به گزارش گروه علمی ایرنا از «فیز» ، پیکربندی (configurations ) قاره‌ای زمین در طول تاریخ چند میلیارد ساله این سیاره دستخوش تغییرات شگرفی شده بطوری که نه تنها موقعیت آنها در سرتاسر سیاره تغییر کرده بلکه توپوگرافی آنها نیز دگرگون شده است چرا که توسعه و کوچک شدن پوسته تاثیر خود را بر روی منظره زمین می‌گذارد. اما برخی نواحی پوسته قاره‌ای ثبات طولانی مدتی را حفظ کرده اند و نابودی کمی را بر اثر رویدادهای ساختمانی (tectonic ) تجربه کرده‌اند.
تحقیقات جدید انتشار یافته در نشریه «نیچر ژئوساینس» مکانیسمهای تغییر شکل «زیرسپر»ها (cratons ) را مورد بررسی قرار داده است. این درحالی است که مکانیسمهای عامل تغییر شکل و نابودی نهایی زیرسپرهای زمین به درستی شناخته نشده اند. پروفسور «شائوفنگ لیو» از دانشگاه ژئوساینس چین و همکاران او درباره تجزیه و فروپاشی یک کراتون خاص در طول مدت ۲۰۰ میلیون سال تحقیق کرده اند.
آنها در این تحقیقات کراتون شمال چین (NCC) را بررسی کرده و از داده‌های مربوط به تکامل توپوگرافی سطحی، تغییر شکل لیتوسفر و توموگرافی لرزه‌ای (seismic ) استفاده کردند. آنها دو مرحله از تغییرات بزرگ در کراتون شمال چین را شناسایی کردند که به تغییر شکل آن در طول زمان منجر شده است. این دو مرحله در طول میلیونها سال و در مراحل متعدد روی داده اند.
دانشمندان برای تایید این یافته‌ها سه مدل سیال flow ساختند و از طریق آن تاریخچه ساختمانی (تکتونیک) این منطقه را بازسازی کردند. این تحقیقات حاکی است که کراتون‌های آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی و کراتون «یانگ تسه» در چین نیز ممکن است تغییر شکل مشابهی را تجربه کرده باشند.
این تحقیقات در مجموع تاکید می‌کند که چگونه کراتون‌ها در مناطق داخلی قاره‌ها در مقایسه با آنهایی که نزدیک مرزها هستند، کمتر محتمل است که دچار بی ثباتی شوند.
نظر شما