در نظام جمهوری اسلامی ایران، زن همان حقوقی را دارد که مرد از آن حقوق بهره مند است؛ حق تحصیل، حق کار، حق مالکیت، حق رأی دادن و حق رأی گرفتن. در تمام جهاتی که مرد حق دارد، زن هم حق دارد[۱].
تشویق زنان محقق و متفکر داخلی به حضور در همایشهای بینالمللی به منظور تبیین مواضع جمهوری اسلامی ایران[۲]، اولویت دادن به اعتلای مقام زنان در سطح کشور [۳]، حق برخورداری از حیات شایسته[۴]، حق تأسیس احزاب و دیگر تشکلهای سیاسی[۵]، حق شرکت در انتخابات و انتخاب شدن در مجلس و شوراهای مختلف، مشارکت در برنامهریزیهای دولتی و تصدی مدیریتهای عالی[۶]؛ همگی این حقوق به یاری زن میشتابند تا با جمع منابع بالقوه و بالفعل خود روابط بادوامی را در ساختار اجتماعی شکل دهد و روی پای خود بایستد.
تأمین آزادی و امنیت لازم برای رشد تشکلهای اجتماعی در زمینه صیانت از زنان[۷] راهکاری است که آنان را برای ورود به فضای مشارکت جویانه همراه با آمادگی برای مسابقه برای کسب جایگاههای مختلف اجتماعی و سیاسی تربیت میکند.
حق و مسئولیت کسب آگاهی و مشارکت و نقش آفرینی در تعیین مقدرات اساسی کشور جهت حفظ و تحکیم نظام اسلامی[۸]، حق مشارکت در سیاستگذاری، قانون گذاری، اجرا و نظارت[۹] ، حق و مسئولیت مشارکت در امور جامعه و نظارت بر آن جهت هدایت جامعه به سوی معنویت و فضایل اخلاقی[۱۰]؛ نیز تأکیدی است بر نگاه متعالی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به جایگاه اجتماعی و سیاسی زنان. مشارکت زنان در بازنگری و اصلاح قوانین و مقررات موجود برای حل مشکلات بانوان[۱۱] همواره دغدغه سیاستگذاران نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است.
در دیدگاه امام خمینی(ره)، زن مکلف به فعالیت هرچه مؤثرتر در جامعه اسلامی است؛ آن حضرت میفرماید: اسلام زن را مثل مرد در همه شئون دخالت میدهد.[۱۲] زن باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت کند و متناسب با چنین رشدی میتواند در ساختمان حکومت اسلامی مسئولیتهایی به عهده بگیرد.[۱۳] زن با مرد فرقی ندارد. تنها مرزی که آزادی زن در آن متوقف میشود، مرز خروج زن از شأن انسانی و قرارگیری او به عنوان بازیچه غرایز دیگران است.[۱۴]
از نظر امام خمینی رحمتالله علیه؛ هیچ مانعی برای پیشرفت زنان در جمهوری اسلامی نیست و اگر ما حدودی داریم برای اعتلای انسان است نه محدودیت، به آن مفهوم که مانع باشد و ایشان معتقد بودند زنان باید در مقدرات اساسی کشور دخالت کنند. در حقیقت ایشان راه را برای تحقق عدالت در حوزه زنان باز کردند.
اسلام احساس وظیفه، احساس مسئولیت و اهتمام را مخصوص مردان ندانسته چنانکه حضرت آیتالله خامنهای معتقد است «اینکه میفرماید «من اصبح لایهتم بامور المسلمین فلیس بمسلم» مخصوص مردان نیست؛ زنان هم باید به امور مسلمانان و جامعه اسلامی و امور جهان اسلام و همه مسائلی که در دنیا میگذرد، احساس مسئولیت کنند و اهتمام نمایند؛ چون وظیفه اسلامی است.»[۱۵].
همچنین میفرماید «از نظر اسلام، در همه فعّالیت های مربوط به جامعه بشری و فعّالیت های زندگی، زن و مرد دارای اجازه مشترک و همسان هستند...اگر زن بخواهد و شوق داشته باشد، میتواند فعالیتهای گوناگون اجتماعی و آن چه که مربوط به جامعه است، انجام دهد.»[۱۶] رهبر معظم انقلاب به عنوان یک عالم دینی و متخصص در امر الهی و شرعی میفرماید «اسلام و انقلاب و امام آمد و در این کشور، زن را در مرکز فعالیتهای سیاسی قرار داد و پرچم انقلاب را به دست زنان سپرد[۱۷].
[۱] . صحیفه امام، ج ۸، ص ۱۸۹.
[۲] . جلسه ۴۷۶ مورخ ۱۳۷۹.۱۲.۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی
[۳] . جلسه ۲۸۸ مورخ ۱۳۷۱.۵.۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی
[۴] . منشور حقوق و مسئولیتهای زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران
[۵] . منشور حقوق و مسئولیتهای زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران
[۶] . منشور حقوق و مسئولیتهای زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران
[۷] . برنامه پنج سالهی چهارم توسعه: ۱۳۸۸ - ۱۳۸۴
[۸] . منشور حقوق و مسئولیتهای زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران
[۹] . منشور حقوق و مسئولیتهای زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران
[۱۰] . منشور حقوق و مسئولیتهای زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران
[۱۱] . پیشنویس منشور «جایگاه زن در فرایند توسعه کشور» در جهت درخواست بند الف ماده ه۱۱۱ برنامه توسعه کشور.
[۱۲] . صحیفه نور، ج۵: ۱۵۳.
[۱۳] . صحیفه نور، ج۳: ۱۰۱.
[۱۴] . صحیفه نور، ج۱۶: ۲۳۵.
[۱۵] . آیتالله خامنهای (۳۰/۷/۱۳۷۶).
[۱۶] . آیتالله خامنهای(۲۰/۱۲/۱۳۷۵).
[۱۷] - پیام به سمینار بررسی شخصیت زن از دیدگاه امام خمینی(قدس سره)، ۳/۸/۱۳۶۸.
نظر شما