شان اجتماعی پزشکان به کدام سو می رود؟

به گزارش ایرنا، هرچند تلاش ها و خدمات بی وقفه جامعه پزشکی برای خیل عظیم مراجعه کنندگان قابل احترام ویژه بوده و غیرقابل چشم پوشی است طوری که حمایت از پزشکان صادق، مجرب، خادم و متعهد وظیفه همگانی به خصوص نهادها و دستگاه های مسئول است، اما نباید از نظر دور داشت که تعداد کمی از این صنف با رفتارهای نامناسب و غیرحرفه ای، نه تنها شان و منزلت پزشکان را رعایت نمی کنند، بلکه به نظام سلامت کشور زیان های جبران ناپذیر وارد می کنند.

اینکه پزشکی از حق قانونی ویزیت خود بیشتر مطالبه کرده و بدتر از آن برای اعمال جراحی فوری و غیراورژانسی هزینه های هنگفت از بیماران طلب می کند، همواره در گوشه و کنار مراکز درمانی، بیمارستان ها و مطب های پزشکان دیده و شنیده می شود و به نوعی عرف غیرمجاز تبدیل شده است که البته گلایه عموم را به دنبال دارد.

این گونه رفتارهای غیراخلاقی و زننده از سوی پزشکان که تعداد آنها نیز بسیار محدود است، به لحاظ فرهنگی، منزلت اجتماعی و جایگاه و پایگاه ویژه این شغل شریف که با جان میلیون ها انسان دست و پنجه نرم می کنند، به شدت دچار تزلزل و آسیب می کند.

بدون تردید تکلیف و جایگاه ممتاز پزشکان حاذق، کاربلد، متعهد و اخلاق مدار در کشور جدا از پزشکانی است که به خاطر شرایط اقتصادی و مطامع مالی، این شغل تاثیرگذار در نظام سلامت را وجه المصالحه خود قرار داده و آنرا با چالش های بسیار جدی و مهم مواجه کرده اند.

پرسشی که در این زمینه بین افکار عمومی جامعه مطرح است، آینده منزلت اجتماعی جامعه پزشکی است و اینکه با ادامه روند نامبارک رفتارهای غیراخلاقی، غیرانسانی و اسلامی عده ای قلیل، مسیر این حرفه به کدام سو سوق داده می شود؟

رییس گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، هدف اخلاق پزشکی را شفاف سازی موضوعات اخلاقی و ارائه اصول و قواعدی برای راهنمایی در تصمیم سازی درست در حیطه های بالینی عنوان و اظهار کرد: رعایت حق و حقوق بیماران، پدرسالاری پزشکی و محوریت پزشک یا بیمار در مراقبت های سلامتی، نقض محرمانه بودن اطلاعات بیمار، آزمایش داروها بر روی کودکان، افراد مجنون یا بیماران در حال احتضار و سایر بیماران ناامید یا بدون اهلیت، تعریف سلامت، تعارض منافع بین پزشکان، کارفرمایان و افراد شخص ثالث و تعارض بین علایق جامعه و افراد از جمله موضوعات مهم در این رابطه است.

دکتر عبدالحسن کاظمی گفت: اخلاق پزشکی دانشی میان رشته ای و با حوزه های معرفتی مختلفی همچون پزشکی، فلسفه، الهیات و حقوق ارتباط دارد و علمی است که موضوع آن بررسی مجموعه آداب و رفتار پسندیده یا ناپسندی است که صاحبان مشاغل پزشکی باید رعایت کنند و تلاش دارد روابط و رفتار صاحبان مشاغل پزشکی را با کلیات اخلاق منطبق کند.

وی اخلاق پزشکی را سیستمی از اصول اخلاقی دانست که در ارزش ها و قضاوت های عمل پزشکی به کار برده می شود و به عنوان یک رشته علمی در برگیرنده کاربرد عملی در موقعیت های بالینی و همچنین تاریخ، فلسفه، الهیات، و جامعه شناسی است.

کاظمی با اشاره به اینکه از لحاظ تاریخی اخلاق پزشکی به وظایف پزشکان در دوران باستان منتهی می شود، یادآور شد: آموزه های دینی یکی از تاثیرگذارترین ها در حیطه اخلاق پزشکی است و حیطه اخلاق پزشکی مدیون دانشمندان طب اسلامی مانند علی بن اسحاق رهاوی که رفتار پزشک، نخستین کتاب اختصاصی اخلاق پزشکی را تالیف کرد، محمدبن زکریای رازی، مجوسی اهوازی، علی بن ربن طبری و ابن سینا است که همگی اشارات اخلاق پزشکی دارند.

وی تاریخ نوین اخلاق پزشکی را مربوط به دهه ۱۹۶۰ دانست که در آن فیلسوفان، پزشکان، متکلمان و دین شناسان و وکلا برای پایه‌گذاری مجلات، مراکز تحقیقاتی، کمیته های بیمارستانی و دپارتمان های اخلاق پزشکی و تدوین و راه‌اندازی دوره‌های اختصاصی اخلاق پزشکی گردهم آمدند و این حرکت به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت.

کاظمی ادامه داد: بر همین اساس چالش های جدید علم در حیطه های مختلف اجتماعی، فناوری های نوین پزشکی، دستکاری های ژنتیکی و محصولات تراریخته، ژنوم انسانی، تکنولوژی های کمک باروری و تکنولوژی های پیشرفته نگهدارنده حیات مباحث جدیدی را در حیطه‌های متمایزی از اخلاق پزشکی مطرح کرده است.

وی با بیان اینکه تعاریف مختلف از اخلاق پزشکی تاکنون ارایه شده است، اظهار کرد: اصول رفتار مناسب حرفه ای مربوط به حقوق و وظایف پزشک، روابط با بیماران و همکاران، اقدامات پزشک در مراقبت بیمار و همچنین روابط فردی با خانواده بیمار جامع ترین تعریف در این زمینه است.

کاظمی به تعدادی از برنامه های اولویت دار گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز اشاره و اضافه کرد: برگزاری کنگره های داخلی و بین المللی، انتشار کتب، برگزاری کارگاه تخصصی اخلاق، برگزاری سمپوزیوم اخلاق و حقوق پزشکی در دانشگاه و سمینار اخلاق و پزشکی ویژه دستیاران تخصصی و فوق تخصصی، همکاری با گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و انعقاد تفاهم نامه همکاری با مراکز معتبر علمی و پژوهشی از جمله کمیسیون حقوق بشر اسلامی، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی یونسکو، گروه فقه دانشگاه امام صادق، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و انجمن بین المللی اخلاق زیستی اسلامی از جمله این برنامه ها بوده است.

توجه به رعایت اصول اخلاقی و حق و حقوق بیمار را یکی از سرفصل های مهم اخلاق پزشکی نام برد که در این زمینه همکاری آحاد مردم برای جلوگیری از بروز انواع تخلفات جامعه پزشکی لازم و ضروری است.

وی توجه به رعایت اصول اخلاقی و حق و حقوق بیمار را یکی از سرفصل های مهم اخلاق پزشکی نام برد که در این زمینه همکاری آحاد مردم برای جلوگیری از بروز انواع تخلفات جامعه پزشکی لازم و ضروری است.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی تبریز با تایید اینکه برخی رفتارهای ناپسند و نامعقول پزشکان جایگاه و شان این شغل بسیار حساس و مهم را تحت تاثیر قرار می دهد، از اینکه در سال های اخیر تخلفات پزشکان آذربایجان شرقی رو به ازدیاد گذاشته است، ابراز تاسف کرد.

دکتر جواد احمدیان به افزایش چندین برابری تعداد تخلفات پزشکان از ابتدای امسال تاکنون بر اساس ارزیابی و انجام پایش های نظارتی اشاره و اضافه کرد: بر همین اساس تعداد بازرسی ها و نظارت های روزانه از مطب های پزشکی، درمانگاه ها و مراکز درمانی و بیمارستانی آذربایجان شرقی را افزایش داده ایم.

ارجاع حدود ۶۰۰ فقره پرونده تخلفاتی جامعه پزشکان آذربایجان شرقی به مراجع

وی ارجاع حدود ۶۰۰ فقره پرونده تخلفاتی جامعه پزشکان آذربایجان شرقی به مراجع مربوطه را نشانه ای از توجه خاص دانشگاه علوم پزشکی به موضوع بروز تخلفات این جامعه دانست و ادامه داد: تعداد پزشکان متخلف محکوم شده آذربایجان شرقی در نهادهای مسئول نیز نسبت به سال های قبل افزایش دارد که نشانگر تعمیق و گستردگی بازرسی ها و نظارت ها است.

احمدیان با اشاره به اینکه بیشتر این پرونده ها منجر به محکومیت پزشک متخلف شده و تنها موارد جزئی منجر به تبرئه شده است، این موضوع را موجب نگرانی دانست و از رسانه های گروهی و آحاد مردم درخواست کرد تا برای شناسایی و معرفی پزشکان متخلف معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی را یاری کنند.

وی اخذ حق ویزیت اضافه بر تعرفه های اعلامی، دریافت زیرمیزی، مطالبه سکه، ارز و ارزهای دیجیتال را از جمله موارد تخلفاتی پزشکان آذربایجان شرقی اعلام کرد و با بیان اینکه سقف دریافتی و تعرفه های مربوط به خدمات پزشکی به طور کامل و شفاف از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ابلاغ شده است

وی اخذ حق ویزیت اضافه بر تعرفه های اعلامی، دریافت زیرمیزی، مطالبه سکه، ارز و ارزهای دیجیتال را از جمله موارد تخلفاتی پزشکان آذربایجان شرقی اعلام کرد و با بیان اینکه سقف دریافتی و تعرفه های مربوط به خدمات پزشکی به طور کامل و شفاف از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ابلاغ شده است، گفت: هر گونه قصور، تخطی و سرپیچی از قوانین موضوعه در صنف پزشکان تخلف محسوب شده و در مراجع مربوطه توسط شاکیان قابلیت بررسی و رسیدگی دارد.

احمدیان ادامه داد: بر همین اساس و طبق قوانین جدید در حوزه اخذ ویزیت و هزینه های پزشکی خارج از تعرفه های اعلامی، جرایم سنگینی از سوی دولت انقلابی و مردمی سیزدهم و نیز وزارت بهداشت، درمان و آموزش عالی در نظر گرفته شده و برخلاف سال های قبل هزینه های تخلفات بسیار بالاتر رفته است.

تخلفات پزشکان برای بار اول ۱۰ برابر، بار دوم ۲۵ برابر و برای نوبت سوم ۵۰ برابر کل هزینه های اضافی و غیرقانونی اخذ شده از بیماران منظور شده است که ملزم به استرداد و پرداخت آن خواهند شد.

وی یادآور شد: بر همین اساس تخلفات پزشکان برای بار اول ۱۰ برابر، بار دوم ۲۵ برابر و برای نوبت سوم ۵۰ برابر کل هزینه های اضافی و غیرقانونی اخذ شده از بیماران منظور شده است که ملزم به استرداد و پرداخت آن خواهند شد.

احمدیان افزایش جرایم را عاملی برای کاهش تخلفات جامعه پزشکی اعلام و در عین حال اضافه کرد: باید توجه داشت که بهترین و بزرگ ترین عامل برای کاهش تخلفات، تعهد به موازین اخلاقی و حرفه ای است که این موضوع نیاز به فرهنگ سازی توسط رسانه ها دارد تا پزشک خود را مقید به رعایت قوانین و حق و حقوق تعریف شده بداند.

رییس سازمان نظام پزشکی شهرستان تبریز نیز مشکلات و مسایل اقتصادی حاکم بر کشور را دلیل اصلی بروز برخی تخلفات جامعه پزشکی دانست و گفت: اما این موضوع نمی تواند دلیلی بر عدم رعایت مقررات جاری کشور از سوی پزشکان شود.

دکتر علیرضا صادق پور منزلت و جایگاه پزشک در تمام کشورها را بسیار بالا و به دلیل تاثیرگذاری مستقیم بر نظام سلامت تعیین کننده دانست و اظهار کرد: ما به هیچ عنوان بروز و ظهور تخلف در این جامعه را رد نمی کنیم اما باید توجه داشت که با توجه به گستردگی و وسعت این شغل، تعداد تخلفات بسیار ناچیز و پایین تر است.

وی در عین حال یادآور شد: بروز تنها یک تخلف نیز برای جامعه پزشکی دردآور و تاسف بار است و باید همه تلاش کنند تا این حجم روز به روز روند کاهشی به خود بگیرد.

صادق پور با اعلام اینکه مردم هر گونه تخلفات پزشکان در زمینه دریافت وجه نامتعارف و غیرقانونی و قصور اعمال جراحی را باید به سازمان نظام پزشکی اطلاع دهند، افزود: هرگونه دریافت زیرمیزی بدون توجه به کم یا زیاد بودن آن، دریافت حق ویزیت بیشتر از تعرفه های اعلامی و سایر دریافتی های خارج از عرف و مقررات غیرقانونی بوده و مردم استان می توانند در صورت مشاهده و مواجهه با چنین مواردی با مراجعه به سازمان نظام پزشکی تبریز واقع در جاده باسمنج - شهرک خاوران تخلفات را اطلاع دهند.

وی اظهار کرد: علاوه بر مراجعه حضوری به سازمان نظام پزشکی به آدرس فوق، از طریق تماس با شماره تلفن ۱۶۹۰ نیز هر گونه شکایت از تخلفات پزشکان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش عالی قابل پیگیری و رصد می باشد.

صادق پور افزایش تعداد تخلفات صنف پزشکان در تبریز و آذربایجان شرقی نسبت به سال های قبل را تایید و اضافه کرد: متاسفانه به دلیل شرایط اقتصادی موجود و نیز واقعی نبودن تعرفه گذاری خدمات مربوطه، در سال جاری تعداد تخلفات نسبت به سال های قبل افزایش قابل توجهی دارد.

وی واقعی نبودن تعرفه های پزشکی را منجر به وارد آمدن فشارهای مضاعف به جامعه پزشکان و مردم عنوان کرد و ادامه داد: مسئولان مربوطه باید فکری اساسی در زمینه واقعی کردن تعرفه های با توجه به سختی شرایط و کار پزشکی اتحاذ نمایند، چون که تداوم این روند نادرست افزایش تخلفات را به دنبال خواهد داشت.

صادق پور متوسط افزایش تعرفه های پزشکی در سالجاری را ۲۰ درصد اعلام و اضافه کرد: این در حالی است که حقوق کارگران در سالجاری ۵۷ درصد افزایش داشته است که این موضوع موجب ایجاد شکاف بین طبقات شده و تبعات آن از جیب پزشک و بیمار پرداخت می شود.

وی با بیان اینکه تصمیم گیری برای تعرفه های مختلف باید بر اساس فرمول های معمول اقتصادی انجام شود، یادآور شد: دولت می تواند در این رابطه شرکت های بیمه ای را موظف به جبران هزینه ها کند تا بار این هزینه های سرسام آور از دوش پزشکان و مردم برداشته شود.

صادق پور سالم سازی جامعه پزشکی از هر گونه تخلف و رفتارهای غیراخلاقی را منوط به همکاری و مشارکت مردم دانست و یادآور شد: مردم باید بدون هیچ واهمه ای تخلفات مربوطه را به ما اطلاع دهند تا در صورت وجود اسناد معتبر ضمن جلوگیری از تضییع حقوق بیمار، احتمال اقدام برای تخلف از سوی سایر همکاران را کاهش می دهد.

برخی پزشکان به دلیل پاره ای تخلفات به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی شدند

رییس دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز بر اهتمام جدی و بدون مماشات این مجموعه برای برخورد با هر گونه تخلف جامعه پزشکی تاکید کرد و گفت: اینکه عده ای قلیل با سوء استفاده از شرایط اقتصادی و معیشت مردم در پی خالی کردن جیب های مردم باشند برای مجموعه نظام سلامت کشور و استان غیر قابل تحمل است.

دکتر بهمن نقی پور فعال سازی تیم های نظارتی و بازرسی را از جمله رئوس اقدامات دانشگاه علوم پزشکی به منظور جلوگیری از بروز تخلفات و شناسایی پزشکان متخلف در ۲ سال گذشته بیان و اظهار کرد: مردم استان باید به این نکته مهم توجه کنند که این مجموعه با هیچ کس از نظام شغلی پزشکان تعارف ندارد.

وی با اشاره به اینکه بیشتر پزشکان آذربایجان شرقی متعهد، دلسوز بیمار و افراد خدوم هستند، یادآور شد: اما باید اذعان کرد که در این شغل نیز عده ای برای رسیدن به مطامع مالی خود شیوه های نادرستی را در پیش گرفته و به جایگاه اجتماعی این شغل بسیار مهم لطمه می زنند.

نقی پور ادامه داد: جامعه پزشکی نیز مانند سایر رشته‌ها و شغل دارای افرادی است که اقدامات غیراخلاقی و غیر انسانی انجام می دهند و ما از آنها رضایت نداریم و بدون هیچ گونه تعارفی با آنها برخورد می‌ کنیم، البته احترام همه را نگه داشته ایم، اما اگر کسی بر تداوم تخلفات خود پافشاری کند به طور قطع طبق قانون برخورد می کنیم.

وی وجود پزشکان دانه درشت در نظام سلامت آذربایجان شرقی را تایید کرد و یادآور شد: در سال های قبل و قبل از دولت سیزدهم چنین نفراتی وجود داشت و اقدام به برخی فعالیت ها به زعم اینکه در رشته های تخصصی خود دارای کسوت بوده و بزرگ هستند، تخلفاتی را صورت می دادند که در مدیریت جدید با این افراد به طور کامل برخورد شد.

نقی پور ادامه داد: این عده قلیل به دلیل اینکه سال ها بر مسند بودند برای خود محدوده های غیرقانونی مشخص کرده بودند و همیشه مدعی ریاست بودند که با این افراد برخورد شده و از سمت مدیریت و کمیته‌های تصمیم‌گیری در دانشگاه علوم پزشکی تبریز عزل شده و حتی عده ای هم به دلیل پاره ای تخلفات به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی شدند.

وی با تاکید بر اینکه دانشگاه علوم پزشکی از هر گونه گزارشات مردمی مبنی بر بروز هر گونه تخلف و نیز فعالیت پزشکان دانه درشت در مراکز درمانی دولتی و خصوصی استان داشته باشند، استقبال می کند، گفت: هر کسی با مستندات افراد و پزشکان زیرمیزی بگیر را به ما معرفی کند، در حضور خودشان و با اطلاع کامل بیمار و مردم برخورد می‌شود.