به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، معاون پژوهشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری اخیرا و در پنجاه و هشتمین نشست معاونان پژوهشی دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی، فناوری و پارک‌های علم و فناوری کشور از تدوین آیین‌نامه‌ای جدید برای اعطای پژوهانه در دانشگاه‌ها خبر داد و گفت که این آیین‌نامه بعد از آخرین تغییرات باید در هیات‌های امنای دانشگاه‌ها تصویب و اجرا شود.
پیمان صالحی توضیح داد: دانشگاه‌ها آیین‌نامه‌های مختص خود را برای اعطای پژوهانه دارند، این شیوه‌نامه به آیین‌نامه‌های آنها اضافه می‌شود و به معنای جایگزین آیین‌نامه‌ها نیست.
بر اساس ماده ۵ این آیین‌نامه (در صورت تصویب در شورای گسترش آموزش عالی) که به گفته وزیر علوم در همان جلسه از سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ لازم‌الاجرا خواهد بود، پنج درصد از کل بودجه تملک و دارایی و بودجه عمومی دانشگاه‌ها باید به پژوهانه تخصیص یابد.
با وجود تاکید وزیر علوم و معاون پژوهشی این وزارتخانه مبنی بر تامین بودجه مورد نیاز برای اعطای پژوهانه به استادان، تامین این بودجه دست‌کم برای برخی دانشگاه‌ها دشوار به نظر می‌رسد.
سیدجعفر روزگار در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا در این مورد توضیح داد: در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بودجه دانشگاه ما به شدت انقباضی بود و بخش عمده‌ای از بودجه برای حقوق هزینه می‌شود و این امکان را نداشتیم تا مفاد این آیین نامه را اجرایی کنیم.
وی گفت: فقط به عنوان مثال غذاخوری دانشگاه صنعتی شیراز که حدود دو تا سه هزار دانشجوی تحصیلات تکمیلی دارد و غذاخوری کوچکی است و تا قبل از کرونا حدود سه میلیارد تومان هزینه داشت؛ امسال نزدیک به ۲۰ میلیارد تومان هزینه دارد.
دانشیار دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شیراز افزود: سال‌های قبل از ۱۴۰۰ شاید این امکان وجود داشت که بودجه لازم را به پژوهش اختصاص دهیم ولی در سال های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ ممکن نبود. البته منتظر هستیم ببینیم وزارت علوم چگونه این هزینه‌ها را در سال ۱۴۰۲ تامین می کند. ولی اگر با همان برنامه ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بخواهیم اداره کنیم نمی‌توانیم هزینه پژوهانه را بدهیم.
قراردادی هم اگر با صنعت منعقد می‌شود، باید در بخش‌های دیگری هزینه شود و نمی‌تواند هزینه‌های پژوهانه را بدهد. پژوهانه عدد مشخصی دارد که باید بتوانیم تامین کنیم این کار با بودجه ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ ممکن نبود و برای سال ۱۴۰۲ واقعا باید بدانیم سیاست وزارت علوم چیست و چطور قصد تامین این بودجه را دارد.
روزگار ادامه داد: وزارت علوم قصد دارد آیین‌نامه را ابلاغ کند، ما هم در هیات امنای دانشگاه آن را مصوب کرده‌ایم، باید شیوه‌نامه بنویسیم و سراغ اجرای آن برویم. باید منابع مالی مشخصی به شکل ویژه برای اجرای آن پیش‌بینی شود. با بودجه‌هایی که در دو سال گذشته ابلاغ و به دانشگاه‌ها تخصیص داده شده است، این امکان وجود ندارد و اگر فقط بودجه دانشگاه هر ساله ۲۰ درصد اضافه شود، چون هزینه‌کرد دانشگاه از ۲۰ درصد بیشتر است، نمی‌توانیم بودجه این کار را تامین کنیم.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی شیراز در مورد وضعیت بودجه پژوهشی این دانشگاه به طور کلی گفت: بودجه پژوهشی در ۲ سال گذشته خوب نبود. سال‌های قبل وزارتخانه می‌خواست مثلا ۱۵ درصد از بودجه جاری دانشگاه به پژوهش اختصاص یابد که میسر نمی‌شد ولی دست‌کم حدود ۱۰ درصد اختصاص می‌یافت ولی در ۲ سال گذشته به دلیل افزایش هزینه‌ها حتی زیر ۵ درصد بوده است. به همین دلیل بسیاری از طرح‌ها مانند طرح فرصت‌های مطالعاتی‌ها و پسادکتری و برنامه‌های دیگر حذف شده است و به طور کلی انقباضی برخورد کردیم.
دانشیار دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شیراز راهکار حل این مشکل را افزایش بودجه دانشگاه‌ها دانست و افزود: وقتی هزینه‌کردها و حقوق اعضای هیات علمی افزایش یافته است، باید بودجه دانشگاه به طور کلی افزایش یابد. البته حقوق اعضای هیات علمی به نسبت بقیه اعضای جامعه خوب است ولی به نسبت بودجه عدد قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد.
وی تصریح کرد: باید تغییر جدی در بودجه دانشگاه‌ها صورت بگیرد و بودجه دانشگاه‌ها به طور کلی افزایش یابد. همچنین افزایش بودجه دانشگاه‌ها متناسب با افزایش هزینه‌ها باشد. دانشگاه‌ها هزینه‌های زیادی از جمله هزینه‌های پیمانکاری، هزینه خرید مواد مورد نیاز غذاخوری، حقوق و مزایای اعضای هیات علمی و کارکنان را دارد و در مجموع این موارد بیش از ۸۰ درصد بودجه را به خود اختصاص می‌دهد و بودجه‌ای برای کارهای فرهنگی، پژوهش و غیره باقی نمی‌ماند.
روزگار گفت: البته همیشه این موضوع مطرح بوده است که بودجه پژوهشی ردیف جداگانه در بودجه کل دانشگاه داشته باشد، ولی این کار ممکن نیست زیرا با بودجه‌ای که می‌ماند اداره دانشگاه امکان پذیر نیست.
نظر شما