سرانه آب تجدیدپذیر در سطح دنیا به دلیل تنوع بالای اقلیمی و شرایط جغرافیایی، بسیار متغیر بوده و از ۱۰ مترمکعب در سال برای هر فرد تا ۱۰ میلیون مترمکعب در سال متغیر است.
این شاخص به جز در مناطق محدودی در جنوب غرب کشور، در سطح مناطق مختلف ایران نیز از حدود ۴۰۰ تا یک هزار و ۷۰۰ متغیر است. این در حالی است که بر اساس شاخص فالکن مارک، مناطقی با سرانه کمتر از یک هزار و ۷۰۰ مترمکعب در شرایط تنش آبی هستند و در شرایط کمتر از یک هزار مترمکعب در سال و ۵۰۰ مترمکعب در سال، به ترتیب در طبقه کمبود آب و کمبود شدید آب قرار می‌گیرند.
لذا کشور ایران با احتساب همه ظرفیت‌های طبیعی در حوزه منابع آب، به‌عنوان یک کشور با محدودیت‌های منابع آبی است و در چنین کشوری، مدیریت آب بایستی متمرکز بر مدیریت مصرف باشد، به‌نحوی‌که روش‌ها و عادات مرسوم مصرف به سمت مصرف بهینه سوق داده شود.
مصرف بهینه آب متضمن توسعه پایدار خواهد بود و حفظ کیفیت زندگی و رفاه مردم، باعث حفظ منابع ارزشمند آب نیز خواهد شد. در کنار تکالیف دولتی موجود در حوزه مدیریت مصرف، ضروری است که بهینه‌سازی مصرف آب در همه فعالیت‌های روزمره در محیط خانه و یا کسب‌وکار صورت پذیرد.
در محیط خانه، کاهش زمان استحمام، کاهش فشار شیر آب هنگام استفاده، آبیاری باغچه و فضای سبز در ساعات خنک عصر و شب، استفاده از ماشین‌های ظرف‌شویی و لباس‌شویی با ظرفیت کامل، کاهش دورریز مواد غذایی، استفاده از تجهیزات کاهنده آب و البته پایش مداوم خانوار در خصوص روند کاهش مصرف از طریق صورت‌حساب‌های ماهانه است.
در بخش کشاورزی به‌عنوان عمده‌ترین مصرف‌کننده آب کشور، استفاده از روش‌های نوین آبیاری، پایبندی به الگوی کشت ابلاغی وزارت جهاد کشاورزی، استفاده از گونه‌های کم آب‌بر و سازگار با اقلیم مناطق مختلف می‌تواند در جلوگیری از هدررفت آب در سطح مزرعه مؤثر باشد.
در سایر حوزه‌های مصرفی نظیر صنعت، خدمات و فضای سبز، استفاده از بازچرخانی آب و کاهش وابستگی به منابع آب سطحی و زیرزمینی، استفاده از خشک منظر، آبیاری هوشمند فضای سبز توسط شهرداری‌ها، تفکیک آب شرب از آب بهداشت محیط و خدمات از جمله راهکارهای مؤثر خواهد بود.
بدیهی است که کسب موفقیت در به‌کارگیری سیاست‌ها و روش‌های درست مدیریت مصرف و موفقیت آنها در عمل، نیازمند همدلی اجتماعی در ارتباط با مصرف بهینه آب خواهد بود تا هر فرد از جامعه، ضمن صرفه‌جویی شخصی در مصرف آب، به‌عنوان سفیری برای ترویج روش‌های موفق و مؤثر در صرفه‌جویی آب باشد و از این طریق با یک همگرایی عمومی، مسیر بهینه‌سازی مصرف طی شود و با هم‌افزایی صورت‌گرفته، حرکت در این مسیر با شتاب صورت پذیرد.
نظر شما