موزه ‌ها؛ میراث‌بانان میراث ملموس و ناملموس جامعه بشری

به گزارش ایرنا، هجدهم ماه مه مصادف با ۲۹ اردیبهشت‌ماه، روز جهانی «موزه» است و این روز نخستین روز از هفته میراث فرهنگی و فرصتی مناسب برای جلب توجه مردم و افکار عمومی نسبت به اهمیت و جایگاه موزه‌هاست.

هرسال از سوی شورای بین المللی موزه ها موسوم به «ایکوم» شعاری به‌عنوان شعار روز جهانی موزه انتخاب می‌شود و سعی در برجسته کردن آن موضوع می شود، شعار روز جهانی موزه امسال (2024) «موزه‌های آموزشی و پژوهشی» است که بر نقش حیاتی مؤسسات فرهنگی در ارائه یک تجربه آموزشی جامع تأکید دارد.

نگه‌داشت، انتقال و نمایش آثار گذشتگان به آیندگان، مرور و ارزیابی پدیدارهای تاریخی، علمی، فنی، صنعتی و هنری گذشته و حال، ایجاد و تقویت تفاهم میان ملل و اقوام، شناخت و نمایش سهم اقوام و ملل در فرهنگ و تمدن ملی و جهانی، ارتقای دانش تاریخی، جلوگیری از انهدام فرهنگ بومی و ایجاد سدی در برابر فرهنگ‌های نامأنوس گوشه هایی از کارکرد موزه‌ها در دنیای معاصر است.

امروز در سراسر دنیا موزه‌های گوناگونی از قبیل موزه‌های هنری، تاریخی، تخصصی، علمی، فنی و صنعتی میراث گذشته، حال و آینده اقوام و ملت ها را با بینندگان به اشتراک می گذارند و به یکی از راه‌های موثر شناخت اقوام و ملل تبدیل شده اند.

این روزها نقش موزه‌ها در تبادلات فرهنگی، غنی‌سازی فرهنگ‌ها، توسعه درک متقابل، همکاری و صلح میان انسان ها بسیار پررنگ تر از گذشته است و گرامیداشت روز موزه منجر به افزایش آگاهی مردم از این پدیده شده است.

نصف جهان، شهر موزه ها

اصفهان نصف جهان، پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی، موزه ای پهناور به وسعت تاریخ، فرهنگ و هنر مردمان این دیار است که نقش مهمی در جذب گردشگر و اقتصاد استان دارد و جاذبه های تاریخی و فرهنگی این شهر باعث شده تا نصف جهان هر سال و در تمام فصول میزبان گردشگران بسیار باشد.

کاخ موزه‌های زیبای این شهر مانند چهلستون، هشت بهشت و عالی قاپو گنجینه های هنرهای معماری، نقاشی و کاشیکاری هستند و از دیرباز مقصد جهانگردان و ایران گردان بوده اند.

موزه های اصفهان از گذشته از جایگاه و ارزش ویژه ای برای نگهداشت و عرضه میراث ملموس و ناملموس این خطه به مخاطبان برخوردار بودند و توانسته اند در طول سالیان دراز مخاطبان خاص خود را جذب کنند.

موزه گنجینه هنرهای تزیینی و هنرهای معاصر اصفهان، موزه صنایع دستی و هنرهای سنتی اصفهان، موزه دفاع مقدس، موزه تاریخ طبیعی، موزه کلیسای وانک، موزه حمام علی قلی آقا، موزه خانه مشروطه، گنجینه سنگ نوشته‌های تخت فولاد، باغ موزه پروانه ها و موزه باشگاه سپاهان برخی از معروف ترین موزه های این شهر هستند.

موزه افتخارات باشگاه سپاهان اولین و بزرگترین موزه باشگاهی ایران است

یکی از آخرین موزه های اصفهان که به جمع موزه های فراوان این دیار اضافه شده است و در زمره موزه‌های آموزشی و پژوهشی قرار دارد، موزه ورزشی باشگاه سپاهان واقع در ورزشگاه نقش جهان است که توانسته در مدت کوتاهی مخاطبین فراوانی از اقصی نقاط کشور بدست آورد.

موزه سپاهان به عنوان اولین و بزرگترین موزه باشگاهی ایران دارای مجوز ثبت ملی میراث فرهنگی است و روزانه میزبان گروه‌ها و اقشار مختلف مردم اصفهان، گردشگران داخلی و خارجی است.

مدیر ورزشگاه نقش‌جهان در ابن پیوند به ایرنا گفت: موزه افتخارات باشگاه سپاهان در راستای فعالیت‌های فرهنگی و مسوولیت های اجتماعی شرکت فولاد مبارکه ایجاد شد تا تاریخچه و هویت باشگاه سپاهان را متمرکز کرده و به نمایش عموم بگذارد.

سیدمحمد قریشی افزود: موزه باشگاه سپاهان با همت شرکت فولاد مبارکه و مدیریت باشگاه سپاهان ایجاد شده است تا افتخارات این باشگاه قدیمی اصفهان، شامل جام‌ها و یادگاران باشگاه را در معرض دید مردم قرار دهد و بیشتر این موارد از ورزشگاه صفاییه مبارکه به ورزشگاه نقش‌جهان منتقل شده است.

وی یادآور شد: حدود یک سال و نیم پیش زیرساخت‌های فاز نخست این موزه به صورت همزمان آماده بهره برداری شد تا با فعالیت و نوع‌آوری روابط عمومی باشگاه سپاهان، فاز نخست موزه افتتاح شود.

وی افزود: آیین رونمایی رسمی از مجوز موزه افتخارات باشگاه فولاد مبارکه سپاهان به مناسبت روز جهانی موزه در سال گذشته برگزار شد و مجوز رسمی موزه افتخارات سپاهان از سوی مدیرکل وقت میراث فرهنگی اصفهان به مدیرعامل باشگاه فولاد مبارکه سپاهان اعطا شد.

وی خاطرنشان کرد: محمد یاوری و امیرحسین شاهزیدی از پیش‌کسوتان فوتبال سپاهان در آیین رونمایی رسمی از ثبت ملی موزه سپاهان حضور داشتند و در آن مراسم ضمن ابراز خاطرات گذشته از اقدام باشگاه سپاهان قدردانی کردند.

وی تصریح کرد: موزه افتخارات باشگاه سپاهان گسترش پیدا خواهد کرد و فاز جدید این موزه در ضلع شمالی ورزشگاه نقش جهان ایجاد خواهد شد، اقدامات و طراحی اولیه آن انجام شده است و محل رختکن‌های قدیمی ورزشگاه به موزه صنعتی و ورزشی تبدیل می‌شود و همزمان هویت و افتخارات باشگاه سپاهان و تجهیزات و زیرساخت‌های شرکت فولاد مبارکه به نمایش گذاشته خواهد شد.

قریشی اظهار داشت: افتتاح این موزه ورزشی که از اولین ها در نوع خود است، اتفاق بزرگ و منحصر به فردی است که نقش مهم پشتوانه‌ای صنعت در ورزش را به خوبی به نمایش می گذارد و امیدواریم یادگاری به جای بگذاریم که نشان دهد مردم اصفهان برای ورزش و صنعت چه کارهایی انجام داده اند.

مدیر ورزشگاه نقش‌جهان یاد آور شد: در نوروز ۱۴۰۳ بازدید نوروزی از موزه افتخارات باشگاه سپاهان در روزهای ۲ الی ۱۰ فروردین ماه انجام شد که بر اساس آمار افزون بر پنج هزار بازدید کننده از شهرهای مختلف کشور از این موزه بازدید کردند.

باشگاه‌ها در حوزه گردشگری و موزه‌داری می‌توانند تجربه موفقی داشته باشند

مسوول موزه افتخارات سپاهان نیز در این پیوند گفت: باشگاه سپاهان برای نخستین بار در کشور یک موزه تمام عیار ورزشی را تاسیس کرد و این موزه نشان داد که باشگاه‌ها در حوزه گردشگری و موزه‌داری نیز می‌توانند تجربه موفقی داشته باشند.

امیرحسین رضی ادامه داد: این موزه، گنجینه افتخارات ۷۰ ساله باشگاه سپاهان را در خود دارد و نزدیک به ۴ هزار مورد از افتخارات و یادگاری‌های باشگاه را در خود جای داده است. در این موزه با بیش از هزار و ۷۰۰ متر زیربنا، بخش‌های مختلف و متنوعی وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد:از آغاز به فعالیت موزه علاقمندان زیادی از استان‌ها و شهرهای مختلف ایران از موزه سپاهان بازدید کرده اند و علاقمند بودند که این فضاهای ورزشی در ایران بیشتر شود و تعداد زیادی از مسافران بیان داشتند که ۲ سال است، اتفاقات موزه سپاهان را رصد می‌کنند و حضور در این موزه را در برنامه سفر خود قرار داده اند.

رضی گفت: بلیت فروشی موزه درب ورزشگاه نقش‌جهان انجام می‌شود و بچه‌های زیر ۱۰ سال نیازی به بلیت ندارند و بلیت برای هواداران سپاهان با باسا کارت با تخفیف ارائه می‌شود.

به گزارش ایرنا، استان اصفهان با بیش از ۲۲ هزار بنا و اثر تاریخی که یکهزار و ۸۵۰ مورد آن به ثبت ملی و ۱۵ اثر آن به ثبت جهانی رسیده، کانون توجه گردشگران داخلی و خارجی است.

همچنین در استان اصفهان بیش از ۶۰۰ خانه تاریخی وجود دارد که بیش از نیمی از آنها در شهر اصفهان قرار دارد.

۱۸ ماه مه (۲۹ اردیبهشت) به عنوان روز جهانی موزه، توسط شورای بین المللی موزه ها نامگذاری شده است و هر ساله در این روز در تمامی کشورهای عضو، برنامه های آموزشی و تفریحی متنوعی برپا می شود.