به گزارش ایرنا، اقوام و مردمان غیوری در سراسر ایران به شیوه کوچ نشینی یا یکجانشینی معیشت می کنند که شغل و درآمد اغلب این عشایر و دلاورمردان از دامداری تامین می شود.
باستانی ترین روش زندگی بشر، سبک زندگی بی آلایش و زیبای عشایر ایران است چرا که در بین همه عشایر، عرف، آداب و رسوم محلی، زبان، موسیقی، غذای محلی، لباس، مراسم و.. را حفظ کرده اند.
ایلات و عشایر ایران به عنوان حافظان آداب و سنت های قومی و عشیره ای بوده که درک و توجه به آنها از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که شناخت خویشتن، فرهنگ غنی چندین هزار ساله، تاریخ پرفراز و نشیب و درک تفاوت های فرهنگی می تواند یکی از ارکان نزدیکی و وحدت بیشتر اقوام این سرزمین باشد.
جشنواره فرهنگی عشایر ایران زمین (کوچ) با هدف برجسته سازی خرده فرهنگ های عشایری کشور اعم از شیوه معیشت و معرفی محصولات لبنی و صنایع دستی آنها و تلاش برای وحدت و همبستگی ملی راه اندازی شد از اینرو با"حسین روحانی" طراح جشنواره فرهنگ عشایر ایران زمین و دبیر این جشنواره گفت و گو کردیم.
حسین روحانی اگرچه مدیر یکی از کارخانه های صنعتی است اما بیشتر تخصص و دغدغه های خود را فعالیت های فرهنگی و هنری می داند حتی از دوران دانشجویی فعالیت ها و تلاش هایی برای برگزاری جشنواره هنری و فرهنگی را دنبال می کرد.
وی می گوید: سال ۱۳۸۰ اولین "انجمن شاهنامه خوانی و ادبیات بومی" استان را بعد از بنیاد طوس و تهران ثبت کردم و سه جشنواره شاهنامه خوانی مناطق لرنشین و زاگرنشین ایران را در اداره کل ارشاد برگزار کردم و با همان برگزاری جشنواره شاهنامه خوانی، ضرورت راه اندازی جشنواره کوچ عشایر ایران زمین برای من ملموس تر شد.
این فعال فرهنگی هنری از ضرورت برگزاری جشنواره می گوید: «در حوزه فرهنگ و هنر که فعالیت داشتم جای خالی تبادل فرهنگی اقوام را احساس می کردم حتی در دهه هشتاد تعارض های قومی در استان قابل مشاهده بود و از طرفی به گفت و گوی تمدن ها اعتقاد دارم که با راه اندازی این جشنواره گفت و گوی فرهنگی اقوام بیشتر در این جشنواره مد نظر است و در کنار آن مسایل فرهنگی و اقتصادی ارائه می شود».
وی تاکید می کند: تمام اتفاقات زندگی بشر جهت معیشت از کوچ شکل گرفت و به نظر من کوچ حادثه بیوگرافیکی نیست بلکه یک حادثه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است بنابراین آشنایی با خرده فرهنگ های مختلف عشایر ایران از دیگر ضرورت های برگزاری جشنواره هستند چرا که این خرده فرهنگ ها زیر بنای فرهنگی غنی ایرانی هستند.
روحانی به دیگر ضرورت های برگزاری جشنواره در استان اشاره کرد و گفت: احساس کردم که گردشگری در استان فقط زباله ریزی است و برگزاری این جشنواره بهانه ای برای پیش بینی و تامین زیرساخت های لازم در استان خواهد بود.
این فعال فرهنگی تصریح می کند: مردم به شادی نیاز دارند چرا که ما درمان روانی داریم ولی بهداشت روانی نداریم بنابراین پیشگیری لازم است حتی در طول هفت دوره برگزاری جشنواره کوچ عشایر در شهر کمترین اتفاقات ناهنجاری را داشتیم چون مهمترین محور مغفول مانده جامعه ایران بهداشت روانی است.
وی به توجه کردن نیازهای جوانان اشاره کرد و گفت: در زمان برگزاری جشنواره جوانانی که اینجا مراجعه می کردند حتی زمینه بازی های محلی و چوب بازی"ترکه بازی" را برای آنها فراهم کردیم که با استقبال خود آنها و بازدیدکنندگان مواجه شد.
این فعال هنری به زمان ارائه طرح و شروع جشنواره اشاره می کند و می گوید: سال ۱۳۸۴ طرحی بنام جشنواره بین المللی کوچ عشایر ایران به سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ارایه شد و پس از موافقت و تصویب طرح ، مقرر شد "حسین روحانی" به عنوان طراح و صاحب اثر و مجری دائمی جشنواره کوچ عشایر ایران باشد و سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان حمایت های لجستیکی و پشتیبانی برای برگزاری جشنواره را داشته باشد.
روحانی گفت: بهار ۱۳۸۵ اولین جشنواره کوچ عشایر در پارک جنگلی یاسوج برپا شد و پس از آن به غیر از دو سال درگیر بیماری کرونا(۹۹ و ۱۴۰۰)، در برخی از سال ها به دلیل فضای نامطلوب سیاسی، اجرای جشنواره با وقفه مواجه شد که در طول این دو دهه، تنها هفت دوره از جشنواره در سال های (۱۴۰۲،۱۴۰۱،۱۳۹۸،۱۳۹۷،۱۳۹۴،۱۳۸۹،۱۳۸۵) در شهر یاسوج برگزار شد و تاکید دارد: همراه نبودن گروه هایی سیاسی استان و در اولویت نبودن برگزاری جشنواره برای این دسته از دوستان مانعی برای برگزاری هرساله جشنواره شد
وی می گوید: از این هفت دوره برگزاری جشنواره سه دوره اول را در "پارک جنگلی" یاسوج و مابقی را در پارک ولایت یاسوج برگزار شد.
روحانی محورهای جشنواره را برمی شمارد و می گوید: سوارکاری، تیراندازی، مقاله، داستان، فیلم، بازی های بومی آیینی محلی، آئین های نمایشی، نیایشی و موسیقیایی، شاهنامه، نقالی، ادبیات بومی، سرپناه های مسکونی، صنایع دستی، سوغات، که مهمترین محورهای آن، ارایه بهترین محصول لبنی و نژاد دام ایران زمین است.
روحانی گفت: این جشنواره به عنوان یک رویداد فرهنگی ثبت شد و حدود ۴۵ محور دارد و به عنوان طراح جشنواره می گویم ۳۰ درصد از خواسته هایی جشنواره یا ۱۰ تا از محورهای هدف در طول این هفت دوره برگزار و محقق شد.
وی برای بهتر برگزاری و اثرگذاری جشنواره اشاره می کند و می گوید: جشنواره ظرفیت های خوبی دارد و حتی از قبل برگزاری خودش، می تواند تامین کننده هزینه ها باشد چرا که مطابق با آیین نامه تدوین شده ، حدود ۱۵۰ غرفه پیش بینی شد و در کنار نمایش صنایع دستی عشایر کشور می توان خدمات فروش دیگر محصولات را نیز عرضه کرد.
دبیر جشنواره گفت: نیاز است به صورت رسمی تر و با ثبات تر دبیرخانه تشکیل داد و مثل جشنواره فجر، چند ماه قبل از برگزاری فراخوان شرکت در جشنواره را اطلاع رسانی کرد و فیلم های حوزه عشایر در سالن های سینما نمایش داده شود و در نهایت برگزیده آنها در زمان برگزاری جشنواره اکران شود و تئاتر، موسیقی، عکس ،مقاله و حتی تورگردی مسیر عشایر همین طور انجام شود.
روحانی اضافه می کند: یکی از محورهای جشنواره ارایه غذاهای سنتی در قالب غذاهای خیابانی است که باید در فصل پربازدید گردشگری استان چند آشپز یا تولید کننده غذاهای سنتی را در کوچه و بازار شهر زمینه عرضه محصولات آن فراهم شود که به گزیده های آنها در جشنواره عرضه و نمایش داده شود.
وی که هم حفظ اثر را مد نظر دارد و هم عملیاتی شدن همه اهداف و محورهای جشنواره را، می گوید: به مدیران وقت دولتی گفتم که اینجانب صاحب اثر کمکی از شما نمی خواهم منتهی اسم من باید به عنوان صاحب اثر باشم و شما نظارت کنید و اجازه بدهید این رویداد فرهنگی اثرگذار را بدون دغدغه برگزار کنم و تاکید کرد: «اگر اختیار صد در صد با خودم باشد با راه اندازی دستک و دفتر حداقل ۱۰ نفر اشتغال دائم ایجاد می کنم».
دبیر جشنواره اعتقاد دارد جشنواره را باید به بخش خصوصی واگذار کرد تا بتوان همه محورها با حضور حداکثری استان ها برگزار شود.
وی می گوید: برای برگزاری اثر گذار جشنواره، حداقل ۶ ماه قبل باید فراخوان زد حتی می توان این جشنواره را دوره ای و چرخشی کرد که دبیرخانه دائمی در یاسوج باشد و متناسب با نوع برداشت محصول مناطق مختلف کشور، در آن استان برگزار شود.
روحانی با توجه به تجربه هفت دوره برگزاری جشنواره گفت: این جشنواره ظرفیت برگزاری یک هفته در یاسوج و حتی ظرفیت ۲ بار برگزاری در استان را دارد، شهر یاسوج را فعلا مناسب میزبان برگزاری جشنواره دیدیم و اجرای برخی از محورهای جشنواره همانند تور گردی عشایری، را در فصل زمستان در مناطق گرمسیری در برنامه داریم.
وی به استقبال مردمی از جشنواره در طول هفت دوره برگزاری گفت: از این هفت دوره برگزاری سه دوره (۱۳۸۵،۱۳۸۹و ۱۳۹۷) از نظر خودم خوب برگزار شد چرا که اختیارات دبیر بیشتر بود و فضای سیاسی استان همراه تر بود.
دبیر جشنواره می گوید: اولین جشنواره کوچ را اردیبهشت ۱۳۸۵برگزار کردیم و به این نتیجه رسیدیم بدلیل تداخل با زمان مدارس و در پیش بودن کنکور سراسری، زمان مناسب برگزاری جشنواره را پس از کنکور سراسری و در فصل تابستان برگزار شود چرا که در فصل تابستان، استان ما به خصوص مناطق سردسیری میزبان گردشگران و مردم مناطق جنوب کشور هست و حتی در جشنواره های گذشته میزبان برخی از کاروان های تورگردان ها بودیم که استقبال خوبی کردند.
وی می گوید: در برخی از جشنواره های مهمان های خارجی داشتیم و به صورت میانگین ۴۷۰ هزار نفر در هر دوره بازدید کننده داشتیم و امسال اگرچه برگزاری جشنواره بدون آمادگی کامل و زودهنگام بود استقبال مردمی از جشنواره خوب بود.
وی با اشاره به مشکلات برگزاری جشنواره گفت: در جشنواره اولی حدود ۲۰ استان شرکت کردند و فضاهای هتل ما ظرفیت پذیرش کافی را نداشتند. زیر ساخت های اقامتی محدود است امکانات خود پارک ولایت یاسوج ظرفیت برگزاری جشنواره را ندارد، تامین نشدن اعتبارات به موقع برای برگزاری جشنواره، همکاری نکردن مطلوب استان های دیگر در این رویداد مهم فرهنگی و دوری از بخش خصوصی برخی از چالش های این جشنواره هستند.
روحانی تصریح کرد: این جشنواره با این گستردگی و محورهای زیادی که پیش بینی شد از عهده میراث فرهنگی به تنهای بر نمی آید و نیازمند همکاری سازمان های مختلف در استان است اگرچه در جشنواره امسال سپاه عشایر استان همکاری خوبی داشت.
وی گفت: من دبیر این جشنواره و رویداد مهم کشوری هستم و برخی از مدیران همان شب افتتاحیه من را دیدند و گلایه دارد برخی از سازمان های دولتی و حتی شهرداری همکاری چندانی نداشتند و "پارک ولایت" که محل برگزاری این جشنواره است تجهیزات و امکانات رفاهی و خدماتی مطلوبی ندارد.
به گزارش ایرنا، با مشاهده میدانی و بازدید از غرفه های جشنواره و مشاهده محصولات استان های مختلف به نظر می رسد امسال کمتر از ۱۲ استان در این رویداد فرهنگی کشوری (جشنواره کوچ عشایر) شرکت داشتند.
هفتمین جشنواره ملی فرهنگ عشایر ایران زمین (کوچ عشایر) با حضور عشایر استان هایی کهگیلویه و بویراحمد، فارس، کردستان، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خراسان رضوی، و ... به مدت پنج روز از ۲۷ تا ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ در "پارک ولایت"شهر یاسوج برگزار شد.
نظر شما