گروه جامعه ایرنا - براساس ماده ۲۹ قانون مدیریت خدمات کشوری دستگاه‌های اجرایی مکلفند سازمان‌دهی، طراحی و تنظیم تشکیلات خود را متناسب با ویژگی‌های مربوط در چهارچوب الگوها، ضوابط و شاخص‌هایی که سازمان تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد با رعایت مواردی انجام دهند براین اساس سازمان بهزیستی کشور ناگزیر از بازنگری در ساختار تشکیلاتی بود.
از آنجا که به روز رسانی ساختار اداری بهزیستی حدود یک دهه که به عنوان یک مطالبه مطرح بود، پس از ۱۲ سال تغییرات ساختاری بهزیستی ابلاغ شد چراکه از بدو تأسیس سازمان بهزیستی ۵۲ وظیفه بر عهده آن گذاشته شد که رسیدگی به امور کودکان بی سرپرست، زنان بی سرپرست و سرپرست خانوار، مسئولیت سلامت روان جامعه، امور مربوط به کودکان بدسرپرست و بی سرپرست، سالمندان، معلولان، کودکان کار و خیابانی، زنان آسیب دیده و در معرض آسیب، کاهش طلاق، مشاوره، اشتغال و مسکن و آموزش های پیش از ازدواج بخشی از این وظایف به شمار می‌رود و به مرور خدمات غیرمستقیم این سازمان نیز گسترش یافت و سازمان بهزیستی با ساختار قبلی قادر به انجام تکالیف خود به نحو احسن نبود.
ضرورت تغییر ساختار بهزیستی چه بود؟
علی محمدقادری رئیس سازمان بهزیستی کشور درباره ضرورت تغییر ساختار و اثربخش تر ساختن فعالیت‌ها و خدمات سازمان بهزیستی گفت: یکی از مهمترین راه‌ها بازنگری در ساختار است. ساختار قبلی متناسب با نیاز امروز نیست. امروزه مسائل و شرایط ذی نفعان تفاوت کرده است.
سازمان بهزیستی نیاز به تغییر ساختار دارد چراکه ساختار کنونی پاسخگوی نیازها و آسیب‌ها را ندارد
وی افزود: بهزیستی نیاز به پوست‌اندازی دارد و باید ظرفیت‌ها متناسب با برنامه‌های کاربردی باشد. سازمان بهزیستی کشور نیاز به تغییر ساختار دارد چراکه ساختار کنونی پاسخگوی نیازها و آسیب‌ها را ندارد.
وی خاطرنشان کرد:بهزیستی با پیکره مشخص تعریف‌شده و با این نظام بودجه‌ای نخواهد توانست به امور پشت‌نوبتی بیماران روانی مزمن، افراد ایزوله در مراکز توانبخشی و همه سرریزهای آسیب‌های اجتماعی رسیدگی کند.
سازمان بهزیستی نتوانسته به جایگاه واقعی خود دست یابد
سیدحسن موسوی چلک رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران نیز درباره ضرورت تغییر ساختار بهزیستی به ایرنا گفت: عدم فراگیری، جامعیت، کفایت و پایداری و استمرار فعالیت‌های سازمان بهزیستی از جمله دلایلی است که سبب شده این سازمان هنوز نتواند به جایگاه واقعی خود در طی سالیان متوالی دست یابد.
وی افزود: هر سازمانی تا مقطعی کارکرد دارد و به مرور زمان ممکن است به واسطه تغییرات در جامعه یا حوزه وظایف دچار ناکارکردی شود، سازمان بهزیستی نیز از این امر مستثنی نیست. بازنگری در ساختار بهزیستی باید متناسب با نیاز جامعه، نگاه به آینده و مبتنی بر شواهد باشد که بتواند این سازمان را کارآمدتر و اثربخش‌تر کند.
بیشتر بخوانید:
با توجه به اینکه سازمان ها همواره نیازمند مطالعه خصوصیات و علل و مسایلی هستند که به نوعی با ساختار سازمان ارتباط دارد بنابراین برای سازمان بهزیستی که سالیان سال اصلاحات ساختاری نداشته ضرورت آن کاملا محسوس بود.
تغییرات ساختاری بهزیستی چگونه است؟
اصلاح ساختار، ادغام برخی معاونت‌ها و ایجاد مراکز جدید در سازمان بهزیستی آغاز شده است و برخی معاونت‌ها در ساختار جدید اداری ادغام شده‌اند، البته به معنای حذف وظایف آن معاونت‌ها نیست، بلکه وظایف آن‌ها در ساختار جدید تجمیع شده‌اند.
اکنون سازمان بهزیستی از حوزه ریاست، "دفتر بازرسی، ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات"، سه مرکز "مرکز برنامه ریزی، فناوری اطلاعات و امنیت فضای مجازی"، "مرکز مشارکت های مردمی و توسعه ظرفیت های اجتماعی و فرهنگی" و "مرکز توسعه کارآفرینی، اشتغال و توانمند سازی" و سه معاونت توسعه مدیریت و منابع، معاونت توانبخشی، معاونت سلامت اجتماعی تشکیل شده است. همچنین دبیرخانه های شورای ملی سالمندان و ستاد هماهنگی و پیگیری مناسب سازی در این سازمان فعالیت دارند.
در ساختار جدید "مرکز اورژانس اجتماعی، پیشگیری از آسیب‌ها و بازتوانی اعتیاد"، "دفتر مراقبت و توانمندسازی کودکان و نوجوانان"، "دفتر مشاوره و امور روانشناختی" و "دفتر خانواده و بانوان" ذیل معاونت سلامت اجتماعی فعالیت می‌کنند.
تغییر چارت ساختاری اورژانس اجتماعی در سازمان بهزیستی کشور
آرزو فاتحی معاون اورژانس اجتماعی مرکز اورژانس اجتماعی، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و بازتوانی اعتیاد سازمان بهزیستی کشور درباره تغییر چارت ساختاری اورژانس اجتماعی در سازمان بهزیستی کشور به خبرنگار ایرنا گفت: برنامه اورژانس اجتماعی از بدو شروع فعالیت به صورت یک گروه کاری که زیرمجموعه دفتر امور آسیب دیدگان معاونت امور اجتماعی سازمان بهزیستی بوده، آغاز به کار کرده است. اما اکنون با توجه به تغییر ساختار سازمانی به معاونت اورژانس اجتماعی با سه گروه اورژانس اجتماعی - امور آسیب دیدگان اجتماعی و ارتقای سلامت اجتماعی کودکان کار و خیابان ذیل مرکز اورژانس اجتماعی-، پیشگیری از آسیب های اجتماعی و بازتوانی اعتیاد به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
فاتحی تاکید کرد: با این اقدام فعالیت های اورژانس اجتماعی متمرکز شده و در حال راه اندازی مراکز هماهنگی، مدیریت و نظارت یکپارچه در این راستا و پیگیری جهت تصویب تشکیلات اورژانس هستیم.
بیشتر بخوانید
دفتر برنامه ریزی و نظارت مراکز توانبخشی مراقبتی، دفتر توانبخشی آموزشی، حرفه‌ای و توانپزشکی و دفتر پیشگیری از معلولیت‌ها و تلفیق اجتماعی نیز ذیل معاونت امور توانبخشی فعالیت دارند.
مرکز توسعه کارآفرینی و اشتغال نیز در قالب یک معاونت از دیگر ساختارهای جدید بهزیستی است که علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی درباره آن گفته است: تا پیش از این دبیرخانه‌ای در این بخش فعال بود که با توجه اقدامات انجام شده این دبیرخانه به مرکز تبدیل شده است.
مزایای تغییر ساختار بهزیستی و لزوم توجه به چالش‌های بازطراحی ساختارها
تغییر ساختار سازمانی بر موفقیت بهزیستی در اجرای راهبرد، رسیدگی به امور مددجویان و دستیابی به اهداف مورد نظر تاثیر گذار است و اصلاح ساختار سازمانی باعث بهبود کارآمدی فعالیت‌ها می‌شود. به طورمثال برخی وظایف محوله سازمان بهزیستی پیش از این توسط ۳ بخش مختلف انجام می‌شد که با اصلاح ساختار این موازی کاری‌ها حذف شده‌اند.
از سوی دیگر روش سنتی و رویکرد سال های گذشته سازمان بهزیستی دیگر پاسخگوی نیازها و مشکلات مردم نبود و نیازمند تغییر ساختار و تعریف جدید از وظایف اجتماعی است تا از تمام ظرفیت های سازمان بهزیستی استفاده شود.
اثربخشی تغییر ساختار بهزیستی در گروی به ثبات رسیدن فعالیت‌ها در هر حوزه، آشنا شدن تمام پرسنل با برنامه‌های معاونت‌ها و دفاتر خود، شرح دقیق مسئولیت‌ها، مدیریت دانش و بهره‌وری نیروی انسانی استباید توجه داشت که ساختار سازمانی تعیین کننده روابط رسمی و نشان دهنده سطح هایی از سازمان بوده که در سلسله مراتب اداری قرار داشته و میزان اختیارات مدیران را کنترل می‌کند. از سوی دیگر ساختار سازمانی یکی از ارکان مهم اجرای استراتژی بوده و توجه به آن یکی از وظایف جدانشدنی هر یک از مدیران است با این وجود تغییر در ساختار سازمان باید به گونه ای برنامه ریزی شده باشد تا اجرای استراتژی آسان شود چراکه تقریبا نمی‌شود ساختار سازمان را اصلاح کرد اما تغییری در استراتژی پدید نیاید.
همچنین برای تغییر بنیادین در ساختارها و نظامات بهزیستی نیازمند بازنگری و بازبینی در سطوح مختلف سیاست گذاری، قانون گذاری، قضایی و اجرایی در نگاه کلان هستیم آنچنانکه به طورمثال علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور از دستگاه قضایی خواسته است برای صیانت و حفاظت از پرسنل اورژانس اجتماعی راهکاری بیابند و اجرایی کنند چون کارشناسان اورژانس اجتماعی در بحران‌های فردی و خانوادگی ورود می‌کنند و نیاز به حفاظت دارند.
علاوه براین تغییر ساختار بهزیستی با وجود مزایای فراوان از جمله ارائه خدمات بیشتر به مددجویان باید نتایج آن بررسی شده تا به اثربخشی خود برسد؛ اثربخشی تغییر ساختار بهزیستی در گروی به ثبات رسیدن فعالیت‌ها در هر حوزه، آشنا شدن تمام پرسنل با برنامه‌های معاونت‌ها و دفاتر خود، شرح دقیق مسئولیت‌ها، مدیریت دانش و بهره‌وری نیروی انسانی است.
نباید فراموش کرد تنها راه بقای بهزیستی در محیط پرتلاطم آسیب‌های اجتماعی سنتی و نوپدید و دیگر مشکلات متغیر امروزی، همگام شدن با تغییرات محیطی است و تغییر ساختار این سازمان بعد از ۱۲ سال می‌تواند نویدبخش راه نوینی در خدمات رسانی به مددجویان باشد.
نظر شما