به گزارش ایرنا، پژوهش ها و تحقیق دکتر «نصیر اسکندری» استاد باستان‌شناسی دانشگاه تهران با همکاری محققان ایتالیایی بر روی تمدن جیرفت در جنوب کرمان به یک کشف علمی بزرگ منجر شده که نشان می دهد ایرانیان چهار هزار سال پیش نخستین رژ لب دنیا را ساخته اند؛ خبری که به تازگی مجله های معتبر جهانی آن را منتشر کردند.
نتایج کار این تحقیق به‌تازگی در معتبرترین مجله علمی دنیا یعنی نیچر به چاپ رسیده و در دیگر رسانه های جهانی نیز بازتاب داشته است.
باستان‌شناسان در میان آثار تاریخی به دست آمده در منطقه جیرفت در استان کرمان ایران، از داخل یک ظرف سنگی از جنس کلوریت، پودری را کشف کردند که با انجام تحقیقات و آزمایش های شیمیایی بر روی آن متوجه شدند این محصول یک ظرف نگهدارنده مواد آرایشی بوده و محتویات آن نیز برای رنگ آمیزی لب در چهار هزار سال پیش مورد استفاده قرار گرفته است.
اسکندری، خود اهل جیرفت و محقق اصلی این پژوهش بوده است که خبرنگار ایرنا در این زمینه با وی گفت و گو کرد.
وی هدف اصلی از مطالعه مواد آرایشی باستانی را پی بردن به دانش علم شیمی ساکنان فلات ایران عنوان کرد که در این زمینه در دنیا سرآمد بوده اند.
به گفته اسکندری، تجزیه و تحلیل شیمیایی ماده برجا مانده در داخل این ظرف سنگی باستانی که شبیه سرمه‌دان‌های امروزی است، نشان می‌دهد ایرانیان نخستین اختراع‌کنندگان رژ لب بوده‌اند.
وی ادامه داد: با بهره‌گیری از روش‌های تابش پرتو ایکس و طیف‌سنجی جرمی مشخص شد بقایای مانده در ظرف از کانی‌هایی همچون هماتیت، منگنیت، برونیت، گالن و آنگلزیت همراه با صمغ های گیاهی و سایر مواد آلی تشکیل شده است.
پیشروتر و علمی تر از تمدن مصر
اسکندری با بیان اینکه این نمونه باستانی شباهت زیادی به دستورالعمل‌های تهیه رژ لب در زمان معاصر دارد تاکید کرد: مواد مشابه پیش از این از تمدن مصر به دست آمده بود اما نمونه ای که از ایران کشف شده هم دارای قدمت بیشتری است و هم نشان می دهد ایرانیان در آن زمان توانسته‌اند محصولات آرایشی پیچیده‌تری تولید کنند.
دانش عمیق از پردازش شیمیایی چهار هزار پیش ایرانیان
این باستان شناس اضافه کرد: در این پژوهش علمی مشخص شد این ماده به خودی خود جزییات بسیاری دارد و تهیه آن مستلزم دانش عمیق از پردازش شیمیایی و رفتار ترکیبات آهن و منگنز، تأثیرات کوارتز ریز آسیاب‌شده به عنوان براق‌کننده و روغن، موم و احتمالا اوره به عنوان عوامل مرطوب‌کننده بوده است.
وی یادآور شد: در جوامع اولیه شهری با سلسله مراتب اجتماعی، رسم دفن ظروف لوازم آرایشی همراه با متوفی نشان‌دهنده اهمیت شخص حتی پس از مرگ او بوده است.
استاد دانشگاه تهران و رییس موسسه باستان‌شناسی این دانشگاه گفت: به نظر می رسد عمل دفن لوازم آرایشی می‌تواند به این معنا باشد که مردم آن زمان اعتقاد داشتند زندگی افراد پس از مرگ نیز ادامه خواهد داشت و آنان با همان ظاهر دنیوی به حیات ادامه خواهند داد.
وی افزود: پژوهش حاضر در تهران انجام شده است و اینک به همراه یکی از دانشجویان مقطع دکتری خود در دانشگاه تهران در قالب رساله وی مشغول آنالیز (تجزیه و تحلیل) نمونه های بیشتری از مواد آرایشی تمدن جیرفت هستیم که در آینده اطلاعات بیشتری از علم و دانش شیمی ایرانیان باستان ارائه خواهد شد.
به گزارش ایرنا تمدن جیرفت با مرکزیت شهر باستانی کُنارصندل در جنوب استان کرمان و در دشت جیرفت قرار گرفته که قدمت آن به پنج هزار سال پیش می رسد و یکی از اصلی ترین کانون های شروع شهرنشینی و تمدن در دنیا به شمار می رود.
این شیء سنگی حاوی مواد آرایشی هم اکنون در موزه باستان‌شناسی جیرفت در معرض نمایش است و امکان بازدید برای همگان وجود دارد.
پس از ۱۷ سال تاخیر، به تازگی کاوش های باستانی در محوطه کنارصندل کلید خورده و انتظار می رود با حمایت مدیران استان و کشور، در این زمینه شاهد تخصیص اعتبار و توسعه کاوش ها در محوطه ای باستانی باشیم که به علت بی توجهی طی سال های اخیر شاهد تخریب های گسترده بوده است.
نظر شما