بندبازی آمریکا میان «بازدارندگی» و «تشدید بحران»

تهران-ایرنا- وضعیت «جوزف آر بایدن» و دولتش در منطقه ملتهب غرب آسیا این روزها به بندبازی می‌ماند که روی زندگی خود قمار کرده و مجبور است در ارتفاع چند صد متری روی یک طناب حرکت کند؛ برای رئیس جمهور بحران‌زده آمریکایی‌ها، میان «بازدارندگی» و دمیدن به «تصاعد بحران» یک مرز باریک کشیده شده که ساکن اتاق بیضی کاخ سفید را ناگزیر از حرکت بین این مرز خطرناک کرده است.

به گزارش حوزه سیاست خارجی ایرنا، منطقه در روزهای ملتهبی به سر می برد. پس از جلوگیری واشنگتن از پایان جنگ غزه با حمایت های بی انتها از نسل کشی اسرائیلی ها در غزه، جنگ سالاران آمریکایی حالا با پیامدهای تصمیم خود روبرو شده اند. حمله اخیر به «برج۲۲»؛ پایگاه لجستیکی آمریکا در مرز اردن و سوریه شاید مهمترین پیام سهمیگن برای سردمداران ایالات متحده بود که استراتژی اصلی خود را عدم گسترش تنش با ایران و متحدان منطقه ای تهران تعیین کرده بودند.

شرایط آشوبناک منطقه ایالات متحده را در یک وضعیت پارادوکسیکال قرار داده است، آمریکا از یک طرف تلاش می کند در مسیر یک «تنش کنترل شده» حرکت کند و از طرف دیگر، واشنگتن برای احیای بازدارندگی از دست رفته خود در خاورمیانه پساهفت‌اکتبر، اقدامات شدید نظامی را در دستور کار قرار داده است. به همین خاطر است که دولت بایدن هر گام خود را با این پیوست که "خواهان درگیری با ایران و گسترش جنگ در خاورمیانه نیستیم"، بر می‌دارد.

مشکل اساسی این راهبرد، ناکافی بودن بازدارندگی مورد نظر آمریکا در عقب راندن محور مقاومت و تحمیل «موازنه وحشت» به این جبهه است. این اتفاق در حملات ائتلاف آمریکایی-انگلیسی به یمن ثابت شد؛ جایی که یمنی ها با ادامه اقدامات خود در دریای سرخ، منطق بازدارندگی آمریکا را زیر سوال برده و خنثی کردند. (واشنگتن همچنان در حال تکرار اشتباه حمله به یمن است)

دولت بایدن که در طول هفته گذشته و بعد از هدف قرار گرفتن پایگاه آمریکایی «برج ۲۲» در اردن تحت شدیدترین فشارها برای اقدام نظامی در منطقه قرار گرفته بود امیدوار است عملیات نظامی واشنگتن در سوریه و یمن بتواند سطحی از بازدارندگی را ایجاد کرده تا دولتش را از زیر فشارهای فزاینده خارج کند.

اما از نگاه کارشناسان به نظر نمی رسد حملات اخیر از قدرت بازدارندگی لازم برخوردار باشند تا نجات بخش کاخ سفید از بحران خودساخته در غرب آسیا باشند. تمامی محاسبات نظامی و دیپلماتیک دولت بایدن بعد از حمله بی سابقه به پایگاه نظامی این کشور در اردن بر این استوار بود که بتواند به نوعی میان «بازدارندگی» و پرهیز از «گسترش تنش»، تعادل ایجاد کند. آمریکا به همین منظور برای پاسخ به حمله‌ای که ۳ نظامی کشته شده و نزدیک به ۴۰ مجروح روی دست آنها گذاشت تقریبا یک هفته دست نگه داشت.

ناظران معتقدند، آمریکا با پیامدهای واقعی حمایت بی حد و حصر از اسرائیل در کشتار مردم فلسطین در غزه مواجه شده است و حملات علیه آمریکا در منطقه حداقل این خاصیت را داشته واشنگتن فشارهای خود بر تل آویو را برای پایان جنگ تشدید کند تا پای خودش به یک بحران غیرقابل پیش بینی و غیرمنتظره باز نشود. مشکل آمریکا البته این است که رژیم صهیونیستی حتی از کسب یک امتیاز کوچک هم در غزه عاجز مانده است تا دولت بایدن آن را دستاویزی برای تلاش های دیپلماتیک در خاتمه جنگ قرار دهد.

شاید اگر فشارهای شدید داخلی نبود، جو بایدن و تیم امنیت ملی کاخ سفید ترجیح می دادند در این مقطع حساس، (که حتی آینده سیاسی بایدن و حزب دموکرات را در انتخابات پیش رو تحت الشعاع قرار داده) از انجام همین ۲ عملیات هم خودداری کنند. ولی سطح شدید تلفات حمله به آمریکایی‌ها در اردن شامل بیش از ۳۰ کشته و زخمی -که در هیچ یک از ۱۸۰ حمله قبلی محور مقاومت به دارایی های نظامی آمریکا پس از ۷ اکتبر در منطقه رخ نداده بود- ساکنان اتاق بیضی کاخ سفید را دچار بحران تصمیم گیری کرد.

برای همین بود که پس از حمله به سوریه و عراق، مقامات ارشد آمریکایی از جمله رئیس جمهور آمریکا و آدمیرال جان کربی بلافاصله تصریح کردند به دنبال جنگ و گسترده شدن درگیری نیستند. بایدن بعد از حمله ارتش آمریکا به ۸۵ نقطه در داخل عراق و سوریه مدعی شد دنبال درگیری در خاورمیانه نیست. بایدن، در بیانیه‌ای که به این مناسبت منتشر کرد اعلام کرد: «ایالات متحده به دنبال درگیری در خاورمیانه یا هیچ جای دیگر دنیا نیست. اما اجازه بدهید همه کسانی که دنبال آسیب رساندن به ما هستند این را بدانند: اگر شما به یک آمریکایی صدمه بزنید ما پاسخ خواهیم داد».

جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید هم در رابطه با حملات به عراق و سوریه گفت: ایالات متحده دنبال درگیری با ایران در سطح گسترده‌تر در خاورمیانه نیست. حتی ۷۲ ساعت قبل از این حمله، یعنی سه شنبه شب این رئیس‌جمهور آمریکا بود که در محوطه کاخ سفید دوباره تکرار کرد: «من فکر نمی‌کنم به یک جنگ گسترده‌تر در منطقه نیازی داشته باشیم. این چیزی نیست که من به دنبال آن باشم».

با تمامی این اقدامات، حتی رسانه های سنتی دوکرات ها نیز با شک و تردید فراوان به میزان اثربخشی «بازدارندگی» حملات سه روز گذشته پنتاگون در سوریه، عراق و یمن نگریستند. بعد از آنکه شبکه «سی. ان. ان» به عنوان ارگان رسمی دموکرات ها این حملات را توخالی خواند، دیگر رسانه سنتی نزدیک به دموکرات ها؛ نیویورک تایمز هم تحلیل مشابهی منتشر کرد.

نیویورک تایمز با اشاره به حملات اخیر آمریکا به عراق و سوریه که به نوشته این روزنامه می‌تواند به تشدید تنش‌ها در منطقه منجر شود، تاکید کرد اقدام نظامی هیچ‌گاه بازدارندگی بلندمدت ایجاد نمی‌کند.

این روزنامه نوشت برخی انتظار دارند که اقدام تلافی‌جویانه ایالات متحده به گروه‌های مقاومت در منطقه به پایان این درگیری‌ها منجر شود اما هنوز مشخص نیست که آیا نیروهای مختلفی که حملات زیادی را به پایگاه‌ها و کشتی‌های آمریکایی انجام داده‌اند، به این نتیجه خواهند رسید که منافع آن‌ها نیز با عقب‌نشینی تامین می‌شود یا خیر.

رسانه نزدیک به دموکرات‌ها می‌نویسد: انصارالله یمن که بخش‌هایی از این کشور را کنترل می‌کند، به‌رغم یک سری حملات آمریکایی-انگلیسی، از جمله حمله هوایی روز شنبه به یمن، همچنان به حمله به کشتی‌ها در دریای سرخ ادامه داده‌ است.

طبق روایت نیویورک تایمز، مشاوران بایدن به سرعت به این نتیجه رسیدند که حملات باید تأسیساتی که مدعی هستند توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران استفاده می‌شود، هدف قرار دهد اما رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم گرفت تا عمدتاً به تأسیسات و مراکز فرماندهی حمله کند بدون اینکه هدفش از بین بردن رهبری نیروها یا تهدید مستقیم ایران باشد.

این روزنامه آمریکایی ادامه داد: یکی از مقامات ارشد دولت ایالات متحده گفت هیچ بررسی جدی برای حمله به داخل ایران وجود نداشت و فاصله زمانی برای انجام حمله واشنگتن به ایرانیان و نیروهای نیابتی آن‌ها فرصت داد تا فرماندهان ارشد و سایر پرسنل را از پایگاه‌های خود تخلیه کرده و در مکان‌های امن پناه دهند.

نیویورک‌تایمز در نهایت تصریح کرد: شواهد چند سال گذشته نشان می‌دهد که اقدامات نظامی آمریکا ممکن است توانایی‌های این گروه‌ها را کاهش دهد اما بازدارندگی طولانی مدت ایجاد نمی‌کند.

شاید زمان آن رسیده که بایدن و تیمش حداقل به توصیه های تحلیلگران آمریکایی گوش بسپارند که این روزها می‌گویند به نفع ایالات متحده و منطقه است که دولتمردان آمریکایی تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ در غزه را دوچندان کنند تا بیش از این استراتژی و تاکتیک‌های منطقه‌ای واشنگتن به دست ایران و متحدانش کنترل نشود.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha