گره‌های بانکی در فرش دستبافت اردبیل

به گزارش ایرنا؛ فرش از دست بافته‌های نفیس و کهن در استان اردبیل است که ریشه در فرهنگ و هنر این استان دارد و تولید فرش دستبافت در روستاها از دیرباز رایج بوده و اکنون نیز به مدد برخی بافندگان و علاقه‌مندان به این هنر و صنعت، در کارگاه‌های تولید فرش در محلات و خانه‌ها، دارهای قالی برافراشته شده‌اند.

فعالیت خانم‌ها در بافت فرش، بیشتر از آقایان به چشم می‌خورد و خانم صغری خدایار یکی از این بانوان فعال در اردبیل است که به گفته خودش از هفت سال قبل این حرفه را فراگرفته و از ۲ سال گذشته کارگاه فرش دستبافت را دایر کرده و اکنون در این کارگاه و کارگاه‌های اقماری خانگی که در شهرستان‌های خلخال، نیر و نمین و مناطق شام اسبی، خلیل آباد و آبی بیگلوی اردبیل راه‌اندازی کرده، برای حدود ۵۰ نفر اشتغال ایجاد کرده است.

وی می‌گوید: کارگاه فرشبافی من، مشاغل غیرمستقیمی برای قالیشویی‌ها، وانت تلفنی‌ها، فروشندگان مواد خام و نقشه و الگوی فرش ایجاد کرده است و اگر گره بانکی من در یکی از شعب بانک صادرات گشوده و تسهیلات مصوب ماده ۱۶ اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی پرداخت شود، به کار و بار خود توسعه خواهم داد و میزان تولید، درآمد و اشتغالزایی نیز ارتقا خواهد یافت.

اگر گره بانکی من گشوده و تسهیلات مصوب پرداخت شود، به کار و بار خود توسعه خواهم داد و میزان تولید، درآمد و اشتغالزایی نیز ارتقا خواهد یافت.

این کارآفرین فرشباف از تعلل بانک عامل در پرداخت تسهیلات مصوب گلایه کرد و گفت: تسهیلات مصوب کارگاه من، ۱۰ میلیارد ریال بود و ضمانت و مدارک لازم را ارائه کرده‌ام اما با وجود اینکه میزان وام را به هشت میلیارد ریال تنزل داده‌اند، باز هم قصد پرداخت آن را ندارند و پیگیری‌هایم نتیجه نمی‌دهد.

خدایار به پروانه‌دار بودن کارگاه خود اشاره کرد و افزود: مواد خام فرش را از تبریز خریداری می‌کنم و بافندگان که اغلب زن و دختر هستند در خانه‌های خود فرش‌ها را می‌بافند و فرش‌ها را جمع‌آوری و به خریداران می‌فروشم و حقوق بافندگان را می‌پردازم اما به شدت به بازاریابی در استان‌های دیگر نیاز دارم تا دسترنج فرشبافان به راحتی به جیب واسطه‌گران نرود.

وی مجموع حقوق پرداختی به فرشبافان خود را ماهیانه ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون ریال و میزان بیمه پرداختی به آنها را هر ماه حدود ۱۵۰ میلیون ریال اعلام کرد و افزود: فرش‌های تولیدی ما از نوع قره داغی، سالاری، خطیبی و اولیا هستند و سفارش‌ تابلوفرش هم می‌پذیریم.

به گفته مدیر کارگاه فرش دستبافت، فرشبافان حرفه‌ای هر ماه ۵۰ تا ۷۰ میلیون ریال حقوق دریافت می‌کنند اما حقوق فرشبافان تازه کار و در حین آموزش حدود ۲۰ میلیون ریال است و بافت یک فرش با اندازه ۲ در سه متر مربع در دست بافنده زرنگ حدود ۲ ماه و در دست بافنده تازه کار حدود چهار ماه زمان می‌برد.

خدایار به سخت و زیان‌آور بودن شغل فرشبافی اشاره کرد و ادامه داد: اغلب فرشبافان از نظر اقتصادی از قشر ضعیف جامعه هستند و در برخی خانه‌ها زن و شوهر به این کار مبادرت می‌ورزند و این حرفه برای کسانی که حتی از کارافتاده‌اند و مشکلات جسمی و حرکتی دارند، می‌تواند کاربرد داشته باشد زیرا بافنده فرش، فقط پشت دار قالی می‌نشیند و با دستهایش گره می‌زند.

خوشبختانه خرید فرش دستبافت به خاطر نداشتن الیاف پلاستیکی و مفید بودن برای رفع دردهای کمر و استخوان افزایش یافته است.

وی آموزش فرشبافی را از دیگر کارهای خود برشمرد و گفت: به بافندگان تازه‌کار در کارگاه آموزش می‌دهم و برای تامین طرح و الگو نیز طراح دارم و به او هم حقوق پرداخت می‌کنم و خوشبختانه خرید فرش دستبافت به خاطر نداشتن الیاف پلاستیکی و مفید بودن برای رفع دردهای کمر و استخوان افزایش یافته است.

همکاری بانک‌ها ضعیف است

رئیس اداره فرش استان اردبیل، مشکل اغلب فرشبافان را گره‌های بانکی و همکاری ضعیف بانک‌های عامل در پرداخت تسهیلات مصوب اعلام و تصریح کرد: همین خانم خدایار، پروانه کسب و کار دارد و از فعالین صنعت فرش محسوب می‌شود و برای کارگاه فرشبافی او ۱۰ میلیارد ریال تسهیلات از ناحیه اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصویب شده اما هنوز پرداخت نشده و این قبیل فرشبافان در حسرت وام، بسیار هستند.

اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصرار دارد فرشبافان متقاضی وام را به بانک‌های عامل معرفی کنیم اما کار و پرونده آنها در بانک عامل گیر می‌کند و دستشان به تسهیلات نمی‌رسد.

بقیت‌الله بابایی میزان اعتبار مشاغل خانگی و فرش استان اردبیل در سال جاری را ۳۰۰ میلیارد ریال اعلام کرد و افزود: اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصرار دارد فرشبافان متقاضی وام را به ترتیب به بانک‌های عامل معرفی کنیم اما کار و پرونده آنها در بانک عامل گیر می‌کند و دستشان به تسهیلات نمی‌رسد.

وی از فعالیت ۴۵ هزار بافنده فرش و ۱۷۵ کارگاه فرشبافی در استان اردبیل خبر داد و انواع فرش‌های دستبافت تولیدی این استان را بیجار، ریزه ماهی و مسند اعلام کرد.

با تامل در گلایه‌های مدیر کارگاه فرشبافی و صحه گذاشتن رئیس اداره فرش بر مشکلات بانکی فرشبافان، آشکار است که صنعت فرش دستبافت استان اردبیل برای پویایی هرچه بیشتر و تاثیرگذاری مضاعف در چرخه اقتصاد و حتی صادرات فرش، نیاز به حمایت‌های بانکی دارد تا دست و پنجه هنرآفرین فرشبافان، به جای تمرکز بر گره‌های رنگارنگ دار قالی، سرگرم تورق اوراق حسرت در پرونده‌های وام نباشد.