ضرورت پایش هوشمند برداشت آب از زمین‌های تشنه هرمزگان

بندرعباس - ایرنا - طبق آمار آب‌منطقه‌ای، ۱۹ هزار حلقه چاه آب در هرمزگان وجود دارد که از این تعداد ۲ هزار و ۶۳۰ چاه غیرمجاز و سه هزار و ۵۰۰ حلقه نیز بدون پروانه است و باتوجه به ذخایر ناچیز سدها، کنترل برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی این استان ضروری به به نظر می‌رسد.

به گزارش ایرنا، همانطور که شرکت آب‌منطقه‌ای هرمزگان اعلام کرده؛ سدهای استقلال میناب با ۲۴۰ میلیون مترمکعب هم اکنون ۱۹ درصد، سرنی میناب با ۶۱ میلیون مترمکعب ۸.۷ درصد و شمیل و نیان بندرعباس با ۹۸ میلیون مترمکعب ۱۵ درصد ذخیره آب دارند.

آنچه موجب دلخوشی اهالی هرمزگان شده، وضعیت سد جِگین بوده که با ۲۱۰ میلیون مترمکعب درحال حاضر ۱۷۴ درصد ذخیره آب دارد.

درواقع می‌توان گفت به جز سد جگین، میزان ذخیره آب در پشت سدهای هرمزگان کمتر از ۱۵ درصد بوده و طبق گفته کارشناسان، این میزان آب پایین تر از دریچه های این سدها بوده و قابل استفاده نیست.به جز سد جگین، میزان ذخیره آب در پشت سدهای هرمزگان کمتر از ۱۵ درصد بوده و طبق گفته کارشناسان، این میزان آب پایین تر از دریچه های این سدها بوده و قابل استفاده نیست.

تصور کنید؛ آب‌های زیرزمینی هم توسط ۱۹ هزار حلقه چاه بیرون کشیده می‌شود و هرمزگان با چنین وضعیتی توانسته تابستان داغ امسال را پشت سر بگذارد.

شاید بگوییم دریا به عنوان یک منبع بزرگ می‌تواند تنش آبی در این استان را کم کند اما می‌طلبد به این موضوع نیز توجه کنیم که استفاده از آب دریا، سازوکارهای خاصی همچون نمک زدایی و شیرین سازی داشته و علاوه بر مسائل محیط زیستی، نیازمند اعتبارات قابل توجهی در حوزه آب‌شیرین‌کن‌ها دارد.

به گفته جمشید عیدانی مدیرعامل شرکت آب منطقه ای هرمزگان: طرح‌های آبیِ این استان زیاد اما منابع مالی محدود است و سال گذشته با تزریق سه‌ هزار و ۴۲۰ میلیارد ریال اعتبار برخی از طرح‌های بر زمین‌مانده تکمیل شده است.

بنابراین نصب کنتورهای حجمیِ هوشمند روی چاه‌های آب این استان ضروری به نظر می‌رسد و طبق گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه ای: تاکنون بر روی ۱۰ هزار حلقه چاه، کنتور هوشمند نصب شده است و باتوجه به وضعیت بحرانی کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و برداشت‌های بی‌رویه و بدون برنامه از آبخوان‌ها و همچنین به‌منظور امکان مدیریت منابع آب و کنترل میزان بهره‌برداری از چاه‌های پروانه‌دار و کمک به تعادل بخشی منابع آب‌های زیرزمینی، ضروری است همه چاه‌های پروانه‌دار هرمزگان به کنتور حجمی و هوشمند مجهز شوند.

خوب است بدانیم که در ۵۰ درصد گستره هرمزگان از شرق تا غرب و جزایر این استان به دلیل شرایط جغرافیایی و گنبدهای نمکی، آب زیرزمینی، سطحی و شیرین وجود ندارد و تامین آب آشامیدنی چنین استانی با بیش از یک‌هزار و ۸۰۰ روستا که ۹ ماه از سال را با گرما و شرجیِ بالا دست و پنجه نرم می‌کند کار چندان ساده‌ای نیست.

درواقع هرمزگان جزو استان‌های کم بارش کشور با میانگین بارندگی سالانه (در سال‌های پربارش حدود ۱۸۰ میلی‌متر و کم بارش کمتر از ۱۰۰ میلی‌متر) است که حدود ۲ سوم میانگین کشوری را تشکیل می‌دهد؛ میانگین سالانه بارش‌های دنیا بیش از ۸۵۰ میلی‌متر است اما با توجه شرایط اقلیمی و گرم و خشک ایران، میزان بارندگی حدود ۲۴۰ تا ۲۵۰ میلیمتر کمتر از یک سوم میانگین جهانی است و این خود به خود، موضوع دسترسی به تامین آب و موضوع آب شیرین و قابل آشامیدن برای مردم را دشوار می‌کند.

عبدالحمید حمزه‌پور مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان نیز در این خصوص یادآور شد: با وجود کاهش بارش‌ها در سال آبی جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل در این استان، با برنامه‌ریزی و انجام مجموعه اقدامات کوتاه مدت و تحققِ بخشی از اقدامات میان مدت و بلند مدت، مشکلات کم آبی و تنش‌های آبی در تابستان امسال به حداقل رسید و تا پایان سال گذشته ۲۰۱ روستا و ۶ شهر این استان آبرسانی و از تنش آبی خارج شد و امسال نیز در راستای پیشبرد طرح‌های جهاد آبرسانی و محرومیت‌زدایی از روستاهای دارای تنش آبی، عملیات آبرسانی به هفت شهر و ۱۳۶ روستای استان هدف‌گذاری شده است.تا پایان سال گذشته ۲۰۱ روستا و ۶ شهر این استان آبرسانی و از تنش آبی خارج شد و امسال نیز در راستای پیشبرد طرح‌های جهاد آبرسانی و محرومیت‌زدایی از روستاهای دارای تنش آبی، عملیات آبرسانی به هفت شهر و ۱۳۶ روستای استان هدف‌گذاری شده است.

با توضیحات بالا می‌توان گفت که پایش و کنترل منابع آبی هرمزگان یک امر اجتناب ناپذیر بوده و باید با دقت و جدیت پیگیری شود تا در حوزه آب آشامیدنی برای مردم مشکلی پیش نیاید.

مهرزاد احسانی رییس حوضه‌های آبریز جنوبی کشور نیز تاکید کرده است: برنامه‌ریزی برای کنترل و پایش منابع آبی هرمزگان با هدف تامین مناسب آب مورد نیاز در بخش‌های آشامیدنی و کشاورزی انجام شده است و انتظار می‌رود شرکت‌های آب منطقه‌ای و آبفای هرمزگان همچون گذشته به‌منظور مدیریت مناسب و بدون تنش آبی، با یکدیگر همکاری کنند تا مردم به‌صورت پایدار و بدون دغدغه به منابع آب دسترسی داشته باشند.

بنابراین می‌طلبد مردم هم پای کار بیایند و جلوی برداشت بی‌رویه آب از زمین‌های تشنه هرمزگان را بگیرند خصوصا که این استان ۵۶ دشت ممنوعه و بحرانی به لحاظ ذخایر آبی دارد و همین موضوع بر اهمیت پایش برداشت آب و نصب کنتورهای حجمی هوشمند بر روی چاه‌ها، می‌افزاید.

خوب است بدانیم که سالانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب از منابع مختلف برای تامین آب آشامیدنی مردم هرمزگان تولید و توزیع می‌شود؛ از این میزان ۴۰ درصد از طریق چاه‌ها، ۳۵ درصد از طریق آب شیرین‌کن‌ها و ۲۵ درصد نیز از محل منابع سدها و بخشی از چشمه‌ها است.

هرمزگان با ۱۴ شهرستان و ۱۴ جزیره در خلیج همیشه فارس، بیش از ۲ میلیون نفر جمعیت دارد.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha