ظرفیت تولید خمیرمایه خوزستان برای کنترل شرایط محیطی کاهش یافت

عبداله سعیدی روز سه شنبه در جریان حضور میدانی خبرنگار ایرنا در کارخانه خمیر مایه خوزستان برای بررسی وضعیت پساب و اقدامات انجام شده برای تصفیه فاضلاب این کارخانه افزود: ۱۰ هزار تن خمیر مایه در سال گذشته تولید کردیم که این میزان در سال جاری به حدود یک سوم کاهش می‌یابد.

وی با بیان اینکه با وجود کاهش میزان تولید، تعدیل نیرو نداشتیم، ادامه داد: برخی رسانه‌ها اعلام کرده بودند که ظرفیت تولید به دلیل نداشتن مواد اولیه کاهش یافته است در حالیکه هیچ مشکلی در تامین مواد اولیه نداریم.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست دزفول در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفته بود: ظرفیت تصفیه خانه شرکت خمیر مایه حدود ۴۰۰ مترمکعب است ولی میزان تولید پساب آن سه برابر این ظرفیت است لذا باید میزان تولید متناسب با ظرفیت تصفیه خانه کاهش یابد.

مسعود نوری‌پور همچنین عنوان کرده بود که این شرکت دارای تصفیه خانه و سیستم تغلیظ است ولی به دلیل افزایش تولید و به تبع آن افزایش پساب هم اکنون تصفیه خانه موجود جوابگو نیست.

وی همچنین انجام مکاتبات با فرمانداری، دادستانی و مسوولان شرکت خمیر مایه برای جلوگیری از ورود پساب خام این شرکت به آب‌های سطحی و زیرسطحی را یادآور شد.

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان در توضیح موارد مطرح شده به تولید ۲ نوع پساب فاضلاب در این کارخانه شامل فاضلاب سنگین یا فاضلاب تخمیر و فاضلاب سبک یا فاضلاب شست و شوها اشاره کرد و گفت: اقداماتی درخصوص تصفیه فاضلاب این شرکت از سال ۱۳۹۱ تاکنون یعنی از زمان واگذاری به بخش خصوصی انجام شده است.

وی افزود: با توجه به اینکه پساب خمیر مایه دارای COD بالا و رنگ تیره است هیچ کدام از شرکت‌های داخلی و مشاوران، کمکی در این زمینه به ما نکردند لذا وارد فاز مطالعاتی و امکان سنجی شدیم.

سعیدی با اشاره به احداث دستگاه تغلیظ چهار مرحله‌ای در کارخانه خمیر مایه بیان کرد: تصفیه خانه بیولوژیکی نیز در کارخانه فعال شد که مراحلی نظیر بی‌هوازی، هوادهی، آرام کننده‌ها و ته نشینی و درنهایت تصفیه در آن انجام می‌شود.

وی افزود: نماینده شرکت و آزمایشگاه معتمد محیط زیست(شرکت فردوس طب) به صورت فصلی از پساب خروجی شرکت خمیر مایه خوزستان نمونه گیری و به اداره حفاظت محیط زیست گزارش می‌کند که خوشبختانه در ۲ سال گذشته نمونه‌های پساب تصفیه شده خمیر مایه زیر ۱۰۰ و مطابق با استاندار محیط زیست بوده‌اند.

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان گفت: در گذشته در زمانی که شرکت هنوز دولتی بود، فاضلاب به صورت غیراصولی رهاسازی می‌شد اکنون نیز گسترش شهرها تا اطراف کارخانه و بوی نامطبوع ناشی از تخمیر خمیر مایه منجر به افزایش اعتراض اهالی شهرها و شهرک‌های اطراف شده است.

وی با بیان اینکه شرکت خمیر مایه خوزستان(دزفول) در حال حاضر با روستاها و شهرهای حسین کلولی، حمزه و سیاه منصور احاطه شده است، افزود: در گذشته محل احداث شرکت خمیرمایه، سایت پسماند شهرداری بوده و زباله‌های زیادی در این نقطه دفن شده لذا شیرابه‌ها به آب‌های زیر زمینی نفوذ کرده است.

سعیدی با اشاره به بازدیدهای انجام شده از شرکت‌های همکار در شهرهای اهواز و مشهد بیان کرد: محل استقرار این شرکت‌ها در بیابان است؛ برای مثال کارخانه اهواز با وجود داشتن فاضلابی سه برابر خمیر مایه دزفول با داشتن ۱۲ هکتار زمین و ته نشینی فاضلاب در استخرهای مختلف مشکل چندانی ندارند.

شرکت خمیرمایه با برخی شیطنت‌ها نظیر تخریب و سرقت خط لوله مواجه است

سعیدی با بیان اینکه اخیرا شیطنت‌هایی نظیر تخریب و سرقت خط لوله فاضلاب خمیر مایه انجام شده است، اظهارکرد: این شیطنت‌ها منجر به سرازیر شدن فاضلاب تصفیه شده خمیر مایه در اراضی اطراف شد.

وی افزود: به طور قطع رصد بیشتری از خط لوله انجام خواهد شد تا درصورت بروز هر اتفاقی، مشکل در اسرع وقت برطرف شود.

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان گفت: اقدامات زیادی از ابتدای امسال تاکنون برای مباحث زیست محیطی شرکت انجام شده و بخش عمده‌ای از فروش خود را به رفع مشکلات زیست محیطی اختصاص یافته است.

وی افزود: همه همکاران بسیج شده‌اند ضمن اینکه از مشاوران، اداره حفاظت محیط زیست، فرمانداری و شورای تامین ایده و کمک گرفته‌ایم تا مشکلات به حداقل برسند.

سعیدی کاشت نزدیک به ۲ هزار اصله نهال و ایجاد فضای سبز در شرکت خمیر مایه را یادآور شد و اظهارکرد: محل تجمع فاضلاب پشت کارخانه گودبرداری و با خاک تمیز جایگزین شد و نزدیک به ۷۰۰ نهال فقط در این نقطه کاشته شد.

وی افزود: یک فضای دیگر نیز در پشت کارخانه محل تجمع پساب و آب بارندگی بود که تسطیح شد و در حال فضاسازی در این نقطه با گیاه و آلاچیق هستیم.

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان گفت: اداره حفاظت محیط زیست و فرمانداری دزفول نسبت به وضعیت یک استخر دیگر کارخانه به دلیل تجمع پساب اعتراض داشتند که خاکبرداری این استخر برای رفع مشکل انجام و با خاک جدید جایگزین شد.

بهبود وضعیت استخرهای پساب خمیر مایه خوزستان

سعیدی با بیان اینکه در گذشته دفع فاضلاب کارخانه به صورت سنتی بوده که با اقدامات انجام شده اصولی و صنعتی شده است، گفت: با توجه به نبود پوشش محافظ در این استخر، ادعا می‌شد که پساب به آب‌های زیرزمینی نفوذ کرده که طبق بررسی‌های صورت گرفته و عمق کم استخر نفوذی صورت نگرفته است.

وی افزود: در هر صورت برای اطمینان خاطر بیشتر، استخر جدیدی حفر و توسط یک تیم از استان اصفهان با پوشش ژئوممبران و ژئوتکستایل پوشیده شد تا از نفوذ احتمالی پساب از استخر به آب‌های زیرزمینی جلوگیری کند.

مدیرکارخانه خمیر مایه خوزستان ظرفیت این استخر را نزدیک به سه هزار مترمکعب اعلام و بیان کرد: تمام استخرهایی که باعث آلودگی و بوی بد می‌شدند خاکبرداری و خاک آنها جایگزین شد و در حال حاضر هیچ گونه نفوذ پساب از سطح به آب‌های زیرزمینی نداریم.

وی با بیان اینکه پساب شرکت به استخر جدید وارد و از آنجا به دستگاه تغلیظ و سپس به تصفیه خانه بیولوژیکی منتقل می‌شود، افزود: فاضلاب سبک کارخانه پس از طی مراحل بی‌هوازی، هوادهی و رنگ بری وارد قسمت نهایی می‌شود و آزمایشگاه معتمد حفاظت محیط زیست از آن نمونه برداری می‌کند ضمن اینکه پساب خروجی از این ناحیه دوباره در سالن تولید و آبیاری درختان محوطه استفاده می‌شود.

سعیدی انتقادها درخصوص استخر خاکی شرکت خمیر مایه در برخی رسانه‌ها را یادآور شد و اظهارکرد: خاک این استخر تخلیه و پاکسازی شد و در حال حاضر از این استخر هیچ استفاده‌ای نمی‌شود؛ اکنون در حال تخلیه و خشک کردن آن هستیم تا با ایجاد پوشش ژئوممبران از آن برای ذخیره سازی ملاس استفاده کنیم.

فرآیند تصفیه فاضلاب در کارخانه خمیر مایه خوزستان

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان درخصوص فرآیند تصفیه فاضلاب در شرکت خمیر مایه گفت: فاضلاب سنگین و فاضلاب شست و شو از قسمت بی‌هوازی وارد تصفیه خانه شده و بعد از آن وارد جایگاه هوادهی می‌شود؛ نزدیک به ۴۰ درصد لجن فعال در این قسمت وجود دارد که باعث رنگ بری و کاهش آلایندگی COD و BOD فاضلاب می‌شود.

وی با بیان اینکه لجن در این مرحله ته نشین و وارد قسمت آرام کننده‌ها می‌شود، افزود: در نهایت آبی زلال با COD و BOD زیر ۱۰۰ و مطابق با استاندارد محیط زیست از کارخانه خارج می‌شود که البته اغلب به چرخه تولید و آبیاری فضای سبز باز می‌گردد.

سعیدی با تاکید بر اینکه این آب با توجه به کلرزنی، کلیفرم ندارد، بیان کرد: کارشناس حفاظت محیط زیست هر فصل از این خروجی نمونه گیری و رنج مجاز یا غیرمجاز را به ما ابلاغ می‌کند که براساس این نمونه گیری‌ها، طی ۲ سال گذشته در رنج استاندارد بوده‌ایم.

تصفیه خانه خمیرمایه خوزستان جوابگوی نیاز کارخانه است

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان گفت: هفته گذشته ایجاد نشتی در یکی از شیرآلات منجر به سرازیر شدن پساب به پشت کارخانه شد که مراتب به سرعت به اداره حفاظت محیط زیست و فرمانداری دزفول گزارش شد.

وی افزود: با خراب شدن این شیرآلات بخشی از فاضلاب خط تولید همزمان با ورود به تصفیه خانه، از این نقطه به بیرون از کارخانه سرازیر شده بود.

سعیدی با بیان اینکه پایش بیشتری برای جلوگیری از اتفاقات مشابه انجام می‌شود، اظهارکرد: بخشی از خط انتقال پساب پشت کارخانه نیز چند بار به سرقت رفته و مشکلاتی برای پساب شرکت ایجاد کرده است.

آلوده بودن آب‌های زیرزمینی منطقه ارتباطی به فعالیت کارخانه خمیر مایه ندارد

کیسان روئینیان رئیس امور آب شمال‌غرب خوزستان هفتم آبان امسال درخصوص وضعیت چاه‌های اطراف کارخانه خمیر مایه به خبرنگار ایرنا گفته بود: گزارشاتی از تغییر رنگ چاه‌های آب اطراف شرکت خمیرمایه دریافت شد که کارشناسان مربوطه با اعزام به محل، از آب چاه‌ها نمونه گیری کردند.
به گفته وی، پس از بررسی‌های انجام شده مشخص شد رنگ و بوی چاه‌های آب تغییر کرده است لذا مکاتباتی در این خصوص با محیط زیست انجام و موضوع به شورای تامین شهرستان کشیده شد.

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان در پاسخ به این سخنان با بیان اینکه آب‌های زیرزمینی منطقه کلا آلوده است، اظهارکرد: فاضلاب خمیر مایه رنگ دارد ولی آلودگی ندارد برای اثبات این موضوع آمادگی داریم نمونه فاضلاب خروجی از تصفیه خانه ما را هر ارگانی به آزمایشگاه ببرد.

وی افزود: به شرکت امور آب شمال غرب خوزستان، نمایندگان حفاظت محیط زیست، بهداشت، فرمانداری و دادستانی گفته‌ایم که یک کارشناس تعیین و آب‌های زیرزمینی مدرس، ماهوربرنجی و علی شلگهی را بررسی کنند.

سعیدی با بیان اینکه آب‌های زیرزمینی منطقه آلودگی و کلیفرم بالایی دارند، گفت: هزینه این کارشناسی را ما تقبل و اگر موردی مربوط به ما بود برطرف می‌کنیم.

وی با بیان اینکه احتمال نفوذ پساب از استخر قبلی شرکت وجود داشت، افزود: طی بازدید از چاه‌های اطراف بعد از اصلاحات انجام شده، شرایط چاه‌ها از نظر رنگ بهتر شده است اگرچه باز هم تاکید داریم پساب خمیر مایه آلودگی ندارد و فقط باعث تغییر رنگ می‌شود.

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان بیان کرد: قبل از احداث کارخانه خمیر مایه در این نقطه یکی از شکایت‌های شورای شهر سیاه منصور وجود آلودگی و رنگ در آب آشامیدنی بوده است.

وی با بیان اینکه آب سیاه منصور در آن زمان از طریق چاهی روبروی زندان دزفول تامین می‌شد، افزود: این موضوع نشان می‌دهد کیفیت پایین آب‌های زیرزمینی ارتباطی به فعالیت خمیر مایه ندارد چراکه پیش از احداث شرکت نیز اعتراضاتی نسبت به کیفیت پایین آب منطقه وجود داشته است.

سعیدی گفت: این نقطه سال‌های زیادی محل دفع پسماندهای شهری بوده و یکی از دلایل کیفیت پایین آب‌های زیر زمینی این نقطه وجود شیرابه‌های این پسماندها است.

پساب خروجی خمیر مایه برای طبیعت مضر نیست

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان درخصوص وضعیت پساب این کارخانه از نظر آلودگی اظهارکرد: پساب خروجی از کارخانه مضر نیست و برخی کشاورزان تلاش دارند از این آب خروجی برای آبیاری زمین کشاورزی خود استفاده کنند.

وی افزود: پسماند خمیر مایه نه تنها آلودگی ندارد بلکه به دلیل داشتن انواع فسفات، اوره و پتاسیم برای مصارف کشاورزی بسیار مفید است؛ کشاورزان این کودها را برای زمین زراعی خود خریداری می‌کنند.

سعیدی با بیان اینکه شرکت خمیر مایه، مخمر را که موجودی زنده است پرورش می‌دهد، گفت: این مخمر در محلولی متشکل از انواع مواد مغذی نظیر ویتامین‌ها، بیوتین، تیامین، کلسیم و غیره پرورش می‌یابد.

وی ملاس را به عنوان ماده اولیه خمیر مایه، منبع مغذی انواع ویتامین‌ها دانست و ادامه داد: شرکت خمیر مایه به دنبال استفاده از پساب خود برای تولید نوعی کود کشاورزی است که تحقیقاتی در این زمینه انجام شده است.

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان، تولید این نوع کود در کارخانه‌ای در استان البرز را یادآور شد و اظهارکرد: تولید این کود ارگانیک در مرحله ارسال نمونه‌ها است ضمن اینکه باید پروانه بهره برداری آن را نیز بگیریم.

حتی یک مورد مشکل پوستی و نازایی مرتبط با فعالیت خمیر مایه گزارش نشده است

سعیدی با تکذیب برخی شایعات نظیر ایجاد نازایی و مشکلات پوستی در شهر سیاه منصور به دلیل فعالیت شرکت خمیر مایه گفت: حتی یک مورد مشکل پوستی و نازایی از سوی بهداشت و درمان در این زمینه گزارش نشده است ضمن اینکه هیچ یک از کارکنان شرکت که به طور مستقیم با فرآیند تولید کارخانه سرو کار دارند نیز دچار مشکلات یاد شده نشده‌اند.

وی افزود: این موارد مستندات علمی ندارند و صرفا شایعات هستند ضمن اینکه فاضلاب خمیر مایه حتی اگر تصفیه هم نشود در صورت ورود به زمین کشاورزی هیچ ضرری ندارد و آلوده نیست.

سعیدی با بیان اینکه ویناس و ملاس در صنعت دام و طیور با کاه مخلوط و به عنوان خوراک دام استفاده می‌شوند، اظهارکرد: محلولی که در فرآیند تولید بستر زندگی و پرورش مخمر بوده جدا می‌شود و در واقع پساب شرکت همین محلول مغذی است.

وی با تاکید بر لزوم آگاه سازی جامعه درخصوص مضر نبودن پساب خمیر مایه افزود: اقدامات انجام شده برای بهبود وضعیت استخرها، ایجاد فضای سبز و تصفیه فاضلاب در کاهش آلایندگی شرکت نظیر بوی نامطبوع و رنگ آب موثر است البته اینکه بگوییم به سرعت نتیجه می‌گیریم شاید درست نباشد.

اجرای طرح توسعه خمیر مایه خوزستان نیازمند زمین است

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان با بیان اینکه ۲۱۵ نفر با مدارک تحصیلی لیسانس تا دکتری به طور مستقیم در این کارخانه مشغول کار هستند، گفت: اجرای فاز توسعه کارخانه درصورت تامین زمین منجر به ایجاد یکهزار فرصت شغلی جدید می‌شود.

وی خواستار همکاری و مساعدت مسوولان دزفول برای تخصیص زمین شد و افزود: ۶ هکتار برای طرح توسعه نیاز داریم که بهترین زمین برای این کار، زمین کناری این کارخانه است.

سعیدی اضافه کرد: پیگیری‌هایی برای خرید زمین کنار کارخانه برای اجرای طرح توسعه انجام شده ولی تاکنون نتیجه‌ای نداشته است.

وی ادامه داد: درصورت تامین زمین مورد نیاز می‌توان خط تولید کود کشاورزی از پساب کارخانه را راه اندازی کرد؛ این محصول با توجه به قیمت مناسب تر از کودهای شیمیایی موجود در بازار می‌تواند کمک زیادی به بخش کشاورزی کند.

صادرات محصول خمیر مایه خوزستان به ۲۰ کشور دنیا

سعیدی با اشاره به صادرات محصول خمیر مایه به ۲۰ کشور دنیا اظهارکرد: در حال حاضر کشورهای آلمان، ازبکستان، لبنان، ترکمنستان، تاجیکستان، پاکستان، افغانستان، عراق و سوریه به صورت پیوسته و کشورهای هلند، سنگال، الجزایر، قرقیزستان، قزاقستان، گرجستان، ارمنستان، ساحل عاج، غنا و تانزانیا به صورت ناپیوسته مشتری خمیرمایه خوزستان هستند.

وی مساحت شرکت خمیر مایه خوزستان را هفت هکتار اعلام کرد و افزود: محصول شرکت خمیر مایه خوزستان در بسته بندی‌های مختلف ۸۰ گرمی، ۵۰۰ گرمی و ۱۰ کیلوگرمی برای مصرف داخلی و خارجی با برندهای شتاب، ایکس پاور و دزمایه تولید و توزیع می‌شوند.

مدیر کارخانه خمیر مایه خوزستان بیان کرد: در حال حاضر چهار شرکت معتبر در سطح کشور در زمینه تولید خمیر مایه فعالیت دارند که شامل ۲ شرکت در مشهد، یک شرکت در اهواز و یک شرکت در دزفول است.

به گزارش ایرنا، رهاسازی فاضلاب شرکت خمیرمایه دزفول در زمین‌های کشاورزی اطراف و همچنین وضعیت غیراصولی استخرهای محل دپوی فاضلاب خمیر مایه باعث نگرانی دلسوزان و دوستداران محیط زیست شده بود که مدیر کارخانه در بازدید میدانی خبرنگار ایرنا در خصوص این موارد توضیحاتی ارائه داد.

اهالی سیاه منصور و شهرک‌های اطراف کارخانه خمیر مایه همواره نسبت به بوی بد فاضلاب خمیرمایه اعتراض داشته‌ و خواستار رفع این مشکل شده‌اند؛ اخیرا شرکت خمیر مایه با کاشت حدود یکهزار اصله نهال در محوطه شرکت و انجام اصلاحات در استخرهای محل دپوی فاضلاب در تلاش است این بو را برطرف و از نفوذ فاضلاب به آب‌های زیرزمینی جلوگیری کند.

تولید خمیرمایه یکی از اساسی‌ترین نیازهای کشور همواره مورد توجه بوده و نمی‌توان از این تولید دست برداشت البته رعایت نکات زیست محیطی در مسیر این تولید اهمیت فراوانی دارد.

فعالیت شرکت خمیرمایه خوزستان از سال ۱۳۸۰ در شهرستان دزفول آغاز و در سال ۱۳۹۰ به بخش خصوصی واگذار شد.

خمیر مایه یکی از انواع گوناگون مخمر است که در پخت انواع نان، پیراشکی و پیتزا استفاده می‌شود؛ خمیرمایه ماده‌ای است که در نتیجه رشد آن در خمیر، گاز کربنیک و دیگر مواد آلی تولید می‌شود، در نتیجه افزایش حجم، افزایش ارزش غذایی و افزایش عطر و طعم نان را به همراه دارد.