ایروانی: دولت فراگیر در افغانستان می‌تواند به توقف درگیری‌ها و حمایت از حقوق بشر کمک کند

به گزارش خبرنگار ایرنا از سازمان ملل، امیر سعید ایروانی ، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد روز چهارشنبه به وقت محلی در نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره وضعیت افغانستان گفت: با وجود تلاش های سازمان ملل متحد و تدابیر متخذه توسط مقامات موقت، وضعیت در افغانستان همچنان چالش‌برانگیز است.

ارشدترین دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل تصریح کرد: طبق تخمین گزارش اخیر دبیر کل سازمان ملل متحد (S/۲۰۲۴/۱۹۶)، بیش از نیمی از جمعیت افغانستان، حدود ۲۳.۷ میلیون نفر، در سال ۲۰۲۴ به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت. شکنندگی اقتصادی که بر ۶۵ درصد خانوارها در سال ۲۰۲۳ تأثیر ‌گذاشته همچنان موجب ناامنی غذایی شدید در این کشور شده است.

او گفت: چالش‌هایی مانند تروریسم، قاچاق مواد مخدر، و کاستی‌های موجود در حوزه کنترل مرزی همچنان ادامه دارد و ثبات افغانستان و همسایگان آن را تهدید می‌کند.

سفیر ایران در سازمان ملل گفت: تهدید گروه‌های تروریستی موجب نگرانی همسایگان شده است. متأسفانه، مقامات موقت هنوز تعهدات خود را برای مبارزه با تروریسم اجرا نکرده‌اند.

چالش مهاجرت غیرقانونی باری بر دوش ایران در شرایط تحریم 

ایروانی افزود: جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از همسایه‌های اصلی افغانستان، کماکان با چالش‌هایی در زمینه مهاجرت غیرقانونی مواجه است. مهاجرت میلیون‌ها افغانستانی به ایران باری بر دوش ما در شرایط تحریم اضافه کرده است. متأسفانه جامعه جهانی و تک‌تک کشورها نسبت به این موضوع حساسیت کمی نشان داده‌اند.

سفیر ایران در سازمان ملل گفت: علاوه بر این، جمهوری اسلامی ایران به بهانه تحریم‌ها، حتی از دسترسی به ابتدایی‌ترین تجهیزات نظارتی مرزی محروم شده است. این امر بر اولویت‌ها و نگرانی‌های متفاوت کشورهای همسایه و جامعه جهانی در مورد افغانستان تاکید می‌کند.

او تصریح کرد: «در همین حال، مقامات موقت افغانستان نتوانسته‌اند به‌طور موثر بحث فراگیری قومی و سیاسی را پیش ببرند. در عوض، آن‌ها محدودیت‌های سخت‌تری بر زنان و دختران تحمیل کرده و فرصت‌های تحصیلی آنان را محدود کرده‌اند. علاوه بر این، همانطور که در گزارش سازمان ملل تأیید شده است، حملات بر اقلیت‌ها، مانند شیعیان هزاره کماکان ادامه دارد.»

ایروانی ادامه داد: همانطور که در کنفرانس اخیر فرستادگان ویژه در مورد افغانستان در دوحه (۱۸ تا ۱۹ فوریه ۲۰۲۴) تصریح شد، حفظ تعامل بین‌المللی مستمر با مقامات موقت برای مقابله با چالش‌ها و بهبود شرایط در افغانستان امری ضروری است. در این راستا، ایران از تلاش‌های دبیرکل و ابتکار وی برای تقویت این تعامل با رویکردی منسجم‌تر، هماهنگ‌تر و سازمان‌یافته‌تر قدردانی می‌کند.

سفیر ایران در سازمان ملل گفت: ما بر اهمیت اولویت‌بندی و رسیدگی دقیق به نگرانی‌های مشروع کشورهای همسایه در تمامی ابتکارات معطوف به تعامل با مقامات موقت تاکید می‌کنیم.

نماینده دائم ایران در سازمان ملل توضیح داد: این نگرانی‌ها شامل ایجاد یک دولت فراگیر، حفاظت از حقوق تمامی گروه‌های قومی، مبارزه با گروه‌های تروریستی، جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی، و رسیدگی به تولید و قاچاق مواد مخدر است. این نگرانی‌ها تا حدی در ارزیابی مستقل (S/۲۰۲۳/۸۵۶)، که بر عناصر مثبت تأکید می‌کند و تعامل منسجم با مقامات موقت را توصیه می‌کند، گنجانده شده است.

ضرورت های تشکیل دولت فراگیر در افغانستان 

ایروانی ادامه داد: «وجود یک دولت فراگیر در افغانستان می‌تواند به حل بسیاری از مشکلات، مانند توقف درگیری‌ها و کاهش تعداد پناهجویان افغانستانی که به کشورهای همسایه می‌روند، کمک کند. دولت فراگیر همچنین می‌تواند بنیادی برای ثبات و امنیت در افغانستان ایجاد و به حمایت از حقوق بشر به‌ویژه حقوق زنان کمک کند. جمهوری اسلامی ایران نشان دولت فراگیر را بهبود زندگی مردم افغانستان و بازگرداندن پناهجویان می‌داند، که متأسفانه در دو سال گذشته رو به وخامت نهاده و برای ما چالش‌های معتنابهی ایجاد کرده است.»

نقشه راه جامع و ارائه اقدامات ملموس برای گامهای برداشته شده 

سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل همچنین گفت: «از سوی دیگر، مقامات موقت خواستار تحکیم حاکمیت، لغو تحریم‌ها و به رسمیت شناخته شدن توسط جامعه جهانی هستند. برای دستیابی به این اهداف، بر این باوریم وجود یک نقشه راه جامع برای توضیح گام به گام و ارائه اقدامات ملموس برای گام‌های برداشته‌شده توسط مقامات موقت ضروری است.»

ارشدترین دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل در عین حال تاکید کرد: «با این اوصاف، جمهوری اسلامی ایران بر تعهد خود به همکاری نزدیک با کشورهای همسایه، شرکای مربوطه و سازمان ملل متحد جهت ارتقای صلح، امنیت و ثبات پایدار در افغانستان ثابت قدم است.»

ایروانی افزود: هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) نقشی اساسی در پیگیری صلح و ثبات در این کشور ایفا می‌کند. جمهوری اسلامی ایران مجدداً حمایت کامل خود را از یوناما و نماینده ویژه دبیر کل در انجام مأموریت خود اعلام می‌دارد. با توجه به وضعیت کنونی، یوناما برای کمک به مردم افغانستان و حفظ صلح و امنیت در این کشور نیازمند دستور کار قوی است.

او تصریح کرد: در نهایت، کمک‌های بشردوستانه می‌بایست بی‌طرفانه و بی‌قیدوشرط باقی بماند تا از برخورداری مردم افغانستان از حمایت‌های مورد نیازشان اطمینان حاصل شود. هرگونه نگاه و برخورد سیاست‌زده نسبت به کمک‌های بشردوستانه تنها موجب آسیب به مردم افغانستان می‌شود؛ مردمی که برای بقای خود به چنین کمک‌هایی اتکا کرده‌اند.

سفیر ایران در سازمان ملل گفت: به همان اندازه بسیار مهم است که تحریم‌ها نباید تأثیری بر تلاش‌ها برای احیای اقتصاد افغانستان داشته باشد. دبیر کل سازمان ملل هم بارها خواستار اقداماتی برای دادن فضای تنفس به اقتصاد افغانستان شده است. به این ترتیب، دارایی‌های مسدودشده می‌بایست در غیاب هرگونه اقدام سیاست‌زده یا شرط و شروطی، به طور کامل بازگردانده شوند.