چرا آمریکا بعد افغانستان، از عراق نیز پا پس می‌کشد؟

روابط عمومی دفتر نخست‌وزیری عراق، ظهر روز شنبه (۷ بهمن) از آغاز گفت‌وگوهای دوجانبه بغداد و واشنگتن برای پایان دادن به مأموریت ائتلاف در عراق خبر داد.

وزارت خارجه عراق هم عصر چهارشنبه هفته گذشته (۴ بهمن)، با صدرو بیانیه‌ای از توافق با دولت آمریکا در پی مذاکرات شش‌ماهه با این کشور برای کاهش تدریجی نیروهای ائتلاف موسوم به ضدداعش خبر داد و گفت که طبق این توافق مأموریت «مبارزه با داعش» که این ائتلاف برای خود تعریف کرده است، به پایان می‌رسد.

دفتر نخست‌وزیری عراق سپس با انتشار تصاویری از اولین نشست دو طرف، اعلام کرد «محمد شیاع السودانی» نخست‌وزیر عراق بر این نشست نظارت داشته است.

هزینه‌های اشغال عراق برای بغداد و واشنگتن

نیروهای آمریکایی که در سال ۲۰۰۳ به بهانه نابودی سلاح‌های شیمیایی و کشتار جمعی عراق را اشغال کرده‌بودند، در سال ۲۰۱۱ از این کشور خارج شدند ولی سه سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۴ برای بار دوم البته این بار به بهانه مقابله با داعش وارد عراق شدند.

آمریکا به این بهانه سه هزار نیرو در قالب یک ائتلاف بین‌المللی موسوم به ضد داعش که ۲ هزار و ۵۰۰ تن از آن‌ها، آمریکایی بودند، وارد این کشور کرد.

آمریکا در جنگ عراق هزینه سنگینی از لحاظ نیروی انسانی و مالی پرداخت کرد. در سال ۲۰۰۳، هزینه های جنگ امریکا در عراق، ۵۰ الی ۶۰ میلیارد دلار تخمین زده شد و پیش‌بینی های مالی اقتصاددانانی همچون «لرری لیندزی» توسط دولت جورج بوش، بی پایه و اساس و اشتباه، خوانده شدند. لیندزی هزینه جنگ امریکا در عراق را ۱۰۰ میلیارد دلار الی ۲۰۰ میلیارد دلار پیش بینی کرده بود.

در سال ۲۰۰۳، یک کارشناس موسسه «بروکینگز» نیز کشته شدن ۱۰۰ الی ۵۰۰۰ نیروی امریکایی و ۱۰۰ هزار تلفات نیروها و شهروندان غیرنظامی عراقی را پیش‌بینی کرده بود. اما پیش‌بینی های وی نیز با هزینه نهایی جنگ امریکا در عراق، اختلافات فاحشی دارند. تهاجم ۶۰ روزه امریکا به عراق، به جنگی چندساله و حضور امریکا در عراق و خاورمیانه انجامید.

پژوهش دیگری تحت عنوان «پروژه‌ی هزینه‌های جنگ» توسط موسسه مطالعات بین‌المللی واتسون در دانشگاه براون آمریکا تهیه شده که میزان هزینه‌های واشنگتن در جنگ با عراق را نشان می‌دهد.

براساس این پژوهش هزینه جنگ آمریکا در عراق بالغ بر ۱.۷ تریلیون دلار و ۴۹۰ میلیارد دلار برآورد شده است؛ هزینه‌ای که ممکن است طی چند دهه آینده پس از محاسبه سایر هزینه های جانبی به بیش از ۶ تریلیون دلار افزایش یابد. طبق داده‌های این پژوهش، جنگ آمریکا علیه عراق منجر به کشته شدن حدود ۱۳۴ هزار غیرنظامی عراقی شده است.

مشابه با پیش‌بینی های نادرست دولت بوش درباره هزینه های مالی جنگ امریکا در عراق، هزینه های انسانی نیز، بسیار گسترده تر از پیش بینی های دولت وی بود. به نقل از گزارش چندی پیش پنتاگون، جنگ امریکا در عراق به مرگ ۴ هزار و ۴۳۱ نظامی و غیرنظامی امریکایی و زخمی شدن ۳۲ هزار نیروی دیگر انجامیده است.

نشریه «نشنال» هم در گزارشی به هزینه این اشغالگری برای عراق پرداخته و نوشته است که امار تلفات غیرنظامیان در جنگ، دقیق ثبت نشده است اما حتی به نقل از این آمار غیردقیق، جنگ امریکا در عراق به مرگ بیش از ۲۰۹ هزار غیرنظامی عراقی انجامیده است. صدها هزار نفر نیز با عواقب ناشی از جنگ، همچون کم آبی و بیماری های مختلف، روبرو شده اند.

یکی دیگر از عواقب جنگ های امریکا پس از ۱۱ سپتامبر و جنگ این کشور در عراق، جابجایی و مهاجرت اجباری میلیون ها شهروند غیرنظامی بود. جنگ های مذکور به مهاجرت اجباری ۹.۲ میلیون عراقی و در مجموع به ۳۹ میلیون نفر انجامیده است.

چرا آمریکا ناگزیر به خروج از عراق شده‌است؟

پس از اعلام پیروزی بر داعش، مردم و دولت عراق بر ضرورت خروج نظامیان خارجی از کشور تاکید کردند اما این تأکید بر اخراج آمریکا زمانی شدت گرفت که آمریکا سپهبد «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و «ابومهدی المهندس» نائب رئیس سازمان الحشد الشعبی عراق را به شهادت رساند. در واکنش به این جنایت، پارلمان عراق در دی ماه سال ۱۳۹۸، طرح اخراج نظامیان آمریکایی از خاک این کشور را تصویب کرد.

با وجود چند دور مذاکره راهبردی میان بغداد و واشنگتن برای پایان دادن به حضور نظامی آمریکا در عراق، آمریکا هنوز با نقض این مصوبه در خاک عراق حضور داشته‌است. هرچند که مقامات مسئول عراقی از آغاز روند خروج نظامیان آمریکایی خبر داده‌اند و گاهی خبر عقب‌نشینی چندین یگان رزمی آمریکا رسانه‌ای می‌شود.

مولفه دیگر به حس بیگانه ستیزی و استقلال طلبی عراقی‌ها و نیز جنگ غزه برمی‌گردد. عراقی‌ها در طول سال‎های گذشته به ویژه در ۶ ماهه اخیر تلاش وافری برای حفظ و تعمیق استقلال کشورشان در حوزه نظامی- امنیتی انجام دادند. در مجموع به نظر می‌رسد، یکی از مهم ترین دلائل موافقت آمریکا برای انجام مذاکره با بغداد درباره خروج نظامیان آمریکایی از عراق، تلاش مستمر و موثر مقاومت عراقی در هدف قرار پایگاه‌ها و مراکز آمریکایی است.

در واقع، مقاومت عراقی تمام تلاش خود را بر این مسئله متمرکز کرده‌ است که بتواند ضمن استقلال کامل عراق، ستون فقرات نظامی رژیم صهیونیستی را از طریق هدف قرار دادن پایگاه‌هایی آمریکایی تضعیف کند.

مقاومت عراق طی ۶ ماه گذشته بیش از ۱۰۰ نقطه و افزون بر ۱۵۰ مرتبه علیه مراکز آمریکایی عملیات انجام داده که بیشتر آنها ظرف سه ماه اخیر بوده است. این عملیات‌ها در راستای حمایت از مردم غزه انجام شده‌است. آمریکایی‌ها متوجه این مسئله هستند هر چقدر جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه افزایش پیدا کند این ضربات هم سنگین تر خواهد شد. لذا آنان می‌خواهند با امضای این توافقنامه شرایطی را فراهم کنند تا ضربات مقاومت بر پیکرشان کاهش یابد.