طرح گسترش سریع اتحادیه اروپا به بهانه جنگ اوکراین

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، این رسانه آمریکایی نوشت: طرح گسترش اتحادیه اروپا بار دیگر به دستور مذاکرات بروکسل بازگشته است هر چند که می تواند به این اتحادیه آسیب وارد کند.

پولیتیکو مدعی شد تلاش های جنگ طلبانه ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه سران اتحادیه اروپا را بر آن داشته تا طرح های گسترش اعضای این اتحادیه را به پیش ببرند.

بر اساس این گزارش، اکنون اقداماتی در حال انجام است تا هشت عضو جدید به اتحادیه ۲۷ عضوی اروپا اضافه شود.

اما این تلاش تاریخی برای گسترش اتحادیه اروپا همچنین خطراتی برای آن دارد. افزودن اعضای جدید و احتمالا از جمله اوکراین -که از نظر کشاورزی قوی است- جعبه پاندورای چالش ها را خواهد گشود. در این صورت به اصلاحات گسترده نیاز خواهد بود و احتمالا به سالها درگیری سمی بین اعضای کنونی اتحادیه اروپا منجر خواهد شد.

الکساندر شالِنبِرگ (Alexander Schallenberg) وزیر خارجه اتریش در این زمینه، گفت: اکنون لحظه جسارت و به چالش کشیدن رویکرد ما برای گسترش و افزودن ۶ کشور غرب بالکان و اوکراین و مولداوی به جمع اعضای این اتحادیه فرا رسیده است.

وی افزود: گسترش اتحادیه اروپا یک تلاش بوروکراتیک نیست... بلکه به صدور و حفاظت از یک الگوی مشخص از زندگی دموکراسی های آزاد و باز غربی مربوط می شود.

انتظار می رود موضوع گسترش اتحادیه اروپا در سخنرانی سالانه اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا ۱۳ سپتامبر (۲۲ شهریور) درباره وضعیت اتحادیه اروپا مطرح شود.

به گفته دو دیپلمات ارشد اروپایی که به دلیل محرمانه بودن این موضوع خواستند هویت شان فاش نشود، وزیران امور اروپای ۲۷ کشور عضو نیز قرار است در نشستی که پایان اکتبر (مهر-آبان) برگزار می شود درباره مساله گسترش عضویت اتحادیه اروپا گفت و گو کنند.

مهم تر از همه، به نظر می رسد که آلمان و فرانسه نیز موافق این امر هستند. اولاف شولتس صدر اعظم آلمان اوایل سال جاری پیشنهاد یک «اروپای بزرگ» را داد و نشانه هایی نیز از پاریس در تایید این امر بروز کرده است به طوری که لوران بون وزیر امور اروپای فرانسه به پولیتیکو گفت اتحادیه اروپا باید «پیام ثابتی» به ویژه برای کمک به نامزدهای عضویت در این اتحادیه برای دفاع از آنها در مقابل کمپین های نفوذ روسیه، ارسال کند.

ضرب الاجل هفت ساله

براساس این گزارش، یکی از مسائل مهم، زمانبندی برای عضویت اعضای جدید در اتحادیه اروپا است. شارل میشل، رئیس کمیسیون اروپا خواستار آن است که عضویت اعضای جدید در این اتحادیه تا سال ۲۰۳۰ پذیرفته شود. امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه از گسترش مرحله ای اتحادیه اروپا حمایت می کند و خواستار دسترسی کشورها به بازار مشترک قبل از عضویت کامل آنها در اتحادیه اروپا است.

شالنبرگ وزیر خارجه اتریش، امکان اجازه دادن به کشورهای نامزد عضویت به عنوان ناظر در کمیته سیاسی و امنیتی اتحادیه اروپا (PSC) را مطرح کرده است؛ نهادی در بروکسل که در آن تصمیمات سیاست خارجی اتخاذ می شود.

تلاش مجدد برای بزرگتر کردن اروپا، اولین بار برای گسترش این اتحادیه از زمان پذیرش کرواسی در سال ۲۰۱۳ به شمار می‌رود. صحبت از اجازه دادن به ترکیه برای عضویت در اتحادیه اروپا با پاسخ منفی صریح نیکلا سارکوزی، رئیس‌جمهور وقت فرانسه به این کشور در سال ۲۰۱۱ خاتمه یافت و مانعی برای گسترش اتحادیه اروپا شد.

به نوشته پولیتیکو سران اتحادیه اروپا برای تحقق این جاه طلبی خود برای گسترش این اتحادیه باید از عهده مشکلات زیادی برآیند.

این گزارش می افزاید: بحث درباره گسترش اتحادیه اروپا بین پایتخت‌های اروپایی احتمالا شدید خواهد بود زیرا مقامات این کشورها صلاحیت نامزدهای جدید را ارزیابی می‌کنند - برای مثال نگرانی‌ها درباره موضوع فساد در اوکراین بسیار زیاد است. هچنین اصلاحات فرایندهای تصمیم گیری داخلی در اتحادیه اروپا برای انطباق با یک بلوک بسیار بزرگتر، خود به کابوسی تبدیل شده است.

هنوز زمان زیادی از تعیین تاریخ عضویت کشورها تا سال ۲۰۳۰ از سوی شارل میشل نگذشته بود که سخنگوی کمیسیون اروپا که مسئول ارزیابی صلاحیت کشورهای نامزد عضویت است آب پاکی را بر روی مهلت زمانی پیشنهاد شده ریخت و گفت این روندباید بر اساس شایسته سالاری انجام شود.

کمیسیون اروپا قرار است گزارش هایی را درباره پیشرفت نامزدهای عضویت در سال جاری ارائه دهد هرچند که به گفته یک دیپلمات اتحادیه اروپا ارائه این گزارش احتمالا به ویژه به دلیل بررسی های جدی روند عضویت اوکراین با تاخیر خواهد بود.

مساله فساد

یک دیپلمات اروپای غربی، پیشنهاد افزایش اختیارات دستگاه های اطلاعاتی اوکراین در مقابله با فساد را به دلیل لاپوشانی احتمالی فساد در سطح مقامات عالی رتبه، حامل پیامی منفی دانست و اوکراین را کشوری بسیار فاسد توصیف کرد.

بر اساس این گزارش، سیاست های بخش کشاورزی نیز یکی دیگر از مسائل تنش افرین در هرگونه مذاکرات آتی عضویت کی یف، بین مقام های این کشور و بروکسل خواهد بود. غلات ارزان اوکراین می تواند کشاورزان اتحادیه اروپا را نابود کند. لهستان و چند عضو دیگر اتحادیه اروپا همین حالا هم درهای خود را به روی صادرات غلات اوکراین بسته اند و می گویند این اقدام را در راستای حمایت از کشاورزان خود انجام داده اند.

اصلاحات داخلی در اتحادیه اروپا به دلیل گسترش این بلوک شامل تغییرات اساسی در سیاست مشترک کشاورزی این اتحادیه، طراحی دوباره بودجه بلندمدت آن، بازنویسی روند تصمیم گیری ها برای استفاده بیشتر از رای گیری بر اساس به اصطلاح «اکثریت واجد شرایط» در حوزه هایی مانند سیاست خارجی است.

نیاز به همه پرسی

در بخش دیگری از این گزارش آمده است: تغییر معاهدات اساسی اتحادیه اروپا فرآیندی دشوار است که نیاز به همه پرسی در چندین کشور دارد.

دیپلمات های اتحادیه اروپا برای برگزاری همه پرسی چندان تمایلی ندارند و برخی از آنها چنین استدلال می کنند که اصلاحات می تواند تحت معاهده کنونی لیسبون در این اتحادیه اجرا شود.

یک دیپلمات اتحادیه اروپا گفت: در شورای اروپا اکثریت موافق تغییر معاهده نیستند. سرویس حقوقی شورا ماه‌هاست که به ما توصیه کرده که معاهده لیسبون مخالف گسترش است.

بحث گسترش اتحادیه اروپا قرار است در ماه های آتی از جمله در سومین نشست جامعه سیاسی اروپا مطرح شود. این نشست ۵ اکتبر(۱۳ مهر) در اسپانیا برگزار می شود.

با وجود تمرکز شدید بر عضویت اوکراین، نامزدهایی از کشورهای کوچک تری نیز برای عضویت در این اتحادیه فشار وارد می کنند.

رئیس جمهوری کوزوو که سال گذشته رسما درخواست عضویت داد، محتاطانه از تمرکز دوباره بر مساله گسترش این اتحادیه استقبال کرد و گفت ما بر این باوریم که به نفع ما و همه کشورهای بالکان غربی است که به این اتحادیه ملحق شود.

وی با این حال گفت: این کشورها برای همیشه منتظر تصمیم اتحادیه اروپا نمی مانند. بسیار دشوار است که صبر خود را از دست ندهید، به ویژه وقتی هر کاری که از شما خواسته شده انجام می دهید و هیچ اتفاقی رخ نمی دهد.