پرسه قاتل خاموش در حاشیه بجنورد؛ راه فرار چیست؟

به گزارش ایرنا، هوای سرد در جای جای خراسان شمالی حاکم شده و استفاده از وسایل گرمایشی گازسوز بساط خود را در منازل گسترده است و در این میان استفاده از لوازم گرمایشی غیراستاندارد و یا بی‌احتیاطی افراد در استفاده از این تجهیزات نیز به تناسب بیشتر می‌شود.

مسمومیت با گاز بی رنگ و بوی منوکسیدکربن از شایعترین مسمومیت‌ها در فصل سرد سال بوده که بسیار هم مرگبار است و این قاتل خاموش از درزها و پنجره‌های بسته وارد منازل می‌شود و در سایه سهل انگاری‌ها قربانی می‌گیرد.

شمار مرگ و میر ناشی از گازگرفتگی در خراسان شمالی بالا است و این آمار در نیمه نخست امسال نسبت به مدت مشابه پارسال ۴۰ درصد افزایش یافت و این خود زنگ خطر را برای گازگرفتگی در استان به صدا درآورده است.

نکته قابل تامل این است که مسمومیت در مناطق حاشیه و مناطق کم برخوردار بجنورد بیش از هر نقطه دیگری مشاهده می‌شود و برای کنترل این شرایط باید چاره اندیشی شود.

افزایش ۴۰ درصدی مسمومیت گازی

مدیرکل پزشکی قانونی خراسان شمالی در این باره گفت: شمار قربانیان مسمومیت با گاز منوکسید کربن در استان در نیمه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه پارسال ۴۰ درصد افزایش یافت.

محمدرضا نورس اظهار کرد: حادثه مسمومیت با گاز منوکسید کربن نیمه نخست امسال در استان هفت نفر قربانی داشت این در حالی است که در مدت مشابه پارسال پنج نفر بر اثر استنشاق این گاز جان باختند.

به گفته وی؛ شمار متوفیان ناشی از استنشاق گاز منوکسید کربن در سال ۱۴۰۱، ۱۱ نفر بود که این رقم در سال گذشته به ۲۱ نفر رسید و فوت بیش از ۷۶ درصد این قربانیان در سال گذشته مربوط به حادثه های گازگرفتگی در نیمه دوم سال است.

مدیرکل پزشکی قانونی خراسان شمالی افزود: استفاده از تجهیزات گازی تک شعله به عنوان وسیله گرمازا، نصب آبگرمگن در حمام و استفاده از موتور برق در خانه می تواند سبب مرگ افراد شود و این تجربه‌ای است که در استان شاهد بودیم اما تمامی این موارد قابل پیشگیری است.

مدیرکل پزشکی قانونی خراسان شمالی گفت: شهروندان برای جلوگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن به ایمن بودن وسیله گرمازا توجه و راه های خروجی وسیله گرمازا را بررسی کنند.

نورس افزود: مسمومیت با گاز منوکسید کربن با علائمی از جمله کاهش سطح هوشیاری، علائم تنفسی، واکنش سیستم عصبی، سردرد و تهوع بروز می‌کند که فرد در صورت مشاهده این علائم باید به مراکز درمانی مراجعه کند.

مناطق حاشیه شهر در تیررس قاتل خاموش

مدیرعامل آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری بجنورد با بیان اینکه معمولا بیشترین حوادث گازگرفتگی مربوط به مناطق حاشیه‌ای شهر است گفت: قاتل خاموش برای قربانی کردن افراد؛ مکان، شهر و روستا نمی‌شناسد و هر غفلتی را دستاویز جولان خود قرار می‌دهد.

علی یکدل اظهار کرد: متاسفانه برخی خانواده ها برای گرمایش از لوازم گازسوز غیر استاندارد و تک شعله استفاده می‌کنند که این امر بسیار خطرناک است.

وی با بیان اینکه بیشترین عامل مرگ ناشی از استنشاق گاز منوکسید کربن، سهل انگاری خانواده ها و بستن همه درزهای فضای خانه است افزود: استفاده از دودکش های فنری هم بسیار خطرناک است، این لوله ها به علت آسیب پذیری بالا و نامشخص ماندن محل نشتی گاز می توانند حادثه آفرین باشند.

مدیرعامل آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری بجنورد اظهار کرد: برخی از حوادث به علت مسدود شدن دودکش ها و یا استفاده از دودکش های آکاردئونی یا فنری دامنگیر افراد می‌شود.

وی اظهار کرد: آبگرمکن ها ۵۰ برابر یک فرد اکسیژن مصرف می‌کند از این رو نباید این دستگاه در حمام و یا فضای کوچک زیرزمین که تهویه مناسب ندارد نصب شود.

یکدل گفت: وسایل گرمایشی باید در آغاز فصل سرما، سرویس شود، قسمت های داخلی، کاربراتور و لوله کشی آن مورد بازرسی قرار گیرد، انتهای دودکش هم باید دستکم یک متر از سطح بام و ۲ تا سه متر از دیوار جانبی بام فاصله داشته و کلاهک اچ شکل روی آن نصب شود.

وی اظهار کرد: نیمه نخست امسال تنها سه مورد تماس با آتش نشانی بجنورد مربوط به گازگرفتگی برقرار شد که مربوط به درخواست مشاوره بود، خوشبختانه گزارشی از مسمومیت در این مدت نداشتیم.

لزوم استفاده از حسگرهای حساس به اکسیژن

گفته می شود حادثه های گازگرفتگی بیشتر به علت نبود دودکش مناسب برای وسایل گازسوز، بخصوص بخاری و آبگرمکن و عدم تهویه کافی در فضای مختلف اتفاق می افتد، حادثه هایی که با به کار بستن تمهیدات جزیی، قابل پیشگیری است.

کارشناسان می گویند برای پیشگیری از حادثه مسمومیت با گاز منوکسید کربن در وهله اول باید به علائم و شعله بخاری و وسیله گاز سوز توجه شود. شعله آبی رنگ، نشان‌دهنده سوختن مناسب گاز است و شعله قرمز و دوده زدن نشان از سوختن ناقص است.

یک نشانه دیگر از انتشار گاز منوکسید کربن در فضای منزل و یا محیط کار، سردبودن دودکش است، اگر دودکش سرد باشد به معنی این است که گاز منوکسید کربن خارج نمی‌شود باید به خروجی دودکش درپشت بام نیز توجه شود، کلاهک باید به شکل حرف H باشد و از دیوارهای اطراف و از سطح زمین یک متر فاصله داشته باشد.

مدیرکل استاندارد خراسان شمالی نیز در این باره با تاکید بر اینکه نصب حسگرهای حساس به اکسیژن محیط بر روی بخاری های گاز سوز الزامی است گفت: در فضایی که هوای آن مورد تنفس قرار می گیرد ۲۰ درصد اکسیژن مورد نیاز است و حسگر فوق، وسیله ای برای سنجش میزان اکسیژن است به نحوی که اگر میزان اکسیژن موجود به ۱۸درصد ویا کمتر از آن برسد به طور خودکار گاز ورودی به بخاری را قطع می کند.

محمد خوران اظهار کرد: نصب سنسور حرارتی و حسگرهای حساس به اکسیژن محیط بر روی بخاری های بدون دودکش و دودکش دار توسط تولید کننده اجباری است از این رو به شهروندان توصیه می شود از خرید بخاری هایی که به این تجهیزات ایمنی مجهز نباشد خودداری کنند.

وی گفت: شیلنگ های لاستیکی که برای اتصال لوازم گاز سوز به شیر مصرف گاز مورد استفاده قرار می گیرد مشمول استاندارد اجباری است و در هنگام خرید باید از درج علامت استاندارد به همراه کد رهگیری، نام و علامت تجاری، ماه و سال تولید و حداکثر فشار کاری مجاز بر روی شیلنگ اطمینان حاصل کرد.

مدیرکل استاندارد خراسان شمالی افزود: هر وسیله گاز سوز باید دودکش مجزا داشته باشد، همچنین لوله دودکش باید بر روی دیوار و با فاصله مناسب از پرده و پنجره قرار بگیرد و فاصله عمودی دود کش از خروجی بخاری تا خروجی نهایی حداقل سه متر و مجهز به کلاهک (اچ) باشد تا عمل خروج گازهای خطرناک ناشی از احتراق گاز طبیعی به خوبی انجام شود.

به گزارش ایرنا، شرکت گاز خراسان شمالی دارای ۳۶۶ هزار مشترک در بخش‌های مسکونی، تجاری، عمومی و صنعت است.

اکنون ۱۰۰ درصد جمعیت شهری و حدود ۱۰۰ درصد جمعیت روستایی استان تحت پوشش گاز طبیعی قرار دارند.

خراسان شمالی بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارد که ۴۴ درصد آن در روستاها سکونت دارند.