به گزارش خبرنگار ایرنا، ۸۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در لرستان وجود دارد که به دلیل بارش های مطلوب ، وجود رودخانه و چشمه در اغلب مناطق استان، سال های قبل استقبال چندانی برای تبدیل اراضی دیم به آبی صورت نگرفته بنابراین در حالیکه متوسط زمین های آبی کشاورزی کشور ۴۵ تا ۴۶ درصد عنوان می شود، اما این رقم در لرستان بین ۲۳ تا ۲۵ درصد است.
کشاورزی لرستان هر سال چشم انتظار سخاوت آسمان است، اما سال جاری مانند بسیاری از مناطق کشور آنگونه که باید از بخشش آسمان بهره مند نشد و بنابر اعلام شرکت آب منطقه‌ای لرستان در سوم دی ماه جاری ۷۱ درصد حجم مخزن سدهای این استان خالی بوده است و این امر نشان می دهد سدهای کوچک لرستان که تنها نیم درصد سدهای کشور هستند، نتوانسته اند کاری برای زمین های کشاورزی و آبیاری اراضی تشنه از پیش برند.
لرستان همواره در رده استان های پربارش کشور قرار داشته است که به دلیل بهره مندی از حدود ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر رودخانه دائمی، کشاورزی همچنان یک پای ثابت اقتصاد آن بوده است و ارزش ۸۰ هزار میلیارد ریالی تولیدات این بخش نشان می دهد که معیشت ۱۶۰ هزار بهره بردار کشاورزی استان تا چه اندازه به بارندگی ها وابسته است.
بر خلاف سال زراعی گذشته که لرستان یکی از پربارش ترین مقاطع را تجربه کرد، امسال متوسط بارندگی بلندمدت در استان حدود ۴۷ درصد کاهش یافته است و بیش از ۳۲۰ هزار هکتار کشت پاییزه دیم استان تا هفته گذشته در آستانه تنش آبی و خشکی قرار داشت.
به گفته معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی لرستان بارندگی های امسال نسبت به سال گذشته و بلندمدت به طور چشمگیری کاهش یافته است و چنانچه بارش های موج جدید نبود، خسارت جدی به کشاورزی پاییزه استان وارد می شد.
جهانبخش دولتشاه در خصوص بحران کم آبی در کشاورزی لرستان به ایرنا گفت: بنا بر الگوها، بارش سال زراعی بلندمدت استان به طور میانگین می بایست تاکنون ۲۰۷ میلی متر باشد ، در صورتی که تاکنون ۱۰۸ میلی متر ثبت شده و سال گذشته در همین زمان ۱۶۲ میلی متر بوده است.
وی تصریح کرد: شهرستان های ازنا و الیگودرز در شرق استان وضعیت مناسبی از نظر بارش باران ندارند و با ثبت ۳.۵ میلی متر شرایط بحرانی را سپری می کنند، به نحوی که از ابتدای سال زراعی (مهرماه) تاکنون برای الیگودرز حدود ۴۰ و ازنا ۴۱ میلی متر بارش ثبت شده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی لرستان ادامه داد: شرایط بارندگی در سایر مناطق استان نسبت به ازنا و الیگودرز بهتر بوده است ،اما نسبت به متوسط سال گذشته و بلندمدت قابل قبول نیست، چراکه در مجموع انحراف منفی بارندگی در استان نسبت به سال زراعی گذشته ۳۳ و بلندمدت ۴۷ درصد است.
جان دوباره به زمین
دولتشاه یادآور شد: بارش های پایان هفته گذشته در شرایطی بود که کشت پاییزه استان در آستانه تنش خشکی قرار داشت و علاوه بر کاهش بارندگی ها، افزایش دمای هوا نیز به عامل مضاعفی برای افزایش تبخیر و تعریق تبدیل شده بود که همه این موارد منجر به کاهش تولید می شود.
وی اضافه کرد: بارش ها پس از وقفه ۳۰ روزه در بزنگاه رخ داد و بسیار موثر بود، چراکه با تامین نیاز آبی هزاران هکتار کشت پاییزه، از بروز خسارت جدی به اراضی و محصولات جلوگیری کرد.
سیرابی ۳۲۰ هزار هکتار زمین پس از ۳۰ روز
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی لرستان سطح زیر کشت پاییزه استان را بیش از ۳۲۰ هزار هکتار برشمرد و تاکید کرد: اصلی ترین این کشت با سطح ۱۹۶ هزار و ۱۱۵ هکتار گندم و پس از آن با ۱۰۹ هزار هکتار جو است.
دولتشاه پیش بینی برداشت گندم و جو در استان را به ترتیب ۵۰۰ هزار تن و ۱۶۵ هزار تن برشمرد و ادامه داد: همچنین سطح زیر کشت کلزا سه هزار و ۵۰۰، کاملینا سه هزار و نخود و عدس بیش از هشت هزار هکتار است که با بارش های اخیر نیاز آبی این زمین ها برطرف و از بروز تنش خشکی جلوگیری شد.
هرچند بارش های اخیر کشت پاییزه لرستان را از یک تنش جدی نجات داد، اما باتوجه به وابستگی بالای کشاورزی استان به بارندگی ها و وقوع خشکسالی، بایستی راهکارهای اصولی و بلندمدت برای نجات کشاورزی لب تشنه لرستان عملیاتی کرد تا ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار نفر اعضای خانواده های بهره بردار این بخش با اضطراب و نگرانی چشم به آسمان نباشند.
گسترش زمین های آبی، راه مبارزه با خشکسالی
به گفته یک کارشناس ارشد کشاورزی در لرستان، گسترش زمین های آبی و در مرحله دوم اجرای طرح های آبیاری نوین در اراضی، اصلی ترین و کارآمدترین راه مبارزه با خشکسالی و سال های کم باران است.
زینب دهقانی افزود: حجم آب پشت سدهای کشور حدود ۵۰ میلیارد مترمکعب و در لرستان بیش از ٢٠٠ میلیون مترمکعب است که با سدهای در دست ساخت به بیش از ۴۰۰ میلیون مترمکعب می‌رسد، اما در حالیکه بیش از ۱۱ درصد آب کشور در لرستان تولید می‌شود، تنها نیم درصد سدهای کشور در این استان قرار دارد و کمبود آب موجب ناپایداری در تولید محصولات کشاورزی می شود.
وی ادامه داد: ۷.۴ درصد اراضی کشور در لرستان قرار دارد و آب تولیدی در این استان سه برابر اراضی کشاورزی و متوسط زمین آبی استان ٢٣ درصد است، در حالیکه این رقم در کشور به ۴۶ درصد می رسد.
این کارشناس ارشد کشاورزی تاکید کرد: مهمترین راهبرد برای رسیدن به متوسط میانگین کشوری زمین های آبی، مطالبه سهم لرستان در تقسیم عادلانه منابع آب از وزارت نیرو است که این مهم با هماهنگی و هم فکری دستگاه‌های متولی آب، حمایت‌های مدیریت ارشد اجرایی و مجمع نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی حاصل می شود.
دهقانی افزود: آب یکی از مهمترین چالش‌ها و مولفه‌ها در بخش توسعه کشاورزی لرستان است که سالانه ۱۴ میلیون مترمکعب معادل ۱۱ درصد کشور در استان تولید می شود.
وی اظهار داشت: احداث سد، انجام طرح های آبخوانداری، هدایت آب های سطحی به منابع زیرزمینی و آبخیزداری مکانیکی و بیولوژیکی باید برای منابع آب و تقویت کشاورزی استان انجام شود که البته تاکنون ساخت سد با توجه به ظرفیت های موجود استان به خوبی صورت نگرفته است.
نظر شما