۹۸.۸ درصد بذور گواهی شده مصرفی کشاورزان کشور تولید داخل است

«صمد مُبصّر» روز سه شنبه در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه سالانه ۱۶ میلیون هکتار از ۱۸.۵ میلیون هکتار اراضی کشاورزی کشور زیر کشت محصولات زراعی ، سبزی و صیفی قرار می گیرد، افزود: سالانه حدود ۲ میلیون تن بذر در این اراضی مصرف می شود.

وی گفت : : ۳۰ درصد این بذور که بیش از ۶۰۰ هزار تن است را بذور گواهی شده شامل می‌شود که ۹۸.۸ درصد از این بذرها توسط حدود ۴۰۰ شرکت داخلی در ۳۱ استان کشور تولید می شود.

مبصّر با اشاره به اینکه تمام بذرهای گواهی شده زیر نظر موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور ارزیابی شده وگواهی لازم را دریافت می کنند، گفت: میزان بذرهای وارداتی سالانه حدود پنج تا هفت هزار تناست که بیشتر شامل بذور سبزی ، صیفی، چغندر قند، ذرت و پنبه است.

وی با بیان اینکه بیشترین سهم بذور وارداتی به بذرهای هیبرید سبزی و صیفی اختصاص دارد، افزود: قسمتی از بذرهای وارداتی بذرهایی هستند که به دلایل مختلفی از قبیل فناوری بالا و ریخته ارثی خاص ،امکان تولید در داخل را ندارند و برای مصرف کشاورزان وارد می شوند.

بذر ۳۶ گونه گیاهی در موسسه ارزیابی و گواهی می شوند

معاون کنترل و گواهی بذر موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور ادامه داد: بیشترین سطح زیر کشت کشور مربوط به غلات گندم و جو است و از این رو بیشترین حجم بذرهای گواهی شده تولید داخل نیز مربوط به بذرهای این غلات است و بذور سیب زمینی، ذرت، پنبه، دانه های روغنی، علوفه و سایر بذور در رده های بعدی هستند.

وی با بیان اینکه در زمان حاضر ۳۶ گونه گیاهی بذر مورد ارزیابی و گواهی قرار می گیرد، اضافه کرد: صنعت بذر کشور متاثر از شرایط محیطی و اقتصادی، دارای مسایل و مشکلاتی است که بخشی از آن مربوط به کاستی های فنی و بخشی هم مربوط به سیاست های اقتصادی کلان است که این صنعت را تحت تاثیر خود قرار می دهد.

مبصر در خصوص بذر گیاهان خودگشنی مانند حبوبات و بعضی از گیاهان علوفه ای، گفت: در تمام دنیا برای توسعه و ترویج مصرف بذر گواهی شده توسط کشاورزان؛ دولت ها یارانه پرداخت می کنند که در ایران از دهه ۴۰ شمسی یعنی زمانی که بذر گواهی شده در کشور تولید و عرضه شد، دولت به کشاورزان برای بذر گواهی شده یارانه پرداخت کرده است.

وی پرداخت یارانه را به خصوص برای گیاهان خودگشن مهم و ضروری دانست و افزود:متاسفانه به رغم افزایش میزان یارانه پرداختی بذر درصدی از قیمت تمام شده بذر که توسط یارانه تامین شده است، در سال های گذشته بسیار کاهش یافته و این موضوع در توسعه مصرف بذر گواهی شده تاثیر منفی گذاشته است.

مصرف بذر گواهی شده در جو حدود ۱۰ درصد است

مبصر تصریح کرد: در محصول جو کمتر از ۱۰ درصد بذر استفاده شده با بذر گواهی شده تامین می‌شود و در گیاهان علوفه ای مثل یونجه و شبدر کمتر از یک تا ۲ درصد است و در برنج نیز کمتر از ۱۵ درصد است.

وی ادامه داد: این در حالی است که ظرفیت تولید بذر گواهی شده از لحاظ کمی و کیفی در کشور وجود دارد ولی به دلیل اینکه قیمت تمام شده این بذر بالا است خیلی از کشاورزان ترجیح می دهند از بذرهایی که خودشان تولید می کنند، استفاده کنند که تنها با سیاست های حمایتی دولت می تواند این تصویر را عوض کرد.

معاون کنترل و گواهی بذر موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور اضافه کرد: در موسسه در سال های گذشته خیلی تلاش شد با کارهای پژوهشی و مطالعاتی، بحث زیرساخت‌ها برای صادرات بذر کشور توسعه یابد به طوریکه بذر در دنیا در تبادلات بین المللی دارای پاسپورت و گواهی های خاصی است که در تجارت بین الملل استفاده می شود.

مبصّر گفت: یکی از این گواهی ها ، گواهی OECD برای اصالت و خلوص ژنتیکی و یکی دیگر گواهی ایستا برای بحث آزمون های کیفی است که موسسه ثبت و گواهی بذر تلاش های زیادی کرده و اکنون توانسته اطمینان لازم را به مجامع بین المللی بدهد و قادر است این گواهی ها را صادر کند.

وی اظهار کرد: به این لحاظ که می توانیم در خیلی از محصولات، بذرهایی را با کیفیت هایی که در بازار جهانی مورد نیاز است در داخل تولید و صادر کنیم و گواهی های مورد نیاز را هم برای این دسته از بذور صادر نمائیم.

معاون کنترل و گواهی بذر موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور افزود: از یکی دو سال گذشته صادرات بذرهای ذرت و سیب زمینی در مقادیر کم به اروپا و بعضی از کشورهای همسایه آغاز شده که به یونان و کشورهای همسایه آذربایجان و و عراق صادر شده است و این روند می تواند شدت یابد ولی متاسفانه سیاست فعلی ارزی دولت به نوعی مانع این موضوع است.

وی تصریح کرد: دلیل آن این است که بذرهای وارداتی یارانه دریافت می‌نمایند و ارز مورد نیاز برای واردات بذر در تالار ۲۱ تامین می شود که تفاوت ارزی بین بازار آزاد و تالار ۲۱ برای هر یورو حدود ۲۰۰ هزار ریال است و از طرفی بذرهای صادراتی چون مجبور هستند ارز حاصل از صادرات را وارد بانک مرکزی کنند حدود ۱۰۰ هزار ریال از بازار آزاد کمتر عایدی نصیب صادرکننده بذر می‌نماید و این موضوع رغبت و قدرت رقابت پذیری صادرکننده بذر ایرانی را به شدت دچار مشکل کرده است.

(در تالار ۲۱ ارز با دلار۲۸۰ هزار ریال و در ۲۲ ارز نیمایی با حدود ۴۲۰هزار ریال عرضه می شود)

این محقق و پژوهشگر اظهار امیدواری کرد با همفکری بر روی این موضوع شرایط صادرات بذر را برای کشور بهبود بخشیم.