در نگاه ساختاری به متن، همان گونه که از ویژگی‌های میکروتئاتر می‌دانیم، باید متن را بیشتر دارای ویژگی‌های روایی در گروه ادبیات داستانی، و کمتر دارای کنش دراماتیک، دانست. اگرچه داستان نمایش، گره دراماتیک چشمگیری را در آغاز خود ندارد، ولی نویسنده با دو روایت مقدمات عملیات کربلای چهار در جبهه، و به موازات آن برنامه‌ریزی و انتظار خانواده مهران در خانه، برای بازگشت او و ازدواجش با دختری که برای او در نظر گرفته اند، هیجان و تعلیق لازم برای گرایش به یک متن دراماتیک را ایجاد می کند.
این تعلیق، با ایجاد کشمکش‌های درونی مهران با خواست های دوران جوانی خود و انگیزه های میهن پرستانه اش در دفاع از کشور، شکل می‌گیرد. این کشمکش، پیش از آغاز عملیات و آگاهی از لورفتن این عملیات، به اوج و بحران دراماتیک می رسد و مهران، در دوراهی ماندن و یا ادامه عملیات قرار می گیرد.
تقطیع و ایجاز مناسب باعث ایجاد تنوع و تعدد رویدادی داستان نمایش شده است، از این رو، در مدت زمان کوتاه نمایش، اجرا دچار کشدارشدن و طولانی بودن نمی شود. شخصیت پردازی در کاراکترهای نمایش، بر اساس رویدادهای جاری در آن، بیشتر در راستای کنش‌های شخصیت مهران با مشکلات فضای پیرامونی خود، و خواست‌های درونی خود است. از این رو کنش‌های شخصیتی داستان، در کاراکتر اصلی آن یعنی مهران تمرکز می‌یابد و دچار گسترش کنشی و واکنشی نسبت به کارکترهای پیرامونی اثر نمی‌شود.
کارگردانی نمایش، از آن جا که میکروتئاتر را اجرایی بینابینی بین تئاتر صحنه‌ای و تئاتر عروسکی می‌دانند، ترکیبی متنوع از بخش‌های خانه و جبهه را در باکس های مختلف به تصویر می کشد که با توجه به کوتاهی هر بخش، خودبخود ریتم و هارمونی لازم برای داشتن فضایی متنوع را ایجاد می کند.
ترکیب افکار مهران در آب‌های اروندرود و همسازی این تصاویر با آب‌های زاینده رود، ترکیب کاربردی و مناسبی است. زاویه های متنوع دوربین، مانند نمای دیدگاهی مهران در حالت خوابیده، تصویر پرسپیکتیو درون قایق در نیزار، و یا نمای زاویه از پایین نسبت به افسر عراقی، از دراماتورژی‌های مناسب و کاربردی در تصویرسازی نمایش است که حس واقعی بودن فضای نمایش را به مخاطب خود القا می‌کنند.
نویسنده با دو روایت مقدمات عملیات کربلای چهار در جبهه، و به موازات آن برنامه‌ریزی و انتظار خانواده مهران در خانه، برای بازگشت او و ازدواجش با دختری که برای او در نظر گرفته اند، هیجان و تعلیق لازم برای گرایش به یک متن دراماتیک را ایجاد می کند
در بررسی بازیگری نمایش، عروسک‌گردانان، و فیلم برداران، در یک همکاری گروهی، لحظات نمایشی مناسبی را در ماکت‌های کوچک از شهر اصفهان، و جبهه های غرب کشور، تولید می کنند. اگرچه میزانسن زیادی در موومان حرکتی برای کاراکترهای نمایش طراحی نشده‌است، ولی حرکت دادن همزمان عروسکها، اکسسوارهای صحنه، دوربین‌ها، و ابزارهای نورپرداز، نیازمند توانایی و مهارت بالایی است که در گروه نمایشگران این نمایش دیده می‌شود.
طراح صحنه، دکور، و اکسسوار نمایش دویست و هشتادمین شب سال، بر اساس کارگردانی آن، از نوع نمایش عروسکی و بر شیوه میکروتئاتر است. بر همین اساس، صحنه نمایش از چند باکس مینی ماکت از لوکیشن‌های مختلف داستان نمایش، تشکیل شده است.
ماکتها شامل پنج فضای کلی از خانه مهران و فضای جبهه و جنگ هستند. بیشترین تأکید طراح صحنه، دکور، و اکسسوار، در پرداختن به جزئیات ماکتها در همسانی با فضای واقعگرایانه داستان نمایش است.
فضاهای ساخته شده، همسانی بسیار مناسب و کاربردی با فضای واقعی زندگی مهران در خانه، و در جبهه جنگ، دارند. پرداختن به جزئیات اکسسوارهای دهه شصصت خورشیدی ایران در خانه ها و سنگرها، از نکات قابل توجه در بررسی طراحی صحنه این نمایش است. ولی شاید به جرأت بتوان بالاترین امتیاز طراحی صحنه، دکور، و اکسسوار این نمایش را در نورپردازی خیلی دقیق و واقعگرایانه آن دانست.
فضاهای خانه، سنگر، محیط اطراف سنگر، نیزارها، فضاهای اروندرود، و فضاهای بیرونی و زیر آب در اروندرود و زاینده رود، در پی پرداخت جزئی و دقیق نور، جلوهای واقعی می‌یابند که شاید مخاطب حتی متوجه غیرواقعی بودن این فضاها نشود و آنها را ویدیوکلیپ در بک گراند (پس‌زمینه) صحنه تصور کند.
طراحی کاراکترهای بازی بر شیوه مینیمالیستی و در کمینه جزئی پردازی انجام شده است. صدای موسیقی و طراحی آن مناسب داستان نمایش طراحی شده است؛ ولی صدای کاراکتر اصلی نمایش یعنی مهران، آن چنان که باید روشن و واضح شنیده نمی‌شود.
به گزارش ایرنا، دویست‌وهشتادمین شب سال، روایتی از عملیات کربلای چهار است که در نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های عروسکی تهران-مبارک برای سه سانس متوالی روی صحنه رفت.
در خلاصه داستان این اثر آمده است: عملیات کربلای چهار در میانه جنگ ایران و عراق در تاریخ سوم دی ماه سال ۱۳۶۵ در منطقه اروند با هدف فتح بصره اجرا شد. این عملیات تا بامداد پنج دی ادامه پیدا کرد. دویست و هشتادمین شب سال داستان ۱۲ ساعت از این عملیات است.
این نمایش از ۱۹ بهمن تا ۲۵ اسفند ساعت ۱۹ در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر روی صحنه است.
نظر شما