به گزارش سیاست خارجی ایرنا، سعید خطیب زاده سفیر جمهوری اسلامی ایران در کرواسی با شبکه N۱ (سی ان ان بالکان) در خصوص پاسخ مشروع ایران به تجاوزهای مکرر رژیم صهیونیستی، گفتوگویی تفصیلی انجام داده است.
متن کامل این مصاحبه به شرح زیر است:
خبرنگار: عصر بخیر و سپاس از همراهی شما.
از دعوت شما متشکرم.
خبرنگار: سوال اول؛ آیا فکر میکنید در ایران خرد کافی برای جلوگیری از یک جنگ کامل در این لحظه وجود دارد؟ به نظر میرسد که جنگ چیزی است که اسرائیل نیز در تلاش برای به دست آوردن آن است.
در واقع هر کاری که ایران تا کنون انجام داده است برای جلوگیری از این جنگ بوده است. ایران در برابر تمامی تجاوزات و تحریکاتی که رژیم اسرائیل انجام داده، بیشترین خویشتنداری را به کار گرفته است. هر کاری که تا به حال انجام دادهایم و از هر کاری که تاکنون اجتناب کردهایم، در واقع همه آنها با هدف جلوگیری از یک جنگ همه جانبه انجام شده است.
پاسخ آن شب ما پس از چندین ماه خویشتنداری بود. اگر به روند وقایع در چند ماه گذشته نگاه کنید، ما سعی کردیم به دیپلماسی فضای کاملی بدهیم تا به ما در رسیدن به صلح و ثبات کمک کند. پس از آن که رژیم اسراییل اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس که میهمان رسمی ما بود را در شب تحلیف رئیس جمهور پزشکیان در خاک ایران ترور کرد، درخواستهای زیادی دریافت کردیم که خویشتنداری کنیم.
بدانید که هیچ کس نمی تواند تجاوز به خاک ایران نادیده بگیرد؛ اما وقتی از اروپاییها، آمریکاییها و دوستانمان در منطقه تماسها و پیامهایی دریافت کردیم، این فرصت را به آنها دادیم. آنها به ما گفتند که ما در ظرف یک هفته به توافق صلح دسترسی پیدا می کنیم، لطفاً به ما کمک کنید. بعد گفتیم خوب، اگر این هزینهای است که ایران باید برای صلح بپردازد، بگذار این اتفاق بیفتد.
اما همه دیدند که رژیم اسرائیل و نتانیاهو همه تلاشهای دیپلماتیک را در قاهره و سایر پایتختها مسدود کردند و در مسیری که به مرحله جدیدی از...
خبرنگار: می گویند سعی می کنند صحبت کنند.
آنها فرصتهای زیادی برای صحبت داشتند. آنهایی که کاملاً از آنچه در قاهره و سایر پایتختها رخ داده آگاه هستند، میدانند که رژیم اسرائیل تا چه اندازه از این امر جلوگیری کرده است. آنها این توهم را داشتند که با زور، با مجازات دستهجمعی فلسطینیها و این تجاوز به خاک لبنان و همه کارهایی که انجام دادهاند، می توانند به هدف خود برسند. این یک توهم است.
باز هم می گویم، هر کاری که ایران انجام داد، و هر کاری که ایران تا پاسخ آن شب از انجام آن اجتناب کرد، برای جلوگیری از جنگ بود، و اتفاقا، پاسخ ایران هم برای همین منظور بود. نحوه واکنش ایران بسیار خویشتندارانه، بسیار محدود و بسیار سنجیده بود و فقط مراکز نظامی و اطلاعاتی را هدف قرار داد؛ بدون تلفات غیرنظامی، حتی بدون تلفات نظامی. اما ما باید به آنها نشان میدادیم که دیگر بس است.
اگر بخواهیم رژیم اسرائیل را متوقف کنیم، باید این کار را میکردیم و این کار را با هدف صلح و امنیت و همچنین برای محافظت از شهروندان خود انجام دادیم.
خبرنگار: حق آنها برای دفاع از خود را چگونه می بینید؟ آن را چگونه تحلیل می کنید؟ همه میگویند، بسیاری از کشورها می گویند که اسرائیل حق دفاع از خود را دارد.
با کشتن ۴۱۰۰۰ فلسطینی بیگناه، ۲۰۰۰۰ کودک؟ و ...
خبرنگار: پس آنها باید چه کار کنند؟
نظر شما چیست؟ نماینده آنها در سازمان ملل بر روی تریبون حاضر شد و منشور سازمان ملل را پاره کرد. در حالی که ما صحبت میکنیم، رژیم اسرائیل دبیرکل سازمان ملل متحد را عنصر نامطلوب اعلام کرده است.
ما با یک رژیم عادی روبهرو نیستیم، ما با رژیمی روبهرو هستیم که قانونگریز و یاغی است و سعی میکند با کشتن و ارتکاب همه جنایاتی که میتواند مرتکب شود، برنامههای سیاسی بیمارگونه خود را پیش ببرد.
خبرنگار: نتانیاهو در این لحظه به این فکر میکند که درحال پیروزی است. نظر شما چیست؟ آیا موفق است؟ او در واقع ایران را سرزنش میکند که خاورمیانه را به هزینه مردم ایران وارد جنگی عمیقتر کرده است.
موفقیت و برنده شدن مفهومی است که نیاز به تعریف دارد. اگر برنده شدن به معنای مفتخر به لقب "قاتل سرشناس تاریخ" شدن باشد، در این صورت نتانیاهو موفق شده است. اگر این یک برد برای او است، پس او توانسته است این برچسب تاریخی در کشتن مردم بیگناه را کسب کند.
خبرنگار: او می گوید دولتش می خواهد حماس و حزب الله را از بین ببرد.
و شما آن را باور میکنید؟ حماس در سال ۲۰۰۶ در فلسطین اشغالی به صورت دموکراتیک انتخاب شد. اما روز اولی که حماس به عنوان یک گروه فلسطینی، انتخاب شد، رژیم اسراییل و همدستانش همه تحریمها را اعمال کردند و سعی کردند حماس و فلسطین را غیرانسانی جلوه دهند.
در مورد حزب الله هم، حزب الله یک گروه مقاومت لبنانی است، یک گروه مقاومت مستقر در لبنان است، آنها در پارلمان نماینده دارند. بخشی از جامعه هستند. ما در مورد یک سازمان بینالمللی صحبت نمیکنیم، ما در مورد یک گروه مقاومت مشروع لبنانی صحبت میکنیم که مخالف اشغال بخشی از خاک لبنان است. بدانید اگر اشغالگری نبود، اگر در سال ۱۹۸۲ به لبنان تهاجم نمیشد، آن وقت مقاومت و حزب اللهی هم وجود نداشت. حزب الله پاسخ به این بود.
خبرنگار: من دیدگاه شما را درک می کنم، اما (حزب الله) برای آنها یک گروه تروریستی و برای شما یک گروه مقاومت است، در این بین دیپلماسی کجاست؟
اولاً ما هنجارهای بینالمللی داریم. اگر اشغالی وجود نداشته باشد، اگر رژیم اسرائیل امروز تصمیم بگیرد که این وحشیگریها را متوقف کند، اشغال را متوقف کند، در این صورت مقاومت هم مسیر دیگری خواهد داشت. اگر به قوانین بینالمللی احترام بگذارند، اگر به حقوق فلسطینیان و تمامیت ارضی لبنان احترام بگذارند.
می دانید همه کشورهای منطقه از این اشغال رنج میبرند. از مصر وصحرای سینا، از اردن تا سوریه، بلندیهای جولان، تا مزارع شبغا و لبنان. رژیم اسراییل به همه کشورهای منطقه حمله کرده، سرزمینها را اشغال کرده. اکنون در کرانه باختری، در غزه چه میگذرد؟ بنابراین همانطور که به شما گفتم، ما حقوق بینالملل داریم که به شما میگوید چه چیزی مشروع است و چه چیزی غیرقانونی است.
اما ما با یک رژیم عادی مواجه نیستیم و با آن سروکار نداریم. من به شما گفتم منشور سازمان ملل را جلوی همه دوربینها پاره کردند. آنها امروز به دبیرکل سازمان ملل متحد برچسب عنصر نامطلوب میزنند. حالا به نظر شما ما با یک رژیم عادی روبرو هستیم؟
خبرنگار: در همان زمان من تحلیلهای زیادی در مورد آنچه اتفاق می افتد خواندم. آیا فکر میکنید که نتانیاهو به نحوی اسرائیل و همه را به دام انداخت، اسرائیل را به یک جنگ احتمالی کشاند که ممکن است آمریکا، (اگرچه ما مطمئن نیستیم) در مقطعی در آن شرکت کند؟
من در مورد سیاست داخلی فلسطین اشغالی صحبت نمیکنم. آنچه میتوانم بگویم این است که نتانیاهو با همه اقداماتش، با همه اقدامات وحشیانهاش، این همه جنایاتی که انجام میدهد، دادن پاسخ را اجتنابناپذیر میکند. وقتی در شب تحلیف رئیس جمهور پزشکیان، دعوت شده رسمی دولت ایران را در خاک ایران با حمله راکتی شهید و ترور میکنند؛ زمانی که سفیر ما در لبنان را ترور می کنند، (آیا می توانید باور کنید؟ سفیر و مقام دیپلماتیک ما را)؛ زمانی که این همه تجاوز به کشورهای منطقه انجام میدهند و در حالی که به این رژیم از سوی حامیانش کارت سفید برای کشتن مردم، بیش از ۴۰۰۰۰ فلسطینی داده شده است؛ روشن است که این رژیم همه کشورهای مسئول در منطقه را در موقعیتی قرار میدهد که واکنش نشان دهن و پاسخ آنها اجتنابناپذیر است.
همانطور که پاسخ ایران اجتنابناپذیر بود. بنابراین من فکر میکنم که آنها کل منطقه را به این آشفتگی و این بحران و این دور خشونت میکشانند. آنچه ما اکنون به آن نیاز داریم دیپلماسی است. کسی باید به این رژیم بگوید دیگر کشتار کافی است، کسی که واقعاً میانجیگری کند.
خبرنگار: این فرد چه کسی می تواند باشد؟
آنها ماهها از آمریکا به عنوان میانجی صحبت می کردند. اما اگر رک و راست باشیم، می بیند که آنها انگار به جای میانجیگری درحال تبادل نظر خودشان با خودشان هستند، آمریکاییها در واقع مشغول گفتگو با خودشان هستند. آنها بخشی از این جنایاتی هستند که در حال وقوع است.
زمانی که آنها با بمب بیروت و غزه را فرش کردند، یا این بمبهای سنگرشکن، که همه آنها از ایالات متحده دریافت شدهاند. وقتی آنها پاسخ مشروع ایران طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل برای دفاع از خود را رهگیری میکنند، بخشی از این جنگ هستند و زمانی که آنها جنایات اسرائیل علیه سایر کشورها را متوقف نمیکنند نیز بخشی از این جنگ هستند.
بنابراین ما به سازمان ملل نیاز داریم. امروز که صحبت میکنیم، شورای امنیت سازمان ملل متحد جلسه ای دارد و همه...
خبرنگار: آیا شما معتقدید که سازمان ملل چنین قدرتی دارد؟ قدرت واقعی؟
صادقانه بگویم با درنظر گرفتن همه شرایط موجود در حال حاضر، آمریکا و برخی کشورهای اروپایی یا هیچ اهرمی بر رژیم نتانیاهو ندارند یا آمادگی و اراده لازم برای اعمال این اهرم بر رژیم اسرائیل را ندارند.
من فکر میکنم که یا یک پاسخ جمعی قاطع به رژیم اسرائیل میفرستیم که دیگر بس است، این خونریزی را متوقف کنید، این جنگ را متوقف کنید، کشتار مردم بیگناه غزه و مردم بیگناه در لبنان را متوقف کنید، بمباران وحشیانه را متوقف کنید، حملات هوایی را متوقف کنید یا همه ما به دور جدیدی از تنشها کشیده میشویم.
خبرنگار: میتوانید برای من توضیح دهید، رئیس جمهوری اسلامی ایران در ایکس نوشت: با ایران وارد درگیری نشوید. به چه معناست؟
ایران را تست نکنید.
خبرنگار: یعنی؟
دو قسمت دارد. ایشان اولاً به طور واضح گفت که ما به دنبال جنگ نیستیم. دنیا باید بداند که ما به دنبال جنگ نیستیم. چرا که ما لنگر ثبات در آن منطقه هستیم. ایران قدیمیترین تمدن زنده و پیوسته روی زمین است.
ما هزاران سال است که در خاورمیانه بودهایم. بنابراین ما به دنبال جنگ نیستیم چرا که جنگ برخلاف خواست مردم منطقه است. بیش از ۷ دهه است که همه مشکلات منطقه از رژیم اسرائیل سرچشمه گرفته است. آنچه رئیس جمهور ما میگوید این است که اولاً ما به دنبال جنگ نیستیم. ما به دنبال صلح هستیم، ما به دنبال دیپلماسی هستیم.
بگذارید دیپلماسی کار کند. اما در عین حال و اگر آنها دچار سوءمدیریت و اشتباهات محاسباتی در مورد ایران شوند آن وقت ایران اراده، ظرفیت و ابزار لازم برای حفظ و دفاع از حقوق، شهروندان و منافع خود را دارد. خدای ناکرده اگر این اشتباهات محاسباتی را داشته باشند و فکر کنند که میتوانند در ایران و اطراف ایران این گونه جنایات را انجام دهند، پاسخ بسیار قدرتمندی به آنها داده خواهد شد زیرا ما فکر میکنیم و معتقدیم که تنها زبانی که الان نتانیاهو و رژیم ورشکستهاش می فهمند، زبان قاطع پاسخ مشروع و دفاع موثر از خود است.
خبرنگار: بیایید در مورد دیپلماسی صحبت کنیم. آیا از راه حل دو کشوری حمایت می کنید؟
ایران از دیپلماسی حمایت می کند. این موضع دیرینه ایران است که...
خبرنگار: اینکه باید دو دولت وجود داشته باشد؟
اجازه بدهید. ایران خواستار راهحلی عادلانه و منصفانه است که مورد قبول همه ساکنان فلسطین اعم از یهودی، مسلمان، مسیحی باشد. آنچه ما به دنبال آن هستیم، یک راه حل دموکراتیک برای تصمیمگیری بر اساس هر فرد یک رأی است تا بر اساس آن در مورد آینده سیاسی فلسطین، خود فلسطینیان و ساکنان واقعی آن تصمیم بگیرند.
این راهحلی است که می تواند عدالت را به ارمغان بیاورد، میتواند عدالت را برای همه ساکنین اصیل در آن سرزمین به ارمغان بیاورد. ما فکر میکنیم که هر پروژهای که برای فلسطینیها از بیرون تحمیل شود قابل قبول نیست. میخواهم تکرار کنم، باید به همه یهودیان، مسیحیان، مسلمانان، همه پیروان ادیان در صلح و آرامش زندگی کنند. فکر میکنیم غیر از آن هیچ راه حلی ماندگار نیست.
خبرنگار: فکر میکنید اکنون این امکان هست؟
شنیدید که نتانیاهو همه ابتکارات از جمله حتی راه حل دو دولتی را رد کرد. او حاضر به پذیرش هیچ قطعنامه بینالمللی نیست. او فکر می کند که اسرائیل فراتر از قانون است و آنها مردم برگزیدهای هستند. او فکر میکند که این رژیم نژادپرست، این رژیم آپارتاید میتواند بدون پذیرش حاکمیت بینالمللی دوام بیاورد.
این رژیم تهدیدی وجودی برای منطقه است. چرا؟ چون آنها بیش از ۲۰۰ کلاهک هستهای دارند و هیچ معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای را نمیپذیرند، هیچ مکانیسم نظارت بینالمللی را نمیپذیرند و همه را تهدید میکنند. می توانید باور کنید که این رژیم با آنچه "سلاح های هستهای تاکتیکی" میخواند منطقه و همسایگان خود را تهدید می کند؟
خبرنگار: وقتی صحبت از دیپلماسی میشود، دوستان شما در منطقه چه کسانی هستند؟ شما به «دوستان ما در منطقه» اشاره کردید. آنها چه کسانی هستند؟
من مطمئن هستم که شما از آن شب همه تصاویر همراهی مردم و جوامع را در سراسر منطقه دیدهاید، این چیزی نیست ک... ک.
خبرنگار: درست است اما میدانید، روابط بین کشورهای منطقه منظورم است. شرایط جالبی است.
خاورمیانه تاریخ بسیار پیچیده ای دارد... د.
خبرنگار: پیچیده، بله، مطمئناً کلمه بهتری است.
بله، اما ایران در مسیر بسیار خوبی در روابط با همه همسایگان خود قرار دارد. در خلیج فارس، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، عمان، قطر، کویت، در شرق در افغانستان، کشورهای آسیای مرکزی، در قفقاز، در غرب با ترکیه، با عراق و فراتر از آن. چرا؟ من به شما گفتم، چون ما عضو طبیعی خاورمیانه هستیم، ما یک موجودیت ناگهانی ساخته شده نیستیم.
همیشه آنجا بودهایم و قرار است همیشه آنجا باشیم. ما خواهان صلح و ثبات در آن منطقه هستیم. ما موجودیتی نیستیم که غیرمسئولانه عمل کند. لذا ما با همه رابطه خوبی داریم. ما روابط موثر با همه همسایگان داریم؛ صرف نظر از همه فراز و نشیبها. البته همه کشورها فراز و نشیبهای خود را دارند. همانطور که شما در بالکان دارید و البته در اروپا. اما ما توانستهایم اختلافات خود را در داخل منطقه مدیریت کنیم.
اما وقتی قدرتهای فرامنطقهای دخالت میکنند و غیرمسئولانه عمل میکنند، مسائلی در منطقه پیش میآید. ما فکر میکنیم روابط درونزای میان کشورهای منطقه به ما کمک میکند تا از میان تمام این فراز و نشیبها بگذریم و عبور کنیم.
خبرنگار: اتحادیه اروپا را در مناقشه خاورمیانه چگونه می بینید؟ آیا فکر میکنید اتحادیه اروپا سیاست خارجی دارد؟
سوال مشکل و پیچیدهای است. وقتی صحبت از کشورهای اروپایی به میان می آید، ما صداهای مختلفی را میشنویم. وقتی شما میگویید اتحادیه اروپا، فکر میکنم در مورد بروکسل صحبت می کنید زیرا ما صداهای متفاوتی از پایتختهای مختلف کشورهای اروپایی از جمله اعضای اتحادیه اروپا میشنویم.
خبرنگار: پس آنها سیاستهای خارجی متفاوتی دارند؟
برخی از آنها در خاورمیانه تجربه دارند. برخی از آنها سالها آنجا بوده و در آنجا میراثی دارند. برخی از آنها اتصالات کمتری به خاورمیانه دارند. اما آنچه مهم است این است که آنها باید یاد بگیرند منصفانه به خاورمیانه نگاه کنند. ما باید رویکردی منصفانه و عادلانه برای آینده خاورمیانه اتخاذ کنیم.
من وقتی در مورد خاورمیانه صحبت میکنم، در واقع در مورد آنچه در شام و فلسطین اتفاق افتاده صحبت میکنم. آنها به این تجدیدنظر در راهبردهای شکست خورده و توقف مماشات کردن و دادن کارت سفید به رژیم اسرائیل که با گردنکشی عمل میکند، نیاز داریم. پس باید در جواب شما گفت هم بله و هم نه.
گروهی در اروپا هستند که تلاش میکنند سیاستهای جدیدی اتخاذ کنند، کشور فلسطین را به رسمیت بشناسند و تلاش کنند سیاست خود را به گونهای تغییر دهند تا شرایط متعادلتر شود. در عین حال هم متأسفانه گروهی هم داریم که گامهایی را بر میدارند و مسیری را می روند که فکر می کنند هماهنگ تر و موزون تر با مواضع یک طرفهای است که از واشنگتن می آید.
خبرنگار: گاهی به نظر میرسد که اینجا، در کشور کرواسی ما دو سیاست خارجی متفاوت داریم. رئیسجمهور ما میگوید فلسطینیها باید کشور خودشان را داشته باشند و چرا که این اتفاق اکنون رخ ندهد. نخست وزیر ما هم به راه حل دو کشوری بله میگوید، اما می گوید باید صبر کنیم. نظر شما در مورد این شیوه مدیریتی در کشور چیست؟
آنچه برای من مهم است...
خبرنگار: آیا با کسی اینجا در کرواسی در خصوص این مسایل صحبت میکنید؟
من با همه صحبت میکنم. من با همه در کرواسی رابطه بسیار خوبی دارم و به همکاران خود احترام می گذارم...
خبرنگار: منظورم دولت یا رئیس جمهور است.
بله. با همه. من به سیاست خارجی کرواسی به عنوان سیاستهایی قابل فهم احترام میگذارم. من میبینم چه پویاییای گفتمانی در کشور شما وجود دارد، شما جامعهای مبتنی بر گفتگو دارید که زیبایی جامعه شماست. من شاهد بحث و گفتگو ها در داخل کشور شما هستم و آن را دوست دارم.
این امر بسیار شبیه به ایران است. ما هم جامعه بسیار پویایی داریم، بخشها و نظرات مختلفی در کشور وجود دارند، آنها با یکدیگر صحبت و گفتگو میکنند، سعی میکنند در تکامل باشند و در نهایت به تکامل سیاست خارجی ما کمک میکنند. اما آنچه برای من مهم است این نکته است که کرواسی اولویت را به دیپلماسی میدهد. پس اجازه دهید همه صلح و دیپلماسی را در اولویت قرار دهیم، من این رویکرد را دوست دارم.
خبرنگار: آیا آنچه را که در ایالات متحده اتفاق میافتد دنبال میکنید؟ منظورم این است که شاید خیلی تاثیری نداشته باشد اما برای ایران، دونالد ترامپ بهتر است یا کامالا هریس؟ آیا برای شما تفاوت زیادی وجود دارد؟ یا شاید نه؟
کلمات برای ما مهم نیستند. باید ببینیم در عمل چه اتفاقی میافتد. ۴ سال قبل زمانی که رئیس جمهور بایدن در حال برگزاری کارزار انتخاباتی خود بود، من معاون وزیر و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران بودم. آنطور که به یاد دارم، کمپین پرزیدنت بایدن بر بازگشت به تمام توافقات بینالمللی و تفاهمات چندجانبه که ایالات متحده طرف آن بود، از جمله برجام، مبتنی بود.
در آن زمان همین سوال توسط خبرنگاران از من شد و گفتم باید ببینیم در عمل چه میکنند و عملشان این بود که در آخر، برجام در دوران ریاست جمهوری بایدن هم به دلایل مختلف احیا نشد که اکنون جای بحث کردن در آن خصوص نیست. باید منتظر ماند و دید. پیامهای متناقضی دریافت میشود. آنچه برای ایران مهم است، منافع ملی، منافع مشروع ایران در منطقه و فراتر از آن است. و هرکسی که به آن احترام بگذارد و هرکسی که با ایران به صورت برابر و محترمانه تعامل داشته باشد، ایران متقابلاً پاسخ خواهد داد.
خبرنگار: پس تنها راهحل برای جلوگیری از تشدید تنش اینطور که شما میگویید این است که بگوییم "بگذارید صحبت کنیم و اجازه دهید راه حل دیپلماتیک پیدا کنیم"؟ درست است؟
من فکر میکنم همه ما باید متعهد به صلح و دیپلماسی باشیم. اجازه دهید دیپلماسی را در اولویت قرار دهیم، اکنون زمان آن فرا رسیده است. ایران همین را میخواهد. ایران با همین هدف اقدامات خود را انجام میدهد. ایران تلاش میکند که به این فرایند کمک کند که این کمک مانند همیشه این است که به صلح زمان بدهد.
اما متأسفانه آنچه از طرف مقابل میشنویم چندان امیدوارکننده نیست. من فکر میکنم همه بازیگران مسئول بینالمللی باید به صورت متحد به رژیم اسراییل بگویند که دیگر بس است، بگذارید به توافقی در خاورمیانه دست پیدا کنیم، این خونریزی و این جنگ را متوقف کنید. ما نیاز داریم که خصومتها متوقف شود. به جای یک جنگ همهجانبه، ما نیاز به صلح همهجانبه داریم.
خبرنگار: آقای سعید خطیب زاده از اینکه همراه من بودید متشکرم و از این گفتگو سپاسگزارم.
از دعوت شما بسیار سپاسگزارم.
نظر شما