اگر تنها قدری اهل گردش و گشت و گذار و یا حتی علاقهمند به جاذبههای طبیعی باشید، بدون شک نباید منطقهای مانند «کرمان» را از دست بدهید. اگر بگوییم این خطه پهناور کشور که همواره با نام بیابان و کویر و محصولات گرمسیری مانند پسته و خرما، شناخته میشود، با وجود خشکسالی چند ساله اخیر همچنان دارای رودخانههای خروشان و طبیعتی ۴ فصل در یک روز است، سخنی به گزاف رانده نشده است. کرمان به درستی سرزمینی شگفتیهای پنهان است و همانگونه که در گزارشهای قبلی نیز بدان اشاره شد، برای هر بخش این استان میتوان یک گزارش ویژه داشت.
به عنوان مثال جنوب استان کرمان (مانند بردسیر، رابر، بافت لالهزار، جیرفت و کهنوج) و جنوب شرق آن مانند شهر تاریخی و زیبای «بم» همان جاذبه -و یا بیشتر- استانهای شمالی دارد. پس اگر با خواندن این مقدمه کوتاه برای سفر به این استان علاقهتان تحریک شد، فرصت تعطیلات آخر هفته و عید فطر را از دست ندهید. چرا که با بارشهای بهاره امسال در استان کرمان، طبیعت و آسمان چنان دست یاری برای به جلوه کشیدن زیباییهای خلقت را به هم دادهاند که شاید کمتر زمانی بتوان این زیباییها را یکجا دید. اینجا جنوبشرق استان کرمان و شهر تاریخی و زیبای «بم» با ییلاقات باورنکردنی است.
نخلستانهای زیبایی که این شهر جنوب شرقی را پوشانده به تنهایی یک جاذبه گردشگری است، خاصه آنکه بخواهید آن را از فراز ارگ تاریخی این شهر تماشا کنیدبم شهر کویری است، پس چرا ویژگیهای مناطق مرطوب و سرسبز را دارد؟
بم در خاطرات ایرانیها بیشتر با زلزله مهیب سال ۱۳۸۲ همراه است. هرچند این خاطره تلخ برای ما از بین نمیرود اما باید در نظر داشت این تصورات ناگوار تنها یک روی سکه است. روی دیگر آن اما نخلستانهای زیبای خرماست که سراسر این شهر را پوشانده و با قناتهای پرآب مشروب میشوند. نخلستانهای زیبایی که این شهر جنوب شرقی را پوشانده به تنهایی یک جاذبه گردشگری است، خاصه آنکه بخواهید آن را از فراز ارگ تاریخی این شهر تماشا کنید و یا ترجیح بدهید که با پای پیاده در کوچههای شهر قدم بزنید.
بم به درستی در کویر لوت قرار گرفته، اما موقعیت استراتژیک آن که در حاشیه کوههای کرمان و ارتفاعات جنوبشرق قرار گرفته، موجب شده تا هم منابع آبی مناسبی برای این دشت کویری ایجاد شود و هم آب و هوای آن به میزان زیادی تعدیل شود و در ایجاد اقلیمی منحصر به فرد برای کشت خرما و مرکبات موثر باشد. «رطب مضافتی بم» در کنار «پرتقال» دو محصول ارزشمندی هستند که از قدیم، هم در ایران و هم در جهان شهرت خاصی داشته و دارد.
در کنار این دو محصول کشاورزی اگر رفتار مهربانانه و خونگرم مردم بم به همراه صنایع دستی حصیری را هم در نظر بگیرید و قدری هم بخت با شما یار بوده و بوی باران بهاری که خاک تفتیده کویر را با بوی خوش آب و خاک، عطرآگین میکند، همراهتان باشد، شاید صحنههایی در این شهر زیبا برایتان رقم بخورد که لذت تجربه دوباره آن باز هم شما را به این دیار بکشاند. بیتردید لذت قدم زدن زیر ترنم باران بهاری در سایهسار نخلهایی که نشانه زندگی و استقامت هستند چیزی نیست که بتوان با قلم و بر روی کاغذ آن را وصف کرد.
ارگ بم، یادگاری از دوران باستان و زلزله
تصاویری که همواره از شهر بم وجود دارد شهری را نشان میدهد که پوشیده از نخلستانهای سرسبز است که در میان این سرسبزی، سازهای به رنگ خاک و گل قد برافراشته و نمای قلعهمانندش مانند نگینی بر انگشتری، خودنمایی میکند. این سازه همان قلعه یا ارگ مشهور بم است که به عنوان بزرگترین و قدیمیترین بنای خشت و گلی جهان هم شناخته میشود.
این بنا یکی از آثار ثبت شده از ایران در فهرست میراث معنوی جهان، «یونسکو» بوده و یک پایگاه مهم در کنار جاده ابریشم به شمار میرود. ارگ بم در دوره ساسانیان تاسیس شده و در بالای تپهای مصنوعی در ربع شمال غربی شهر قدیمی بم واقع شده است.
این منطقه در چهارراه جاده ابریشم و جادههای منتهی به آسیای میانه، خلیج فارس و مصر بوده و قرن هفتم تا یازدهم اوج شکوفایی آن؛ زیرا این مرکز به یک مرکز تجاری پر رونق تبدیل شده و به داد و ستد و تجارت پارچههای ابریشم و پنبه کمک زیادی کرد. متاسفانه، چیزی در حدود ۸۰ درصد از ارگ بم در اثر زلزلهای که در سال ۱۳۸۲ این شهر را لرزاند تخریب شد. اما خبر خوب این است که بیش از نیمی از این ارگ بازسازی شده و برای بازدید عموم آماده است.
در فاصله 55 کیلومتری جنوب غربی بم منطقهای به نام «دهبکری» وجود دارد که در عمل به جز مردمی که تقریبا با یک لهجه نسبت به بمیها صحبت میکنند، شباهت دیگری با خود بم وجود ندارد
اگر به بم آمدید، ییلاقات مصفای آن را فراموش نکنید
شاید با شنیدن نام بم همچنان که بدان اشاره شد، تصوری از گرما، کویر، نخلستان و همه چیزهایی که با گرما در ارتباط هستند به ذهنتان متصور شود، اما باید گفت اینها تنها بخشی از واقعیات این شهر کویری است. کافیست تا چیزی در حدود ۳۰ دقیقه زمان بگذارید تا بتوانید هرآنچه از تضاد طبیعت است، در این خطه کوچک ببینید.
در فاصله ۵۵ کیلومتری جنوب غربی بم منطقهای به نام «دهبکری» وجود دارد که در عمل به جز مردمی که تقریبا با یک لهجه نسبت به بمیها صحبت میکنند، شباهت دیگری با خود بم وجود ندارد.
اینجا درست جایی است که کوهستان جبالبارز بعد از دو راهی «دارزین» به سمت جنوب است که هرچه به سمت جنوب پیشبروید، هم زمین و هم آسمان رنگ دیگری به خود میگیرند؛ بهگونهای که از کویر گرمی که نمیتوانید به سبب گرمایش دستی را از پنجره خودرو به بیرون ببرید، در این منطقه ناچارید تا از سرما شیشه خودرو را بالابرده و حتی اگر در فروردین و اردیبهشت ماه قدری بیشتر به سمت جنوب و جیرفت به پیش بروید، شاید مجبور به استفاده از سیستم بخاری خودرو باشید..
به راستی ییلاقات مصفای دهبکری جلوهای از بهشت زیبای جنوب شرق کرمان و ایران است و شاید کمتر نقطهای در جهان وجود داشته باشد که بتوان در فاصلهای کمتر از ۳۰ دقیقه از کویر به کوهستان، جنگل و رودخانه رسید. بنابراین اینکه گفته میشود کرمان سرزمین شگفتیهای پنهان است، موضوعی دور از حقیقت نیست.
در فاصله دهبکری به جیرفت که قطب اصلی کشاورزی استان کرمان و حتی ایران است، علاوه بر کوههای سر به فلک کشیده جبالبارز میتوان رودخانههایی به زلالی اشک چشم دید و اگرچه در سالهای اخیر به دلیل بارش کم و خشکسالی و احداث سدهای بیرویه، از حجم این آبهای روان که از سرشاخههای «هلیلرود» و تشکیل دهنده «تالاب جازموریان» است، کاسته شده و به همین دلیل تراکم جنگلهای ارس نیز کاهش یافته، اما هنوز هم این منطقه میتواند برای کسانیکه اهل سفر بوده و قدری با جغرافیایی ایران آشنایی دارند، شگفتیساز باشد.
این جاده مسیر اصلی ارتباطی بین زاهدان و بیرجند با جیرفت، کهنوج و سپس بندرعباس است و به همین واسطه و موقعیت کشور افغانستان که کاملا در خشکی محصور بوده و به دریای آزاد راه ندارد، جاده ترانزیت بینالمللی به آسیای میانه نیز هست.
هرچند در سالهای اخیر به دلیل تحولات سیاسی در این کشور همسایه از حجم رفت و آمدها کاسته شده، اما نباید فراموش کرد که جادهای مانند جاده دهبکری به جیرفت هم به لحاظ موقعیت تجاری و هم گردشگری، از موقعیت ممتازی برخوردار است که میتواند پاسخگوی بخش زیادی از نیازهای مردم جنوب و جنوبشرق کشور باشد که در فصل گرما بخواهند دمی را در این فضاهای دلنشین به سر کنند.
رفتن به همه مناطق دیدنی کرمان بدون شک در یک بار سفر امکانپذیر نیست و باید طوری برنامهریزی کنید که بتوانید بیشترین استفاده را از زمانتان ببرید
در مسیر کرمان به بم، دهبکری وبازگشت به کرمان هم شگفتی زیاد است
اگر قصد سفر به این خطه را دارید و از شهر کرمان سفر خود را آغاز کردید و بنا دارید تا بعد از بازدید از این مناطق به همین شهر بازگردید، پس سفرتان را طوری برنامهریزی کنید که بتوانید با خیالی آسوده از مناطق کوچک مسیر مانند «سیرچ»(زادگاه هوشنگ مرادی کرمانی)، «گلباف»، «اندوهجرد» و «شهداد» هم بهره ببرید.
البته این در صورتی است که فرصت کافی برای سفر شما وجود داشته باشد؛ چرا که رفتن به همه مناطق دیدنی کرمان بدون شک در یک بار سفر امکانپذیر نیست و باید طوری برنامهریزی کنید که بتوانید بیشترین استفاده را از زمانتان ببرید.
به غیر از شهر بم، آبشار زیبای دهبکری و روستاهای اطراف، جاده جیرفت به رابر و سیرجان که آنجا هم جاذبه وصفناپذیری دارد تا شهر زیبا و کوهستانی بافت و منطقه لالهزار که مرکز پرورش گل محمدی و گلابگیری بزرگ زوج کارآفرین و مشهور (همایون و شهین)«صنعتی» در پای قله مرتفع لالهزار و شهر «نگار» است، همه جای توقف و لذت بردن از طبیعت زیباست که با وجود هجوم همه جانبه تکنولوژی و صنعت، هنوز هم میتوان جلوههایی از طبیعت بکر و دستنخورده با محصولات تولید عشایر آن بهرهمند شد.
ایران فقط شمال نیست و سراسر این عرصه پهناور مکانهایی دارد که به درستی میتواند به شگفتیهای شمال کشور پهلو بزند.
نظر شما