ارتفاعات ارسباران آخرین حد پراکنش گونه سیاه خروس قفقازی

داود غنی پور روز چهارشنبه در جمع خبرنگاران، افزود: این پرنده نادر و زیبا از خانواده ماکیان سانان بوده و زیستگاه آن در ایران تنها محدود به ارتفاعات قره داغ و جنگل های ارسباران است و سازمان حفاظت محیط زیست در طول ۵۰ سال گذشته چتر حمایتی لازم جهت حفظ گونه و زیستگاه آن با رویه مقابله با گسترش فعالیت‌هایی نظیر جاده سازی و گردشگری بدون ضابطه انجام داده است.

وی ارزش حفاظتی پرنده قره خروس در آذربایجان را بسیار بالا توصیف و اظهار کرد: با توجه به ارزش حفاظتی و زیبایی شناختی این گونه و انحصار آن به محدوده کوچکی از شمال آذربایجان شرقی، به گردشگران توصیه می کنیم از هر گونه فعالیت مخاطره آمیز به ویژه تفریح هایی مثل آفرود و رانندگی خارج از جاده ها در زیستگاه های حساس و مجاور این پرنده به شدت خودداری کنند.

غنی پور یادآور شد: جوامع محلی نیز باید از چرای دام، علف چینی و برداشت گیاهان دارویی به خصوص گونه «قره قات» که به عنوان غذای اصلی قره خروس در محدوده زیستگاهش است، به شدت پرهیز کنند.

وی از انجام سرشماری جمعیت سیاه خروس قفقازی گونه شاخص آذربایجان شرقی در ۲ روز گذشته در منطقه ارسباران خبر داد و گفت: سرشماری این گونه منحصر به فرد آذربایجان از طریق تخمین جمعیت و مشاهده مستقیم نرهای زایا و با رعایت تمام شرایط زمانی و جغرافیایی خاص صورت گرفته است.

غنی پور با بیان اینکه همه ساله در فصل بهار این پرنده در محدوده اکوتون جنگل و مراتع جهت جفت یابی اقدام به حرکات نمایشی می کند، یادآور شد: این زمان بهترین فرصت برای سرشماری و تخمین جمعیت برای کارشناسان و نیروهای متخصص محیط بان فراهم می کند تا بر اساس برنامه سالانه سرشماری پرندگان، سرشماری از گونه مذکور در نیمه دوم اردیبشهت ماه صورت بگیرد.

به گزارش ایرنا، «قره خروس قفقازی» (سیاه خروس) از کمیاب‌ترین گونه‌های پرندگان جهان است که در منطقه حفاظت شده ارسباران زندگی می‌کند و زیستگاه این پرنده در حدود ۱۰ هزار هکتار داخل منطقه حفاظت شده ارسباران و ۲۰ هزار هکتار خارج از منطقه حفاظت تخمین زده می شود.

این پرنده در ارتفاعات حدود ۲ هزار متری زندگی می‌کند و به جز فصل بهار که تظاهرات جنسی آنها در فضای باز جنگل قابل رؤیت می‌باشد، مشاهده آنها در مواقع دیگر سال به ندرت امکان‌پذیر است.

نخستین بار در سال ۱۳۵۲ حضور یک پرنده سیاه بزرگ در جنگل‌های کوهستانی کلیبر گزارش شد و به دنبال آن، چند مشاور خارجی وقت سازمان حفاظت محیط زیست از جمله دکتر اسکات از منطقه دیدن کردند که مشخص شد این پرنده، سیاه خروس قفقازی است و تا آن زمان کسی نمی‌دانست که این گونه در ایران هم وجود دارد.