مدیریت اوج مصرف آب در تابستان داغ

شهرکرد- ایرنا- امسال برخی از کارشناسان هواشناسی اعلام کردند که تابستانش نسبت به سال‌های گذشته با روند افزایشی دما مواجه شد، به گونه‌ای که تعدادی از پژوهشگران اقلیم شناسی آن را تابستان داغ ۱۴۰۲ نامیدند اما نکته مهم این است که در این تابستان گرم، دوره اوج (پیک) مصرف آب چگونه مدیریت شد.

به گزارش ایرنا، اجرا و بهره‌برداری از طرح‌های زیرساختی برای تامین منابع آب از مهم‌ترین نیازهای جامعه است و یکی از این زیرساخت‌های مهم تامین آب برای همه بخش‌هاست که در دولت سیزدهم مورد توجه جدی در سطح ملی و استانی قرار گرفته است.

به‌همین منظور با مدیریت‌ها و تلاش‌های مجموعه مدیران دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های خدمات‌رسان مرتبط در چهارمحال و بختیاری امسال عبور از اوج(پیک) مصرف تابستانی آب این استان با موفقیت عملیاتی و انجام شد.

البته برای عبور از دوره اوج مصرف تابستانی آب در چهارمحال و بختیاری، بهترین نوع همکاری همراهی و مشارکت را مردم داشتند و آنان نقش اثرگذار و مهمی را در این مسیر ایفا کردند.

فعال شدن گروه‌های گشت و بازرسی برای طرح احیا و تعادل‌بخشی مصرف آب در تابستان

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری گفت: در راستای مصرف بهینه آب گروه‌های گشت و بازرسی در راستای اجرای طرح احیا و تعادل‌بخشی در استان تشکیل و فعال شد.

مُسلم صادقی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در راستای حفظ و حراست از منابع آبی به‌ویژه در آب‌خوان‌‎های چهارمحال و بختیاری در تابستان سال‌جاری یادآور شد: طرح احیا و تعادل‌بخشی، اصلی‌ترین طرح کشور در راستای حفاظت و حراست از منابع آب زیرزمینی اجرا شد که از زیرپروژه‌های مختلفی تشکیل شده و نقشه راهی برای اجرای این طرح است.

مدیریت اوج مصرف آب در تابستان داغ

وی افزود: شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری در راستای اجرای طرح احیا و تعادل‌بخشی در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ اقداماتی شامل انتخاب شرکت مشاور و تشکیل گروه‌های گشت و بازرسی زیرمجموعه این شرکت انجام داده است.

صادقی تصریح کرد: نظارت بر فعالیت‌های گروه‌های گشت و بازرسی و بهبود عملکرد آنان و همچنین برنامه‌ محور شدن بازدیدها در دستور کار قرار گرفت و تمامی این بازدیدها و گزارش‌ها از طریق سامانه "سام‌گشت" اعلام شد تا گزارش‌ها به‌روز، آنلاین و براساس واقعیت‌های موجود باشد.

وی یادآور شد: سال گذشته بیش از ۹۰ درصد منابع آبی با این برنامه رصد، بازدید و پایش شد تا میزان مصرف واقعی آب، میزان اضافه‌برداشت و محل‌های دارای پتانسیل اضافه‌برداشت (بیشتر در مراکز و خروجی‌های دشت‌ها) مشخص و ثبت شود.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: اولویت، تعداد و دوره‌های بازدید به محل‌های دارای پتانسیل اضافه‌برداشت(بیشتر در مراکز و خروجی‌های دشت‌ها) اختصاص پیدا کرد و اولویت نصب کنتورهای هوشمند به همین سمت هدایت شد.

وی با اشاره به اجرایی شدن روند طرح نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه‌های کشاورزی چهارمحال و بختیاری از سال‌های گذشته گفت: برای اجرای این طرح از لحاظ اعتباری، مالی و تعداد کنتور با محدودیت مواجه هستیم و به‌همین منظور نصب این کنتورها باید براساس اولویت‌بندی باشد.

صادقی تاکید کرد: کنترل برداشت و برآورد میزان مصرف از مهم‌ترین اهداف و دستاوردهای نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه‌های کشاورزی به‌ویژه در محل‌های دارای پتانسیل اضافه‌برداشت به‌شمار می‌رود.

وی با اشاره به تداوم روند خشکسالی در چهارمحال و بختیاری افزود: هم‌اکنون تمامی دشت‌های چهارمحال و بختیاری ممنوعه‌ و ممنوعه‌بحرانی هستند.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: در طرح احیا و تعادل‌بخشی این استان به‌منظور مدیریت مصرف و حفظ آب‌خوان‌ها علاوه بر نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه‌های کشاورزی، تشکیل گروه‌های گشت و بازرسی و فرهنگ‌سازی توانستیم در جلوگیری از اضافه برداشت‌ها، شناسایی چاه‌های غیرمُجاز و انسداد آن‌ها موفق عمل کنیم.

وی یادآور شد: دغدغه مردم در شرایط کنونی کمتر از دولت نیست و برداشت‌های غیرمُجاز و اضافه‌برداشت‌های آب را گزارش می‌دهند که نقش مهمی در حفاظت منابع آب دارد.

صادقی اظهار داشت: کارگروه سازگاری با کم‌آبی در سطح ملی و چهارمحال و بختیاری با مشارکت شرکت آب منطقه‌ای، جهاد کشاورزی، منابع‌طبیعی و آبخیزداری، دانشگاه‌ و سایر دستگاه‌های اجرایی مرتبط فعالیت دارد که در سال‌های اخیر تصمیم‌گیری‌هایی مانند تعدیل پروانه‌ها انجام داده است.

وی گفت: بخش کشاورزی بیشترین مصرف‌کننده آب در کشور و در چهارمحال و بختیاری است که بیش از ۹۰ درصد آب‌های زیرزمینی و سطحی را مصرف می‌کند به‌همین منظور سهم صرفه‌جویی و مصرف بهینه در این بخش بزرگ‌تر است و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری سیاست‌گذاری در بخش کشاورزی را به سمت‌وسوی افزایش تولید و امنیت غذایی دانست و افزود: اما این مهم گاهی اوقات متناقض با اهداف حفاظت و حراست از منابع آبی است و کارگروه سازگاری به‌منظور رعایت عدالت در عملیاتی شدن نظرها و خواسته ذی‌‍‌نفعان تشکیل و فعال شد تا کمترین آسیب به تولید و منابع آب وارد شود.

صادقی تصریح کرد: آخرین قانون آب در ایران مربوط به سال ۱۳۶۱ است که بایستی بازنگری، اصلاح و قوانین جدید متناسب با شرایط کنونی کشور جایگزین شود.

وی یادآور شد: اصلاح الگوی کشت متناسب با اقلیم چهارمحال و بختیاری از مهم‌ترین کمک‌های جهادکشاورزی به وزارت نیرو و شرکت آب منطقه‌ای است که البته به تامین و تقویت زیرساخت‌ها نیاز دارد.

صادقی اظهار داشت: رسانه‌ها و فضاهای مَجازی برای مدیریت مصرف منابع آب (که از زیرپروژه‌های طرح احیا و تعادل‌بخشی به‌شمار می‌رود) و همچنین به‌منظور فرهنگ‌سازی، متمم کردن و اقناع فضاهای مَجازی این استان کمک‌های فراوانی به شرکت آب منطقه‌ای استان داشته‌اند.

افزایش ۱۱ درصدی مصرف آب آشامیدنی چهارمحال و بختیاری در تابستان امسال

سرپرست شرکت آب و فاضلاب چهارمحال و بختیاری نیز گفت: مصرف آب آشامیدنی استان در تابستان امسال ۱۱ درصد افزایش یافت.

محمد کریمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: در تابستان سال گذشته ۱۸ میلیون مترمکعب و در تابستان سال‌جاری ۲۰ میلیون مترمکعب آب آشامیدنی در این استان مصرف شده است.

وی افزود: برای عبور از پیک مصرف آب در تابستان سال‌جاری فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی از طریق رسانه‌ها و فضای مَجازی چهارمحال و بختیاری در دستور کار قرار گرفت.

مدیریت اوج مصرف آب در تابستان داغ

کریمی تصریح کرد: البته برای تحقق مدیریت مصرف آب آشامیدنی چهارمحال و بختیاری در تابستان سال‌جاری همراهی، همراهی و مشارکت مردم نقش‌آفرینی کرد.

وی یادآور شد: همچنین به‌منظور تحقق مدیریت مصرف آب آشامیدنی چهارمحال و بختیاری در تابستان سال‌جاری استفاده از سرشیرهای کاهنده، بهره‌مندی از ظرفیت ائمه جمعه و جماعت، برپایی میزهای خدمت و بهره‌گیری از توان بالای مردم، معتمدان و افراد پُرنفوذ در مناطق مختلف استان به‌طور جدی پیگیری و عملیاتی شد.

افزایش سطح گلخانه‌های چهارمحال و بختیاری مصرف آب در تابستان را کاهش داد

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: افزایش ۱۲۳ درصدی سطح گلخانه‌های کشاورزی این استان در یک سال اخیر مصرف آب در تابستان امسال را کاهش داد.

سیروس بیک‌بکان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: در یک سال اخیر سطح گلخانه‌های کشاورزی چهارمحال و بختیاری از ۳۶ به ۸۰ هکتار افزایش پیدا کرده که در صرفه‌جویی مصرف آب و افزایش بازدهی تولید محصول تاثیرگذار بوده است.

مدیریت اوج مصرف آب در تابستان داغ

وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای صرفه‌جویی مصرف آب و افزایش بازدهی تولید محصول در سایر بخش‌های کشاورزی استان افزود: به‌عنوان نمونه امسال با کشت ارقام ذرت‌علوفه‌ای میان‌رس حداقل در ۲ مرتبه آبیاری محصول صرفه‌جویی شد و زمان کشت هم از اوایل خردادماه به نیمه دوم خردادماه تغییر کرد.

بیک‌بکان تصریح کرد: همچنین در کشت گندم آبی رقم‌های محصول از الوند و اُمید به حیدری، میهن و پیشگام تغییر کرد که این مهم باعث صرفه‌جویی در ۲ مرتبه آبیاری و تغییر زمان یک ماهه برداشت محصول از اوایل مردادماه به ابتدای تیرماه شد.

وی یادآور شد: کشت سیب‌زمینی در چهارمحال و بختیاری از رقم‌های دیررس به میان‌رس با حداقل ۲ آبیاری کمتر، افزایش بهره‌وری و بازدهی بیشتر آب و محصول تغییر پیدا کرد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره به عملیاتی شدن سیاست‌های تغییر الگوی کشت در حوزه کشاورزی استان اظهار داشت: در این راستا سیستم‌ها و شبکه‌های آبیاری نوین در زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها انجام و این استان موفق به کسب رتبه دوم کشوری شد.

وی گفت: اُمید است بارش ها ادامه یابد و سال آبی خوبی داشته باشیم تا سفره‌ها و مخازن زیرزمینی تقویت و بیشترین بهره‌وری با عملکرد بالا در تولید محصولات کشاورزی محقق شود.

بیک‌بکان به تولید یک کیلو و ۶۰۰ گرم تا یک کیلو و ۸۰۰ گرم ماده خُشک کشاورزی به‌ازای هر مترمکعب آب در چهارمحال و بختیاری اشاره و تاکید کرد: این میزان تولید در چهار پنج سال گذشته یک کیلو و ۲۰۰ گرم بوده است.

وی افزود: با برنامه‌ریزی‌های انجام شده قرار است ماده خُشک کشاورزی در چهارمحال و بختیاری به‌ازای هر مترمکعب آب به ۲ کیلو و ۲۰۰ گرم افزایش یابد.

بررسی وضعیت منابع آبی با میزان آب ورودی و خروجی

کارشناس آبخیزداری اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری نیز گفت: وضعیت منابع آبی به‌ویژه منابع آب زیرزمینی (آبخوان‌ها) ارتباط مستقیم با میزان آب ورودی و خروجی (برداشت) دارد.

فرزاد رضازاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: در صورت مساوی بودن میزان آب ورودی و خروجی از منابع آب زیرزمینی وضعیت آبخوان‌ها در شرایط مطلوبی قرار می‌گیرد.

وی افزود: در صورت بیشتر بودن ورودی آب از میزان خروجی (برداشت) از منابع آب زیرزمینی، آب‌خوان زنده و در غیر این‌صورت با کاهش روبه‌رو و در اصلاح آب‌خوان مُرده است.

رضازاده منبع ورودی آب‌خوان‌ها را از بارش نزولات آسمانی مانند باران و ذوب شدن برف‌ها اعلام و تصریح کرد: در گذشته برداشت آب از چشمه‌ها و قنات‌ها بود اما در قرن اخیر برداشت‌های زیرزمینی هم اضافه شده است.

مدیریت اوج مصرف آب در تابستان داغ

وی یادآور شد: از ۳۰ سال پیش روند کاهش مخازن به‌صورت شدید احساس شد و این موضوع نشان می‌دهد که برداشت‌ها به‌علت توسعه صنایع آب‌بَر و بخش کشاورزی (آب مَجازی) متناسب با ورودی آب‌خوان نبوده است به‌همین منظور راهکارهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برای تضمین پایداری منابع آب پیش‌بینی شده است که راهکارهای بلندمدت اثرگذاری بیشتری دارد.

رضازاده گفت: در همین راستا سرمایه‌گذاری برای بهینه‌یازی مصرف آب آشامیدنی، صنعتی و کشاورزی ضروری است و باید به‌سمت‌وسوی تولید محصولات کم‌آب‌بَر و تغییر الگوی کشت با استفاده از فنون برتر دنیا اقدام شود تا در چندده سال آینده به نتیجه برسد.

کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تاکید کرد: در راهکارهای میان‌مدت اجرای طرح‌هایی مانند آبیاری نوین، بازچرخانی و بازیافت آب برای استفاده از مصارف صنعتی و غیرآشامیدنی باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

وی با اشاره به کاهش و کمبود منابع آب و نیاز بالا برای استفاده از منابع آبی در روزگار کنونی افزود: در روش‌های کوتاه‌مدت باید نصب کنتور بر روی چاه‌های کشاورزی و قطع برق چاه‌های کشاورزی با هدف جلوگیری از برداشت منابع زیرزمینی آب را در دستور کار قرار داد.

کارشناس آبخیزداری اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری قطع برق را راهکاری مناسب و کوتاه‌مدت برای جلوگیری از برداشت‌های آب زیرزمینی و پاسخ‌گوی کوتاه‌مدتی برای حفظ منابع آب اعلام و تصریح کرد: البته باید اثرات آن بررسی بیشتری شود اما در شرایط بخحران کنونی راهکاری مؤثر برای جلوگیری از برداشت آب است.

وی یادآور شد: در کنار تمامی این روش‌ها راهکارهای آبخیزداری و آبخوان‌داری برای مهار روان‌آب‌ها و هدایت این منابع به مخازن زیرزمینی وجود دارد که باید مورد توچه و استفاده قرار گیرد.

رضازاده اظهار داشت: این مهم تا حدودی در تقویت مخازن زیرزمینی، صرفه‌جویی در مصرف آب و بهبود ورودی آب به آب‌خوان‌ها با هدف پایداری و سالم بودن سفره‌های زیرزمینی در درازمدت نقش‌آفرینی می‌کند.

مدیریت اوج مصرف آب در تابستان داغ

طرح‌های برای تامین آب در آینده

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری نیز گفت: با تکمیل و بهره‌برداری از ۲ طرح مهم آبرسانی در استان، آب آشامیدنی مورد نیاز حدود ۶۰۰ هزار نفر از مردم استان تامین و محقق می‌شود.

فردوس کریمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: با تکمیل و بهره‌برداری از بزرگ‌ترین طرح‌ آبرسانی استان ۴۵۶ هزار نفر و با بهره‌برداری سد غدیر باباحیدر، آب آشامیدنی ۱۳۶ هزار نفر از مردم این استان تامین خواهد شد.

وی افزود: طرح‌ آبرسانی به نیمی از مردم چهارمحال و بختیاری در سال ۱۳۸۵ مطالعه و عملیات اجرایی ساخت آن از سال ۱۳۹۰ آغاز شد و تا سال ۱۳۹۹ تنها ۲۷ درصد پیشرفت فیزیکی داشت.

کریمی تصریح کرد: در سه سال اخیر پیشرفت فیزیکی این طرح به بیش از ۹۰ درصد رسید و خط اصلی آن با ۱۲۳ کیلومتر پیشرفت فیزیکی ۱۰۰ درصدی و خط‌های فرعی آن با ۱۳۹ کیلومتر ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

مدیریت اوج مصرف آب در تابستان داغ

وی یادآور شد: سه ایستگاه پمپاژ اصلی مربوط به بزرگ‌ترین طرح‌ آبرسانی چهارمحال و بختیاری ساخته شده و پیشرفت فیزیکی ساخت تصفیه‌خانه آن به ۹۰ درصد رسیده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری با اشاره به فعال شدن عملیات اجرایی ساخت سد غدیر باباحیدر شهرستان فارسان اظهار داشت: در روند احداث این طرح ۱۹ متر ارتفاع سد نیاز بود که تاکنون ۱۲ متر آن ساخته شده است و پس از ساخت ۲ متر دیگر می‌توان آب‌گیری را آغاز کرد.

وی گفت: سد غدیر باباحیدر شهرستان فارسان با ظرفیت ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار مترمکعب ظرفیت تا ۲ ماه دیگر آب‌گیری و وارد مدار می‌شود.

طرح‌ آبرسانی به نیمی از جمعیت چهارمحال و بختیاری برابر ۴۵۶ هزار نفر، سد غدیر باباحیدر برای مصارف آشامیدنی پنج شهر و ۱۱ روستای شهرستان فارسان و تامین پدافندی تامین به شهرکرد، خط انتقال آب ۴۵ کیلومتری باباحیدر به جونقان برای تامین آب آشامیدنی ۱۳۶ هزار نفر جمعیت و بخشی به‌منظور تامین آب صنعت از مهم‌ترین طرح‌های شرکت آب منطقه‌ای استان به‌شمار می‌رود.

طرح‌ آبرسانی به نیمی از جمعیت چهارمحال و بختیاری سه ایستگاه پمپاژ، یک تصفیه‌خانه، ۱۲۳ کیلومتر خط انتقال اصلی و ۱۳۹ کیلومتر خط انتقال فرعی دارد که در مراحل پایانی تکمیل است و به‌زودی بهره‌برداری می‌شود.

به گزارش ایرنا، چهارمحال و بختیاری سرچشمه رودخانه‌های زاینده‌رود، کارون و بخشی از دز است و افزایش یا کاهش بارش‌ها در این استان، استان‌های خوزستان، اصفهان و فلات مرکزی را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha