پراکندگی زباله دغدغه همیشگی مازندران در ایام تعطیلات

به گزارش ایرنا، شهرستان‌های غرب مازندران با برخورداری از جاذبه‌های منحصر به فرد طبیعی و تاریخی به گفته کارشناسان گردشگری اطلس تمام نمای گردشگری ایران است که هر مسافر و گردشگری داخلی و خارجی کافی است یکبار از این اقلیم دیدن کند تا مجذوب زیبایی‌های آن شود.

غرب مازندران که سالانه پذیرای میلیون ها گردشگر داخلی و خارجی بوده به اعتقاد کارشناسان مشاهده انبوه زباله در گوشه و کنار سواحل، دامنه ها و راه های ارتباطی در واقع ظلم مضاعف بر محیط و سیمای سواحل زیبای این منطقه است که باید برای برون رفت از مشکل تدابیر ویژه ای از سوی فرمانداران و شهرداران اتخاذ شود.

وجود آبشارها، آب های سرد و گرم معدنی، بوستان های جنگلی، غارها، چشمه‌ها، دریاچه، یادمان های تاریخی، صدها مراکز اقامتی و پذیرایی و تفریحی و به ویژه نزدیکی کوه، دریا و جنگل این منطقه را به عنوان قطب مهم گردشگری در کشور و حتی جهان مطرح کرده است.

افزون بر ‌ ۳۰ درصد جمعیت سه میلیون و ۴۰۰ هزار نفری استان مازندران در شهرستان های نور، نوشهر، چالوس، تنکابن عباس آباد، کلاردشت و رامسر واقع در غرب مازندران سکونت دارند و آب و هوای جلگه‌ای معتدل، مرطوب و کوهستانی سرد و نیمه مرطوب این منطقه برای مسافران و گردشگران جذاب است.

کوه و دریا و جنگل های غرب مازندران در هر موسمی با جلوه‌گری زیبایی های گوناگونش در واقع اطلس تمام نمای نقاشی الهی است و مناظر بی بدیل آن هر بیننده‌ای را به تامل وا می‌دارد که متاسفانه پراکندگی زباله ها سیمای سواحل این منطقه را زشت کرده است.

شماری از کارشناسان حوزه گردشگری پراکندگی زباله ها در سواحل غرب مازندران را ظلم مضاعف بر صنعت گردشگری منطقه می دانند که تاکید دارند که برای رفع این چالش باید فرهنگ سازی و اطلاع رسانی و نهادهای مربوط نیز برنامه ریزی اصولی کرد.

به گفته سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری این استان نخستین استان مسافرپذیر در تعطیلات نوروزی امسال اعلام شده است. این رتبه به معنی این است که باید برای خدمات رسانی به مسافران در همه بخش ها از جمله زباله های آنان نیز باید چاره اصولی اندیشید.

قاسم عزیز زاده گرجی یادآور شد از ۴۵ روز قبل ستاد اجرایی خدمات سفر استان متشکل از ۱۵ کمیته تخصصی در استانداری تشکیل و همچنین ۲۲ ستاد شهرستانی با مسئولیت فرمانداران برای خدمات دهی مناسب به مسافران شکل گرفت. ‌

بنا بر این آمار مازندران اولین استانی است که تعداد مسافران از نظر اقامت را داراست که بیش از ۱۰ میلیون نفر شب اقامت در هفت روز اول فروردین وارد این استان شدند که بیشتر این مسافران به غرب این استان سفر کرده اند.

حال که غرب مازندران در همه فصول بوی عطر عاشقی می دهد، پاییزش بوی رنگ و رخ الهی شناور است و بهارش که طراوتش دوچندان بوده و از این نمونه های متعالی جذاب گردشگران در این منطقه کم نیست اما باید قدر این میراث طبیعی به ویژه سواحل زیبای آن را دانست و با نریختن زباله علاوه بر حفاظت تام و تمام آن از تنوع ویژگی های آن بهره کافی برد.

شماری از اهالی این پرسش را مطرح می کنند که چرا غرب مازندران باید از زخم پراکندگی زباله های مسافران در رنج باشد؟ چرا گردشگر این دیار باید زباله اش را بعد از استفاده از این مواهب طبیعی بریزد؟ آیا رها سازی زباله در هر منطقه از دریا، کوه و جنگل رواست؟ آیا امکانات جمع آوری زباله نظیر سطل آشغال در همه نقاط سواحل فراهم است؟ چرا مسوولان امر در ایام تعطیلات نظیر نوروزی امکانات و نیروهای انسانی مربوط و متناسب با حجم میلیونی مسافران در نظر نمی گیرند؟ چرا تابلوها و بنرهای اطلاع رسانی حفظ محیط زیست در این مناطق دیده نمی شود؟ در علم جدید گردشگری دنیا امروز هم باید از حضور مسافران بهره برد و هم از زباله های آنان، چرا برای زباله های مسافران از جمع آوری آنها گرفته تا بهره برداری دیگر کم توجهی می شود.

در زمان حاضر در برخی از نقاط ساحلی غرب مازندران مشاهده انواع پلاستیک، قوطی های پلاستکی نوشابه و کنسرو و انباشت زباله ها علاوه بر آلودگی آب، چهره زشتی به دریا بخشیده است.

افزایش سه برابری تولید زباله در تعطیلات نوروزی

بر اساس آمار موجود روزانه به طور متوسط در شرایط عادی افزون بر چهار هزار تن زباله در مازندران تولید می شود که در فصول ورود مسافران و گردشگران، این میزان تولید به ۲ تا سه برابر افزایش می یابد.

در زمان حاضر به خاطر نبود کارخانه های مدرن زباله سوز و زیرساخت های نوین مربوط، زباله های تولیدی مناطق روستایی و شهری بدون تفکیک و جداسازی در محیط زیست مازندران به‌ویژه در مناطق جنگلی و حوضه های آبریز استان دفع می شود.
به گفته کارشناسان از این زباله ها گازهای مختلف تخریب کننده محیط زیست متصاعد و شیرابه سمی تولید می شود که این مساله از عوامل خسارت باری است که می تواند شمال کشور را از جنگل تهی کند.

نکته مهم دیگر این که در مازندران به دلیل حاصلخیزی زمین برای کشاورزی و نیز بالابودن سطح آب زیر زمینی وجود دارد، زمین کافی برای دفن زباله موجود نیست که با این توصیف نیز مراکز دفن زباله های شهری استان در مناطق جنگلی، زراعی و حاشیه رودخانه ها قرار داشته که ظرفیت آن ها برای دفن زباله اشباع شده است.

استان مازندران ۳۴۸ کیلومتر ساحل در ۱۵ شهرستان از گلوگاه تا رامسر در غرب مازندران و استان گیلان دارای ۲۸۰ کیلومتر نوار ساحلی در ۹ شهرستان از چابکسر در شرق استان گرفته تا آستارا در غرب و استان گلستان افزون بر یکصد کیلومتر ساحل دارد که در شهرستان های بندرگز، بندرترکمن و گمیشان واقع شده است.

دریای خزر با وسعت ۶۰۰ هزار و ۳۸۴ کیلومتر مربع بزرگترین دریاچه یا کوچکترین دریای جهان محصور در خشکی؛ ثروتی بزرگ در شمال ایران است که بهره مندی از سواحل و مواهبش در زمینه های مختلف نیازمند برنامه ریزی علمی و نقشه راه اصولی است.

در همین ارتباط کارشناس بهداشت محیط در غرب مازندران گفت: در ایام تعطیلات نوروزی هر سال موضوع زباله بیشتر از سایر مباحث در این منطقه گفته و مشاهده می شود که باید برای این مشکل نیز تدابیر ویژه ای اندیشید چراکه زباله به محیطی زیست مربوط بوده و این بخش نیز دارای حساسیت زیادی است که توجه همگان را به خود جلب می کند.

محسن ستایش در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : مشکل زباله در ایام گردشگری که دوچندان می شود با برنامه ریزی اصولی از سوی نهادهای مربوط و اطلاع رسانی و فرهنگی سازی قابل حل بوده این که چرا این موضوع هر سال تکرار می شود جای تامل است.

وی خاطرنشان کرد : صاحبنظران امر معتقدند استفاده از کیسه های نایلونی و ظروف یک بار مصرف پلاستیکی و رها سازی آن ها در سواحل به مرور منابع آبی و خاکی را تهدید می‌کند که این معضل در شهرهای غرب مازندران و حتی عرصه های طبیعی بیشتر مشاهده می شود.

ستایش تصریح کرد : باید با افزایش آگاهی هایی عمومی مصرف ظروف یکبار مصرف در جامعه کاهش و فرهنگ استفاده از پاکت های پارچه ای نیز نهادینه شود و این مشکل یادشده نیز به تحقق این مهم نیز بتدریج برطرف خواهد شد.

این کارشناس بهداشت محیط تصریح کرد : مدیریت شهرهای ساحلی نیز باید در بخش سواحل که پذیرای میلیون ها مسافر داخلی و خارجی است باید تدابیر ویژه ای اتخاذ کند و با در نظر گرفتن سطل های جمع آوری زباله در هر منطقه ای از سواحل نسبت به حل این معضل تلاش مضاعف داشته باشند.

نکته دیگر این که مسوولان امر در شهرستان های غرب مازندران باید آمار مربوط و متمرکز از مقدار انباشت زباله در سواحل و دامنه های جنگلی و راه های منطقه ارایه کنند تا هم اهالی و هم مسافران بدان واقف باشند و با این نوع اطلاع رسانی از پیامدهای ریختن زباله در محیط زیست حساسیت ایجاد کنند.

به اعتقاد کارشناسان حوزه بهداشتی ورود میکرو پلاستیک های ناشی از تجزیه ناقص زباله ها در زنجیره غذایی جانوران دریایی سالانه هزاران گونه از جانوران آبزی از قبیل فُک، لاک پشت و پرندگان دریایی را از بین می برد و برای کاهش خطر باید از پلاستیک های مناسبی که قابلیت جذب در طبیعت دارد؛ استفاده شود.

علاوه بر این، پراکندگی زباله در سواحل، عرصه های جنگلی غرب مازندران و طول راه های ارتباطی منطقه به طور قطع بتدریج بر صنعت گردشگری منطقه تاثیر نامطلوب خواهد گذاشت که به تاکید صاحبنظران امر باید برای رفع این مشکل فراگیر در منطقه چاره اندیشی کرد.

یک نمونه از پراکندگی زباله در سواحل عباس آباد غرب مازندران می توان اشاره کرد که این مشکل به حدی بود که شبکه های اجتماعی کلیپی در این همین ارتباط انتشار دادند که خوشایند صنعت گردشگری غرب مازندران نیست.

نمونه دیگر از انباشت زباله را می تواند در بخشی از سواحل شهر تنکابن و محمود آباد اشاره کرد که شماری از اهالی و مسافران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا نسبت به این معضل فراگیر و تاثیر آن بر محیط زیست ابراز گلایه کردند.

نمونه های متعدد دیگر پراکندگی زباله را می تواند به سواحل شهرستان نور، نوشهر، چالوس، رامسر اشاره کرد که ظلم مضاعف بر این مواهب طبیعی و الهی است که هر بیننده ای را نگران و ناراحت می کند که چرا در عرصه آگاهی بشر باید زباله را در محیط های نظیر سواحل و جنگل و دریای ریخت و بی تفاوت بود.

همگان بی تفاوت نباشیم

این بی تفاوتی نسبت به ریختن زباله در هر مکانی در شهرستان های گردشگر پذیر مازندران ظلم مضاعف و نابخشودنی بر محیط زیست بوده که کارشناسان معتقدند برای برون رفت این منطقه از زباله نیازمند فرهنگ سازی و اطلاع رسانی و برنامه ریزی نهادهای ذیربط است.

البته برخی از شهرداری های منطقه ساحلی غرب مازندران نسبت به پاکسازی سواحل از زباله برنامه ریزی موقت دارند که این راهبرد نیز باید در طول سال به ویژه در ایام گردشگری مستمر تکرار بشود تا دغدغه ای در این ارتباط وجود نداشته باشند.

برخی از کارشناسان می گویند نهادهای این شهرستان های ساحلی غرب مازندران باید طرح جمع آوری زباله با مشارکت مسافران و گردشگران و اهالی را هر ماه اجرایی کند تا بتدریج فرهنگ سازی بشود.

حتی پیشنهاد می شود که همایش مربوط به زباله را در شهرستان های ساحلی خزر برگزار کنند تا نسبت به نریختن زباله و ظرف یکبار مصرف در طبیعت و سواحل نیز فرهنگ سازی بشود و یا در چنین ایامی کارگاه جهادی جمع آوری زباله ها در غرب مازندران تشکیل بشود تا در همگان اعم از بومیان تا مسافران حساسیت ایجاد کند.

زخم زباله بر سیمای زیبای غرب مازندران

در همین پیوند، روابط عمومی های شهرداری شهرستان های غرب مازندران از اجرای طرح پاکسازی از سواحل منطقه از قبل از آغاز طرح نوروزی خبر دادند که همچنان این طرح ادامه دارد.

بنا به گزارش ارسالی روابط عمومی شهرداری نوشهر و رامسر و تنکابن سواحل زیبای این شهرها روزانه و طبق برنامه‌ریزی با استفاده از ساحل روب پاکسازی می شود.

به گفته مسوولان و اهالی غرب مازندران ف گردشگران نوروزی پس از تفرج در سواحل و استفاده از دیگر مواهبش، خراش زباله را بر چهره ساحل به یادگار می گذارند و این زشت ترین تصویری است که در کرانه خزر، نظرها را به سمت خود جلب می کند.

فعالان حوزه گردشگری در مازندران معتقدند استراحت در سایه سار درختان با هوایی پاک، زمین سرسبز و زیبا حق همه مردم است و ریختن زباله پس از بهره مندی از مواهب الهی بی احترامی به حقوق دیگران است.

جمع آوری زباله‌ها و قرار دادن در محل‌های تعیین شده کار ساده ای است که می تواند کمک بزرگی به پاکی محیط زیست دریا و جنگل باشد، ضمن اینکه خطرات رهاسازی زباله ها در طبیعت و ساحل با نفوذ به خاک و آب و آلوده کردن آنها به سلامت انسان بر می گردد.

پاکسازی سواحل و راه های ارتباطی در اجرای طرح مازندران پاک از سوی نهادهای مربوط در دستور کار قرار گرفته بود و با مشارکت و همکاری دستگاه های مختلف شهرستانی از جمله فرمانداری ها، بخشداری ها، شهرداری ها و دهیاری ها قبل از آغاز سال جدید اجرایی شد.

معاون استاندار مازندران با اعلام اینکه مازندران به نوعی متعلق به همه کشور است و این استان از ۲ موهبت الهی اعم از دریا و جنگل برخوردار است، گفت : نظافت و نگهداری ۲ نعمت بزرگ متعلق به همه مردم کشورمان است، زمانی که مردم کشورمان از ساحل و طبیعت زیبای استان مازندران استفاده می‌کنند باید نسبت به نظافت آن هم کوشا باشند.

حسن خیربانپور از دریا و جنگل به عنوان مهم ترین جاذبه گردشگری استان یاد و اضافه کرد : گردشگری مهم ترین ظرفیت اقتصادی استان است و توجه به آن و استفاده از ظرفیت های این بخش هم برنامه مهم مسوولان استان محسوب می شود.

جمعی از کارشناسان معتقدند که در شهرستان های گردشگری همچون غرب مازندران باید نقش مشارکت اجتماعی و مسوولیت اجتماعی گردشگران را در برطرف کردن حل مشکلات این منطقه از جمله زباله بکار گرفت به طوری که در طرح پاک سازی جمع آوری زباله همیشه در همه ایام از گردشگران بهره گرفته شود.

همچنین معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار مازندران معتقد از اگر قرار است استان مازندران توسعه یابد باید گردشگران نقش مشارکت اجتماعی شان را به خوبی ایفا کنند.

احمد توکلی افزود: شهرستان مازندران جایگاه بین المللی دارد لذا باید از مزیت های آن نهایت استفاده را برد.

چون نقشه گردشگری نداریم زباله می شود مشکل

امیرحسین اصلانی مقدم شهروند چالوسی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ریختن زباله از سوی مسافران را شایسته فرهنگ ایرانی ندانست و گفت : ما ایرانیان باید در همه امور همچون تاریخ پرشکوه خود سرآمد و الگو باشیم و در بحث نربختن زباله متاسفانه در جامعه فرهنگ سازی نشده است و این موضوع باید در نظام پایه آموزشی آن را جدی گرفت.

این دانشجوی رشته گردشگری یادآور شد: برنامه ریزان امر باید مباحث زیست محیطی را که زباله از جمله آنهاست در اولویت کاری شان قرار دهند و برای برون رفت این چالش تکراری هر ساله در این مناطق گردشگری راه حل اصولی اتخاذ کنند.

وی تصریح کرد : هنگامی که نهادهای مربوط برای جمع آوری زباله راهبرد اختصاصی در منطقه داشته باشند به طبع آن مسافر و گردشگر نیز خودش را ملزم به رعایت آن دستور العمل شهرستانی می کند و همین امر بتدریج به فرهنگ سازی و نهادینه سازی می شود که متاسفانه شهرستا نهای غرب مازندران چنین راهبردی در صنعت گردشگری ندارند.

اصلانی مقدم نداشتن نقشه راه گردشگری در مازندران را در بروز چنین مشکلاتی تاثیرگذار دانست و گفت : با داشتن نقشه راه گردشگری به طور قطع به همه امور مسافران و گردشگران از جمله زباله آنان توجه خواهد شد.

به اعتقاد زباله مسافران را نباید مشکل دانست بلکه این موضوع در همه جای کشورهای مهم گردشگری دنیا مساله حل شده است باید از آنها الگو گرفت تا بر دغدغه های موجود کاست.

نکته آخر این که متاسفانه از ادوار گذشته تا کنون در غرب مازندران هدفگیری برنامه ریزی ها اشتباه بوده و هدف درست انتخاب نشد چرا که تصور این بود که گردشگر یعنی باید بیاید از این مواهب طبیعی استفاده کند و یا در شهرستان های این منطقه بیاید ویلا بسازد و تمام این در حالی که این تصور غلط بوده و نیاز به بازنگری دارد.

غرب مازندران با امکانات محلی خدمات ملی می دهد

شهرستان های غرب مازندران در زمان حاضر با امکانات محلی خدمات ملی و بین المللی می دهد که ضروری است مسوولان امر علاوه بر داشته برنامه های علمی خدمات رسانی در همه حوزه ها به گردشگران داخلی و خارجی باید از مسوولیت اجتماعی و ظرفیت های دیگر گردشگران برای حل چالش های فرارو از جمله زباله در سواحل و توسعه منطقه استفاده شود.

در کنار داشتن برنامه ریزی برای برون رفت شهرستان های غرب مازندران از مشکلات فرارو از جمله زباله، ترافیک، تخریب محیط زیست و عرصه های طبیعی باید تدابیری اتخاذ شود تا بکارگیری نقش مشارکت اجتماعی گردشگران و مسافران به یک گفتمان تبدیل شود که برای تحقق این مهم باید کارهای جهادی انجام بشود تا شرایط موجود را برای دستیابی به توسعه همه جانبه تغییر داد.

باید تصمیم بزرگتری برای مازندران گرفت

وزیر راه و شهرسازی به تازگی در بازدید از محور کندوان با اشاره به این که مازندران یکی از استان های مهم مقاصد سفر مسافران است، گفت : با هدف خدمات رسانی به گردشگران باید تصمیمات بزرگتری برای این استان گرفته شود تا گره های ترافیکی کمتری را در آن شاهد باشیم.

مهرداد بذرپاش افزود: در تعطیلات نوروزی امسال مازندران پذیرای تعداد زیادی از مسافران و گردشگران بوده بنابراین به منظور خدمات رسانی به این مسافران باید تدارک ویژه ای برای این استان دیده شود.

با این وجود، مشکل زباله در غرب مازندران به دلیل شکنندگی و حساسیت های محیط زیستی و همچنین گردشگر پذیربودن همواره یکی از مهم ترین دغدغه اهالی و دوستداران محیط زیست بوده است که نه تنها چهره زیبای سواحل و طبیعت بکر منطقه را زشت کرده بلکه پیامدهای زیست محیطی را به یادگار می گذارد.

طبق گزارش های رسمی به طور میانگین روزانه سه هزار تن زباله در استان مازندران تولید می شود که در برخی از ایام سال به ویژه ایام گردشگری این رقم به ۲ برابر افزایش می یابد، پراکندگی زباله در حاشیه و حریم راه ها، رودخانه ها، سواحل و عرصه های مرتعی و جنگلی نه تنها خسارت زیست محیطی به منابع می زنند بلکه چهره غرب مازندران را به عنوان سرسبزترین خطه کشور با زشتی ناراحت کننده ای مواجه کرده است.

شهرستان های نور، نوشهر - چالوس، کلاردشت، عباس آباد، تنکابن و رامسر در غرب مازندران واقع شده است.