«چهارراه صلح» نشات گرفته از منافع دو ملت ایران و ارمنستان

به گزارش ایرنا، «واهان کاستانیان» معاون وزیر خارجه ارمنستان در مقاله‌ای از آمادگی کشور خود در اجرای طرح «چهارراه صلح» خبر داد؛ پروژه‌ای که ابعاد مختلف آن در مقاله زیر به قلم وی آمده‌است؛

منطقه ما به عنوان بخش مهمی از چهارراه بزرگ اتصال شرق به غرب، شمال به جنوب، پلی بوده در دوره های مختلف تاریخ که بسیاری از نقاط مختلف جهان را به هم متصل کرده است.

این پتانسیل عظیم و موهبت منحصر به فرد موقعیت جغرافیایی، غالباً به دلیل نبود صلح، درگیری‌ها و منازعات طولانی ‌مدت امکان تحقق نیافته است.

با علم به اینکه در شرایط پیچیده ژئوپلیتیکی حاضر، هرگونه جاده بسته، راه مواصلاتی مسدود و هر ظرفیت موجودی که بدون استفاده مانده، اسرافی نابخشودنی است، دولت جمهوری ارمنستان با انگیزه استقرار صلح پایدار و مستمر درمنطقه قفقاز جنوبی، طرحی را تحت عنوان «چهارراه صلح» آماده کرده است؛ طرحی که هدف آن نه تنها تضمین رفاه و توسعه مستمر مردمان منطقه، بلکه ایجاد وضعیتی است که خصومت و جنگ، درگیری و بیگانه هراسی شرایط لازم برای ادامه حیات نداشته باشند؛ جایی که صلح، مفیدتر و سودآورتر از بی ثباتی باشد.

این طرح همچنین در صدد تحقق سایر طرح های گوناگون منطقه‌ای نیز هست؛ امری که به ایجاد واقعیتی جدید در قفقاز جنوبی همراه با مرزهای باز و روابط فعال اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و انسانی مساعدت خواهد کرد؛ جایی که در آن تمامی مسائل، بر گرفته از تجربه و سنت حل مسائل از طریق گفت و گو و توافق متقابل، امکان پذیر خواهد بود.

معنی و مفهوم بنیادین «چهارراه صلح» ایجاد خطوط مواصلاتی جدید، راه اندازی و توسعه آنهاست، تعمیر، ساخت، راه‌اندازی مجدد جاده‌ها، خطوط راه‌ آهن‌، خطوط لوله، کابل‌ها، خطوط انتقال برق که از تمامی کشورهای منطقه ما عبور می‌کنند: جمهوری ارمنستان، جمهوری اسلامی ایران، گرجستان، جمهوری ترکیه و جمهوری آذربایجان .

جمهوری ارمنستان آمادگی باز کردن و راه اندازی مجدد کلیه خطوط مواصلاتی همچنین بدون هیچگونه تبعیض، آمادگی تامین امنیت عبور و مرور وسایل نقلیه، بار، انسان ها، خطوط انتقال برق و گاز از قلمرو تحت حاکمیت خود را دارد. هم اکنون در این راستا مقدمات این امور به طور فعال در دست انجام هستند.

با تحقق یافتن طرح «چهارراه صلح» فرصت هایی برای اجرای مسیرهای ترانزیتی بین المللی خلیج فارس و دریای عمان با دریای سیاه و کریدور جاده ای «شمال- جنوب» که دارای ظرفیت اقتصادی بالایی هستتند، ایجاد می شوند. همزمان، شرایط جدیدی برای احیای راه آهن «مغری» ایجاد خواهد شد که این امر به نوبه خود به ارتباط مکملی بین ارمنستان و ایران تبدیل خواهد شد.

احیای این خط آهن نه تنها آذربایجان و ارمنستان، مناطق جنوب غربی آذربایجان را به جمهوری خودمختار نخجوان متصل می کند، بلکه سطح کیفی جدیدی بین ارتباط مناطق جنوبی و شمال غربی ارمنستان به وجود خواهد آورد. راه آهن گیومری - قارص را که ظرفیت های تجاری و اقتصادی کاملا جدیدی برای ارمنستان، ایران، ترکیه، گرجستان و آذربایجان ایجاد می کند را نیز نباید دست کم گرفت.

اهمیت طرح «چهارراه صلح» در این است که ظرفیت جدیدی در جهت تقویت راه ارتباطی از طریق خاک جمهوری اسلامی ایران و به ویژه با بندر چابهار به عنوان یک هاب مهم با شریک مهم دیگریعنی جمهوری هند فراهم می کند. در واقع «چهارراه صلح» نه تنها کشورهای منطقه، بلکه شرق را به غرب، شمال را به جنوب، خلیج فارس را به دریای سیاه، مدیترانه را به دریای خزر متصل خواهدکرد.

به منظور تحقق بخشیدن به «چهارراه صلح»، چهار اصل ساده زیر را که ضامن پویای این طرح بلند پروازانه است، ارائه می دهیم:

۱- کلیه زیرساخت ها از جمله بزرگراه ها، راه آهن، راه های هوایی، خطوط لوله، کابل ها، خطوط برق تحت حاکمیت و صلاحیت کشورهایی که از آن عبور می کنند، فعالیت خواهند داشت.

۲- هر کشور از طریق نهادهای دولتی خود کنترل مرزی و گمرکی را در قلمرو خود اجرا کرده و همچنین امنیت زیرساخت ها از جمله عبور کالاها، وسایل نقلیه و افراد از طریق آنها را تضمین می کند.

۳- زیرساخت های مزبور هم برای حمل و نقل بین المللی و هم برای حمل و نقل داخلی قابل استفاده هستند.

۴- کلیه کشورها از زیرساخت های یکدیگر بر اساس اصل برابری و عمل متقابل بهره خواهند برد. روشنگری و تسهیل رویه‌های کنترل مرزی و گمرکی را می‌توان بر اساس اصل برابری و عمل متقابل اجرا کرد.

مایلم به این نکته اشاره کنم که نه تنها افراد و خدمات، کالا و بار از طریق طرح ارائه شده ارمنستان یعنی «چهارراه صلح» تردد خواهند کرد بلکه تمدن ها، ادیان، سنت های متنوع و فرهنگ های مختلف نیز از آن تقاطع عبور خواهند کرد و این امر علاوه بر منافع اقتصادی، فراهم آورنده ثروت و غنای فرهنگی و انسانی نیز خواهد بود.

«چهارراه صلح» از نظر محتوایی بسیار به مردم ارمنستان و ایران آشنا و نزدیک است؛ دو ملتی که که شهرت و موفقیت تجاری آنها قرن های متمادی در چهارراه های مختلف تاریخ نقل شده و به همین دلیل است که ارمنستان از انگیزه و مشارکت مستقیم ایران در جهت تحقق بخشیدن به این ایده بلند پروازانه موسوم به «چهارراه صلح» قدردان خواهد بود.

* واهان کاستانیان معاون وزیر خارجه ارمنستان