هوشمندسازی شبکه‌های آب‌رسانی برای جلوگیری از بروز آلودگی‌های مخرب زیست‌محیطی

به گزارش روز یکشنبه گروه علم و آموزش ایرنا، شبکه‌های آب‌رسانی شهری نقش مهمی در آب‌رسانی، توسعه و آبادانی شهرها دارند و محققان و صنعتگران، تحقیقات عمده خود را روی این موضوع متمرکز کردند. صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور نیز از طرح‌های مربوط به این حوزه حمایت می‌کند.

هوشمندسازی شبکه‌های آب شهری به‌منظور تشخیص و دسته‌بندی به هنگام شرایط غیرعادی پارامترهای کیفی عنوان طرحی است که الهام قائمی در قالب رساله دکتری و با راهنمایی مسعود تابش انجام داده است و صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور نیز از این طرح حمایت کرده است.

براساس گزارش صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور (INSF)، قائمی دکتری تخصصی مهندسی عمران - مهندسی محیط‌زیست و کارشناسی ارشد مهندسی محیط‌زیست - آب و فاضلاب از دانشگاه تهران را دارد و مدرک مهندسی عمران خود را از دانشگاه سمنان دریافت کرده است.

وی در خصوص شکل‌گیری ایده این طرح گفت: ایده این طرح تاکنون در ایران به این شکل و با این وسعت انجام نشده است؛ ولی در سطح جهان، پژوهش‌هایی ازاین‌دست داشته‌ایم. شبکه‌های هوشمند آب، ابزارها یا سیستم‌هایی هستند که با استفاده از فناوری‌های مختلف محاسبات موردنیاز و کنترل به‌هنگام عملکرد شبکه را ادغام می‌کنند.

این پژوهشگر ادامه داد: هدف این گونه سیستم‌ها بهبود عملکرد و انعطاف‌پذیری شبکه‌های توزیع آب و همچنین جلب رضایت مصرف‌کنندگان و مشارکت آنها است. می‌توان گفت که شبکه‌های هوشمند آب به‌عنوان بخشی از نتایج پیشرفت فناوری در شبکه‌های برق، مرحله جدیدی در طراحی، بهره‌برداری و مدیریت زیرساخت‌های آب شهری ایجاد کرده است.

قائمی تصریح کرد: مدیریت هوشمند آب به‌عنوان یک رویکرد هوشمند، موجب افزایش آگاهی از موقعیت شبکه و نظارت در زمان واقعی، پیش‌بینی شرایط، پاسخ به بحران، بازیابی شبکه و همچنین عملیات خوددرمانی شبکه می‌شود. اما نباید فراموش کرد که شبکه‌های آب‌رسانی به‌صورت ذاتی نسبت به آلاینده‌هایی که وارد سیستم می‌شوند حساسیت بالایی دارند.

وی همچنین گفت: با افزایش عمر سیستم‌های آب‌رسانی، میزان صدمات شبکه در آنها بالا رفته و شاخص‌های کیفی و بازدهی سیستم کاهش پیدا می‌کند؛ لذا هدف اصلی اجرای این طرح ارزیابی مناسب‌تر سیستم‌های توزیع آب به‌منظور پایش آلودگی در شبکه‌ها، جلوگیری از نقصان‌های احتمالی با پاسخگویی در زمان مؤثر و همچنین به‌حداقل‌رساندن تأثیرات اقتصادی این نقصان‌ها با پیاده‌سازی شبکه‌های هوشمند است.

این محقق افزود: کاهش هشدارهای ناصحیح سیستم، بهبود مدیریت شبکه با استفاده از آگاهی به هنگام از نحوه عملکرد شبکه هم از سایر اهدافی است که در انجام این طرح دنبال می‌شد.

قائمی از چالش‌های موجود در این طرح را مشکل دسترسی به داده‌های بررسی کیفیت آب عنوان کرد و افزود: نتوانستم از داده‌های موجود در کشور استفاده کنم و این داده‌ها قابل دسترسی نبود. به همین دلیل مجبور شدم از داده‌ها، نمونه‌ها و اطلاعات خارجی استفاده کنم. همچنین به دلیل همه‌گیری کرونا، نمی‌توانستم ارتباط مؤثر و مناسب با استاد راهنما داشته باشم چرا که دانشگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها تعطیل بود.

وی خاطرنشان کرد: با استفاده از نتایج این طرح می‌توان شبکه‌های آب‌رسانی شهری کشور را هوشمند کرد و با این هوشمندسازی، کیفیت آب درون شبکه در هر زمان و با سرعت بسیار بالا مورد سنجش قرار می‌گیرد و از بروز هر گونه پیامد ناشی از بروز آلودگی در شبکه آب‌رسانی جلوگیری می‌شود.