به گزارش ایرنا، آذربایجان غربی بعد از استان‌های چهارمحال و بختیاری و خراسان شمالی سومین استان کشور به لحاظ داشتن جمعیت عشایری است و مهاباد نیز بعد از ماکو، خوی و ارومیه بیشترین جمعیت عشایری استان را در خود جای داده است.
جمعیت عشایری به لحاظ جمعیتی مولد بویژه در زمینه صنعت دامپروری و فرآورده‌های دامی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند و تولید محصولات ارگانیک و طبیعی نیز دومین مشخصه تولیدات عشایر کشور است.
عشایر آذربایجان غربی از جمله مهاباد هر سال در این فصل و ۱۵ خرداد به بعد کوچ خود را از مناطق قشلاقی به مناطق ییلاقی آغاز کردند و ماندگاری عشایر در مناطق ییلاقی تا اواخر شهریور ادامه دارد سپس دوباره به مناطق قشلاقی کوچ می‌کنند.
تعاونی عشایر «گولان» مهاباد که از سال ۱۳۸۹ فعالیت خود را در این شهرستان آغاز کرده در زمینه ساماندهی فعالیت عشایر در مهاباد و ارایه خدمات به این قشر مولد تلاش می کند.
«یوسف فصاحت» مدیرعامل این تعاونی در مصاحبه با خبرنگار ایرنا به بررسی بیشتر وضعیت عشایر مهاباد، میزان تولیدات و ناطق ییلاقی و قشلاقی عشایر این شهرستان پرداخته است.
ایرنا : عشایر مهاباد چه نقشی در تولید فرآورده دامی این شهرستان دارند؟
فصاحت: عشایر مهاباد ۱۸۰ هزار راس دام سبک و سنگین پلاک شده در اختیار دارند و سال گذشته عشایر این شهرستان در مجموع یک هزار و ۱۴ تُن گوشت قرمز، پنج هزار و ۹۳۷ تُن شیر خام، ۱۱۲ تُن پشم و ۲ تُن مو و کرک تولید و روانه بازار کردند.
ایرنا : مهاباد از لحاظ جمعیت عشایری در چه شرایطی قرار دارد؟
فصاحت: در مهاباد یک هزار و ۳۰۰ خانوار عشایری دارای پرونده با جمعیت بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ نفر وجود دارد که بیشتر به دامپروری و صنایع مربوط به آن اشتغال دارند و این شهرستان به لحاظ جمعیت عشایری در جایگاه چهارم استان و پس از شهرهای ماکو، خوی و ارومیه قرار دارد.
در مهاباد یک هزار و ۳۰۰ خانوار عشایری با جمعیت بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ نفر وجود دارد که بیشتر به دامپروری و صنایع مربوط به آن اشتغال دارند و این شهرستان به لحاظ جمعیت عشایری در جایگاه چهارم استان قرار داردبخشی از عشایر مهاباد فقط دام‌های خود را به مناطق ییلاقی کوچ می‌دهند و در واقع یکجانشین هستند اما برخی خانوارهای عشایر همراه دام‌های خود به مناطق ییلاقی می‌روند و سپس در دوباره به مناطق قشلاقی کوچ می‌کنند.
ایرنا : عشایر مهاباد بیشتر به چه مناطقی کوچ می‌کنند؟
فصاحت: عشایر این شهرستان ۲ نوع کوچ دارند که یکی کوچ درون استان و دیگری کوچ برون استانی است که کوچ درون استانی از مناطق قشلاقی و بخش مرکز مهاباد به مناطق ییلاقی مسیر سردشت و پیرانشهر از جمله «لندشیخان»، «قه‌لات شای»، «سه‌ری‌میدان»، «کارگ‌وهه‌رمی»، «میدان ئاستر» و «چونه» و شهرستان شاهین دژ کوچ می‌کنند.
در کوچ برون استانی که بیشتر به مناطق ییلاقی سهند در آذربایجان‌شرقی صورت می‌گیرد، کوچ بهاره کمی دیرتر و از اواسط خرداد ماه هر سال انجام می‌شود و با توجه به مسافت دور این مناطق ییلاقی دام‌ها با استفاده از خودرو منتقل می‌شوند.
عشایر حدود سه تا پنج ماه را همراه دام‌های خود در این مناطق سپری و از ۱۵ شهریور دوباره خود را به مناطق قشلاقی می‌رسانند.
ایرنا: چه خدمانی به عشایر مهاباد داده شده است؟
فصاحت: سال گذشته ۶۶۰ تُن نهاده دامی شامل جو، ذرت و کنسانتره طی یک سال گذشته بین عشایر این شهرستان توزیع شد که از این مقدار ۱۹۰ تُن جو، ۱۷۰ تُن سبوس، ۲۰۰ تُن کنسانتره و ۱۰۰ تُن جو بود که با قیمت مصوب در اختیار عشایر این شهرستان قرار گرفت.
در راستای کمک به عشایر و تشویق آنان برای تامین گوشت و فرآورده های دامی، علاوه بر نهاده‌ها، ۲۸۸ تُن آرد و ۶۶ دستگاه پنل خورشیدی نیز در اختیار جمعیت عشایری این شهرستان قرار گرفت، ۱۰ دهنه چشمه بازسازی و ۱۰ آبشخور دام نیز احداث شد.
احداث ۳۴ کیلومتر ایل راه، ۲ هزار و ۱۸۰ متر خط انتقال آب و ۷۰۰ متر لوله گذاری جهت انتقال آب از چشمه به محل استقرار چادر از دیگر خدمات ارائه شده به عشایر مهاباد است.
در مهاباد بیش از ۱۹۷ هزار هکتار مرتع وجود دارد که ۵۰ هزار هکتار آن مراتع درجه یک با پوشش مناسب، ۷۰ هزار هکتار مراتع درجه ۲ با پوشش متوسط و بقیه مراتع درجه سه با پوشش ضعیف است، در این شهرستان بیش از هزار هکتار جنگل در منطقه "کاولان و کوران"، ۱۰۰ هکتار جنگل‌های مصنوعی و ۸۸ هکتار ذخیره‌گاه جنگلی وجود دارد.
حدود ۱۰۴ هزار نفر جمعیت با ۱۵ هزار و ۵۹۹ خانوار عشایری در آذربایجان‌غربی زندگی می‌کنند که با این آمار ۹ درصد جمعیت عشایری کشور در این استان سکونت دارند.
عشایر این استان متشکل از ۱۲ ایل و ۲۱ طایفه مستقل هستند و ۳۳۶ روستای آذربایجان‌غربی نیز ویژه عشایر است.
مهاباد در جنوب آذربایجان‌غربی واقع شده است.
نظر شما