پیام سفر تاریخی رئیسی به ریاض

حضور آیت‌الله «سیدابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری اسلامی ایران در جمع رهبران ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری‌ اسلامی در ریاض، سخنرانی و دیدارهای دوجانبه با محوریت حمایت از مردم بیگناه و بی دفاع غزه با گذشت چند روز از رخداد همچنان در تیتر رسانه‌های مطرح جهان قرار دارد.

این رخداد به دلایل مختلف مورد توجه محافل سیاسی و رسانه‌ای قرار داشت که یک مورد آن به تکاپو و رایزنی‌های دیپلماتیک مقامات کشورهای حاضر همچون مذاکرات فشرده رئیس جمهوری اسلامی ایران ارتباط می‌یافت.

آیت‌الله رئیسی در این سفر با امیر قطر، روسای جمهور مصر، موریتانی، سوریه و نیجریه، ولیعهد عربستان سعودی، نخست وزیر مالزی، رئیس شورای انتقالی سودان و نخست وزیر دولت پیشبرد امور لبنان دیدار و درباره راهکارهای موثر حمایت از فلسطینیان، توقف حملات جنایت‌بار رژیم صهیونیستی، رفع محاصره و امدادرسانی به مردم غزه گفت وگو و تبادل نظر کرد.

به جرات می‌توان نخستین سفر یک رئیس جمهوری اسلامی ایران به عربستان بعد از ۱۱ سال و نیز گفت وگوی دوجانبه آیت الله رئیسی و «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی را مهمترین رخداد این اجلاس دانست؛ موضوعی که نشان می‌داد روابط دو کشور روندی رو به تعمق را تجربه می کند و استقبال بی‌نظیر و متفاوت از رئیسی نیز بر این گمانه زنی، مُهر تایید زد.

در جریان ورود سران کشورهای اسلامی به محل برگزاری اجلاس روز شنبه ریاض، تنها مقامی که شاهزاده سعودی شخصا به استقبال وی رفت حجت الاسلام رئیسی بود؛ رفتاری که باعث شد برخی رسانه ها از آن تحت عنوان «سنگ تمام گذاشتن» بن سلمان برای رئیس جمهوری اسلامی ایران یاد کنند.

افزون بر شتاب قطار توسعه مناسبات تهران- ریاض، نکته مهم دیگری که مورد توجه جهان قرار گرفت، گام‌های رو به جلو تهران- قاهره برای ازسرگیری روابط بعد از ۴۴ سال است که دیدار روسای جمهوری دو کشور بر این فرضیه مُهر تایید زد.

به ویژه اینکه آیت الله رئیسی در دیدار «عبدالفتاح السیسی» همتای مصری با تاکید بر ضرورت اتحاد کشورهای اسلامی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران مانعی برای گسترش روابط با کشور دوست مصر ندارد.

«نشات الدیهی» کارشناس رسانه ای مصر در برنامه «بالورقه والقلم» در شبکه ماهواره ای «ten» گفت: در نخستین دیدار السیسی و رئیسی، آب ها به مسیر خود باز می گردد. دیدار السیسی با رئیسی که با همراهی رئیس اطلاعات مصر انجام شد، نشانه اهمیت این دیدار بود.

البته نگرانی از وضعیت غزه و نسل کشی صهیونیست ها در این باریکه درد مشترک و مولفه پیوند دهنده ایران و مصر ارزیابی می شود. جمهوری اسلامی ایران به دلیل حمایت مجدانه از محور مقاومت به ویژه رزمندگان حماس تلاش وافری را برای برگزاری این نشست به کار بست. همزمان مصر نیز به دلیل مصائب همجواری با رژیم صهیونیستی از مصائب جنگ در امان نیست و بازگشایی گذرگاه رفح در این برهه اهمیت یافته‌است؛ مسائلی که برگزاری دیدار و گفت وگو را ضروری ساخت.

مساله دیگری که در جریان این سفر مورد توجه قرار گرفته است، همراه‌ شدن همه سرزمین‌های مسلمان در برابر رژیم صهیونیستی بود و این همصدایی با توجه به مجموع توطئه‌های تل‌آویو برای عادی‌سازی روابط با کشورهای مسلمان، ایجاد شد.

نشاندن اردوغان و اسد پشت یک میز و گفت‌وگو با بن‌سلمان یعنی رساندن این پیام از سوی کشورهای اسلامی که رژیم صهیونیستی و غرب گزینه‌های قابل اعتمادی برای رابطه نیستند و کشورهای اسلامی با به رغم برخی اختلاف نظرها در مواقع حساس با یکدیگر یکصدا و همراه می‌شوند.

ضمن اینکه حضور روسای جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و دیگر کشورهای مسلمان غیرعرب که در این روزها تندترین مواضع ضداسرائیلی را اتخاذ کرده اند در جمع کشورهای عربی منطقه، از نقش بی بدیل سازمان همکاری‌ اسلامی نشان دارد؛ سازمانی که ۵۷ عضو آن در چهار قاره جهان پراکنده‌اند.

این نشست علاوه بر اینکه برای کشورهای مسلمان جهان وحدت آفرین بود، بستر را برای تعمیق همکاری های دوجانبه نیز هموار کرد. در همین ارتباط پایگاه «المانیتور» در تحلیلی نوشت که روابط ایران و ترکیه در نتیجه حمایت از فلسطین گرم‌تر شده است.

بنابراین گرم شدن روابط کشورهای مسلمان منطقه و فرامنطقه به رغم برخی اختلافات، نیاز متقابل و آغوش باز کشورهای عربی برای ایران، کنار گذاشته شدن محور غربی از سیاست گذاری های غرب آسیا و نیز توقف قطار عادی سازی اعراب و رژیم صهیونیستی از جمله دستاوردهای این نشست به شمار می‌رفت اگر چه برای همگرایی افزون تر و دستیابی به آتش بس در غزه باید این قبیل اجلاس تداوم یابد.