چرا سازمان جهانی بهداشت سلامتی را جزو حقوق انسانی انتخاب کرد؟

گروه جامعه ایرنا - روز جهانی بهداشت هر ساله در روز ۷ آوریل (۱۹ فروردین ۱۴۰۳) همزمان با روز تأسیس سازمان جهانی بهداشت (WHO) گرامی داشته می‌شود و شعار روز جهانی بهداشت ۲۰۲۴ «سلامت من، حق من» انتخاب شده است زیرا در سراسر جهان، حق سلامت میلیون ها نفر به طور فزاینده‌ای در معرض تهدید قرار می‌گیرد و بیماری ها و بلایا به عنوان عوامل مرگ و میر و ناتوانی ظاهر می‌شوند.

اگرچه حداقل ۱۴۰ کشور سلامت را به عنوان یک حقوق بشر در قانون اساسی خود به رسمیت می‌شناسند اما تنها ۴ کشور به نحوه تامین مالی آن اشاره کرده‌اند به همین سبب موضوع امسال برای حمایت از حق همه افراد در همه جا برای دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزش و اطلاعات و همچنین آب آشامیدنی سالم، هوای پاک، تغذیه خوب، مسکن با کیفیت، شرایط کار و محیطی مناسب و آزادی از تبعیض انتخاب شده است.

در این راستا دکتر محمدامین جاویدی، متخصص ژنتیک و طب فراگیر در سرطان و عضو هیات علمی پژوهشکده سرطان معتمد در گفت‌وگو با ایرنا، گفت: همانطور که می دانیم سازمان بهداشت جهانی در این سال سلامتی را به عنوان حق افراد معرفی کرده است (My health my rights). سلامتی از این منظر به دوبخش تقسیم می‌شود؛ «سلامتی شخص» که به محیط اطراف مرتبط است که به عنوان یکی از بخش های اصلی و تاثیر گذار این قسمت می توان به سلامت روان اشاره کرد و «سلامتی فردی» که مربوط به فاکتور های درونی شخص می شود.

وی ادامه داد: هرچند این دو بخش از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند، اما می‌توان آنها را در دو مقوله متفاوت مورد بررسی قرار داد. از این منظر طب مکمل که هم اکنون طب فراگیر شاید واژه مناسب تری برای این اصطلاح باشد، با نگاه کلی نگری که به سلامت شخص داشته و نه تنها از لحاظ فیزیکی بلکه از ابعاد روحی و روانی نیز به آن می پردازد، و از این منظر دقیقا در راستای این شعار سازمان بهداشت جهانی قرار دارد.

این متخصص ژنتیک و طب فراگیر اظهار داشت: طب فراگیر دارای زیر مجوعه های متفاوتی بوده که براساس آخرین طبقه بندی NCCIH، سه نگاه کلی را برای ایجاد سلامت کلی در فرد در نظر می گیرد، این روش ها با دید پیشگیری و یا درمان عمل می کنند. در مجموع، براساس آخرین تقسیم بندی این مرکز در مورد ابعاد مختلف طب فراگیر، سه طبقه بندی در این امر تعریف شده است که شامل روان شناسی (Psychological)، تغذیه‌ای (Nutritional)، و رویکردهای فیزیکی (Physical) هستند.

دکتر جاویدی درباره روش‌های درمانی در این شیوه نیز توضیح داد: روش‌های درمانی که هم اکنون مورد استفاده قرار می گیرند، تحت عنوان پزشکی رایج (Current medicine) طبقه می شوند. سایر روش‌های درمانی که گاهی تحت عنوان طب سنتی نیز طبقه بندی می شدند، در ابتدا به عنوان روش درمانی جایگزین (alternative) شناخته می شدند که در ادامه مسیر با توجه به کاربرد و تاثیر روش های اخیر، از آنها به عنوان مکمل (Complementary) یاد شد.

عضو هیات علمی پژوهشکده سرطان معتمد تاکید کرد: می توان گفت واژه انگلیسی Integrative medicine که با خوش ذوقی، طب فراگیر ترجمه شده است، در واقع به عنوان بهترین از دو دنیا (Best of both worlds) شناخته می شود، که در آن با در نظر گرفتن روش های مورد استفاده در طب رایج، از روش های نظام مند مورد تایید مطرح طب مکمل بهترین روش درمانی و یا حتی پیشگیری را ارائه می نماید.

وی خاطر نشان کرد: نکته بسیار جالب در این موضوع این است که دانش پزشکی ما طی قرن ها با این دید کل نگر تلاش در حفظ سلامتی و یا بازگردانی سلامتی به افراد را داشته است و این همخوانی با شعار سال اخیر سازمان بهداشت جهانی بسیار ارزشمند و غرور آفرین است.