طیف اوتیسم یا « در خودماندگی» بایدها و نبایدها

به گزارش خبرنگار ایرنا، ۲ آوریل مصادف با ۱۳ فروردین روز جهانی آگاهی از طیف اوتیسم به عنوان یک اختلال عصبی_رشدی است که مهم ترین مشخصه آن نقص در ارتباط، زبان، تعامل اجتماعی است و مبتلایان به اوتیسم به طور معمول رفتار و حرکات کلیشه‌ای دارند.

اوتیسم، طیفی عصبی-رشدی و به طور شدید متغیر در هر فرد و ناشی از اختلال در رشد مغز است، که در دوران نوزادی بروز می‌کند، سپس یک دوره ثابت را بدون بهبودی طی می‌کند.علایم آن تا دوره بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند یا در بعضی بهبود و از بین می‌رود و این اختلال به طور غالب به شکل مسکوت بروز می‌کند.

به طور میانگین از هر ۳۶ کودک یک کودک در جهان با اختلال اوتیسم متولد می شود که این میزان شیوع اهمیت توجه و آگاهی جامعه به این اختلال را دو چندان کرده است.

براساس آمار اختلال اوتیسم در کشور شیوع بسیار بالایی دارد و با این حال تاکنون هیچ علت قطعی برای این اختلال مورد شناسایی قرار نگرفته است.

دبیر انجمن علمی گفتار درمانی استان بوشهر در گفت‌وگو با ایرنا گفت: در ارتباط با اختلال اوتیسم کودکان باید از نوزادی تا سه سالگی مورد توجه قرار گیرند چراکه تشخیص و درمان به موقع اوتیسم برای درمانگران بسیار حائز اهمیت بوده و هرچه روند درمان سریع تر پیش آگهی و و نتیجه بهتری حاصل می شود.

لیدا حسن زاده اضافه کرد: در کودکان مبتلا به اوتیسم یک سری علائم وجود دارند که افراد مبتلا به این اختلال شاید تمام علام آن را نداشته باشند.

وی افزود: در کودکان اوتیسمی توجه اشتراکی پایین و اشاره کردن آنان ضعیف است به نحوی که برای خواسته های خود اشاره در آن دیده نشده و حین صدا زدن نام شان توجه و بازخورد مناسبی از خود ندارد.

حسن زاده ادامه داد: در این کودکان همچنین تماس چشمی، تعامل، برقراری ارتباط و دستور پذیری شان ضعیف است.

دبیر انجمن علمی گفتار درمانی استان بوشهر بیان کرد: ضعف در توجه به محیط پیرامون، پایین بودن مهارت بازی کردن و اشتیاق به تنهایی انجام دادن کار از دیگر ویژگی‌های بازر در کودکان مبتلا به طیف اوتیسم است.

متخصص گفتار درمانگر تصریح کرد: بال بال زدن، روی پنجه پا راه رفتن و حرکات تکراری مانند تکان دادن سر و حرکت مستمر برای جلو و عقب رفتن، گریه یا خنده کاذب از دیگر علائمی است که در کودکان اوتیسم مشاهده می شود.

وی افزود: گاز گرفتن، پرخاشگری، داشتن رژیم غذایی خاص (به نحوی که که میوه یا شاید هر نوع غذایی را نخورند)، ضعف در برقراری ارتباط زبانی نیز از ویژگی های مشهود در کودکان اوتیسمی است.

دبیر انجمن علمی گفتار درمانی استان بوشهر یادآور شد: براساس طبقه بندی DSM۵ اختلال طیف اوتیسم به ۳ دسته تقسیم بندی شده و به طور معمول بعد از سن ۳ سالگی شدت اختلال اوتیسم تعیین می شود که با توجه به علائم موجود در آنان، آموزش‌هایی به این کودکان داده می شود.

حسن زاده اظهار کرد: افراد مبتلا به اوتیسم سطح یک حرف زدن خوبی دارند و درک سطوح بالای زبان آنان دشوار است به طوری که به سختی متوجه شوخی، کنایه و استعاره ها می‌شوند.

وی ادامه داد: در سطح یک همچنین تعامل اجتماعی اندکی ضعیف است و افراد مبتلا به این سطح در حفظ دوستی مشکل داشته و ممکن است در آنان مقداری تماس چشمی ضعیف و همچنین و خوب به چشمان طرف مخاطب خود نگاه نکنند.

دبیر انجمن علمی گفتار درمانی استان بوشهر افزود: در این سطح کودکان خیلی کلیشه ندارند ولی ممکن است یک سری رفتار خاص مانند علاقه بیش از حد به اعداد، شماره پلاک ماشین ها و پرچم کشور ها داشته باشند.

متخصص گفتار درمانگر یادآور شد: در سطح یک کودکانی با استعداد بالا نیز وجود داشته که شاید توانایی خاصی نسبت به سایرین داشته باشند.

وی اظهار کرد: کودکان ابتلا به اوتیسم سطح یک سازگاری کمی با محیط های شلوغ داشته ولی با این حال در صورت درمان مناسبت قادر به تحصیل در مدرسه عادی و با عملکرد مناسب شده و در ادامه پا به عرصه‌های مهمی چون دانشگاه، اشتغال و ازدواج بگذارند.

حسن زاده تصریح کرد: در سطح ۲ یا متوسط کودکان در ارتباط و زبان بیشتر مشکل دارند و جملات را تکرار و اکو می کنند.

وی افزود: در این سطح از اوتیسم کودکان در جمله بندی، ضمایر و دستور زبان فارسی مشکل داشته و مشکلات حسی در آنان بیشتر است که در این افراد مهم ترین درمان، گفتار درمانی هست.

مختصص گفتار درمانگر افزود: در اوتیسم سطح ۳ یا شدید کودکان کلام معمولا ندارند یا در حد تک کلمه و محدود است و به طور غالب با مشکلات حسی، کلیشه ها و رفتارهای تکراری همراه هستند.

وی عنوان کرد: در اختلال سطح ۳ آغازگر ارتباط نداشته و مشکلات رفتاری آنان خیلی شایع است.

حسن زاده افزود: اختلال اوتیسم درمان قطعی ندارد و گفتار درمانگران تنها به بهبود و بهتر شدن این کودکان با آموزش و توانبخشی کمک می کنند تا در جامعه از استقلال بیشتری برخودار باشند.

وی یادآور شد: در روز جهانی اوتیسم در خیلی از شهرهای شاخص دنیا با رنگ آبی به عنوان نماد اوتیسم نسبت به آگاه‌سازی جامعه از اختلال اوتیسم اقدام می‌شود که انتظار می‌رود این مهم در شهرهای کشور مورد توجه جدی قرار گیرد.