عضویت در بریکس می‌تواند به ارتقای جایگاه و نقش ایران و بریکس کمک کند

«سید روح‌الله لطیفی» در گفت‌وگو با خبرنگار اعزامی ایرنا به اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو بریکس، درباره اهمیت این اجلاس اظهار داشت: بریکس که در حال حاضر از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تشکیل شده مجموعه‌ای از قدرت های جدید و نوظهور اقتصادی است که نزدیک به ۳۰ درصد اقتصاد دنیا و نزدیک به نیمی از جمعیت جهان را شامل می شود.

وی افزود: در حوزه سیاسی و نظامی دو کشور از این پنج کشور عضو دائمی شورای امنیت و دارای حق رای و وتو و سه عضو دیگر نیز همواره به عنوان کشورهای تاثیر گذار به دنبال اضافه شدن به این جمع در شورای امنیت بودند.

لطیفی ادامه داد: اعضای بریکس در حوزه نظام حاکم بر روابط بین الملل نیز به واسطه اقتصاد پویا، جمعیت مناسب و تاثیر به سزا بر محیط پیرامونی، ظرفیت ها و ایده های عملیاتی بسیاری را دنبال می کنند و در حال حاضر نیز از سردمداران تغییر مراودات تجاری با ارز ملی بوده و به دنبال اجرای سیاست های دلارزدایی از تجارت هستند و بزرگترین مصرف کننده و تولید کننده کالاهای تجاری نیز به شمار می روند.

وی افزود: اعضای فعلی، اهداف مشترکی در حوزه های تجارت مبتنی بر تقویت زنجیره ارزش و حذف موانع تولید (به جای توجه به مصرف کنندگان)، سیاست‌های پولی و سرمایه گذاری منحصر به فرد متکی بر نظام های درونی پولی، مالی و سرمایه‌گذاری خود، اجرای تمام کنوانسیون های محیط زیستی در چارچوب کاهش آلاینده‌ها و گازهای گلخانه ای و...، توجه به ظرفیت منابع انسانی متخصص و تقویت دانش و ظرفیت های نیروی کار، توجه به امنیت غذایی و تولید پایدار غذای سالم و در دسترس و تغییر نظام یکجانبه‌گرایی بین الملل و سازمان ها و ساختارهای جهانی موجود به چند جانبه گرایی و توجه به ظرفیت های کشورهای عضو در افزایش حضور در مناسبات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، مالی و پولی بین المللی هستند.

لطیفی در ادامه در خصوص چرایی تلاش ایران برای عضویت ایران در بریکس گفت: بریکس به دلیل نوظهور بودن و انعطاف پذیر بودن، هم هدف بودن با کشورمان چه در مسائل سیاسی و چه در مسائل و همکاری‌های اقتصادی و نگاه به تغییر ساختار فعلی نظام بین الملل می‌تواند بر اساس سیاست های چند جانبه گرایی و تقویت مناسبات با کشورهای هم ظرفیت و همسو در دولت سیزدهم، مسیری موثر در آینده همکاری‌های بین المللی ایران با جهان باشد که حضور و نقش پر رنگ تری را برای کشورمان در زمینه های اقتصادی ، سیاسی و بین المللی به همراه داشته باشد .

سخنگوی سابق گمرک توضیح داد: در حوزه اقتصادی چین نخستین شریک تجاری ایران چه در حوزه تجارت غیرنفتی (صادرات و واردات) و چه در خرید نفت ایران به شمار می آید و در گذشته نیز همکاری چین کهن با ایران باستان مسیر تجارت جهانی و جاده ابریشم را شکل داده بود، روسیه نیز در حال حاضر به روابط استراتژیک با ایران نزدیک شده است.

قائم‌مقام باشگاه تجار ایران و آفریقا ادامه داد: هند نیز هم در حوزه واردات و هم در حوزه صادرات در بین پنج شریک اول ایران قرار دارد و با وجود تحریم های ظالمانه نظام سلطه، جایگاه خود را در روابط با ایران حفظ کرده و حتی در بندر مهم چابهار نیز مشارکت کرده است، آفریقای جنوبی به عنوان بزرگترین اقتصاد قاره آفریقا ، شریک اول ایران در تجارت با این قاره بوده و برزیل نیز اولین شریک تجاری ایران در قاره آمریکا است.

وی افزود: همراهی چین و روسیه در مسأله هسته ای و سیاست خارجی ، عضویت ایران در شانگهای با هماهنگی این دو کشور به علاوه هند و مشارکت در حل بحران های منطقه ای و کاهش تنش در خلیج فارس ، نشان داد که همکاری ایران با اوراسیا با محوریت روسیه، با شانگهای با محوریت روسیه، چین و هند و تقویت مسیر های ترانزیتی شرق به غرب (راه ابریشم جدید (یک کمربند یک جاده )) با محوریت چین و روسیه، مسیر ترانزیتی جنوب به شمال با محوریت هند و روسیه و امکان گسترش آن از مسیر فرعی آفریقای جنوبی ، شرق آفریقا، ایران و آسیای میانه ، قفقاز ، روسیه و شرق اروپا و حتی آسیای میانه و چین می تواند مربع چین ، روسیه ، هند ، آفریقای جنوبی را با موقعیت ژئو استراتژیک ، ژئو اکونومیک و ژئوپلیتیک ایران به هم وصل کند.

قائم‌مقام باشگاه تجار ایران و آفریقا تأکید کرد: با این کار کریدور جنوب به شمال می تواند تبدیل به کریدور قطب تا قطب با محوریت ایران شود.

لطیفی در ادامه به برزیل به عنوان یکی از اعضای بریکس نیز اشاره کرد و گفت: با روی کار آمدن لولا داسیلوا در برزیل که سیاست های منتقد به غرب و نزدیک به شرق و ایران دارد، می توان عضویت ایران در بریکس را با نقشی موثر و همراه ترسیم کرد که جایگاه بریکس را در چارچوب سیاست های اعلامی اش نیز ارتقا دهد.

سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت درخصوص موانع عضویت ایران در بریکس و راه‌های رفع آن گفت: مانع اصلی در این مسیر تمرکز سیاست انزوای ایران توسط غرب و هزینه‌تراشی بابت همکاری با ایران، اجرای نظام تحریم به ویژه در انتقال منابع مالی و حمل و نقل، عدم عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی (WTO )‌ و استقرار تجارت کنترل شده (نظام تعرفه ای ، محدودیت و ممنوعیت) و نظام تولید با بنگاه‌های سنتی است.

لطیفی در عین حال افزود: تجربه اوراسیا نشان داد که به شرط اراده سیاسی، امکان تغییر در نظام تعرفه‌ای با انعقاد موافقت‌نامه های تجارت ترجیحی ، جابجایی مالی با تهاتر یا پول ملی امکان پذیر است.

وی ادامه داد: در خصوص حمل و نقل نیز شیوه های خلاقانه ای وجود دارد و مدیریت تولید با نگاه توجه به زنجیره ارزش که یکی از سیاست های بریکس نیز هست، با اصلاح قوانین و رفع موانع که در دولت سیزدهم نیز بر آن تاکید شده است و عبور از تولید سنتی به صنعتی قابل اصلاح است اما برای رسیدن به نتیجه مطلوب می بایست ترکیبی از دیپلماسی اقتصادی، دیپلماسی عمومی و دیپلماسی غیر رسمی را توامان با یک استراتژی و با همکاری دولت و بخش خصوصی به آن افزود که حضور وزیر خارجه در اجلاس وزرای خارجه بریکس در آفریقای جنوبی مقدمه ای بر آن به شمار می آید.

لطیفی افزود: حضور ایران در بریکس برای استفاده از پول ملی، تهاتر، حمل و نقل مشترک، بازارهای تولید و مصرف بین اعضا، استفاده از منابع انسانی و آموزش با وجود نیروی کار متخصص ایرانی و تقویت اقتصاد اعضا با مزیت‌های انرژی، موقعیت جغرافیایی و نگاه‌های مشترک ایران با اعضا نسبت به نظام بین الملل، ضمن حفظ محیط زیست، به ویژه در چارچوب چندجانبه‌گرایی، توجه به بازارهای جدید و خنثی‌سازی نظام تحریم در دولت سیزدهم می تواند جایگاه و نقش ایران و اعضای بریکس را توامان افزایش دهد.