به گزارش ایرنا، سنگ نگاره‌ها، کهن‌ترین آثار تاریخی و هنری به جا مانده از بشرند؛ که در آنها راز و رمزهای فراوان نهفته است. سنگ نگاره‌ها پنجره‌هایی رو به گذشته‌های دور هستند که از منظرگاهشان Perspective بتوان زندگی انسان‌های اعصار کهن را رصد کرد. به تعبیری بستر حروف رمزی، خط، تبادل پـیــام، زبان، تاریخ، اسطوره‌ها، هنر و فرهنگ در سنگ نگاره ها نهفته است و یکی از بهترین ابزارهای رمزگشایی پیش از تاریخ هستند.
هنرهای صخره‌ای (Rock Arts-Petroglyphs and Pictographs) اسناد دست اولی هستند؛ که پژوهشگران را با ترجمان فرهنگ‌ها در اقلیم‌ها و زمان‌های مختلف آشنا می‌کنند و سخن گفتن آنها با کمک تصاویر و نشانه‌هایی است که اغلب در همه زمان‌ها و مکان‌ها، برای همه ملل جهان یکسان بوده است.
محوطه‌های سنگ نگاره‌ها، کتاب‌های سنگی هستند که نویسندگان و هنرمندان در دوره‌های مختلف، زمانی که انسان هنوز زبان مشخصی برای گویش و خطّ خاصی برای نوشتن نداشت (دوران غارنشینی)؛ با بهره گیری از آنها سخن گفته و زندگی خود و دیگر همنوعان و حتی محیط اقلیمی را تصویر کرده اند. تعداد آنها فقط در یک منطقه محدود در ایران بیش از ۲۱ هزار مورد است که عمر بعضی از آنها ورای ۴۰ هزار سال است و بشر تاکنون موفق به کشف هیچ پدیده تاریخی و هنری بدین قدمت نشده است. هنرهای صخره‌ای نمادهای سرمایه‌ای جوامع بشری محسوب می‌شوند که با بهره‌گیری از آنها می‌توان به تولید ثروت و فرهنگ کمک کرد.
یکی از کسانی که بیش از بیست سال از عمر خود را در راستای مطالعه و بررسی سنگ نگاره‌های کوه‌ها و غارهای ایران سپری کرده؛ دکتر «محمد ناصری‌فرد» دارای تحصیلات باستان شناسی هنر است.
کتاب‌ها، مقاله‌ها و پژوهش‌های متعدد در قالب بیش از ۵۰۰ دقیقه مستندهای تلویزیونی هنرهای صخره‌ای در داخل و خارج از ایران در کارنامه این پژوهشگر است.
به گفته ناصری فرد، قدمت بعضی از نقاشی‌های مکشوفه که بیشتر در تیمره (کوه های اطراف خمین) و کوه‌های اطراف قصرقند بلوچستان کشف شده‌اند از هزاره هفتم پیش از میلاد (۹ هزار سال پیش) تا دوره تاریخی متفاوت است.
وی بیان کرد: نقاشی‌های حکاکی شده متعددی که بر دیواره کوه‌ها و دره‌ها یافت شده‌اند شامل شکارچی‌های پیاده یا سواره بر اسب هستند که طی دوره‌های مختلف آفریده شده‌اند.
این پژوهشگر باستان شناسی ادامه داد: در این نقاشی‌ها مردان یا بانوانی دیده می‌شوند که پرنده‌های شکاری اهلی خود را بر روی دستانشان دارند و بعضاً با سگ‌های اهلی از نژاد تازی یا حتی با یوزهای اهلی عازم شکار هستند.
ناصری فرد تصریح کرد: در سال ۲۰۲۱ با همکاری ۲ تن از دوستان خود، یک مقاله در خصوص کشف نقاشی‌های کهن بازداری در ایران باستان نوشتیم که بسیار مورد توجه جهانیان واقع شد و دنیا متوجه شد که چگونه ایرانیان باستان با هوشمندی از محیط پیرامونی خود برای رفع نیازهایشان کمک می‌گرفته‌اند و با محیط زیستی پیرامون خود ممارست داشته و به شایستگی با دیگر جانداران همزیستی متعامل و متعادل در قلمرو محیط زندگی خود داشته‌اند.
نویسنده کتاب‌های «سنگ نگاره‌های ایران زبان مشترک جهانی» و «سنگ نگاره‌های ایران نمادهای اندیشه نگار» بیان کرد: این نگاه و مهارت از ایران باستان، طی هزاره‌ها به نقاطی دور دست همچون مغولستان، قزاقستان و حتی از طریق تنگه برینگ به قاره آمریکا برده شده و هم‌اکنون بازداری یکی از علاقه‌مندی‌ها و ورزش‌های آن مردمان، بویژه سرخپوستان آمریکا است.
به گزارش ایرنا، محمد ناصری فرد به عنوان یکی از سخنرانان نشست جهانی که از ۱۵تا ۱۸ دسامبر ۲۰۲۴ با موضوع آب و محیط زیست در دانشگاه هنگ کنگ کشور چین برگزار می‌شود در خصوص همزیستی و اهلی کردن پرنده‌های شکاری در ایران باستان، برای دیگر دانشمندان حاضر در نشست جهانی صحبت و ارایه فیلم اسلاید خواهد داشت.
۲۱ استان کشور دارای سنگ نگاره هستند اما در تیمره خمین بیش از ۲۱ هزار نمونه حکاکی کشف شده که قدمت بعضی از این نمادها تا ۴۰ هزار سال می‌رسد و نمونه مشهور آن تصاویر حیواناتی از جمله بزکوهی است که توجه دیرینه شناسان، دانشمندان و مردم شناسان جهان را جلب کرده است.
نظر شما