به گزارش ایرنا، این روزها اخبار مرتبط با پنهانکاری وزیر دفاع آمریکا در صدر توجه رسانه‌های جهان قرار دارد و آنها ضمن پیگیری جریان، تلاش می‌کنند تا ابعاد مختلف رخداد را مورد واکاوی قرار دهند.
حال چند روز پس از افشا شدن این پنهانکاری پرسش‌های گوناگونی به ذهن می‌رسد؛ پرسش‌هایی از قبیل اینکه واقعیت ماجرا چیست و چرا آستین جریان بستری شدن خود را از مقامات کاخ سفید به ویژه شخص بایدن و حتی نزدیکترین افراد به خود در پنتاگون مخفی نگهداشت؟ این پنهانکاری از چه میزان حساسیتی در ساختار سیاسی- امنیتی آمریکا برخوردار است و چه تاثیری بر محبوبیت طیف دموکرات می‌گذارد که آنها را به شدت نگران ساخته‌است؟
در این میان سرانجام پس از مدت‌ها پنهانکاری درباره علت بستری شدن لوید آستین وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا، مرکز پزشکی نظامی والتر رید روز گذشته اعلام کرد که وی به سرطان پروستات مبتلا است. وزرات دفاع آمریکا (پنتاگون) نیز با انتشار بیانیه ای اعلام کرد ، آستین در ۲۲ دسامبر برای « جراحی و درمان سرطان پروستات» در بیمارستان والتر رید بستری شد.
پیشینه
لوید آستین از دوشنبه اول ژانویه (۱۱ دی) در مرکز خدمات پزشکی نظامی «والتر رید» بستری شد و پنجشنبه چهارم ژانویه (۱۴ دی) یعنی روز چهارم که از بستری شدن وی می‌گذشت، «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا در جریان این واقعه قرار گرفت. پنج تن از مقام‌های این کشور فاش کردند که بایدن و سایر مقام‌های کاخ سفید در این روز از بستری بودن آستین اطلاع یافتند.
بر اساس گزارش‌ها، «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید، اولین مقامی بوده که روز پنجشنبه گذشته از بستری شدن آستین در بیمارستان مطلع شده و فوراً این موضوع را به بایدن اطلاع داده‌است.
اما معما وقتی پیچیده‌تر می‌شود که همگان متوجه عمق این پنهانکاری شدند و مشخص شد آستین حتی نزدیکترین افراد مجموعه خود در پنتاگون را هم آگاه نکرده و این افشا به صورت قطره‌چکانی صورت گرفته‌است.
در بخشی از گزارش تازه‌ای که «پولیتیکو» از تایم‌لاین این ماجرا منتشر کرده، آمده‌است که در روز سه شنبه (۲ ژانویه) کارکنان ارشد و مقامات مطبوعاتی آستین از جمله سرلشکر «پت رایدر» سخنگوی پنتاگون، «کریس میگر» رئیس مطبوعات و «کلی مگسیمن» رئیس کارمندان وزارت دفاع متوجه شدند که او در بیمارستان است.
«کیلی هیکس» معاون وزیر دفاع و مشاور امنیت ملی کاخ سفید که تعطیلات خود را در پورتوریکو می‌گذراند، برخی از وظایف آستین را بر عهده گرفت اما از بستری بودن وزیر در بیمارستان بی‌خبر بود و اطلاع‌رسانی وی تا روز پنجشنبه چهارم ژانویه به تاخیر افتاد.
پس از افشای این پنهانکاری و جاری شدن سیل انتقادها، آستین مسئولیت اطلاع ندادن به دولت را پذیرفت و گفت مسئولیت این موضوع را برعهده می‌گیرد و او در این مورد می‌توانست عملکرد بهتری داشته باشد.
ژنرال آستین روز شنبه ۱۶ دی‌ماه با بیان اینکه نگرانی‌های رسانه‌ها درباره شفافیت را درک می‌کند، در بیانیه‌ای نوشت: «می‌دانم که می‌توانستم کار بهتری انجام دهم و اطمینان حاصل کنم که به درستی به مردم اطلاع‌رسانی می‌شود».
اهمیت موضوع
به موازات اهمیت جایگاه یک فرد نه تنها در سیستم سیاسی و امنیتی آمریکا بلکه در هر کشور دیگری، اهمیت حضور و در دسترس بودن وی اهمیت پیدا می‌کند. آستین به عنوان وزیر دفاع فعلی آمریکا که ۷۰ سال دارد، پس از رئیس جمهور دومین فرد در سلسله مراتب فرماندهی ارتش ایالات متحده به شمار می‌رود و غیبت چند روزه وی موضوع عادی نیست که بتوان از آن به راحتی گذشت.
آن هم در برهه‌ای که آمریکا افزون بر درگیری در بحران خودساخته اوکراین، بحران دیگری در غزه خلق کرده که ضرورت دسترسی به رئیس پنتاگون را بیش از هر زمان دیگری ضروری می‌سازد.
علاوه بر آن، وظایف وزیر دفاع مستلزم آن است که در هر لحظه برای مقابله با هر بحران امنیت ملی در دسترس باشد. بر اساس عرف معمول در آمریکا، مقامات ارشد دولتی و نظامی که در بیمارستان بستری هستند معمولا طی ۲۴ ساعت بیانیه‌ای را منتشر می‌کنند اما آستین این رویه را نقض و بایدن روز چهارم در جریان بستری شدن وزیر کابینه خود قرار گرفت.
اهمیت جایگاه و برهه حساس را «پولیتیکو» با یک رخداد در عراق به تصویر می‌کشد و ادعا می‌کند: ارتش یک حمله تلافی جویانه در بغداد انجام می‌دهد و یک رهبر شبه نظامی را که مسئول حملات اخیر علیه پرسنل آمریکایی در منطقه می داند، کشته است. مقامات وزارت دفاع می گویند که آستین مجوز این عملیات را در دسامبر صادر کرد.»
این ادعای پولیتیکو اگر چه به مداخلات آمریکا و اشغال نظامی عراق و دیگر کشورهای منطقه اشاره نمی‌کند اما منظورش این است که حمله به مقاومت اسلامی نُجَباء به دستور و برنامه‌ریزی آستین صورت گرفته اما در زمان عملیات او غیب شده است.
جایگاه مهم آستین در ساختار سیاسی- امنیتی آمریکا از یک سو و قرار داشتن این کشور در دو جنگ بزرگ اوکراین و غزه، باعث شده‌است که موج انتقادات شدید باشد؛ انتقاداتی که از سوی دو طیف دموکرات و جمهوری‌خواه به راه افتاده و در کنگره جنجال‌ساز شده‌است.
خبرگزاری «آسوشیتدپرس» هم آستین را به دلیل وجود بحران‌های امنیت ملی مورد سرزنش قرار می‌دهد و نوشت که «عدم اطلاع‌رسانی پنتاگون درباره بستری‌شدن آستین به مدت چند روز بازتابی از عدم شفافیت بزرگی درباره بیماری، زمان مرخص‌شدن او و همچنین جدی بودن آن است. چنین حفظ محرمانگی در حالی که آمریکا در بحران‌های امنیت ملی گسترده‌ای گیر افتاده خلاف همکاری استاندارد با رئیس جمهور و سایر مقامات ارشد ایالات متحده و اعضای کابینه است.»
البته برخی رسانه‌ها از قبیل پولیتیکو تلاش کرده تا عدم اطلاع‌رسانی را به کیش شخصیت آستین مرتبط کنند به آن امید که از بار قصور وی بکاهند.
به گزارش این نشریه آمریکایی، وزیر دفاع، یکی از گوشه‌گیرترین روسای پنتاگون در سال‌های اخیر است و این در حال حاضر یک مشکل بزرگ برای او ایجاد کرده است. مقامات سابق و فعلی ایالات متحده که با آستین کار کرده‌اند، می‌گویند که او به عنوان یک فرد درونگرا شناخته می‌شود و در طول دهه‌ها فعالیت نظامی خود از دوربین‌ها دوری می‌کند و تنها چند نفر از افراد مورد اعتماد را نزدیک خود حفظ کرده است.
این گزارش اضافه می‌کند: او به عنوان ژنرال چهار ستاره که بر فرماندهی مرکزی ایالات متحده در جریان عقب‌نشینی عراق نظارت می‌کرد، به ندرت کنفرانس مطبوعاتی برگزار می‌کرد. او به عنوان وزیر دفاع، بر خلاف اسلاف خود، تنها تعداد انگشت شماری از رسانه‌ها را به سفرهای رسمی می‌برد. آستین از ژوئیه گذشته تاکنون در پنتاگون کنفرانس مطبوعاتی انجام نداده است، هرچند که در طول سفر خود مرتباً به مطبوعات اطلاع رسانی می‌کند.
ارزیابی
نگاهی اجمالی به بستری مخفیانه وزیر دفاع آمریکا فرضیه‌های چندگانه‌ای را به ذهن متبادر می‌سازد؛ فرضیه‌هایی از پنهانکاری‌های بزرگ در دستگاه‌های امنیتی مهم آمریکا مانند پنتاگون، هرج و مرج و بی‌نظمی حتی در سطوح بالای سیاسی و امنیتی، شکاف در بدنه وزارت دفاع و نیز اختلاف بین وزارتخانه‌ها با کاخ سفید.
واکنش منعطف بایدن به این ماجرا و ابقای آستین از سوی کاخ سفید را می‌توان از دو منظر و دیدگاه مورد بررسی قرار دارد؛
دیدگاه نخست به نوع بیماری وزیر دفاع برمی‌گردد. پنتاگون اعلام کرد که لوید آستین وزیر دفاع آمریکا از روز دوشنبه گذشته در بیمارستان بستری شده اما تا قبل از روز سه‌شنبه هیچ توضیحی درباره بیماری وی و علت پنهانکاری در این مورد نداد. پنتاگون تنها به این جمله بسنده کرد که بستری شدن وزیر دفاع در بیمارستان پس از عوارض ناشی از یک عمل جراحی انتخابی صورت گرفته‌است.
دیدگاه دوم در مورد واکنش صمیمانه بایدن به رقابت‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری برمی‌گردد که قرار است اوایل نوامبر ۲۰۲۴ (میانه آبان ۱۴۰۳) برگزار شود و بایدن ۸۱ ساله برای این دور از رقابت‌ها خیز برداشته‌است.
واکنش انتقادی دموکرات‌ها و ستیزه‌جویانه جمهوریخواهان به پنهانکاری آستین را باید در چارچوب رقابت‌های انتخاباتی ۱۰ ماه آینده آمریکا تحلیل و تفسیر کرد.
شدیدترین موضع انتقادی از سوی «دونالد ترامپ» رئیس جمهور قبلی صورت گرفته که شانس بالایی در طیف سیاسی خود برای راه‌یابی مجدد به کاخ سفید دارد. او ضمن خواست از بایدن برای برکناری وزیر دفاع، عنوان کرد که آستین عملکرد ضعیفی داشته است و باید مدت‌ها پیش به همراه ژنرال «مارک میلی» به دلیل اقدامات فاجعه بار بسیاری که انجام داده، اخراج می‌شد. ترامپ به طور ویژه به ماجرای افغانستان و بیرون آمدن نیروهای آمریکایی از آن اشاره و آن را «شرم آورترین لحظه» در تاریخ آمریکا توصیف کرده است.
ارتباط دادن عملکرد وزیر دفاع با خروج غیرمسئولانه آمریکای بایدن از افغانستان را باید در قالب مقدمات رقابت‌های انتخاباتی دانست به ویژه اینکه «مایک پنس» معاون اول او هم بلافاصله در موضع‌گیری خود آشکارا از ترامپ حمایت کرد. پنس هم یکی از گزینه‌های مطرح جمهوریخواهان بود که چندی پیش از نامزدی برای رقابت مقدماتی این حزب انصراف داد.
در حالی بهانه سیاسی برای طیف جمهوری‌خواه فراهم شده که دموکرات‌ها به ویژه شخص بایدن دچار افول محبوبیت شده‌اند و باید دست به عصا حرکت کنند.
بر اساس نتایج نظرسنجی «نیویورک تایمز / کالج سینا»، محبوبیت بایدن طی هفته‌های گذشته به دلیل حمایت سرسختانه دولت آمریکا از اسراییل در جنگ غزه کاهش یافته‌است. مردم بیش از بایدن به سیاست‌های ترامپ در قبال مساله فلسطین و رژیم صهیونیستی خوشبین‌اند. آنها ۴۶ درصد به ترامپ و ۳۸ درصد به بایدن رأی داده‌اند اما در مجموع ۵۷ درصد آنها عملکرد بایدن را در جریان جنگ غزه تأیید نمی‌کنند.
بنابراین در آستانه انتخابات و افول محبوبیت بایدن، نمایندگان دموکرات ضمن انتقاد از این پنهانکاری اما مواضع منعطف‌تری اتخاذ می‌کنند؛ از «جان رید» رئیس دموکرات کمیته خدمات نیروهای مسلح سنای آمریکا که وعده پیگیری می‌دهد، «گری کانلی» نماینده دموکرات که تاکید می‌کند «هنوز زود است بگوییم آستین باید استعفا دهد یا نه» و نیز «دیک دوربین» سناتور این حزب که تصریح کرده «من به او (آستین) رای دادم باز هم رای می دهم اما سوالات زیادی بی پاسخ مانده‌است.»
با نگاهی موشکافانه به این پنهانکاری دردسرساز و مواضع احزاب دموکرات و جمهوری‌خواه در چند قدمی انتخابات سرنوشت‌ساز پیش رو، می‌توان انتظار سرپوش نهادن طیف حاکم بر این رسوایی را داشت. وزیر دفاع با هر نیت و هدفی درباره بستری شدن خود سکوت کرده باشد اما نوع برخورد با او بر سرنوشت چهار سال آینده کاخ سفید تاثرگذار است و با درک این موضوع مهم، کاخ سفید تا کنون با ملایمت از کنار قضیه گذشته است.
نظر شما