بررسی عملکرد ژاپن در بهبود زندگی افراد دارای معلولیت

به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، تاثیر بحران‌های اقتصادی بر زندگی معلولان بیش از سایر انسان‌ها است، این مساله با نادیده گرفته شدن این گروه از جامعه در زمان بحران تشدید می‌شود. آکیهیکو ماتسویی در کتاب «اقتصاد ویژه تنی» به تاثیر مسائل اقتصادی بر معلولان پرداخته است. نویسنده این کتاب در پژوهش خود کشور ژاپن را انتخاب کرده است، به همین دلیل در بخش دوم این مصاحبه درباره تاثیر دیدگاه اقتصادی ژاپن بر معلولان مورد بررسی قرار گرفت.

خبرنگار کتاب ایرنا گفت‌وگویی با علی عباسی یکی از مترجم‌های کتاب «اقتصاد ویژه تنی» انجام داده که در ادامه بخش دوم آن را می‌خوانید. برای مطالعه بخش نخست به اینجا مراجعه کنید.

کتاب «اقتصاد ویژه تنی» نوشته آکیهیکو ماتسویی، ترجمه علی عباسی و داود نجفی با مقدمه محسن رنانی منتشر شده است. در این کتاب درباره تاثیر بحران‌های اقتصادی و سیاسی، بر وضعیت اقتصادی و راهکار کاهش آسیب‌ها توضیح داده شده است.

سیستم ژاپن نشان دهنده تعهد به حمایت از افراد دارای معلولیت است

سیستم ژاپن چقدر به کمک مستقیم معلولان اعتقاد دارد؟

سیستم ژاپن نشان دهنده تعهد به حمایت از افراد دارای معلولیت است، همانطور که از پایبندی آن به کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت (CRPD) و قوانین داخلی که با این چارچوب بین‌المللی هماهنگ است، آشکار است. ژاپن CRPD را در سال ۲۰۱۴ تصویب کرد، که بر تعهد این کشور به اصول عدم تبعیض، برابری فرصت‌ها، دسترس‌پذیری و مشارکت کامل در جامعه برای افراد دارای معلولیت تاکید دارد. برای همسویی با استانداردهای CRPD، ژاپن اصلاحات قابل توجهی در قوانین داخلی خود انجام داده است. به عنوان مثال، قانون اساسی برای ارتقای رفاه افراد دارای معلولیت تغییر یافته است، زبان اشاره به عنوان یک زبان رسمی شناخته شده و اقداماتی برای کاهش جرایم علیه افراد دارای معلولیت معرفی شده است. این قانون اصولی مانند احترام به کرامت فردی و حق افراد دارای معلولیت برای شرکت در فعالیت‌های اجتماعی را در بر می‌گیرد.

قانون اساسی ژاپن برای ارتقای رفاه افراد دارای معلولیت تغییر یافته، زبان اشاره به عنوان یک زبان رسمی شناخته شده است

در زمینه اشتغال، ژاپن تلاش‌هایی را برای تضمین فرصت‌های برابر برای افراد دارای معلولیت از طریق اقدامات قانونی انجام داده است. قانون ترویج اشتغال افراد دارای معلولیت، به عنوان مثال، یک سیستم سهمیه‌بندی را اجباری می‌کند که نیاز دارد درصدی از نیروی کار از افراد دارای معلولیت تشکیل شود. کارفرمایان ملزم به ارائه فرصت‌های برابر در استخدام، دستمزدها، آموزش و رفاه هستند و موظفند تسهیلات لازم برای کمک به نیازهای کارکنان دارای معلولیت را فراهم کنند. علاوه بر این، سیستم رفاه اجتماعی ژاپن انواع مختلفی از کمک‌ها را برای افراد دارای معلولیت ارائه می‌دهد، از جمله مزایای مبتنی بر درآمد تا بازنشستگی و برنامه‌های بازنشستگی ملی که که طیف گسترده‌ای از افراد از جمله کارفرمایان، افراد بیکار، پاره وقت را پوشش می‌دهد.

در مجموع، در حالی که ژاپن پیشرفت قابل توجهی در حمایت از افراد دارای معلولیت از طریق اصلاحات قانونی و ابتکارات رفاه اجتماعی داشته است، اثربخشی و دامنه این اقدامات همچنان در حال تکامل است. رویکرد این کشور بر احترام به کرامت و حقوق افراد دارای معلولیت، با هدف کاهش موانع و ترویج فراگیری در جنبه‌های مختلف زندگی تاکید دارد.

ژاپن گام‌های قابل توجهی برای حمایت از افراد دارای معلولیت برداشته است

پذیرش معلولان از طرف مردم در ژاپن به چه صورت است؟

پذیرش و حمایت از افراد دارای معلولیت در ژاپن به دلیل تغییرات قانونی و تغییرات اجتماعی در حال تحول بوده است. تعهد این کشور به بهبود زندگی افراد دارای معلولیت از طریق تصویب کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت (CRPD) و اصلاحات بعدی در قوانین داخلی برای همسویی با اصول کنوانسیون مشهود است. این اصول بر احترام به کرامت، عدم تبعیض، مشارکت کامل در جامعه، در دسترس بودن و برابری تاکید دارند.

در حالی که ژاپن در ایجاد محیطی فراگیرتر برای افراد دارای معلولیت پیشرفت‌هایی داشته است، هنوز فاصله قابل توجهی در نمایندگی شغلی افراد دارای معلولیت در مقایسه با درصد کل جمعیت آن‌ها وجود دارد

با وجود این تلاش‌ها، چالش‌ها در ادغام کامل افراد دارای معلولیت در جامعه باقی مانده است. به عنوان مثال، در حالی که ژاپن در ایجاد محیطی فراگیرتر برای افراد دارای معلولیت پیشرفت‌هایی داشته است، از جمله توسعه ابتکارات طراحی جهانی و افزایش فرصت‌های شغلی، هنوز فاصله قابل توجهی در نمایندگی شغلی افراد دارای معلولیت در مقایسه با درصد کل جمعیت آن‌ها وجود دارد. علاوه بر این، دیدگاه‌های تاریخی و شیوه‌های کنونی نشان‌دهنده آگاهی طولانی‌مدت از نیازهای افراد دارای معلولیت است، اما پذیرش در طول زمان دچار نوسان شده است.

تلاش‌ها برای رفع تبعیض علیه افراد دارای معلولیت و فراهم ارائه تسهیلات مناسب ادامه دارد. در حال حاضر قانون، نهادهای دولتی و هم خصوصی را ملزم می‌کند که برای رفع موانع اجتماعی و تضمین رفتار و فرصت‌های برابر، اقدامات لازم را انجام دهند. این شامل تنظیمات در محیط‌های آموزشی، استخدام، و امکانات عمومی می‌شود.

از نظر عملی، ژاپن گام‌های قابل توجهی برای بهبود دسترس‌پذیری و حمایت از افراد دارای معلولیت برداشته است. این کشور به خاطر سیستم‌های حمل و نقل عمومی بسیار دسترس‌پذیرش شناخته شده است، با ویژگی‌هایی مانند مسیرهای لمسی برای نابینایان و آسانسورها در ایستگاه‌های سیستم حمل و نقل. برنامه‌های کمک مالی ویژه و برنامه‌های رفاهی نیز برای حمایت از کودکان و بزرگسالان دارای معلولیت وجود دارد.

با این حال، دستیابی به پذیرش و حمایت واقعی از افراد دارای معلولیت مستلزم تلاش‌های مستمر برای آموزش عمومی، ترویج فراگیری و اجرای قوانینی است که حقوق این افراد را حفظ می‌کند. در حالی که پیشرفت‌های قانونی و زیرساختی انجام شده است، تجارب زیسته افراد دارای معلولیت در ژاپن نیاز به آگاهی، درک و اقدام مداوم در راستای شمولیت و برابری کامل را برجسته می‌کند.

ژاپن سیستم سهمیه‌بندی استخدامی را برای افراد دارای معلولیت اجرا می کند

سهمیه استخدام معلولان در ژاپن به چه صورت است؟

ژاپن سیستم سهمیه‌بندی استخدامی را برای افراد دارای معلولیت اجرا می کند، که از کارفرمایان بخش دولتی و خصوصی می خواهد اطمینان حاصل کنند که درصد معینی از نیروی کار آنها را افراد دارای معلولیت تشکیل می دهند. هدف این سیستم بهبود فرصت های شغلی برای افراد دارای معلولیت و تشویق به فراگیری در محل کار است. در ژاپن، سیستم سهمیه بندی استخدامی الزام می کند که شرکت هایی با ۵۶ کارمند یا بیشتر باید شامل درصد معینی از کارگران دارای معلولیت باشند. سهمیه قانونی فعلی برای شرکت های خصوصی ۱.۸ درصد، برای کمیته های آموزشی استانی با ۵۰ کارمند یا بیشتر ۲ درصد و برای سایر ارگان های دولتی و اشخاص حقوقی اداری مستقل ۲.۱ درصد است. این سیستم هر پنج سال یکبار برای تطبیق با تغییرات نرخ اشتغال بازنگری می شود. کارفرمایانی که این سهمیه‌ها را رعایت نکنند مشمول جریمه‌های مالی می‌شوند. سهمیه اشتغال افراد دارای معلولیت در شرکت های خصوصی در ژاپن قرار است به طور تدریجی به ۲.۳ درصد افزایش یابد. این تعدیل نشان دهنده تعهد به افزایش فرصت های شغلی برای افراد دارای معلولیت در بخش خصوصی است.

چه تعداد کتاب در ژاپن در حوزه معلولان منتشر شده است؟ در ایران چقدر کتاب در این حوزه منتشر شده است؟

من اطلاعات دقیق و آمار خاصی از تعداد کتاب های منتشر شده در ژاپن به طور خاص در مورد معلولیت ندارم. در ایران نیز آمار دقیقی ندارم و صرفا می‌توانم به کتاب هایی اشاره کنم که مطالعه کردم مثل کتاب (درآمدی بر جامعه‌شناسی قشربندی معلولیت در ایران)، (درآمدی بر مطالعات معلولیت با رویکرد جامعه‌شناسی) و (سیمای معلولیت در سینما)

در ژاپن، سیستم سهمیه بندی استخدامی الزام می کند که شرکت هایی با ۵۶ کارمند یا بیشتر باید شامل درصد معینی از کارگران دارای معلولیت باشند

البته بنده طی سالیان گذشته چند کتاب در این حوزه منتشر کرده‌ام که از جمله آنها می‌توانم اشاره کنم به:

• فرهنگنامه بزرگ شهروندی = افراد دارای معلولیت (چگونگی رفتار صحیح با افراد دارای معلولیت در جامعه)

• گردشگری در دسترس - سازگاری شهری برای گردشگران دارای معلولیت و سالمندان

• کتاب مصور کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت

• روایتی از زن، معلولیت و استقلال

چرا در کتاب از واژه، ویژه تنی جای معلول استفاده کردید؟ زیرا معلول به معنای علت برای بیماری است در حالی که در ویژه تنی مساله مثبت به نظر می‌رسد.

انتخاب این اسم با پیشنهاد محسن رنانی صورت پذیرفت و در مقدمه‌ای که ایشان برای کتاب نوشتند به تفصیل در این باب توضیح داده اند که پیشنهاد می‌کنم دوستان علاقه مند این مقدمه را مطالعه کنند.