کودکان را با اهمیت حفظ محیط‌ زیست آشنا کنیم

گروه جامعه ایرنا- روزهای کودکی دوران شیرینی است به ویژه که وقتی بزرگ می شوی و به عقب نگاه می کنی شیرینی و حلاوت آن صد چندان می شود، همین دوران است که چیزهای زیادی را درباره زندگی آموختی و یاد گرفتی که چگونه آینده خود را بسازی، به اعتقاد کارشناسان تربیتی، کودکی بهترین سن آموزش و تغییر رفتار است، یعنی در سن کودکی ذهن مانند لوح سفیدی است که می توان با آموزش صحیح به آن جهت داد، یکی از این جنبه ها محیط زیست است که می توان با آموزش درست کودک را با اهمیت حفظ محیط زیست و هرآنچه که در آن است آشنا کرد.

متاسفانه در چند دهه اخیر به علت سرعت سرسام آور زندگی شهرنشینی و رواج زندگی آپارتمانی، طبیعت و محیط زیست به فراموشی سپرده شده است، چهاردیواری ها گاهی تا ۴۰ متر مجالی نمی دهند تا خانواده ها بتوانند فرزندان خود را با طبیعت آشنا کنند، این خانه ها با خانه های قدیمی همراه با حیاطی بزرگ با درختانی که سایه هایشان را بی منت بر سرتان می انداختند، حوض آبی با گلدان های شمعدانی رنگارنگ در اطراف آن، زمین تا آسمان فرق می کند، بوی نم حیاط زمانی که با دستان گرم مادر آب پاشی می شد هر دلی را برای خوردن چای، نان و هندوانه به پرواز در می آورد، نشستن بر روی تخت چوبی بعد از یک روز پرهیاهو و بازی در کوچه، خسته و کوفته لم دادن بر روی این تخت های چوبی دنیایی بود که دیگر نسل های بعد از ما آنرا تجربه نکردند.

البته این فقط بازی در کوچه و بعد نشستن بر روی تخت چوبی نبود بلکه دویدن در کوچه و هم صحبتی با همسالان دنیایی از تجربه را به همراه داشت، در آن سن کم در همان کوچه پس کوچه ها با طبیعت و محیط زیست و اهمیت حفاظت از آن آشنا می شدیم، اما کودکان امروز روزهای خود را در چهاردیواری و سر در گوشی و تبلت به دست سپری می کنند، قطعا این نسل نمی تواند اهمیت محیط زیست را درک کند بنابراین وظیفه نهادهای آموزشی است که با برنامه ریزی های مدون و اصولی این خلاء را پر کنند چون دیگر مولفه های زیستی به آستانه ها رسیده و توان استفاده بیشتر را ندارد، دیگر منابع آبی، تالاب، رودخانه، جنگل و مرتعی باقی نمانده که بتواند فشار بیشتر بشر را تحمل کند، این را باید کودکان امروز که آینده سازان فردا هستند بیاموزند، بر این اساس سازمان حفاظت محیط زیست با آموزش و پروش تفاهم نامه ای امضا کرد تا بتواند این خلاء ایجاد شده را پر کند.

با توجه به اهمیت موضوع در ایران یک هفته به عنوان هفته کودک نامگذاری شد که از ۱۵ مهرماه آغاز می شود و هر روز با یک نام معرفی می شود که امسال روز شنبه ۱۵ مهرماه، به عنوان روز "کودک و محیط زیست نامگذاری شده است.

معاون آموزش و مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست دراین باره به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: بهترین دوران آموزش مقوله های مختلف از جمله محیط زیست دوران کودکی و مدرسه است بر این اساس سازمان محیط زیست در شهریورماه ۱۴۰۱ تفاهم نامه ای را با آموزش و پرورش امضا کرد تا یک سری کارهای آموزشی مشترک با هدف حفظ محیط زیست اجرا شود.

نورالله مرادی افزود: بررسی مفاهیم محیط زیستی در مقاطع مختلف تحصیلی ذیل برنامه ملی محیط زیست، پیش نویس محتوای آموزشی ویژه مربیان و خانواده های دارای کودکان ۳ تا ۴ سال، تولید محتوای آموزشی ویژه مربیان پیش دبستانی که بخشی از آن تمام شده و بخشی نیز در حال انجام است، همچنین تجدید نظر در محتوای کتاب انسان و محیط زیست پایه یازدهم برخی از اهداف این تفاهم نامه است.

وی با اشاره به نقش سفیران محیط زیست اظهار داشت: سازمان حفاظت محیط زیست در تلاش است تا با بهره‌برداری از ظرفیت بازوی اجرایی بدون توقعی به نام سفیران محیط زیست، برنامه های مناسبی را در هفته کودک به ویژه روز کودک و محیط زیست در سراسر کشور اجرا کند که یکی از آنها حضور این سفیران در برخی مدارس سراسر کشور است.

وی فلسفه ایجاد سفیران محیط زیست را مبتنی بر اندیشه کار داوطلبانه دانست و افزود: سفیران محیط زیست، جدا از مشاغلی که دارند، علاقمندند تا دانش و نگرش محیط زیستی را به مخاطبان، طیف‌ها، اصناف و گروه‌های مختلف محیط زیست کشور آموزش دهند و در این راستا در خارج از زمان شغلی خود، با گروه‌های مختلف اجتماعی مانند اصناف، طبقات مختلف اجتماعی و یا مدارس مباحث محیط زیستی را مطرح می‌کنند.
 

وی با اشاره به اینکه در چند سال گذشته شاهد انجام فعالیت‌های محیط زیستی به مناسبت هفته کودک بوده‌ام اما هیچ‌گاه کار برنامه‌ریزی شده و منسجمی انجام نشده است، گفت: می خواهیم روز کودک در سازمان حفاظت محیط زیست تبدیل به یک فرهنگ شود و ما به عنوان سیاست‌گذار و سفیران محیط زیست به عنوان بازوهای اجرایی در مراسم هفته کودک هر سال، فعالیت‌های محیط زیستی را با استفاده از بستری که سایر سازمان‌های فعال در حوزه کودک فراهم می کنند، برنامه‌ریزی و اجرا کنیم.

مرادی، کنشگری و حضور فعال سازمان حفاظت محیط زیست در نهادهای سیاست‌گذاری مسائل فرهنگی کشور را امری ضروری دانست و گفت: به عنوان متولی امور فرهنگی و آموزشی سازمان حفاظت محیط زیست تلاش کردم تا در برنامه‌ریزی مراسم ملی هفته کودک، مقوله محیط زیست مورد توجه جدی قرار گیرد.

می خواهیم روز کودک در سازمان حفاظت محیط زیست تبدیل به یک فرهنگ شود
معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، اصلی‌ترین معضل کودکان را در حال و آینده مسئله تغییر اقلیم دانست و گفت: مسائلی همچون فقر، گرسنگی، مشکلات سلامتی، بازدارندگی تحصیلی، موانع توانمندسازی، کمبود آب، نیاز به انرژی، معضلات اقتصادی، اختلال در نوآوری، نابرابری، مسایل اجتماعی، نبرد بر سر منابع، فقدان تعهد، تهدید اقیانوس‌ها، تهدید زیست بوم ها، ناعدالتی و گرفتاری اجتماعی با مسائل تغییر اقلیم در ارتباط مستقیم است.

وی افزود: با طرح مسائل مرتبط با کودک و تغییر اقلیم، تلاش شد تا شورای سیاست‌گذاری هفته کودک علاوه بر اختصاص یک روز با عنوان کودک و محیط زیست، در مدت برگزاری مراسم هفته کودک، توجه ویژه تمام سازمان‌ها را به مقوله محیط زیست معطوف کند و از این به بعد برای آشنایی کودکان با مفاهیم محیط زیستی، شخصیت‌های محیط زیستی نیز خلق شود.

مرادی با اشاره به اینکه همان‌طوری که تغییرات اقلیم در طول سالیان متمادی رخ می دهد، تولید فرهنگ نیز زمان‌بر است، گفت: اگر فکر کنیم تبیین مقوله‌های محیط زیستی برای مخاطبان کاری بی اثر است در اشتباه هستیم، معتقدم اگر در طول سال حتی یک نفر را با مسائل و موضوعات محیط زیستی آشنا و علاقمند کنیم موفق بوده‌ایم، نباید فرهنگ‌سازی محیط زیستی را دست کم بگیریم چون به مرور تاثیراتی فراتر از انتظار بر جای می‌گذارد.

وی به نقش سفیران محیط زیست در اشاعه فرهنگ حفاظت از محیط زیست اشاره کرد و افزود: سفیران محیط زیست باید در انجام کارهای فرهنگی خود صبور باشند؛ چون اگر از دل یک مدرسه ۵۰۰ نفری که برای تبیین مسائل محیط زیستی در آن سخنرانی می کنند، فقط ۲۰ نفر را به محیط زیست علاقمند کنند به معنای این است که در آینده مدیران محیط زیستی تحویل جامعه داده اید.

مرادی همچنین به نقش آموزش معلمان اشاره کرد و اظهار داشت: آموزش مفاهیم محیط زیستی به معلمان هم امری ضروری است، معلمان بالقوه می‌توانند به‌ عنوان سفیران محیط زیست باشند از این رو یکی از بندهای تفاهم نامه میان سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت آموزش و پرورش تهیه پیش نویس محتوای آموزشی ویژه مربیان و خانواده های دارای کودکان ۳ تا ۴ سال، تولید محتوای آموزشی ویژه مربیان پیش دبستانی است.

معاون آموزش و مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: حضور دستگاه‌هایی از جمله وزارت آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان بهزیستی، شبکه های تلویزیونی مرتبط با کودک و شهرداری‌ها در مراسم هفته کودک الزامی است.

9014