آپارتچی، اقتباسی موفق تقدیم به عاشقان سینما

به گزارش ایرنا، فیلم آپاراتچی که در روزهای هفتم و هشتم از دهه مبارک فجر و در چند نوبت در سینماهای مهتاب و بهمن قزوین اکران شد، مورد توجه و استقبال تماشاگران نیز قرار گرفت.

این فیلم یک داستان اقتباسی از کتابی به همین نام است، وقتی صحبت از اقتباس به میان می آید یعنی تحقیق و پژوهش یک اثر قبلا انجام شده و بخشی از مسیر در راه انتشار کتاب نیز طی شده و حالا کارگردان قرار است در سینما این راه را ادامه دهد که این قضیه خیلی کار را راحت تر و مراحل پیش تولید را نیز ساده می کند، هرچند کارگردان کار را از ابتدا شروع کند، اما بازهم خیلی متفاوت خواهد بود.

به طور معمول در سینمای جهان اغلب فیلم های موفق، فیلم هایی هستند که داستانشان اقتباس شده است ولی اینکه چرا ما در سینمای ایران اثر موفق اقتباسی نداریم، خود جای سوال است که دلایل مختلفی می توان برای آن شمرد، هرچند حالا چند سالی است که در سینمای ایران حرکتی در اقتباس آغاز شده که آپاراتچی یکی از آنها است.

نکته جالب توجه در این فیلم شاید همان انتهای فیلم باشد که شخصیت واقعی فیلم "طائفی" و مستنداتی از اکران فیلم های او در مدارس به نمایش در می آید و همین واقعی بودن سوژه به جذابیت آن کمک می کند و موجب تقویت لحن واقع گرایانه فیلم می شود، این موضوع می تواند به مخاطب کمک کند تا با شخصیت های فیلم همزاد پنداری کرده و اتفاقات را باور کند.

علاوه بر آن، آپاراتچی بخشی از تاریخ فرهنگی ایران را روایت می کند که در سال های ابتدایی بعد از انقلاب اسلامی نیز جریان داشته است، سال هایی که به خاطر پیشینه ای که سینمای ما قبل از انقلاب داشته و دوران رونق فیلم فارسی بوده و سینمای متعالی و ارزشمند در حاشیه و اقلیت قرار داشته است، نگرش عامه مردم و افکار عمومی نیز نسبت به مقوله سینما مثبت نبوده و مردم با عنوان فسق و فجور و با بدبینی به آن اشاره می کردند.

در این فیلم، پدر نماد جامعه ای است که بسیار به سینما بدبین است و البته مخالفتش با پسر هم لحظات کمدی جالبی برای مخاطب ایجاد کرده است، آن طور که شواهد نشان می دهد در دوران رونق فیلم فارسی پیش از انقلاب اسلامی هم بسیاری از بازیگران زن با اسامی مستعار در فیلم ها ایفای نقش می کردند چرا که خانواده ها معتقد بودند رفتن به سینما باعث خدشه دار شدن آبرو می شود و روایت همه اینها در مقابل جوانی که عاشق سینما است و در نقطه مقابل با آن شرایط قرار دارد، به ایجاد تضاد در فیلم و جذابیت آن افزوده است.

طائفی به عنوان شخصیت اصلی فیلم، همان طور که در فیلم آمده و با تصاویر مستند در انتهای فیلم نیز بر آن مهر تاییدی زده شده، نقاش ساختمان و جوانی علاقه مند به سینما است، در مورد این شخصیت نکته قابل توجه آن است که سواد خواندن و نوشتن نداشته و دور از پایتخت که معمولا بستر مناسب تری برای فیلمسازی در آن ایجاد شده، زندگی و کار می کرده است، با توجه به اینکه هنر فیلمسازی با سایر مقوله های هنر متفاوت است، چرا که بسیار پر هزینه بوده و نیاز به ارتباطات زیادی دارد و دانش این کار را هم می خواهد و علاوه بر آن یک کار گروهی است و نیاز است گروه موفقی همراه کارگردان باشد.

البته کار کردن در شهرستان هم مشکلات زیادی با خود به همراه دارد، بنابر این طبیعی است که چنین آدمی در سینما موفق نباشد، اما اینکه چنین فردی اقدام به ساخت فیلم می کند، نشان از عشق و علاقه زیاد او به سینما است و همین نقطه، دیگر رکن تضاد در لایه های زیرین این فیلم است که به جذابیت آن کمک کرده است.

در رابطه با ژانر این فیلم نیز می توان گفت فیلم هم کمدی است و هم دفاع مقدس، اما به نظر می رسد ژانر کمدی می توانست در آپاراتچی بیشتر باشد و به شخصیت های کمدی در فیلمنامه بیشتر پرداخته شود، اما شاید مساله ای که مانع طنز بیشتر فیلم آپارتچی شد، موضوع شهادت در این فیلم بود که به دلیل قداست آن نمی شد خیلی طنزگونه به آن پرداخت.

از نقاط قوت دیگر این فیلم، بازیگران اصلی و شناخته شده و نشده آن است، با وجود بازیگرانی مثل بهنام تشکر، هومن برق نورد یا امید روحانی، اما فیلم حول بازیگران کمتر شناخته شده هم می چرخد، به عنوان مثال تورج الوند قبلا در فیلم نگهبان شب نیز ایفای نقش کرده و موفقیت هایی هم برای بازی در این اثر سینمایی به دست آورده و یا فاطمه مسعودی فر نیز قبلا با ۲ نقش در فیلم های پوست و سریال جیران در سینما و شبکه خصوصی داشته اما بازی او در آپاراتچی درخشان تر بوده است.

به طور کلی آپاراتچی را می شود یک فیلم ساده و بی ادعا دانست که احتمالا در چند بخش از چهل و دومین جشنواره فیلم فجر نیز نامزد دریافت سیمرغ بلورین شود.

فیلم آپارتچی محصولی از سازمان سینمایی سوره، بنیاد سینمایی فارابی و مدرسه سینمایی اندیشه و هنر "ماه" است که با کارگردانی قربانعلی طاهرفر و با بازیگری تورج الوند، فاطمه مسعودی‌فر و رضا ناجی، هومن برق‌نورد، بهنام تشکر، امید روحانی، وحید مبصری، امین گلستانه، حسین عابدینی، ولی فروتن و علیرضا استادی در چهل و دومین جشنواره فجر به نمایش درآمد.