توسعه شهرها به دلایل گوناگون، سبب افزایش تقاضای آبی شده و نیاز به تامین آب شهرها روزبهروز بیشتر میشود. تاکنون این افزایش تقاضا به دلیل تمرکز بر رویکرد تامین آب، بیشتر از طریق راهکارهایی نظیر انتقال آب از منابع فراحوضهها و برداشتهای بیش از حد از آبخوانها پاسخ داده شده که منجر به تخریب منابع آبی و کاهش ظرفیت تامین شده است.
ازاینرو، مقابله با این بحران و سازگاری با کمآبی، نیازمند تحول بنیادین در سیاست توسعه شهری و مدیریت آب شهرها است. این مهم جز از طریق تغییر ریل مدیریت آب از مدیریت عرضه به مدیریت تقاضا محقق نمیشود و برای حل این چالش، مشارکت همه سیاستگذاران و تصمیمگیران، شهروندان، رسانهها، بخش خصوصی و نهادهای دولتی و غیردولتی مورد نیاز است.
برای حرکت به سمت رویکرد مدیریت مصرف در شهرها و تبدیل آنها بهعنوان شهریهای دارای پایداری آبی، باید بسترهای فنی، قانونی، اداری، سیاسی و اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی متناسب با رویکرد مدیریت تقاضا در شرایط محدودیت آبی فراهم شود.
بنابراین الگوی شهر حساس به آب به معنای جامعهای که شهروندان آن، دانش و تمایل به انتخاب عاقلانه در مورد آب را داشته و فعالانه درگیر مسائل حوزه آب و حفاظت از آن میشوند، مطرح شد.
در واقع اصطلاح شهر حساس به آب بهطور کلی برای توصیف یک جامعه ایدهآل جدید استفاده میشود. جایی که در آن شهرها بهخوبی خدمات تامین و توزیع آب به میزان کافی و کیفیت مناسب و با قابلیت اعتماد بالا را به همه شهروندان، در حال و آینده و به شیوهای سازگار با محیطزیست ارائه میکنند. این چشمانداز سبز و بلندمدت، مستلزم هماهنگی همه گروهها و هم چنین اجرای سیستمهای مشارکتی در جامعه است.
طرح شهر حساس به آب به دنبال آن است تا بتواند با روشنکردن ابعاد گوناگون مبحث مدیریت مصرف بهویژه از منظر اجتماعی آن و ایجاد درک درست از شرایط موجود و بر پایه تغییر در نگرش و رفتار مصرفکنندگان شهری، راهکارهای دستیافتنی و قابلاجرا بهمنظور مدیریت مصرف و کاهش آب مصرفی ارائه دهد.
بر این اساس، برای رسیدن به این هدف، گامهای اجرایی زیر بهعنوان یک رویکرد کلی پیشبینیشده است:
گام نخست: شناسایی وضعیت کنونی تعیین جامعه هدف و حوزه ذینفعان آنها و اولویتبندی آنها برای برنامهریزی
گام دوم: شناسایی ظرفیتها برای هر جامعه هدف مشخص شده بدین معنی که رویکردها و سازوکارهای قابلپیادهسازی برای هر گروه مخاطب و اقدامات اجرایی و اقدامهای ارتباطی برای آنها تعریف میشود.
گام سوم: برپایی سازوکارهای اجرایی و مالی
گام چهارم: سنجش اثربخشی، پایش نقاط ضعف و قوت و برنامههای اصلاحی.
ازاینرو کلانشهر تهران یکی از شهرهای حساس به آب است که مشارکت همگان، فرهنگسازی برای همه اقشار و توجه بیشازپیش مسئولین و مردم را میطلبد.
نظر شما