دکتر جواد فتاحی مقدم روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا توضیح داد: میوه سبززدایی شده قابلیت نگهداری نداشته و باید مستقیم وارد بازار مصرف شود، عدم رعایت این شاخص رسیدگی در برداشت میوه و سپس انجام فرایند سبززدایی فقط برای رسیدن به منافع شخصی و نوعی خسارت به مصرف کننده با فروش میوه کم آب، نارس و ترش ولی با رنگ پوست به ظاهر رسیده است.
وی ادامه داد: وقتی نسبت قند به اسید میوه در زمان برداشت کم تر از شاخص استاندارد تعریف شده باشد، میوه ترش و با ذائقه مصرف کننده مرکبات شمال سازگار نیست، بنابراین هر گونه رنگ آوری قبل از رسیدن میوه مرکبات به عدد مورد نظر تقلب محسوب می شود.
فتاحی مقدم افزود : شرایط ایده‌آل برای تشکیل رنگ جذاب در پوست میوه مرکبات، وجود شرایط آب و هوای با شب‌های خنک و روزهای گرم طی رسیدگی است، سبززدایی برای میوه انواع مرکباتی که بخش خوراکی (گوشت) آنها رسیده است اما هنوز پوست سبز است کاربرد دارد.
وی تصریح کرد: هدف این است که به طریقی بتوان رنگ پوست را از سبز به زرد تغییر داد تا میوه قابل پذیرش‌تری برای فروش و عرضه به بازار فراهم شود، با قرار دادن میوه‌ها در معرض اتیلن، رسیدن به این هدف امکان‌پذیر است.
معاون پژوهشی پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری گفت: خوشبختانه اتیلن فقط روی ظاهر میوه تاثیر داشته و طعم و مزه مرکبات را تغییر نمی دهد، همچنین میزان اسید، قندها و مزه آبمیوه بوسیله قرارگیری در معرض اتیلن تحت تاثیر واقع نمی شود.
فتاحی بیان داشت: میوه مرکبات که تحت فرآیند سبززدایی قرار گرفته است باید مستقیم وارد بازار مصرف شود و قابلیت ذخیره سازی ندارد، به دلیل این که اتیلن بعنوان تشدید کننده پیری، سبب تخریب بافت‌های میوه شده و به دنبال آن احتمال پوسیدگی میوه را افزایش داده و سبب سست و جدا شدن تکمه ته میوه (کالیکس و نهنج) می شود، جدا شدن تکمه، ایجاد منفذی نموده که راه را برای نفوذ عوامل پوسیدگی قارچی (کپک‌های سبز و آبی) به درون میوه هموار می کند.
وی با بیان این که معمولا مصرف کنندگان میوه مرکبات ایران و به ویژه شمال را با ظاهر رنگ نارنجی و زرد پسندیده و رنگ میوه ملاک رسیدگی و خرید است، افزود: ممکن است در چرخه تولید تا مصرف میوه پرتقال و یا نارنگی برخی افراد با هدف فروش میوه با قیمت نوبرانه، میوه نارس را قبل از کامل شدن نسبت قند با اسید برداشت و در فرایندی با گاز اتیلن عملیات سبززدایی را انجام دهند، در این حالت از این روش به درستی استفاده نشده است و میوه نارس ولی با پوشش زرد عرضه می شود.
این محقق باغبانی گفت: استفاده از رنگ مصنوعی برای بهبود رنگ زرد کم رنگ پوست میوه به نارنجی مطلوب نیز مطلقا ممنوع و غیربهداشتی است.
این استاد فیزیولوژی و فناوری با بیان این که روزهای گرم و شب های سرد بهترین شرائط برای تغییر رنگ طبیعی میوه است، در عین حال توضیح داد: سبززدایی یک ابزاری برای تغییر رنگ میوه سبز رنگ ولی رسیده است که اگر اصول علمی و اخلاقی آن رعایت شود اصلا تقلب محسوب نمی شود. با این حال می توان فرهنگ و ذائقه مردم را نیز در جهت استفاده از میوه مرکبات به ویژه نارنگی های زودرس که دارای پوست سبز ولی رسیده هستند، سوق داد.
وی تصریح کرد : اتیلن که در عملیات سبز زدایی میوه استفاده می شود ماهیت گازی داشته و پس از باز شدن درب و تهویه اتاق سبززدایی به راحتی خارج شده و میوه به لحاظ بهداشتی اصلا مشکلی برای مصرف نخواهد داشت. این گاز به طور طبیعی از میوه هایی چون سیب، موز، گلابی رسیده متصاعد می شود.
عضو هیات علمی پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری با اظهار این که باید روی تغییر سلیقه مصرف کنندگان مرکبات بیشتر کار شود، توضیح داد: اگر مرکبات در زمان مناسب که همان کامل شدن نسبت قند به اسید است برداشت شوند، حتی اگر میوه سبز باشد، قابل مصرف است.
بررسی های تجربی بهترین زمان برداشت مرکبات مازندران
وی با تاکید بر این که رعایت و اهتمام زمان برداشت انواع مرکبات مازندران بسیار مهم است، ادامه داد: بررسی های انجام شده در گذشته نشان می دهد که از نظر تاریخی زمان برداشت نارنگی های زود رس مانند رقم هاشیموتو نیمه شهریور، ارقام میانرس چون میاگاوا و اکیتسو تقریبا هفته اول آبان و انشوهای دیررس چون ایشی گاوا نیمه آذر است. نارنگی های پیج و کلمانتین که میانرس هستند حدودا نیمه آبان قابلیت برداشت دارند. در گروه پرتقال ها که رقم تامسون ناول مهمترین است تقریبا نیمه اول آذر، توسرخ مورو اواخر آذر و ارقام پرتقال زودرس چون نیوهال و ناولینا نیمه دوم آبان و ارقام پرتقال دیررس چون ناولیت و لین لیت اوایل دی است.
وی خاطرنشان کرد: این تاریخ ها ممکن است بسته به مکان باغ (ساحلی، دشت، دامنه، شرق و غرب مازندران) تا حدودی متغیر باشد.
فتاحی مقدم با ذکر این نکته که تغییرات اقلیمی و آب و هوایی در مازندران نیز تغییرات جزئی در زمان رسیدگی مرکبات ایجاد می نماید گفت: از آن جایی که شرایط آب و هوایی شرق نسبت به غرب استان همواره از نظر دما و روزهای آفتابی متفاوت بوده است، بنابر این مرکبات شرق مازندران حدود یک هفته زودتر از منطقه غرب استان به مرحله برداشت می رسد.
عضو هیات علمی پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری با تاکید بر این که باغبانی تجاری مرکبات نقش محوری در درآمد کشاورزان و رونق اقتصادی استان مازندران دارد، گفت: با توجه به اهمیت صادرات مرکبات با کیفیت عالی، رعایت زمان برداشت یعنی در واقع کامل شدن شاخص طعم میوه می تواند، اعتماد مصرف کنندگان کشورهای وارد کننده را جلب کند و اعتبار و اعتماد بازار مربوط به محصول ایران را پایدار کرد.
فتاحی مقدم گفت: وقتی مصرف کننده داخلی و یا خارجی مرکبات دارای رنگ زرد ولی با مزه ترش و کم آب تجربه کند، مطمئنا به سبزدایی نابجا و تقلبی بودن آن پی می برد که این مقوله در واقع تهدیدی جدی علیه باغداری تجاری استان مازندران است.
مازندران باداشتن ۱۱۵ هزار هکتارباغ مرکبات و ۱۵۰ هزار نفر بهره بردار سالانه تولید کننده بیش از دو میلیون و ۷۰۰هزار تن مرکبات است که معادل نیمی از مرکبات تولیدی کشور است.
نظر شما