خاورمیانه، عرصه جدید جنگ سرد میان چین و آمریکا

به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا به نقل از پایگاه خبری آمریکایی اوراسیا ریویو، جنگ سرد پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نه تنها پایان نیافته، بلکه با ورود بازیکنان جدید شکل تازه ای به خود گرفته است.

اوراسیا ریویو در مطلبی با عنوان «خاورمیانه؛ عرصه جدید جنگ سرد آمریکا و چین» آورده است: با حضور فزاینده چین شاهد جهانی چند قطبی هستیم و در خاورمیانه هم تماشاچی جنگ سرد این قدرت نوظهور با آمریکا.

به عقیده نویسنده این مطلب، طرح ابتکاری کمربند و جاده چین (BRI) در مناطقی از خاورمیانه موسوم به منا (MENA که شامل کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا است که عمدتا تولید کننده نفت هستند) جایگاه مناسبی دارد و در جنگ سرد چین و آمریکا نقش حیاتی ایفا می کند.

ضمن آنکه در چند سال گذشته چین به بزرگترین شریک تجاری کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بدل شده و در حال تقویت روابط با سایر کشورهای خاورمیانه است.

این وبگاه با اشاره به پایگاه های نظامی متعدد آمریکا در خاورمیانه تشریح کرده است که پس از جنگ جهانی دوم، واشنگتن به دنبال گسترش روابط نظامی با کشورهای مزبور بود. اما در مقابل چین به دنبال پیشبرد نفوذ از زاویه ای دیگر است. به عبارت دیگر، چین با نفوذ قدرت نرم و در پیش گرفتن سیاست عدم تعهد و عدم مداخله از طریق سرمایه گذاری و تجارت ایفای نقش می کند.

نویسنده سپس رژیم صهیونیستی را نائب آمریکا در منطقه معرفی کرده و به عنوان نمونه یادآوری می کند: آمریکا و اسرائیل هر دو مخالف صدام حسین رهبر عراق بودند و از مخالفان وی حمایت می‌کردند، اما همزمان با ایران هم دشمنی و از تحریم‌های ضدایرانی حمایت می کردند.

حال آنکه چین با در پیش گرفتن سیاستی متنوع سعی در برقراری صلح میان متخاصمان دارد. نویسنده سپس ابتکار پکن در میانجی گیری میان تهران و ریاض را سندی درخشان بر این مدعا می داند.

به نوشته این وبگاه، منافع چین در منطقه عمدتاً مبتنی بر تثبیت خود به عنوان یک قدرت اقتصادی است که برای سرمایه گذاری در پروژه کمربند و جاده مناسب باشد. به عنوان مثال، چین در سال ۲۰۰۴ همکاری با کشورهای عربی را آغاز کرد، در سال ۲۰۱۰ شورای همکاری چین و خلیج فارس را برای گفتگوی راهبردی تشکیل داد و در سال ۲۰۲۱، نشست چین و عرب برگزار شد. جدای از این، چین در زمینه های نظامی و فناوری اطلاعات نیز به بیشتر کشورهای منطقه کمک کرده است. به گفته ناظران سرمایه گذاری چین در خاورمیانه چشم انداز این منطقه را تغییر داده است.

نویسنده در ادامه یادآور می شود که این قدرت نوظهور به عنوان یکی از بزرگترین واردکنندگان نفت، در پی جریان آزاد انرژی و دلارزدایی در منطقه است و از همین رو نتیجه گیری کرده که خاورمیانه میدان جدید جنگ سرد میان چین و آمریکا است؛ جایی که هر دو طرف در حال کشمکش برای رویارویی با یکدیگر و نفوذ هستند. یعنی از یک سو چین با در پیش گرفتن سیاست بی طرفانه، میانجی گری و سرمایه گذاری از طریق طرح کمربند و جاده آرام و پیوسته پیش می رود. اما از سوی دیگر، آمریکا سیاست جنگ طلبانه در پیش گرفته و با ایجاد شرایط شبه جنگ، کشورهای خاورمیانه را با استفاده از نائب خود یعنی اسرائیل تهدید می کند.