سدسازی، اقتصاد معیشتی کهگیلویه و بویراحمد را دگرگون می کند؟

یاسوج- ایرنا- ۲ سد بزرگ کوثر و چم شیر تاکنون در کهگیلویه و بویراحمد بهره برداری شده است و چند سد بزرگ و کوچک نیز در دست ساخت است. بسیاری امیدوارند که برنامه های فعلی مدیریت آب بتواند بسیاری از مشکلات دیرینه اقتصاد معیشتی و محلی استان را حل کند، ولی آیا در واقعیت چنین اتفاقی خواهد افتاد؟

به گزارش ایرنا سد کوثر، شاه قاسم و چم شیر سه سدی است که در حال حاضر در کهگیلویه و بویراحمد مورد بهره برداری قرار می گیرند. سدهای سقاوه، پراشکفت، تنگ سرخ و آبریز ممکن است در سال های آینده به بهره برداری برسد. سدهای کوچک و بزرگ بسیاری از جمله سد کلات دهدشت، مهریان یاسوج، گدارتختی لیکک، لوداب، قلات، سرتوف و بسیاری دیگر در نقاط مختلف کهگیلویه و بویراحمد در دست مطالعه است.

یکی از اهداف عمده این سدها مهار آب های روان برای توسعه کشاورزی است. مهار آب های روان به شکل سدسازی، اصلاحات خودکار اقتصادی را به ارمغان خواهد آورد. دگرگونی های بزرگ اقتصادی و اجتماعی وقتی به تغییرات نظام مند منتهی می شوند که برنامه و قدرت لازم برای اجرای طرح های کلان بوجود آمده باشد.

سدهای ساخته شده، در دست ساخت و در دست مطالعه می تواند ساختار و نظم اقتصادی جدیدی را ایجاد کند. بسیاری امیدوارند که برنامه های فعلی مدیریت آب بتواند بسیاری از مشکلات دیرینه اقتصادی معیشتی و محلی کهگیلویه و بویراحمد را در مرکز توجه قرار دهد. آیا طرح های فعلی می تواند ساختار اقتصادی، اجتماعی و کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد را دگرگون کند؟

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد گفت:از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون افزون بر ۴۰۰ میلیارد تومان در طرح های مهم آبی استان هزینه شده و افزون بر این در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ تا ابتدای سال جاری ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار به منظور تسریع در روند اجرای طرح های مهم حوزه آب استان تخصیص داده شده است.

آرش مصلح تاکید کرد:این میزان سرمایه گذاری با استفاده از اعتبارات ملی پیوست لایحه بودجه ، تنش آبی ، تهاتر نفت ، ماده ۵۶ ، مسئولیت های اجتماعی وزارت نفت، توازن منطقه ای ، ماده ۱۷ مدیریت بحران و سایر منابع مالی تامین و به طرح های مذکور تزریق شده است.

آیا سد سازی، اقتصاد معیشتی کهگیلویه و بویراحمد را دگرگون می کند؟

وی بیان کرد: انجام عملیات لوله گذاری طرح بزرگ آبرسانی از سد کوثر به شهر لیکک و روستاهای مسیر به میزان ۱۵ کیلومتر در سال گذشته با سرمایه گذاری بالغ بر ۱۹۰ میلیارد تومان ، تامین اعتبار تملک اراضی سد تنگ سرخ بعد از ۱۱ سال از شروع عملیات اجرایی آن و فعالیت در جبهه های کاری متعدد ، پیشرفت فیزیکی ۹۵ درصدی مخزن ۲ هزارمتر مکعبی دهدشت ، تکمیل طرح تامین آب۳۰۰ هکتاری تنگ انگشترک از اقدام های شاخص برای توسعه زیرساخت های حوزه آب استان در دولت سیزدهم بوده است.

وی برگزاری ۲ هزار میلیارد تومان مناقصه در سال ۱۴۰۱ برای بیش از ۵۳ مناقصه مهم از جمله سد سقاوه و طرح تامین آب اراضی کشاورزی دهدشت غربی ، تامین اعتبار برای سد سرپری از محل اعتبارات عمرانی تعهدات وزارت نفت و آغاز عملیات اجرایی سد سرپری بعد از ۲۵ ماه وقفه کار در این سد ، خرید بیش از ۶۰ میلیارد تومان تجهیزات برقی و مکانیکی و تجهیزات ابزار دقیق خارجی برای طرح های تامین آب زمین های کشاورزی لیشتر ، خان احمد و امامزاده جعفر را از دیگر اقدام های شاخص در حوزه آب استان عنوان کرد.

وی تصریح کرد: تکمیل طرح های ساماندهی رودخانه در قیام لنده ، بشار و مارون و نیز شروع ۱۰ طرح ساماندهی رودخانه در لنده ، باشت ، کهگیلویه ، گچساران ، باشت ، مارگون ، دنا ، چرام به همراه مطالعات ۵۰۰ کیلومتر از رودخانه های استان بخشی از اقدامات اخیر در طرح های آبی استان است .

وی ابراز کرد:آبگیری سد چم شیر ، اتصال آب پتروشیمی گچساران به سد کوثر و صدور بیش از ۴۰۰ مجوز جدید برای بهره برداران آب نوید بخش تحولی چشمگیر در استفاده از مایع حیات بخش آب در استان را رقم زده است.

مصلح خاطرنشان کرد: سد تنگ سرخ ، آبرسانی از سد کوثر به لیکک و روستاهای مسیر برای جمعیت ۸۵هزار نفر، تامین آب آشامیدنی دهدشت ، چرام ، سوق و لنده و ۳۰۰ روستای مسیر از سد کوثر ، تلاش برای تکمیل طرح تامین آب پنج هزار و ۵۵۵ هکتار اراضی کشاورزی دهدشت غربی ، تامین آب اراضی کشاورزی لیشتر از مهمترین این طرح های در دست اجرای حوزه آب در کهگیلویه و بویراحمد است.

آیا سد سازی، اقتصاد معیشتی کهگیلویه و بویراحمد را دگرگون می کند؟

صرف مشاهده فعالیت های بزرگ برای شروع یک تغییر اساسی اقتصادی کافی نیست، بلکه از هم پاشیدگی ساختارهای اقتصادی سنتی، زمانی به روشنی آشکار می شود که این فعالیت ها بر روی زمین به تغییرات مثبت عینی منجر شود. از این رو، فعالیت های جدید بسیار عادی اند اما دگرش های اساسی به ندرت اتفاق می افتند.

عوامل کلیدی پیرامون این موضوع که آیا سدسازی ها به یک دگرش بنیادین اقتصادی ختم می شوند یا نه، به میزان سرمایه گذاری های گذشته، کنونی و آینده در این زمینه و بهره برداری صحیح از این تغییرات مربوط می شود. اگر برنامه های در دست اجرا بر سر نوع جدیدی از نظم جایگزین ساختارهای قدیمی نشوند، این دگرش ها به وقوع نمی پیوندند و حتی ممکن است به مشکلات جدید ختم شوند.

از این رو ایجاد شبکه آبیاری در زمین های پایین دست از دیگر دستور کارهای دولت است که در این رابطه استاندار کهگیلویه و بویراحمد درباره سد بزرگ در حال ساخت تنگ سرخ گفت: بدون سرمایه گذاری در شبکه پایین دست سد تنگ سرخ ، این سد سودی برای استان ندارد و از این رو از هم اکنون باید به فکر جذب اعتبار برای ایجاد شبکه آبیاری پایین دست آن باشیم.

سید علی احمدزاده افزود: حداقل ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای ساخت شبکه پایین دست سد تنگ سرخ نیاز است که در این زمینه رایزنی های لازم صورت گرفته است.

سد کوچک شاه قاسم و سد بزرگ کوثر در سال های گذشته، شبکه آبیاری زمین های کشاورزی آن انجام شده و همچنان در حال توسعه است.

کهگیلویه و بویراحمد در آستانه دوره جدیدی است. به نظر می رسد که شاید دوره اقتصاد کوچک و معیشتی به پایان رسیده باشد. باید فرضیات اساسی در نظام اقتصادی استان بازنگری شوند.

پاسخ این سوال که آیا اقتصاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد در لبه دگرش های بنیادین خود قرار دارد یا نه، به میزان سرمایه گذاری های فعلی و استفاده صحیح از این منابع آبی بویژه در زمینه شبکه آبرسانی پایین دست، بستگی خواهد داشت.

دولتمردان باید اصلاحات اساسی ساختاری پیرامون اقتصاد سدها را خواستار شوند. نهادینه کردن اصلاحات ساختاری نیازمند صرف وقت و هزینه برای بهره برداری صحیح از این تغییرات به نفع کشاورزان است. از هر آنچه اتلاف منابع را در پی دارد باید اجتناب شود. در غیر این صورت، تاریخ بار دیگر تکرار خواهد شد و سدسازی ها نه تنها سودی برای اقتصاد نخواهد داشت بلکه تاثیرات مخرب زیست محیطی و اجتماعی در پی خواهد داشت.

آرش مصلح، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد افق پیش رو را بسیار روشن می داند و می گوید: روزی را می بینم که بانک های استان با پس اندازهای کشاورزان پررونق می شوند.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha