زباله دانی به وسعت یک جنگل

به گزارش خبرنگار ایرنا، سفر یک روزه هفتم شهریور ماه جاری علی سلاجقه به شهرستان آمل دستاوردهای ارزشمندی برای مردم این شهرستان داشت چراکه آملی ها بعد از ۴۰ سال کش و قوس‌های فراوان این بار از عالی ترین مقام زیست محیطی کشور معاون رئیس جمهور شنیدند که در نشست کارگروه ملی مدیریت پسماند در خصوص ساماندهی زباله عمارت و جدایی این کوه زباله با سد هراز و در مصون ماندن آب این سد از زباله و شیرابه عمارت تصمیم خوبی اتخاذ شد که این یک خبر بسیار مسرت بخشی برای آنها بود و در حال حاضر بسیاری از مازندرانی ها به خصوص دوستداران محیط زیست چشم انتظار جدایی هر چه زودتر این دو پیوند نامبارک هستند.

عمارت زباله که یکی از مهم ترین مشکلات زیست محیطی مازندران به شمار می رود در ۳۰ کیلومتری جنوب شهر آمل و در مسیر جاده هراز قرار دارد. این عمارت طی بیش از چهار دهه با انباشتن کامیون به کامیون زباله، قد کشید و به خاطر سخت جانی در پذیرش راه حل به عنوان لاینحل ترین معضل زیست محیطی شهرت کشوری یافت.

منطقه انباشت زباله عمارت ۹ هکتار مساحت دارد. بنا بر آمارهای رسمی بیشتر از ۴۰ سال پیش تاکنون روزانه حدود ۳۰۰ تن زباله از شهرها و روستاهای اطراف در این منطقه تلمبار می شود.

مسئولان شهری و شهروندان آملی می گویند روزی که زمین منطقه عمارت را به عنوان سایت دپوی زباله در نظر گرفته بودند مقرر شد حداکثر تا ۲۵ سال زباله در این منطقه انباشت شود ولی با گذشت بیش از چهار دهه دیگر زور کسی به این عمارت نرسید.

سفر علی سلاجقه به شهرستان آمل گره کور کوه زباله عمارت را در مسیر گره گشایی قرار داد و این معظل در کارگروه ملی تعیین تکلیف شد. در حال حاضر قریب به سه میلیون تن زباله در این مکان تلمبار شده است و همچنین روزانه بیش از ۲۵۰ تن زباله به این کوه اضافه می شود.

با توجه به اینکه سد بزرگ هراز در پایین دست زباله عمارت در حال احداث است خطر نفوذ شیرابه ها و آلودگی آب سد بعد از راه اندازی می تواند از لحاظ زیست محیطی بسیار خطرآفرین باشد.

بر اساس توافق های انجام شده بین دستگاههای مرتبط با نظارت محیط زیست دو سال قبل از افتتاح این سد پاکسازی کوه زباله عمارت باید ساماندهی شود که در همین راستا در جلسه کارگروه ملی مدیریت پسماند که به ریاست رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور در اواخر مردادماه جاری برگزار شد طی ۱۹ بند و مصوبه ساماندهی زباله عمارت آمل کلید خورد.

جشن ملی برای یک جدایی

در این پیوند جواد یعقوب زاده فعال زیست محیطی مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان داشت: بسیار خرسندیم که پرونده کوه زباله عمارت در کارگروه ملی پسماند مطرح و برای جدایی این کوه زباله با سد هراز تصمیم‌های خوبی اتخاذ شد.

وی گفت: زباله و شیرابه‌های کوه عمارت به مرحله بسیار خطرناکی رسیده است و چاره جویی هر چه زودتر برای این مشکل یک امر ضروری می باشد.

این فعال زیست محیطی ادامه داد: در گام نخست باید ورود زباله جدید به مجموعه عمارت ممنوع شود و زباله ها روزانه به یک مکان دیگر که به دور از سد هراز باشد جانمایی شود.

وی بیان داشت: دیگر تصمیم آزمون و خطا در خصوص پسماند مازندران دیر شده است و با یک راهکار علمی باید این مسئله برای همیشه حل شود.

وی با بیان اینکه تاکنون برای مشکل زباله عمارت تصمیم هایی اتخاذ شد اما به جایی نرسید، افزود : امیدواریم در این مرحله جدایی زباله عمارت از مجموعه سد هراز محقق شود که زمینه خوشحالی همه شهروندان و فعالان محیط زیست را فراهم می‌کند.

یعقوب زاده در ادامه این را هم گفت که این جدایی و جانمایی جدید باید بدور از سد هراز و به دور از منابع آبی حوزه آبریز منطقه باشد زیرا بدلیل یکپارچگی آب در حوزه، آلودگی به سرعت همچون بومرنگ به تمام آن سرایت می کند.

این فعال محیط زیست با بیان اینکه شیرابه های حاصل از دپوی زباله که بدلیل وجود انواع مختلف زباله که تفکیک نمی شوند، بسیار سریع به تمام روان آب ها و سفره ها و آبهای سطحی نفوذ می کند، بیان داشت: به عنوان نمونه و موردی مانند باتری ها که بسیار خطرناک هستند باتری های خانگی حاوی فلزات سنگین و سمی مختلفی مثل جیوه، نیکل و سرب می باشند که رها کردن آنها در زباله های عادی موجب سـمی شدن شیرابه در محل های دفن زباله و بازگشت آنها به اکوسیستم و تهدید سلامتی عمومی خواهد شد.

و ی تصریح کرد: واپاشی باتری در محل دفن، آلودگی منـابع خـاک و آب را بـه دنبـال دارد.

برای زباله عمارت بهترین تصمیم اتخاذ می‌شود

استاندار مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان داشت: با استفاده از ظرفیت نخبگان دانشگاه امیرکبیر و دانشگاه مازندران برای فریز کردن زباله‌های موجود در عمارت بهترین تصمیم اتخاذ می‌شود.

حسینی‌پور ادامه داد : بیش از ۴۰ سال است که در محل عمارت آمل زباله دپو می‌شود که با اتخاذ یک تصمیم درست سد بزرگ هراز آبگیری و از طرف دیگر دغدغه های زیست محیطی برای این سد برطرف می شود.

این مقام مسوول بیان داشت: سند آمایش زباله مازندران تدوین شد و در حال حاضر راهکارهایی برای برون رفت از این مشکل موجود می‌باشد.

ساخت سد هراز در مازندران در حالی از نیمه گذشته است که خطر تکرار سرنوشت سدگتوند خوزستان بسیاری از کارشناسان و حتی شهروندان مازندرانی را نگران کرده است.

سد گتوند خوزستان که به خاطر جانمایی غیرکارشناسی آب شیرین و زلال رودخانه کارون را به آب شور پشت سد گتوند تبدیل کرد.

نخبگان دانشگاهی هشدار داده بودند، اگر شیرابه ها و زباله عمارت آمل که در نزدیکی تاج سد هراز واقع شده است برای آن چاره اندیشی نشود گتوندی دیگر در کمین مازندران خواهد بود و آب زلال و خروشان رودخانه هراز را به آب آلوده و غیر قابل استفاده در پشت سد هراز تبدیل خواهد کرد.

هراز یکی از رودهای پر آب مازندران است که از دره لار در جنوب کوه دماوند سرچشمه گرفته و به دریای خزر می‌ریزد.

رودخانه هراز در یک دره نسبتا پهن به طرف شمال جریان یافته است و در مسیر چندین روستا و محله عبور کرده و آب ۱۱۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی مازندران را تامین می‌کند.

زمین‌های شالیزاری آمل، بابل، فریدونکنار، محمود آباد و نور از آب رودخانه هراز تامین می‌شوند. اهمیت سد هراز در حدی است که مهار آب‌های سطحی مازندران با وجود همه سدها و آب بندان‌های استان ۱۰ درصد است در حالی که آب سد هراز به تنهایی می‌تواند ۱۴ درصد مهار آب داشته باشد.

سد ۶۵۰ میلیون متر مکعبی هراز که بزرگترین سد شمال کشور و چهارمین سد بزرگ کشور محسوب می شود به عنوان یکی از پروژه‌های مهم آبی در کشور محسوب می شود که عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۸۹ آغاز شده است.

هر چه به زمان تکمیل سد هراز نزدیک تر می‌شویم تهدید و خطر شیرابه و زباله عمارت برای این سد بیشتر جلوه گری می کرد و در صورت بروز فاجعه آلودگی آب این سد خسارت آن از سد گتوند هم بیشتر خواهد بود.

کارشناسان و چهره‌های علمی محیط زیست نگران هستند که آب شیرین و خروشان هراز که یکی از رودخانه‌های پرآب مازندران است با پیوندی نامبارک با شیرابه‌های زباله عمارت از مدار مصرف کشاورزان خارج و به سرنوشت شوم سد گتوند که آب شیرین و سالم را با حل شدن کوه نمکی در سد به آب شور تبدیل کرده است دچار شود.

چهره های علمی و متخصص بر این باور هستند تا دیر نشده هر چه زودتر باید برای حل مشکل شیرابه و زباله عمارت چاره اندیشی شود که در نهایت این گره گشایی در کارگروه ملی پسماند که به ریاست رییس سازمان محیط زیست کشور برگزار شد، با اجرای طرحی مرحله به مرحله این مشکل برطرف خواهد شد.