خواهد شد چرا که باید در مجلس شورای اسلامی و دومای روسیه به تصویب برسد.
وی اظهار داشت: این تفاهم نامه در اختیار نمایندگان پارلمان های دو کشور قرار می گیرد و جرح و تعدیل های مورد نظرمجالس دو کشور هم در آن اعمال خواهد شد.

هیاهوها از طرف دشمنان روابط تهران – مسکو
جلالی یادآور شد: روابط ایران و روسیه امروز روابط شفاف و مشخصی است که این روابط ، دشمنانی نیز دارد.
سفیر ایران در این زمینه به قانون تصویب شده در سال ۲۰۱۶ در آمریکا مبنی بر رصد روابط جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه اشاره کرد و گفت: آنها پول می گذارند و هزینه می کنند تا مناسبات تهران – مسکو را تضعیف کنند، در این زمینه تلاش دارند برخی اخبار کم ارزش در مناسبات طرفین را بزرگنمایی کنند و از سوی دیگر، اخبار و مطالب خود در مناسبات ایران و روسیه را کمرنگ جلوه دهند.
سفیر ایران: غرب با رصد روابط تهران - مسکو به دنبال آن است که این مناسبات به شکل پایدار شکل نگیردوی اظهار داشت: غرب به دنبال آن است که هم روابط ایران و روسیه رصد شود و هم اینکه نگذارند این روابط به شکل پایدار شکل بگیرد؛ با وجود اینکه، پایداری این روابط می تواند برای دو ملت و دو کشور بسیار مثمرثمر باشد و به ویژه با تغییر ساختار قدرت که در شرایط بین المللی در حال شکل گیری است می تواند معنا و مفهوم خاص خودش را هم داشته باشد.

آنچه باعث تقویت روابط تهران – مسکو شد
جلالی در بخش دیگری از گفت و گو با خبرگزاری جمهوری اسلامی به همسایگی ایران و روسیه به عنوان یکی از عوامل موثر در فراز و فرودهای مناسبات دو کشور در دوره های مختلف تاریخی مسکو اعم از تزاری، شوروی، پسا شوروی، یلتسین و دوران جدید یاد کرد.
وی ادامه داد: آنچه که باعث تقویت روابط تهران- مسکو در سال های اخیر شد تغییر رویکرد روسیه به مسائل بین المللی بود.
سفیر ایران در مسکو یادآور شد: روس ها بعد از فروپاشی شوروی به دنبال این بودند که با غرب کار کنند و یک شریک استراتژیک شوند اما آنها بعد از مدتی دریافتند که غربی ها به دنبال انگیزه های دیگری هستند.
وی افزود: رخدادهای گرجستان در سال ۲۰۰۸ و اوکراین در سال ۲۰۱۴ میلادی منجر به این شد که روس ها دریافتند که نظم مبتنی بر یکجانبه گرایی می تواند تهدیدی برای قدرت بزرگی همانند روسیه باشد و روس ها هم به جمع بندی رسیدند که ما از گذشته به آن رسیده بودیم و آن اینکه، دنیای یکجانبه گرایی،‌ مبتنی است بر یک نوع دیکتاتوری.
جلالی گفت: این نقطه نظر هم دو کشور را به هم نزدیک وعرصه های مختلفی برای همکاری ایجاد کرد.

رویکرد دولت سیزدهم، زمینه ساز تقویت روابط
سفیر ایران در روسیه خاطرنشان کرد: با تشکیل دولت سیزدهم و به دنبال رویکردهای این دولت هم در بحث همکاری جدی با همسایگان و هم پیگیری جدی تر شعار انقلاب اسلامی در زمینه مقابله با یکجانبه گرایی، عرصه های جدیدی را در روابط دو کشور شاهد بودیم.
جلالی: رویکردهای دولت سیزدهم در توسعه مناسبات با همسایگان و پیگیری شعار انقلاب اسلامی در مخالفت با یکجانبه گرایی، عرصه های جدیدی را در روابط تهران و مسکو گشودسال ۱۴۰۱، سال طلایی مناسبات تهران – مسکو بود
جلالی از سال ۱۴۰۱ به عنوان سال طلایی در توسعه مناسبات تهران – مسکو یاد کرد و گفت: بخشی از عرصه های همکاری دوجانبه به روابط سیاسی دو کشور بر می گردد که رفت و آمدها و مناسبات تقویت شده است. در سال ۱۴۰۱، روسای جمهور ایران و روسیه چهار بار با یکدیگر ملاقات کردند و چندین بار گفت و گوی تلفنی داشتند.
وی ضمن اشاره به سفر آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به مسکو و متقابلا سفر پوتین به تهران، به همکاری های ایران و روسیه در عرصه منطقه ای اشاره کرد و گفت: همکاری هایی که سال های قبل در سوریه در مبارزه با تروریسم شروع شده بود، در دولت سیزدهم شکل جدی تر و قوی تر به خود گرفت و عملا دو کشور را وارد یک عرصه جدید کرد.
سفیر ایران در روسیه گفت: اگر می گوییم که ۱۴۰۱، سال طلایی روابط تهران – مسکو است، به این خاطر است که ما وارد یک عرصه همگرایی با مدل های مشخص همکاری شده ایم.
وی ادامه داد: به عنوان نمونه، دو کشور سال ۲۰۰۰ برای فعال سازی کریدور شمال - جنوب توافق کرده بودند اما همچنان بخش هایی باقی مانده بود و عملا کار جلو نمی رفت اما در دو سال گذشته به صورت جدی روی کریدور کار شد؛ این همکاری مبتنی بر برنامه و راهکار برای پیشبرد برنامه های دو کشور است. این تلاش ها در سال ۱۴۰۱ انجام شد.

ریل گذاری در مقطع کنونی، اوج گیری مناسبات در سال های آینده
سفیر ایران: تلاش های کنونی، ریل گذاری برای توسعه مناسبات است؛ روابط تهران - مسکو در پنج سال آینده اوج خواهد گرفتجلالی در بخش دیگری از سخنان خود اقدامات انجام شده در دو سال گذشته در توسعه مناسبات تهران – مسکو را ریل گذاری و پایه گذاری تقویت روابط خواند که اثرگذاری کامل آنها در چهار تا هفت سال دیگر است.
وی اظهار داشت: همه فعالیت هایی که اکنون در حال انجام است سبب خواهد شد که در حدود پنج سال آینده، روابط تهران – مسکو به شکل قابل توجهی ارتقا خواهد یافت و مناسبات اوج خواهد گرفت.
وی یادآور شد: با این وجود، در مقطع کنونی نیز روابط اقتصادی دوجانبه از رشد بسیار خوبی برخوردار است و در سال ۱۴۰۱، ‌روس ها بیشترین حجم سرمایه گذاری را در ایران داشته اند.

رشد مناسبات تجاری به پنج میلیارد دلار
سفیر ایران در مسکو خاطرنشان کرد: درحوزه همکاری های تجاری و اقتصادی تهران – مسکو از یک میلیارد و ۶۵۰ میلیون دلار سال ۱۳۹۸ به حدود پنج میلیارد دلار در سال ۱۴۰۱ ارتقا یافت؛ بنابراین مناسبات تجاری از رشد خوب و فزاینده ای برخوردار بوده است.