روزه می‌تواند به کاهش التهابات مزمن کمک کند

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از «مدیکال نیوز»، این گروه دانشمندان در مقاله‌ای درباره این موضوع در نشریه «گزارش‌های سلول» (Cell Reports) توضیح می‌دهند که چگونه روزه گرفتن میزان یک ماده شیمیایی در خون موسوم به اسید آراکیدونیک را بالا می‌برد و این ماده مانع از بروز و تشدید التهاب می شود. این محققان می‌گویند این ماده همچنین ممکن است به توضیح برخی تاثیرات سودمند داروهایی مانند آسپرین کمک کند.

دانشمندان پیش از این به این مساله آگاه بودند که رژیم غذایی بخصوص یک رژیم غذایی غربی با کالری بالا می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند چاقی، دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی را بالا ببرد که این بیماری ها با التهاب مزمن در بدن مرتبط هستند.

التهاب واکنش طبیعی بدن به جراحت یا عفونت است، اما این فرایند می‌تواند با مکانیسم‌های دیگری از جمله «اینفلامازوم» (inflammasome) نیز تحریک شود. این مکانیسم مانند یک زنگ خطر در درون سلول های بدن عمل می‌کند و زمانی که احساس صدمه کند، ایجاد التهاب را تحریک می‌کند تا از بدن محافظت کند.

اینفلامازوم یک کمپلکس پروتئینی است که در سلول‌های میلوئیدی (مغز استخوان) بیان می‌شود و یکی از اجزای دستگاه ایمنی ذاتی بدن است.

اما اینفلامازوم می‌تواند از راه های ناخواسته‌ای نیز موجب التهاب شود؛ یکی از کارکردهای آن نابود کردن سلولهای نامطلوب است که می تواند به آزاد شدن محتوای آن سلول در بدن و تحریک التهاب بینجامد.

پروفسور «کلر برایانت» از دانشکده پزشکی دانشگاه کمبریج می‌گوید: بسیار علاقمند هستیم که تلاش کنیم علت التهاب مزمن را در متن بسیاری از بیماری‌های انسان و بخصوص نقش اینفلامازوم را درک کنیم.

وی افزود: چیزی که در سالهای اخیر روشن شده این است که بطور خاص یک اینفلامازوم با نام NLRP۳ در تعدادی از بیماری‌ها مانند چاقی و تصلب شرایین و همچنین در بیماری‌هایی مانند آلزایمر و پارکینسون– بسیاری از بیماری‌های سنین بالا بخصوص در جهان غرب – بسیار اهمیت دارد.

این در حالی است که روزه گرفتن می تواند التهاب را کاهش دهد، اما علت این مساله روشن نبوده است. تیم تحقیقاتی تحت رهبری پروفسور برایانت و همکاران او به منظور پاسخ به این سوال اقدام به مطالعه نمونه‌های خون گروهی متشکل از ۲۱ داوطلب کردند. این افراد غذایی با ۵۰۰ کیلو کالری خوردند و سپس برای ۲۴ ساعت روزه گرفتند و سپس دومین غذای ۵۰۰ کیلوکالری را خوردند.

این محققان دریافتند که محدود کردن دریافت کالری، سطح یک لیپید موسوم به اسید آراکیدونیک (arachidonic acid) را بالا می‌برد. لیپیدها مولکول هایی هستند که نقش‌های مهمی در بدن از قبیل ذخیره‌سازی انرژی و انتقال اطلاعات بین سلول ها ایفا می‌کنند. به محض اینکه افراد بار دیگر غذایی خوردند، سطح اسید آراکیدونیک افت کرد.

زمانی که محققان تاثیر اسید آراکیدونیک را بر سلول های ایمنی کشت شده در آزمایشگاه مطالعه کردند، دریافتند فعالیت اینفلامازوم NLRP۳ را متوقف می‌کند. این مساله محققان را شگفت‌زده کرد چرا که قبلا تصور می‌شد اسید آراکیدونیک با افزایش سطح التهاب مرتبط است نه کاهش سطح آن .

اسید آراشیدونیک یا آراکیدونیک(ARA) یک اسید چرب ضروری مهم در بدن انسان است و همچنین فراوان ترین و گسترده ترین اسید چرب چند غیراشباع در بدن انسان است.

پروفسور برایانت گفت: این مساله نشان می دهد چگونه تغییر برنامه غذایی و بخصوص روزه گرفتن از ما در برابر التهاب محافظت می‌کند.

وی تصریح کرد: البته هنوز زود است که گفته شود آیا روزه گرفتن از ما در برابر بیماری‌هایی مانند آلزایمر و پارکینسون محافظت می‌کند؛ زیرا تاثیرات اسید آراکیدونیک کوتاه مدت است، اما این تحقیق نیز دانسته‌های قبلی در خصوص مزایای سلامتی محدود کردن کالری دریافتی را تقویت می‌کند و حاکی از آن است که روزه گرفتن منظم در مدت طولانی می‌تواند به کاهش التهابات مزمن مرتبط با چنین بیماری‌هایی یاری رساند.