به گزارش خبرنگار ایرنا؛ دانشگاه ملی ملایر در راستای نیل به اهداف آموزشی و پژوهش و انجام رسالت خطیر خود به عنوان نهاد دانش‌محور، نسبت به راه‌اندازی و فعالیت پژوهشکده انگور و کشمش در این مرکز دانشگاهی اقدام کرد و تاکنون برای شناسایی و رفع مسائل و مشکلات و ارائه راهکارهای اجرایی این حوزه، همایش‌های ملی انگور و کشمش را برگزار کرده است.
در همین راستا پنجمین همایش ملی انگور و کشمش عصر سه‌شنبه با محورهای فرصت‌ها و چالش‌های بومی و اقلیمی، به‌نژادی و به‌باغی انگور، مدیریت منابع و بهره‌وری عوامل تولید، صنایع تبدیلی و تکمیلی اقتصاد و تجارت و پایداری و سلامت تولید با حضور پژوهشگران، محققان، باغداران و کشاورزان از استان‌ها و شهرهای انگورخیز کشور برگزار شد.
ارزیابی محدودیت بیواقلیمی و قابلیت اراضی انگور آبی در منطقه ازندریان با استفاده از سیستم میکرولیز، چالش‌های انگور کاری ایران، اثر کیفیت نور بر ویژگی‌های فتوسنتزی و تبادلات گازی انگور رقم یاقوتی تحت تنش شوری در گلخانه، راهکارهای بهبود بهره‌وری مصرف آب در تاکستان‌ها با محوریت راهکارهای به‌باغی، پیش‌رس کردن انگور در گلخانه، بررسی تجارت بین‌الملل کشمش و انگور در ایران و دنیا، معرفی محصولات دانش‌بنیان کوهرنگ، اتحادیه باغداران و سیاست‌های کلان کشور در حوزه انگور و کشمش از جمله موضوع‌هایی بود که توسط پژوهشگران و محققان حوزه باغداری و کشاورزی ارائه شد.
مدیر اداره جهاد کشاورزی ملایر در این همایش این شهرستان را به عنوان قطب باغبانی استان همدان، یکی از ظرفیت‌های بزرگ تولید انگور و مشتقات آن در کشور دانست و گفت: از ۲۳ هزار هکتار اراضی باغی در شهرستان ملایر، ۱۱ هزار و ۷۵۱ هکتار مختص باغ‌های انگور است.
"یوسف کاکاوند" افزود: سالانه از این میزان سطح زیر کشت انگور، ۲۷۶ هزار تُن محصول انگور تولید که ۷۵ درصد انگور تولیدی به انواع کشمش تبدیل می‌شود.
به گفته وی کشمش ملایر بخش بزرگی از صادرات استان همدان را به خود اختصاص داده است که این کشمش ها در ۷۰ کارخانه فرآوری شهرستان تهیه، بسته‌بندی و به کشورهای هدف صادر می‌شود.
وی ادامه داد: از این میزان سالانه حدود ۴۳ هزار تُن انواع کشمش در این شهرستان تبدیل می‌شود که حدود ۳۳ هزار تُن آن کشمش تیزابی است.
مدیر اداره جهاد کشاورزی ملایر گفت: از ۳۰ درصد باقی مانده محصول انگور سهم تازه‌خوری و ۲۶ نوع فرآورده و مشتقات انگور تولید می‌شود.
وی با بیان اینکه برای حفظ و ارتقای بهره‌وری باغ‌های انگور، از سال گذشته اقداماتی در دستور کار است گفت: در این راستا برای تمام محصولات کشاورزی استان همدان نقشه راه تهیه شده که مفصل‌ترین آن مربوط به انگور است.
کاکاوند همچنین یکی از بزرگترین مشکلات باغ‌های انگور این شهرستان را نوع و نحوه آبیاری عنوان کرد و گفت: نوع کشت انگور با شرایط اقلیمی و کاهش منابع آبی موجود سازگاری ندارد و در همین راستا از سال گذشته سیستم آبیاری نوین طراحی شد که با سیستم خرده مالکی، حقآبه و حجم آب ورودی منطبق است.
وی یادآور شد: طرح سیستم آبیاری تلفیقی در ۳۰۰ هکتار از سطح باغ‌های انگور این شهرستان پیاده‌سازی می‌شود.
مدیر اداره جهاد کشاورزی ملایر با اشاره به خسارت سنگین سرمازدگی به باغ‌های انگور این شهرستان، اظهار داشت: ضرورت دارد بیمه باغ‌های انگور جدی‌تر دیده شود و در جانمایی باغ‌ها تجدیدنظر شود.
کاکاوند طرح فراز را روشی مؤثر در کاهش میزان خسارت سرمازدگی باغ‌های انگور عنوان و بیان کرد: ارقامی که با ارتفاع و این سیستم سازگاری داشته باشند مشخص شده و اجرای این طرح در دست اقدام است.
رئیس دانشگاه ملی ملایر نیز وظیفه و رسالت مهم این دانشگاه را آموزش و تربیت نیروی انسانی مناسب و فعالیت پژوهشی و تحقیقاتی عنوان کرد و گفت: در همین راستا تمرکز دانشگاه روی ایجاد فرصت‌های مناسب برای باغداران و کشاورزان است تا با ارائه آموزش‌های واقعی، محصولات باکیفیت‌تری تولید کنند.
تقویت ارتباط باغداران با پژوهشکده انگور و کشمش
"ابراهیم محمدی‌منش" اظهار داشت: با توجه به فعالیت پژوهشکده انگور و کشمش به صورت تخصصی، دانشگاه ملایر تمایل دارد اعتباراتی را در این زمینه هزینه کند و برگزاری اینگونه همایش‌ها نیز جزیی از این اقدامات به شمار می‌رود.
وی برگزاری کارگاه‌های آموزشی، نهال‌کاری، هرس کردن و احصای نقاط قوت و ضعف حوزه انگور و کشمش را از دیگر اقدامات برشمرد و افزود: بخش دیگری از وظایف دانشگاه و پژوهشکده انگور و کشمش، شناسایی مشکلات در عرصه پژوهش در حوزه آب و خاک و کشت است تا با انجام تحقیقات مورد نیاز و استفاده از دانشگاه تحصیلات تکمیلی، بتوانیم برای انگور و کشمش به عنوان نماد جهانی، مثمرثمر باشیم.
رئیس دانشگاه ملایر اجرایی شدن این اهداف را برقراری هر جه بیشتر ارتباط تولیدکنندگان با پژوهشکده انگور و کشمش دانست و گفت: در عین حال نیاز است فضا را به گونه‌ای سازماندهی کنیم که از لحاظ کمی و کیفی، محصولات تولیدی را ارتقاء دهیم و به سلامت جامعه کمک کنیم.
محمدی‌منش با تاکید بر اینکه وظیفه پژوهشکده انگور و کشمش شناسایی چالش‌ها، آسیب‌ها را و نقاط رشد و پیشرفت‌ها است، بیان کرد: این پژوهشکده موظف است طرح‌ها و پژوهش‌هایی را اجرایی کند که بر مبنای آن بتوان تحقیقات را پیش برد و اجرایی کرد.
به گفته وی؛ برخی مشکلات در حوزه انگور و کشمش، گرفتاری‌هایی است که شاید علم راهکار مناسبی نداشته باشد و یا روند تحقیقات آن طولانی شود و یا برخی هم به سرعت قابل حل باشد.
رئیس دانشگاه ملایر خاطرنشان کرد: بیش از ۷۰ درصد مشکلات ما در حوزه انگور و کشمش در سطح استان و این شهرستان، با استفاده از انرژی و توان نیروی انسانی، اندیشمندان و اساتید قابل حل است و برای اجرای یک طرح و ایده نو نیز نیاز به سرمایه‌گذاری و استفاده از نیروهای جوان و نخبه داریم که امیدواریم این پژوهشکده بتواند تمامی این اهداف و برنامه‌ها را محقق کند.
واردات چمدانی پایه‌های آلوده؛ تهدیدی جدی برای باغ‌های کشور
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی نیز در این همایش اظهار داشت: ۲۶ سال روی انگور کار می کنم و این محصول مهم کشاورزی با چالش‌هایی همچون سرمازدگی زمستانی و بهاره، کم آبی، آفات و بیماری‌ها و مشکل تولید نهال مواجه است.
"حسن محمودزاده" با اشاره به لزوم ارائه راهکارهای متاسب برای رفع این مشکلات، گفت: موضوع مهم در بحث انگور، سرمازدگی است که امسال سرمازدگی بهاره خسارت زیادی را به باغ‌های انگور کشور به ویژه ملایر وارد کرد.
وی جایگزین کردن یکسری ارقام مقاوم به سرما را از جمله راهکار مهم برای مقابله با سرمازدگی عنوان و بیان کرد: انگور مقاومت آنچنانی در مقابل سرمازدگی زمستانی ندارد و یکسری راهکاریهای اجرایی وجود دارد که می‌توان از نابودی باغ‌ها در برابر سرمازدگی جلوگیری کامل کرد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی با تاکید بر اینکه نباید به هر باغی که نهال تولید می‌کند، اطمینان کنیم، افزود: از هر باغی اجازه نداریم قلمه بگیریم.
محمودزاده در عین حال نسبت به استفاده از پایه‌ها برای تولید نهال هشدار جدی داد و گفت: استفاده از پایه‌ها تذکر جدی به مسئولان رده بالای کشوری است، چراکه احتمال واردات پایه‌ها به صورت آلوده و انتقال آفات و بیماری برای باغ‌های انگور کشور وجود دارد و در سال‌های آینده در این زمینه مشکل جدی خواهیم داشت.
به گفته وی؛ به دلیل وارداتی که به صورت چمدانی و قاچاق انجام می‌شود، بدون شک آسیب جدی به ۳۲۰ هزار هکتار باغ انگور کشور وارد خواهد شد و باید در این حوزه آمادگی کامل داشته باشیم.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی ادامه داد: باید سراغ پایه‌های سالم و مقاوم به آفت و سرما وارد شده برویم و برای باغ‌های انگور، حتما از پایه‌هایی که در ایران تولید شده، استفاده شود.
محمودزاده گفت: پس از ۱۴ سال پایه‌های دو رگ‌گیری تولید و تکثیر کردیم که انگور دیگر سرطان نمی‌گیرد و امیدواریم در تولید نهال برای باغ‌های انگور کشور استفاده قرار گیرد.
وی همچنین سنتی بودن باغ‌های انگور در ایران را یکی دیگر از مشکلات این حوزه برشمرد و افزود: این در حالیست‌که تمام کشورهای دنیا روی سیستم‌های داربستی کار کرده‌اند و این سیستم میزان تولید را افزایش و هزینه‌های تولید را بسیار کاهش می‌دهد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی با تاکید بر اینکه در منطقه ملایر نیز با توجه به شرایط آب و هوایی و سرمازدگی باغ‌ها، باید از روش داربستی استفاده شود، یادآور شد: در باغ‌های نمونه منطقه ارومیه که به سیستم داربستی اجرا شده، تا ۶۰ تُن در هکتار انگور تولید می‌شود، در حالی‌که در باغ‌های سنتی ملایر ۲۲ تُن در هکتار انگور تولید می‌شود که ضرورت اجرای طرح داربستی را گوشزد می‌کند.
محمودزاده تاکید کرد: در اجرای طرح داربستی باغ‌های انگور در این شهرستان نباید بیگ‌ودار به آب زد و اگر قرار است این روش جدید گسترش یابد، باید آزمایش‌های اولیه و چگونگی تغییر سیستم جدید انجام و بهترین سیستم داربستی به صورت پایلوت و آزمایشی برای منطقه اجرایی شود.
ارسال ۴۵ مقاله به دبیرخانه همایش
سرپرست پژوهشکده انگور و کشمش دانشگاه ملایر نیز هدف از برگزاری این همایش را دست‌یابی به رسالت دانشگاه که همان پژوهش است، عنوان کرد و گفت: در این همایش آخرین تحقیقات مرتبط با مزیت‌های اقلیمی، به‌زراعی و به‌باغی انگور و همچنین بازاریابی و تجارت محصولات و فرآورده‌های انگور مطرح شد.
"مجید دکامین" افزود: از اساتید و پژوهشگران مطرح کشوری در حوزه انگور و کشمش برای حضور در این همایش دعوت کردیم تا در حاشیه همایش، کارگاه‌های جانبی و نشست‌های تخصصی برگزار شود.
وی با اشاره به سرمازدگی ۷۰ درصد باغ‌های انگور ملایر، تاکید کرد: برگزاری چنین همایش‌هایی با ارائه آموزش‌های لازم، فرصتی ایجاد می‌کند تا در مقابل خطرهایی که باغ‌ها را تهدید می‌کند، باغداران و کشاورزان آمادگی‌های کافی را کسب کنند.
سرپرست پژوهشکده انگور و کشمش دانشگاه ملی ملایر ادامه داد: ما در شرایطی کشاورزی می‌کنیم که تهدیداتی همچون خشکسالی، تگرگ، بارندگی بیش از حد و سرمازدگی بهاره، می‌تواند فرصتی برای انجام تحقیقات پیشرفته در راستای رفع نیازهای شهرستان باشد.
دکامین یادآور شد: از زمان فراخوان برگزاری این همایش ملی، ۴۵ مقاله به دبیرخانه همایش ارائه شد که پس از ارزیابی، ۲۷ مقاله پذیرفته و از چهار مقاله برتر به عنوان پوستر در همایش استفاده شد.
در حاشیه این همایش باغداران و کشاورزان از دغدغه‌هایشان گفتتد، از وجود سم‌های بی‌کیفیت در بازار، هزینه‌های بالای باغداری، کم‌آبی، کمبود آموزش‌های باغداری و سرمازدگی به عنوان مهمترین معضل و خواستار حمایت بیشتر مسئولان به ویژه سازمان جهاد کشاورزی برای حل این مشکلات شدند.
"رحمت‌الله سلیمانی" کشاورز روستای بابارئیس ضمن برشمردن مشکلات باغداری، گفت: ما زحمت می‌کشیم برای دلالان و کارخانه‌داران که بیشترین بهره و سود را می‌برند و در مقابل چیزی عاید کشاورز نمی‌شود.
وی از مسئولان خواست: به مطالبات و خواسته‌های کشاورزان و باغداران توجه بیشتری کنند و جهاد کشاورزی بیشتر از گدشته حامی کشاورزان باشد.
"حجت‌الله شریفی" باغدار نمونه روستای علمدار سفلی نیز بیان کرد: پنج سال به عنوان باغدار نمونه استان همدان معرفی شده‌ام و در خوشه برتر شهره هستم، اما همچنان با مشکلاتی در امر باغداری مواجه‌ایم و نیاز به همراهی و حمایت بیشتر مسئولان داریم.
وی با بیان اینکه برای داربستی باغ‌های انگور نیاز به آموزش‌های لازم داریم، افزود: جهاد کشاورزی خانه دوم ما است و در ارائه تسهیلات آبیاری نوین، داربستی باغ‌های انگور و هرس کردن باغ‌ها نیاز به کمک و آموزش داریم.
دعوت از کشاورزان و باغداران در جلسه‌های جهاد کشاورزی، ارائه روش‌های صحیح هرس کردن، عرضه سم‌های باکیفیت، اجرای طرح‌های آبخیزداری و اعطای تسهیلات طرح فراز از دیگر درخواست‌های باغداران بود که در این همایش مطرح شد.
پنجمین همایش ملی انگور و کشمش با حضور اساتید، پژوهشگران، محققان، باغداران و کشاورزان و نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی در مرکز همایش‌های شهید حیدری دانشگاه ملایر برگزار شد.
به گزارش ایرنا؛ دانشگاه ملی ملایر در چهار کیلومتری محور ملایر به اراک واقع شده و بیش از ۶ هزار دانشجو دارد.
نظر شما