فیلم «فسیل» بعد از رکورد ۳۰۰ میلیاردی سینماها در اکران آنلاین هم رکورد شکست و فروش ۷ میلیاردی این فیلم بار دیگر آن را در صدر اخبار سینمایی قرار داد.
یکی از چالش‌های مهم سینمای ایران موضوع معمای فروش فیلم‌ها در سال ۱۴۰۲ است، اینکه این فیلم‌ها چگونه به فروش چند صد میلیاردی رسیدند و آیا این اتفاق در سال آینده ادامه دار خواهد بود؟ اکنون یکی از چالش‌های مهم سینمای ایران موضوع معمای فروش فیلم‌ها در سال ۱۴۰۲ است، اینکه این فیلم‌ها چگونه به فروش چند صد میلیاردی رسیدند و آیا این اتفاق در سال آینده نیز محقق می‌شود یا خیر؟ اصولا تحلیل فروش ۱۰۰۰ میلیاردی سینمای ایران در ۱۴۰۲ و بعد از چند سال رکود کرونا و اتفاقات ۱۴۰۱ با چه شاخصه‌هایی تبیین می‌شود و آیا این روند ادامه دار خواهد بود یا خیر؟ برای واکاوی این مباحث و تحلیل فروش فیلم‌های ۱۴۰۲ به بررسی موردی فیلم فسیل پرداختیم .
«محمدرضا لطفی» فیلمساز و منتقد سینما «سخنگوی انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی»، در گفت‌وگو با پژوهشگر ایرنا در این زمینه تحلیلی را ارائه کرد که مشروح آن به قرار زیر است:
دلیل پرفروش شدن «فسیل»
تحلیل‌تان از فروش غیر منتظره ۵۰۰ میلیاردی دو فیلم «هتل» و «فسیل»چیست؟
در وهله اول و قبل از هرچیزی،این را باید بگویم که فیلمی که می‌تواند بالای پنج میلیون مخاطب را به سالن سینما بکشاند فارغ از هر موضوعی، اثری محترم است و باید به آن احترام گذاشت. اما این دلیل نمی‌شود که درباره این اثر یا آثار تحلیل صورت نگیرد و فروش بالایش را سپر هر نقد و تحلیلی کنیم.
«فسیل و هتل» و مشخصا فسیل بالای ۹۰ درصد از سهم فروش بالای خود را مدیون دو عنصر هستند...تیزرهای تبلیغاتی جذاب و دوم یک شبکه ماهواره‌ای«فسیل و هتل» و مشخصا فسیل بالای ۹۰ درصد از سهم فروش بالای خود را مدیون دو عنصر هستند...تیزرهای تبلیغاتی جذاب و دوم یک شبکه ماهواره‌ای. تعارف را کنار بگذاریم...فسیل و هتل هیچکدام آثار مبتذلی نیستند اما آثاری هم نیستند که فروش واقعی آنها این اندازه باشند.
این ۲ فیلم در شرایط عادی و بدون این دو عنصری که عرض کردم در نهایت فروشی معادل «دینامیت و انفرادی» را می‌توانستند، کسب کنند.
در مورد ۲ عامل بیشتر توضیح می‌دهید؟
دو نکته بسیار مهم در این میان وجود دارد. اول اینکه تیزرهای تبلیغاتی سایر فیلم‌ها جذابیت تیزرهای این دو فیلم را نداشتند و مورد دوم این نکته مهم است که اقتصاد مردم و جامعه به شکلی نیست که مدام به سالن سینما بروند.ضمن اینکه سینما رفتن در سبد کمتر خانواری تعریف ثابت دارد و بیشتر این مخاطبان مشتری‌های به اصطلاح تک نوبتی بودند و هستند.
آمار هم همین را ثابت می کند؛ فسیل با این شیوه اکران می‌شود و فروش بالایی می‌کند، هتل بعد از فسیل به فروش بالایی دست پیدا می‌کند...اما فسیل را نمی‌گیرد...«شهر هرت» هتل را نمی‌گیرد. «ویلای ساحلی»، «جوجه تیغی»، «ورود و خروج ممنوع» و....به همین ترتیب.
این موضوع یک پیام بسیار مهم دارد و آن این است که این شیوه مخاطب سینمارو تربیت نمی کند. جذابیتی است که یکبار، دو بار یا سه بار تاریخ مصرف دارد.بدین معنا که شما با افزایش مخاطب در این روش طرف نیستید، بلکه با کاهش آن مواجه هستید.
هرچند که باز هم تاکید می‌کنم کیفیت خود فیلم و جنس تیزرهای آن فیلم نقش بسیار مهمی در این بازی ایفا می‌کند.
فسیل در نهایت و در شرایطی بدون تیزرها و تبلیغاتش در ماهواره در نهایت می‌توانست فیلم پرفروش سال شود. در نهایت می‌توانست فیلم پرفروش سال بشود نه اینکه هفت میلیون مخاطب جذب کند«فسیل» جریان سازی نمی‌کند
پس شما معتقدید که فسیل یک اتفاق زودگذر در گیشه سینماها بوده و نمی‌تواند جریان‌ساز باشد؟
صد در صد. نه «فسیل» پتانسیل واقعی چنین مخاطبی را داشته و نه سینمای ما در معدل کلی به چنین رشد و شکوفایی رسیده است. یک بستر پر مخاطب و چند تیزر جذاب و تعدادی ترانه «لس‌آنجلسی» و فقدان محدودیت‌های صدا و سیما باعث یک تب تند شده است.
نه سینمای ما به معنای واقعی دچار یک شکوفایی بنیادین شده است و نه مخاطب سینمارو و جدی در این میان تربیت شده است. اگر همین امروز تبلیغات در شبکه جم ممنوع شود، به جرات شاهد افت گیشه حداقل ۵۰ تا ۶۰ درصدی در سینماها خواهیم بود.
ویژگی‌های برجسته «فسیل» برای پرمخاطب‌شدن
همه کسانی که به دیدن «فسیل» رفتند ماهواره داشتند یا به شبکه ماهواره‌ای دسترسی داشتند؟ با وجود آمدن نسخه قاچاق، فروش آنلاین روز اول هم ۷ میلیاردی شد، فارغ از موارد گفته شده هیچ ویژگی در فیلم را سبب پرفروش شدن آن نمی‌دانید؟
در مورد بخش اول سوالتان باید بگویم اگر بخواهیم تعارف را کنار بگذاریم، پاسخ بلی است. در مورد بخش دوم هم باید بگویم به طور قطع، فیلم پتانسیل‌های فروش بالا را داشته و دارد.. فیلم‌هایی که نوستالژی دهه ۱۳۵۰ و ۱۳۶۰ را به تصویر می‌کشند با اقبال مخاطب مواجه هستند.
اما فسیل در نهایت و در شرایطی بدون تیزرها و تبلیغاتش در ماهواره در نهایت می‌توانست فیلم پرفروش سال شود. در نهایت می‌توانست فیلم پرفروش سال بشود نه اینکه هفت میلیون مخاطب جذب کند.
نظر شما