به گزارش روز دوشنبه ایرنا، نتایج یک بررسی علمی که توسط ندا قاسمی، غلامحسین حلوانی، حسین فلاح، امیرمحمد نجفی پور و مرتضی قاسمی در شماره اول دوره شانزدهم بهار ۱۴۰۳ فصلنامه علمی تخصصی طب کار دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد منتشر شده، مبین آن است که نداشتن شناخت کافی از وضعیت کاری استاندارد و عدم به کارگیری صحیح عضلات در حالات مختلف نشسته، ایستاده، خمیده، حمل کردن، بلندکردن اشیا و همچنین محروم بودن از تمرینات بدنی که جنبه پیشگیری و اصلاحی دارد، میتواند بر ساختار عضلانی و اسکلتی بدن اثرات منفی به جا گذارده و موجب نقص یا نقایص در اندامها شود.
ارگونومی فرایند طراحی یا تنظیم محیط کار، محصولات و سیستمها متناسب با بدن افرادی استفاده کننده، است.
بر اساس نتایج مطالعات علمی، بیشترین میزان شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی در کارکنان اداری به ترتیب در ناحیه کمر ۷۸.۹، پشت ۶۳.۳ درصد، شانه ۷۳.۳ درصد و گردن۷۷.۸ درصد اعلام شده و بین ۶۵ تا ۸۰ درصد مردم حداقل یک بار کمردرد را در زندگی تجربه کردهاند، بروز کمردرد در میان عموم شهروندان بین ۵ تا ۱۴ درصد در طول یک سال است.
در این مطالعه که با رویکرد مداخلهای انجام شده جامعه آماری کلیه کارکنان اداری یک شرکت خدمات اینترنت بودند که بر اساس معیارهای مطالعه، ۱۳۰ نفر افرادی که دارای اختلالاتی در نواحی گردن، شانه، کمر و مچ دست و یا چند اختلال اسکلتی- عضلانی بودند، به عنوان نمونه انتخاب شدند.
پس از ارزیابی وضعیت اسکلتی عضلانی کارکنان و سطح ریسک ارگونومیک ایستگاههای کاری و مشخص شدن مشکلات اسکلتی عضلانی آنان، یک برنامه آموزشی طراحی و در ۸ جلسه آموزشهای لازم از نظر رعایت معیارهای ارگونومی به کارکنان گروه هدف ارائه شد.
پس از دو هفته از اجرای برنامه مداخله ارگونومیک مجدداً ایستگاههای کاری ازلحاظ ارگونومیکی مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج دادههای قبل و بعد از مداخله مورد مقایسه قرار گرفت.
بر اساس نتایج این بررسی بیشترین میزان درد کارکنان با سابقه کار ۱۰ – ۵ سال با فراوانی ۳۴.۱ درصد در ناحیه گردن رخ داده است. درد در ناحیه فوقانی پشتی بیشتر در بین افراد با سابقه کار ۱۶ سال به بالا با فراوانی ۵۲.۶ درصد رخ داده است. نتایج این بررسی نشان می دهد بین میزان درد در ناحیه گردن و قسمت فوقانی پشتی با افزایش سابقه کار ارتباط معناداری داشته و بیشتر بوده است.
مداخلات آموزشی انجام شده در این مطالعه در زمینه کاهش عارضههای اسکلتی و عضلانی نظیر گردن درد و پشت درد تأثیر معنادار داشته، مداخله آموزش بر نحوه نشستن صحیح فرد قبل و بعد از انجام آموزش نشان میدهد، آموزش ارگونومی افراد موردمطالعه بر سطح ریسک محاسبه شده آنها تأثیر معناداری داشته است.
درمجموع بر پایه یافتههای این پژوهش باید گفت که اگرچه بیشتر شرکتها از وسایل با ارگونومی لازم برخوردارند اما کارکنان نحوه استفاده صحیح از آنها را نمیدانند. به دلیل عدم آگاهی برخی از مدیران و کارکنان از اهمیت رعایت اصول ارگونومی بهتر است، علاوه بر محیا کردن محیط کار مطابق با اصول ارگونومی، آموزشهای لازم در این زمینه به این افراد داده شود.
به دلیل اهمیت مباحث ارگونومی سازمان بهداشت جهانی دههی سال ۲۰۰۰ به عنوان دههی پیشگیری از اختلالات عضلانی- اسکلتی و الویت قرار دادن بهداشت و ایمنی در این زمینه معرفی کرده بود.
نظر شما